Definition of Family Planning, Components of Family Planning, Benefit of Family Planning, Menstrual Cycle, Method of Birth Spacing, Infertility and Reproductive Health among in Youth

1. မိသ ားစုစီမံကိန္းားနွင္း
သ ားဆက္း ခ ားး ခင္းား
အေၾက င္းား
း ပဳစုအးရားသ ား/တငဆကသ ူ- ၿဖိ ဳားအးမ င္အးမ င္အးက း္
(ကန္းားမ အးရားသိပၸံ)
1

2. • မိသ ားစုစီမံကိန္းားနွင္း
သ ားဆက္း ခ ားး ခင္းားတို႕၏ေနက္ ားသိအးစရန္
• မိသ ားစုစီမံကိန္းားနွင္း သ ားဆက္း ခ ားး ခင္းားတို႕၏အေရားၾကီားပံးု
ေ ား သိရိးွအးစရန္
• မိသ ားစုစီမံကိန္းား၏ေက ိ ဳားအးကားဇားမ ားကိုန ားလအသသဘ အးပါက္အးစရန္
• မွနကန္အးသ သ ားဆကမျ ခ ားပါက ဖစ္အးပၚလ နိုငသည္းဆိုားက ိ ဳားမ ားကို
သိရိးွအးစရန္
• သ ားဆက္း ခ ားသင္းသမ ားေ ား သိရိးွအးစရန္
• သ ားဆက္း ခ ားနည္းားမ ားေ ား ခခြဲး ခမ္းားစိတ္း ဖ ၿပီားတစခုခင္းားစီ
အေၾက င္းားေ ား န ားလည္ အသဘ အးပါက္အးစရနန ွင္း တပါားသေ ား
သငၾက ားရသည္းရည္သြယ္ခက္
2

3.  ေမ ိ ဳားသမီား ၃၈ပးန ဦားခန္႔ သည္ ကိုယ္္ပးနန္အးဆ ငြိးွလ လကြိးွ
 ၁၉ပးန ဦားအးသ ေမ ိ ဳားသမီားမ ားသသ္စီေစဥမရိးွအးသ ကိုယ္္ပးနန္အးဆ င္း ခင္းား
(သို႔) မလိုခင္အးသ ကိုယ္္ပးနနမ ားရလကြိးွ
 ၁၁ပးန ဦားအးသ ေမ ိ ဳားသမီားမ ားသည္
ကိုယ္္ပးနန္အးဆ င္း ခင္းားနွင္းဆက္း းယ္္အးသ အးန ကဆ ကကတ ြဲမ ားခံစ ားလကြိးွ
 ၄ပးန ဦားအးသ ေမ ိ ဳားသမီားမ ားသသ္ းရရ ယ္ြိးွအးသ ကိုယ္္ပးနန္း္ဖကခ ခင္းားမ ား
း ပဳလုပလကြိးွ
 ၁ ဦားအးသ ေမ ိ ဳားသမီားသသကိုယ္္ပးနန္အးဆ င္း ခင္းားနွင္းဆက္း းယ္္အးသ
အးန ကဆ ကကတ ြဲဆိုားက ိ ဳားမ ားနွင္းအးသဆံးုးားလကြိးွၾက
ကမ ၻတစလႊး းားတတင္ တစမိနစတိုင္းားတတင္ -
3

4. • နွစစဥ္ ၉ သိန္းားအးသ ေမ ိ ဳားသမီားမ ားသည္ ကိုယ္္ပးနန္အးဆ ငလကြိးွၾကသည္
• နွစစဥ္ ၂၇၇,ပးနပးနပးန ဦားအးသ ေမ ိ ဳားသမီားမ ားသည္ မလိုခင္အးသ ကိုယ္္ပးနနြရိးွလကြိးွၾကသည္
• နွစစဥ္ ၂၂၁,ပးနပးနအပးနသ ကိုယ္္ပးနန္အးဆ င္မ ိ ဳားသမီားမ ားသည္ ေ းရရ ယ္ြိးွအးသ ကိုယ္္ပးနန္
ဖကခလကြိးွၾကသည္
• ကမ ၻကုလသမဂၢလဦားအးရရနပံးုအး ငေခဖြဲ႕(UNFPA) ၏အးး ပ ဆိုခက္ ရ း မနမ နိုငငံတတင္
နွစစဥ္ မိခင္အးပါင္းား ၃၈ပးနပးန ခန္အ႔သဆံးုးားလကြိးွၾက
• မီးွးားအးက င္အးပါကဆ ယ္္အးက း္သက္ ြယယ္္ (ေသက္ ၁ပးန နွစမွ ၁၉ နွစ္ ေတတင္းား)
တတအငကလားအး မား ဖ ားနွဳန္းား - ၂၉ ရ ခိုငန ွဳန္းား (၂ပးနပးန၁ ခုနွစ္ စ ရင္းားေရ) (***Ref: Countdown to
2015, Decade Report (2000- 2010) with Country Profile)
• အးန ကထ အပကလားမလိုခင္အးသ (သို႔) အကလားး ခ ားလိုအးသ ေမ ိ ဳားသမီား ရ ခိုငန ွဳန္းား -
၅၈.၆%
• သ ားဆက္း ခ ားလိုလကန ွင္း သ ားဆက္း ခ ားနည္းားလမ္းားမ ားမသံးုးားး ဖစ္အးသ ရ ခိုငန ွဳန္းား -
၁၇.၇ %
း မနမ တလႊး းားတတငန ွစစဥ္---------
4

5. သံးုးားခစြဲသမ ား ေနက္--
• အးန႕စဥသံးုးားစ ားအးဆားကတသ ံးုးားခစြဲမွဳ (Pill)- ၂၆.၃%
• ၃ လခံထိုားအးဆား သံးုးားခစြဲမွဳ (3 Month Injection) -၅ပးန.၃%
• သ ားေိမ္မတ ငထည္းပစၥည္းားသံးုးားခစြဲမွဳ (IUD)- ၄.၇%
• တကနဒံးုးားသံးုးားခစြဲမွဳ (Condom) - ၁.၈%
• ေမ ိ ဳားသမီား သ ားအးၾက း ဖတမွဳ (Female Sterilization) - ၁၁.၅%
• ေမ ိ ဳားသ ား သ ားအးၾက း ဖတမွဳ (Male Sterilization) - ၂.၆%
• သမ ားယိုားကနည္းားလမ္းား (Traditional Method) {ရက္အးရွ င္း ခင္းား၊
သုတြညအ ျ ပငထုတ္း ခင္းား၊ သ ားေိမ္ ားနိးွပနယ္္း ခင္းား နွင္းေ ခ ားနည္းားလမ္းား}
သံးုးားခစြဲမွဳ - ၃%
း မနမ နိုငငံ၏သ ားဆက္း ခ ားသည္းရ ခိုငန ွဳန္းား - ၄၁
ရ ခိုငန ွဳန္းား (2007 FERTILITY AND REPRODUCTIVE HEALTH SURVEY)
5

6. • သ ားဆက္း ခ ားအးဆားပးနါားမ ား၏ ေက ိ ဳားသက္အးရ ကမွဳ၊ အးက င္းားက ိ ဳား၊ ဆိုားက ိ ဳား (Side
Effect) နွင္းသံးုးားခစြဲမွဳနည္းားလမ္းားအေပၚတတင္ လလြဲမွ ား စ ယ္ံးုၾကသမွဳမ ားရိးွၾက
• တရ ားပးနငမွတပံးုတငထ ားး ခင္းားမရိးွအးသ ထိုားအးဆား၊ အးသ က္အးဆားမ ားကို
သံးုးားခစြဲလကြိးွၾက
• သ ားဆက္း ခ ားနည္းားလမ္းားမ ားနွင္းပတသ တ္၍ကကတ မ္းားကငသူထံမွလမ္းားညႊနမွဳမ ားမခံ
ယ္ဘြဲအးဆားဆိုငမ ားမွ တလယ္လ င္းတကပးနယ္ယူ ူသံးုးားခစြဲအးနသသကိုအးတတ႕ရ
• တကနဒံးုးားကိုး ပသသူတို႕မွ အးက င္းားအးသ ေ မင္း ဖင္း
သံးုးားခစြဲလိုစိတမရိးွသသကိုအးတတ႕ရ
• သ ားဆက္း ခ ားနည္းားလမ္းား သံးုးားခစြဲရနလိုေပသူ (ဥပမ - အကလားမလိုခင္အးသားသ၊
အကလားပက္၊ ဖကခသမ ား) မ ားမွ
သ ားဆက္း ခ ားနည္းားလမ္းားမ ားေသံးုးားမ ပဳနိုင္း ခင္းား (သို႔)
သ ားဆက္း ခ ားနည္းားလမ္းားမ ားသံးုးားခစြဲမွဳအေ
ပၚ း ပသသူလထုမွ သိရိးွ၊ န ားလည္၊
ကင္းသံးုးားပံးု
6

7. • မိသ ားစုစီမံကိန္းားသည္ တစ္ဦားခင္းား (သို႔) စံးုလတြဲမ ားသည္
တိအကသ ရည္သြယ္ခကမ ား ကိုရရိးွရနကူညီသည္း
လက္အးတတ႕လုပ္အးဆ ငခကက ိုရသညႊန္းားပါသည္။
(က) မလိုခင္အးသ အး မား ဖ ားး ခင္းားမ ားေ ားအးရွ ငြ ွားရန္
(ခ) လိုခင္အးသ အး မား ဖ ားမွဳမ ားေ ားး ဖစ္အးပၚလ အးစရန္
(ဂ) ကိုယ္္ပးနန္အးဆ င္း ခင္းားၾက ားက လေ ားစနစတက ဖစလ အးစရန္
(ဃ) မိဘမ ား၏ေသကန ွင္း ဆကစပလက္ ဆ ၵရိးွအးသ အး မား ဖ ားမည္း
ေခ ိန္ ေ ားထိန္းားခ ဳပနိုင္အးစရန္
(င) မိသ ားစု၏အကလားအေရေတတက္ ားဆံးုးားး ဖတသ တမွတနိုင္အးစရန္
မိသ ားစုစီမံကိန္းား(FAMILY
PLANNING) ေနက္ ဓိပၸါယ္္ (WHO)
7

8. မိသ ားစုစီမံကိန္းားတတငပါပးနင္အးသ ေဓိက
ေခက္ (၃) ခက္
ကိုယ္၀န္
အေရေတြက္
မွန္ကန္အ သာ
ေခန္
မွန္ကနန္စာ
သာားဆက္ ခာား
ခင္ ား 8

9.  ကန္းားမ အးရားဆိုငြ ေ းရရ ယ္မ ားေ ားအးလ ခနိုင္း ခင္းား
 ေသက္ ၁၉ နွစ္ အးေ ကန ွင္း ေသက္ ၃၅ နွစ္ထကမိခငမ ားတတင္
ကိုယ္္ပးနန္အးဆ ငခ ိမ္နတင္ း ဖစ္အးပၚနိုငသည္းအးန ကဆ ကကတ ြဲ
ေ းရရ ယ္မ ားေတတက္ မ ဖစ္အးေ ငႀကိ ဳတငက တကယ္နိုင္း ခင္းား
 အကလားေ ားကိုယ္္ပးနန္အးဆ ငသည္း ယုပပိုင္းားဆိုငြ ဒဏ္ မ ားေ ား
အးလ အခပားး ခင္းား
 မလိုလ ားတြဲကိုယ္္ပးနန္အးတတရရိးွမလ တြဲေတတကသ ားပက္
သ ားအးလ း ခင္းားအးအတတလ နည္းားၿပီား
မိခင္အးသနွုန္းားေ ားအးလ အခပားး ခင္းား
ေက ိ ဳားအးကားဇားမ ား - မိခင္
9

10.  အး မားသည္းေခါေသကြ ွငနိုငသည္းေ ခင္းေလမ္းားမ ားပိုမို
အးသခ အးစ ခင္းား
 အကလားမ ားဘပးန၏ ေ ဟ ရေ ားး မွင္းတင္အးပားး ခင္းား
 အကလားမ ား၏ယုပပိုုင္းားနွင္းစိတပိုင္းားဆိုငြ ဖံ႕ၿဖိ ဳားမွဳမ ားေ ား
း မွင္းတင္အးပားး ခင္းား
 အး မားရ ပါကိုယ္္ ဂၤးါခ ိ ဳ႕တယ္င္းားမွဳမ ားေ ားက တကယ္္ အးပားး ခင္းား
ေက ိ ဳားအးကားဇားမ ား - အကလားမ ား
10

11.  ဖခငသသသူတို႕၏ယုပပိုင္းားဆိုငြ ၊ စိတပိုင္းားဆုးိငြ နွင္း
လမွဳအးရားပိုင္းားဆိုငြ သုခမ ားေ ား ပံးုမွအနမွး ခ ဖစ္အးေ င္
ထိန္းားသိး္မ္းားထ ားနိုင္း ခင္းား
ဖခငသည္ မိမိအကလားငယ္မ ားေ ား ပည အးက င္းား စ
သငႀက ားအးပားနိုင္း ခင္းား၊အးက င္းား မန္အးသ အးနေိမပတ္ပးနန္းားကင္
ဖနတီားအးပားနိုင္း ခင္းားအးၾက င္းဖခငသသမိမိ ကုးိယ္က ိုယ္္အးလားစ ား
ယ္ံးုၾကသမွဳပိုမိုရရိးွလ း ခင္းား၊
ေက ိ ဳားအးကားဇားမ ား- ဖခင္
11

12. • မိသ ားစုတစခုလံးုးား၏ကန္းားမ အးရားေ ားေက ိ ဳားး ပဳနိုင္း ခင္းား -
အးပ း္ြယငကန္းားမ အးက င္းား မန္
ၿပီားေဆင္းေတန္းားရိးွ စ အးနထိုငနိုင္း ခင္းား
ေက ိ ဳားအးကားဇားမ ား -မိသ ားစု
12

13. • ြစ္န ွစ္္အ ောအကက လားအ သန္ွွဳန္ ားမာားအ လာ်ာ့က ခင္ ား-
မကန္းားမ အးသ ေခ ိနကိုယ္္ပးနန္အးဆ င္း ခင္းားနွင္း အကလားတစ္ဦားနွင္းတစ္ဦား
နီားကပ္း ခင္းားေ ား က တကယ္နိုငသည္၊ ထိုသို႕ ပဳလုပ္း ခင္းားေ ားး ဖင္း
တစန ွစ္အးေ အကက လားအးသနွုန္းားမ ား း မွင္းမ ားမွဳကိုအးလ ခနိုငြနကူညီအးစသည္။
တစန ွစ္အးေ အကက လားမိခငမ ားသည္ ေသက္ းရရ ယ္ြိးွအးသ း္လည္းား (သို႔)
ကန္းားမ အးရားအမက င္းား မနခ ိမ္နတင္အး မား ဖ ားအးပားရသည္း ေတတကြလအဒ္န ဖင္း
တစန ွစ္အးေ အကက လားအးသဆံးုးားး ခင္းားး ဖစ္အးပၚ
• ေြခ ္ေိုငဗီ/အ ေေိုငဒီေကစ္အ ရာဂါောားကာတကယနန္ကညီီ ခင္ ား-
ေိတခး္ေိုငဗီအးရ ဂါပိုားရိးွအးအနသ ေမ ိ ဳားသမီားမ ားတတငမရည္သြယ္ထ ားအးသ ကိုယ္္ပးနန္အးဆ င္း ခင္
းားမ ားေ ားအးလ အခပားး ခင္းားး ဖင္းကားစကခံအရသ အကလားငယ္မ ား၊
အး မားခင္းားမ ားနည္းားပါားတသ ားအးစ။ ထပ္အးဆ င္းားေ ားး ဖင္း
ေမ ိ ဳားသမီားတကနဒံးုးားနွင္းေမ ိ ဳားသ ားတကနဒံးုးားမ ားသံးုးားး ခင္းားေ ားး ဖင္း
မရည္သြယ္ထ ားအးသ ကိုယ္္ပးနန္ ား မအရစသည္းေ ပင္ ေိတခး္ေိုငဗီေပါေပးနင္
ေ ခ ားေက ိ ဳားအးကားဇားမ ား
13

14. • ပည္သည႕ောား စစ္မ္ ားအ ဆာငနည္ပိုေအ စ္ ခင္ ားန္ွင္ ်ာ့
ပီာအ ရားောား မွင္ ်ာ့ြင္အ ပား ခင္ ား-
မိသ ားစုနည္းားအးသ ေိမ္အးထ ငစုမ ား၏ မိဘမ ားသအသကလားတစ္ဦားခင္းားစီေ ား
ပည အးရားတတင္ ပိုမိုရငနီးွးားး မွပန ွံ႕နိုငၾကသည္။ ညီေကိုအးမ ငန ွမ နည္းားအးသ
အကလားမ ားသည္ ညီေကို အးမ ငန ွမမ ားအးသ အကလားမ ားထက္အးက င္းားၾက ရွည္သစ
ဆံးုးားခန္းားတိုင္ တက္အးရ ကနိုငသည္။
• မွီားအ ကာင္အ ပါကအ နြယက ိုေယ္၀န္အ ဆာင္ ခင္ ားောားအ လာ်ာ့အခပား ခင္ ား-
မီးွးားအးက င္အးပါက္ ြယယ္က ိုယ္္ပးနန္အးဆ င္း ခင္းားသည္ အးပါငမျ ပည္း ၊
လအမစအး မားနိုင္အးး ခ ပိုမိုး ဖြစပ ားနုးိင္၊
မီးွးားအးက င္အးပါက္ ြယယ္ယ္တ အငကလားအး မားး ခင္းားအးႀက င္း လသ ားအကလား
အးသဆံးုးားး ခင္းားမ ားပိုမိုး ဖြစပ ားနိုင္၊မွီားအးက င္အးပါက္ ြယယ္မိန္းားအကလားမ ားကိုယ္္ပးနန္
အးဆ င္း ခင္းား အးၾက င္း
ေ ခ ားေက ိ ဳားအးကားဇားမ ား
(ေဆက္)
14

15. • ကိုယ္္ပးနနမရွိမီ ႀကိ ဳတင္း ပီား၊ အးဆားပးနါား၊ ပစၥည္းားေသံးုးားး ပဳး ခင္းားး ဖင္း
ကိုယ္္ပးနနမရွိအးစရန္ တ ားး ခင္းားကို ဆိုလုးိပါသည္။ တနည္းားေ ားး ဖင္း
ပဋိအသ ၶတ ား အးဆားပးနါား းွင္း ပစၥည္းား ေသံးုးားး ပဳး ခင္းားး ဖင္း သ ားဆက္
တစဆက္း းွင္း တစဆက္ း ခ ားအးစ ခင္းားကို ဆိုလုးိပါသည္။
• အကလား တစ္ဦား းွင္းတစ္ဦား ေနည္းားဆံးုးား(၂) း းွစ္- (၃) နွစ္ တက ရန္
လုးိေပသျ ဖင္း အး မားး ပီားမိခငတုးိင္းား သ ားဆက္း ခ ား နည္းား တစခုခုကို
ေသံးုးားး ပဳသင္းပါသည္။
• ပဋိအသ ၶတ ား ထ ားး ခင္းားး ဖင္း ေလုးိမရိးွအးသ
ကိုယ္္ပးနနြလ း ခင္းားကိုလည္းား က တကယ္္း းိးုငပါသည္။
သာားဆက္ ခာား ခင္ ား(BIRTH SPACING)
ဆိုြာ-
15

16. • အးပါငမျ ပည္းအး မား ဖ ားး ခင္းား
- အး မားစကိုအယ္္ လားခ ိနသည္ ၅ အးပါင္ အ၈ေ ငစ (၂.၅ကီလိုဂရမ္) အးေ ကနည္းားး ခင္းား
-
အးပါငမျ ပည္းအး မား ဖ ားး ခင္းားအးႀက င္းအကလား၏ကိုယ္ခံ စမ္းားေ ားအးက င္းား မြနစ
ေလုပမလုပနိုင္ (အးရ ဂါး ဖစနိုင္အးး ခမ ား)၊ စိတပိုင္းားဆိုငြ ခ ိ ဳ႕တယ္င္းားး ခင္းား နွင္း
အးသဆံးုးားနိုင္း ခင္းား
• ကိုယ္္ပးနမ္နလယ္ခ ိမ္နတင္ စံနွဳန္းားး ပည္းမႀကီားတထ ားး ခင္းား
- ဗိုကထ ြဲရိးွအကလားသည္ ကိုယ္္ပးနန္အးဆ ငခ ိန္ သတမွတသ ည္႔ ရကသ တရပယ္တတ င္
သတမွတသ ည္း ကိုယ္ခ ၶ ေြယယ္္ စ ားထက္အးသားငယ္္း ခင္းားး ဖစ္
- အကလားသည္ သ ားေိမ္မတင္းားတတင္ ဖံ႕ၿဖိ ဳားႀကီားတထ ားမွဳအးနွ င္းအးနွားး ခင္းား း ဖစ္
သာားဆကနီားပါက ဖစ္လာန္ိုင္အ ခ ပႆနာမာား
(အကလား)
16

17. • လအမစ အး မား ဖ ားး ခင္းား
- ကိုယ္္ပးနန္ ၃၇ ပတမတိုငမီးွ အကလားအး မား ဖ ားး ခင္းား
- လအမစအး မားအးသ အကလားငယ္သ ည္ ထိုအကလား၏ ခ ၶ ကိုယ္ြိးွေဂၤးါမ ားသည္
ဖံ႕ၿဖိ ဳားရနန ွင္းသဘ သ သ ေလုပလုပနိုငြန္ လံးုအးလ က္အးသ ေခ ိနမရရိးွးိး ခင္းား
- ထိုအ႕ၾက င္းလအမစအး မားအးသ အကလားငယ္သ ည္ ေသကြ ွွဴး ခင္းားး ပန မ ား၊
ခုခံေ ားစနစ္း ပန မ ား၊ အးရ ဂါပိုားပးနင္း ခင္းား၊ စိတပိုင္းားဆိုငြ ခ ိ ဳ႕တယ္င္းားး ခင္းား၊
ေ မင္ၾက ားဆံးုးားရွံးဳးားး ခင္းားနွင္း အးသဆံးုးားနိုင္း ခင္းားမ ား း ဖစ္အးပၚနိုင္
- လအမစအး မားး ခင္းားသည္း မနမ နိုငငံတတင္ တအစလေ အကက လား
(၂၈ ရကသ ားအးေ က္) အးသဆံးုးားမွဳ (Neonatal Death) တတငထိ ပဆံးုးားတတငြပတည္
• ကိုယ္္ပးနန္ ၂၂ ပတ္အးန ကပိုင္းား အကလားအေအသ မားး ခင္းား
သာားဆကနီားပါက ဖစ္လာန္ိုင္အ ခ ပႆနာမာား
(အကလား) - ေဆက္
17

18. • လအမစအး မား ဖ ားယ ခင္းား
- ကိုယ္္ပးနန္ ၃၇ ပတမတိုငမီးွ အး မား ဖ ားး ခင္းားး ဖစ္
- ေ ခ ားေခကမ ားအးၾက င္းလည္းား လအမစအး မား ဖ ားနိုင္ -
အးဆားလိပ္အးသ က္း ခင္းား၊
ေရက္အးသ က္း ခင္းား၊မားယ္စ္အးဆားပးနါားမ ားသံးုးားခစြဲး ခင္းား၊ကန္းားမ အးသ ေစ ား
ေစ မ ားမစ ားသံးုးားး ခင္းား၊မိန္းားမကိုယ္္/သ ားေိမလသတံ/ဆီားလမ္းားအးၾက င္းားပိုားပးနင္း ခ
င္းား၊
အးတသားအးပါငခ ိနမ ားး ခင္းား နွင္း ဆီားခ ိ ဳအးတသားခ ိ ဳအးရ ဂါရိးွး ခင္းား
• သ ားေိမမကြဲး ခင္းား- သ ားေိမစုတၿပြဲး ခင္းား
- ေ ခ ားေခကမ ားအးၾက င္းလည္းား သ ားေိမမကြဲး ခင္းား ေ းရရ ယ္ြိးွနိုင္-
သာားဆကနီားပါက ဖစ္လာန္ိုင္အ ခ ပႆနာမာား
(အေမ)
18

19. • ကိုယ္္ပးနန္ အးန ကဆ ံးုးား ၃ လတတင္ အးတသားဆင္းားနိုင္း ခင္းား
• စိတပိုင္းားဆိုငြ ကန္းားမ အးရားး ပန မ ား
- သ ားဆကနီားး ခင္းားသည္ မိခင္ ားအး မားၿပီားစိတတါတက ဆင္းားး ခင္းားေ ား
း ဖြစပ ားနိုင္အးး ခမ ား
- သ ားဆကနီားး ခင္းားသည္ မိခငသသသူမအကလားမ ားေ ားး ပဳစုအးစ င္းအးရွ က္ ရ တတင္
မိခင္၏စိတဖိစီားမွဳး မွင္းမ ားနိုင္း ခင္းား
သာားဆကနီားပါက ဖစ္လာန္ိုင္အ ခ ပႆနာမာား
(အေမ) -ေဆက္
19

20. • မွနက နသည္းေခ ိနန ွင္း ကန္းားမ အးသ အကလားေ ား အး မား ဖ ားအးပားနိုင္း ခင္းား
• အကလားငယ္သ ည္းမိခင္၏ဂယုစိတမွဳပိုမိုအးပားနိုငသျ ဖင္း အးက င္းား မြနစ ဖံ႕ၿဖိ ဳားနိုင္း ခင္းား
• မိခင္တတက္ စမ္းားေငပိုမိုရရိးွၿပီား ၊ စိတဖိစီားပငပန္းားမွဳမွ အးလ နည္းားး ခင္းား
• မိခငသအသကလားေ ားး ပဳစုနိုငြန္ခ ိနပိုမိုရရိးွး ခင္းား
• အးန ကထ ပကိုယ္္ပးနန္အးဆ ငြန္တတက္ ေ ဟ ရဓါတမ ားေ ား သိုအးလွ င္း ဖည္းတင္းားရန္
ေခ ိန္း ပည္း ပည္းပးနပးနရရိးွသည္းေတတက္ အးန အကက လားမ ား
သည္ လည္းား ကန္း္းားမ သြနစမ္းားနိုင္
ကန္ ားမာစစ္ာသာားဆက္ ခာား ခင္ ား၏အ ကာင္
ားက ွဳားမာား
20

21. • အကလားငယ္မ ားသည္ တစ္ဦားနွင္းတစ္ဦား ေသကနီားကပ္း ခင္းား မရိးွသည္းေတတက္
မႀကိ ဳအးက င္းားမ ားစတငတတ္အးရ ကနိုငြန္ နွင္း
အးက င္းားတတင္းားေရသ္ခင္းားမ ားအးက င္းားအးစရန္ အးက င္းားအးက င္းား
း ပငဆင္အးပားနိုင္း ခင္းား
• မိခငသအသကလားမ ားနွင္းေတေခ ိနကိုကုနဆံးုးားနိုငၿပီား အကလားမ ားေ ား ပိုမိုေ ရံးုစိုကနိုငၿပီား
ဖံ႕ၿဖိ ဳားတိုားတတ္အးစရနလုပငန္းားအးဆ ငတ မ ားေ ား ကညီပးံပိုားအးပားနိုင္း ခင္းား
• မိသ ားစုတတင္ အးအ ငၾကားေခက္ ခြဲမ ား အးလ နိုင္အးစနိုင္း ခင္းား
ကန္ ားမာစစ္ာသာားဆက္ ခာား ခင္ ား၏အ ကာင္
ားက ွဳားမာား -ေဆက္
21

22. • အကလားအး မားး ပီား ၄၂ရက̸္ ၆ပါတ္ (သို႔မဟုတ္)
ကိုယ္္ပးနနပက္း ပီားး ပီားခင္းား ၂ ပတမွ စတင္၍က သ ားဆက္း ခ ားရန္
တတက တ မ္းားသ ကန္းားမ အးရား ပးနနထမ္းားမ ား းွင္း
တိုငပင္အးတဆားအးး းးားး ပီား အးဆ ြငြကြန္ လိုေပ္
• ရ သီး ပန္အးပၚသသ္ထိ အးစ င္းရနမလို
• ရ သီး ပအနမပၚခင္ ကိုယ္္ပးနန္ ရ းိးုင္အးသ အးၾက င္း း ဖစ္
သာားဆက္ ခာားရန္ မည္ကက ်ာ့သို႔ အ ဆာနငနက္
ရမည္နီ္ ား။
22

23. • ေသက္ ၁၉ း းွစမျ ပည္းအးသားအးသ ေိမ္အးထ ငြ ွင္ မိန္းားအကလားမ ား
• ေသက္ ၃၅ းွစ္ထကြ ွိအးသ ေိမ္အးထ ငြ ွင္ ေမ ိ ဳားသမီားမ ား
• အကလား ၄ အးယ္ ကထ ကပို၍က အး မားထ ားအးသ မိခငမ ား
• အကလားနီားတလန္းားအးသ မိခငမ ား (အကလား တစ္အးယ္ က္
း းွငး္တစ္အးယ္ က္ ေနည္းားဆံးုးား ၂ းွစမျ ခ ားအးသ သမ ား)
• အးရ ဂါေခံရိးွ၍ကသကဆ ိုငြ သမ ားအးတ း္/ေထားကု/ဆရ ပးနန္/ကန္းားမ
အးရားပးနနထမ္းားမ ားမွ ကိုယ္္ပးနအနမဆ ငသင္းဟုသတမွတထ ားသ
မည္သိုေအ႔သာ သူမာားသီ္
သာားဆက္ ခာား ခင္ ားကို
ေသံ ို ားသင္ ်ာ့ဆံ ို ားနီ္ ား။
23

24. ေမ ိ ဳားသမီားမ ား၏ ဓမၼတ ရ သီစက္ပးနန္းား
24

25. 25

26. ဒီလိုက တကယ္လ ိုအ႕တ မရနိုငပါဘား…….
26

27. ထိအးရ ကဆ ံးုးားနွင္း
ေၿမြဲမွတသ ားအးနရနမလိုအးသ နည္းားလမ္းားမ ား
(၁) သ ားေိမ္မတင္းားထည္းပစၥည္းား (IUD)
(၂) ေမ ိ ဳားသမီားသ ားအးၾက း ဖတ္း ခင္းား (Female Sterilization)
(၃) ေမ ိ ဳားသ ားသ ားအးႀက း ဖတ္း ခင္းား (Male Sterilization)
(၄) လက္အးမ င္းားထြဲပိုကထ ည္းး ခင္းား(သို႔) ပိုယ္ကသ င္းားး ခင္းား
(Implant)
သ ားဆက္း ခ ားနည္းားလမ္းားမ ား
27

28. ထိအးရ ကမွဳအးက င္းား မန္အးသ း္လည္းား
ဂယုတစိုက္ သံးုးားး ပဳရမည္း နည္းားလမ္းားမ ား
(၅)
မိခငနို႕တိုက္း ခင္းားေ ားး ဖင္းသ ားဆက္း ခ ားအးစသည္းနည္းားလမ္းား
(LAM)
(၆) တ ားအးဆားကဒ္ အးသ က္း ခင္းား (OC-pill)
(၇) ၃ လခံအသ ၶတ ားထိုားအးဆား (Depo-Provera)
(၈) အေရားအးပၚသ ားဆက္း ခ ား စ ားအးဆား
(ေၿမြဲသံးုးားနည္းားလမ္းားမဟုတ္)
သ ားဆက္း ခ ားနည္းားလမ္းားမ ား (ေဆက္)
28

29. ထိအးရ ကမွဳရိးွအးသ း္လည္းား ဂယုတစိုက္ သံးုးားး ပဳရမည္း
နည္းားလမ္းားမ ား
(၉) ေမ ိ ဳားသ ား/ေမ ိ ဳားသမီားတကနဒံးုးား (Female/ Male Condom)
(၁ပးန) ရက္အးရွ ငနည္းားး ဖင္းသ ားဆက္း ခ ားး ခင္းား (Rhythm)
သ ားဆက္း ခ ားနည္းားလမ္းားမ ား (ေဆက္)
29

30. • သ ားေိမ္မတင္းားထည္းပစၥည္းားသည္ အးေ က္အးဖ း္ၿပပါပံးုေတိုင္းားး ဖစ္
• ေတလနထိအးရ က္အးသ အးရရွသ္က ိ ဳားသက္အးရ ကနုးိငသည္း
သ ားဆက္း ခ ားနည္းားလမ္းားး ဖစ္
• ေမ ိ ဳားေစ ားအးပၚလိုက္၍က ၅ နွစမွ ၁ပးန နွစ္ထိသံးုးားခစြဲနုးိင္
• ေသကႀ ကီားအးသ သမ ားတတင္ အးတသားဆံးုးားၿပီားအးန က္ ၁ နွစႀက လွင္း ပနထုတြ
• ေခ ိအနမရႊားး ပနထုတနိုင္
• ေ းရရ ယ္က င္းား၊ ကတ မ္းားကငသူက ထည္းအးပားရထည္းတသင္းားး ခင္းားစနစကပါက
သ ားေိမ္မတင္းားထည္းပစၥည္းားသည္ သ ားေိမမွ တထကက မတသ ားပါ ၊
ခ ၶ ကိုယ္္ နွံ႕လွည္းလည္း ခင္းားမရိးွ
• ထည္းၿပီားခါစတတငြ သီအးတသားဆင္းားမ ားး ခင္းားနွင္း
ဆီားစပကိုကခြဲး ခင္းားး ဖစနုးိးုင္အးသ း္လည္
ပထမသံးုးားအလက း္လွင္အးလွ နည္းားတသ ားမည္
(၁) သ ားေိမ္မတင္းားထည္းပစၥည္းား (IUD)
30

31. လိငမွတဆင္း
ကားစကနိုင္အးသ
အးရ ဂါ း ဖစနိုင္
အးး ခမ ားအးသ သ
မည္သညမာားကသာားေမ္မြင္ ားထီ္ ်ာ့ပစ္ၥီ္ ားောား
သံ ို ားန္ိုငသနီ္ ား
• ေမ ိ ဳားသမီားေမ ားစုသသ္ းရရ ယ္က င္းား
စ သံးုးားခစြဲနိုငၾကသည္…။
• သိုအ႕သ း္အးေ ကပါေမ ိ ဳားသမီားမ ားသည္
သ ားေိမ္မတင္းားထည္းပစၥည္းားေ ားမသံးု
းားရပါ
ကိုယ္္ပးနအနမဆ ငဖူား
သ၊ကိုယ္္ပးနနြိးွ
သသဟုထင္ လွင္၊
ရိးွလွင္
အး မားၿပီား ၂
ရက္
ေထကန ွင္း ၄
ပတ္အးေ က္
မိန္းားမကိုယ္မွ
ပံးုမွနမဟုတ္အး
သ
အးတသား ခဏခဏ
ဆင္းား အးသ သ
မသင္းအးလ း္အးသ
သ ားေိအမ္နေထ ား
း ဖစ္အးနသနွင္းမ ိ ဳား ပ ား
ေဂၤးါ
အးရ ဂါတစခုခုး ဖစ္အး31

32. ရ သီအးပအၚနခ ိန္ (သို႔မဟုတ္) ရ သီလ ၿပီားစေခ ိန္၊
• အး မား ဖ ားၿပီားၿပီားခင္းား ၂ ရက္ တတင္းား (သို႔မဟုတ္) အး မားး ပီား ၄
ပတ္အးက း္
• ကိုယ္္ပးနနပကက ၿပီားၿပီားခင္းား (၂)ပတမွစ၍က၊
စတင္သံးုးားၿပဳရမည္းေခ ိန္
32

33. သာားေမ္မြင္ ားထီ္ ်ာ့ပစ္ၥီ္ ားထီ္ ်ာ့ ပီားလွင္
• ရက္ တနၾက ဆီားစပကိုက္း ခင္းား
• ရကသ တရပတ္ နည္းားငယ္္အးတသားတစစကတ စစကဆ င္းားး ခင္းား
***အးတသားဆင္းားး ခင္းားနွငဆီားစပကိုက္း ခင္းားသည္ (၃) လမွ (၆) အလက း္လွင္
အးလ ပါားတသ ားမည္
ေ ခာား ဖစ္ြြ္အ သာအ ဘားတထကိုေားက ွဳားမာား
• ရ သီအးတသားမ ားး ခင္းား နွင္ းရ သီရကၾ က း ခင္းား
• ပံးုမွနမဟုတ္အးသ ရ သီအးတသားဆင္းားး ခင္းား (သို႔) တစစကတ စစကလ း ခင္းား
• ရ သီလ စဥကိုကခြဲး ခင္းား- ေကိုက္ ခြဲအးပ က္အးဆားမွနကြနစ အးသ ကနုးိင္
***း ဖစ္အးပၚနိုင္အးသ အးဘားတထကဆ ိုားက ိ ဳားမ ားကို သံးုးားခစြဲသမွခံစ ားရလွင္
ကတ မ္းားကင္အးသ ကန္းားမ အးရားပးနနထမ္းားး ဖင္းး ပနလည္း ပသရန္၊
း ဖစနိုင္အးသ အးဘားတထကဆ ိုားက ိ ဳားမ ား
33

34. • ခုခံေ ားကဆင္းားအးရ ဂါ ေပါေပးနင္ လိငမွတဆင္းကားစကနိုင္အးသ အးရ ဂါမ ား
ေ းရရ ယ္္း ဖြစပ ားမွဳမ ားကို မ ဖစနိုင္
• ထိုပစၥည္းားထုတလ ိုကၿပီားလွင္ ကိုယ္္ပးနန္အးဆ ငပါက ပကက နုးိင္အးး ခမ ားး ခင္းား
• ထိုေမ ိ ဳားသမီားး မံးဳတသ ားနိုင္း ခင္းား
• ေလုပလုပကိုငြင္းားေတလယ္တ ကတထကက ခင္းား
• ထိုေမ ိ ဳားသမီားအမွ မားအးသ အကလားငယ္သ ည္အး မားရ ပါခ ိ ဳ႕တယ္င္းားနိုင္း ခင္းား
• ကငဆ း ဖစနုးိင္း ခင္းား
• ခ ၶ ကိုယ္္ နွံ႕ေ ပ ားသို႕ထိုပစၥည္းားသည္အးရႊ႕လ ားတသ ားနုးိင္း ခင္းား၊
အးပ ယ္ကသ ားနိုင္း ခင္းား
• လိငဆကဆ ံစမ္ဥတင္ မသကမသ း ဖစ္း ခင္းား (သို႔) န ကင္း ခင္းား
• သ ားေိမ္း ပငပ အသ ၶတည္း ခင္းားေ ားး ဖစ္အးစနုးိင္း ခင္းား
မွ ားတယ္င္းားအးသ ထင္း မငယူူဆခကမ ား
34

35. ောားသာခကာား
• တစခါထည္႔ၿပီားပါက ၅နွစ္- ၁ပးန နွစ္ထိ ခံး ခင္းား၊
• သ ားသမီားး ပနလိုခငလွင္ ေခ ိအနမြယားး ပနထုထ္း းိးုင္း ခင္းား၊
• း းိးု႔တိုကမိခင္ ား း းိးု႔တထကမထိခိုက္း ခင္းား၊
• ရ သီမွနမွနလ း ခင္းား၊
• သ ားေိမက ငဆ း ဖစန္န္းားကို အးလ အခပားနိုငသည္။
• အသ ၶတ ားအးပားနိုငသည္း ေခိးနက လ ၾက ရွသသည္းေတတက္
အးရရွည္၌ကုနကစရိတ္ သကသ သည္။
• ကုးိအယ္္ လားခ ိန္အးး ပ င္းားလြဲမ္ (ပိး္န္း ခင္းား၊ ပးန ခင္းား) မရွိး ခင္းား၊
35

36. • သ ားေိမ္မတင္းား ပစၥည္းားထည္းး ခင္းား ထုတ္း ခင္းားတို႔ေတတက္
တကးမ္းားကငသူ လိုေပ္း ခင္းား၊
• ရ သီလ ခိးန္၌ ခါားကိုက္း ခင္းား၊ပးနမ္းားဗိုက္အးေ ကပိုင္းား
ကိုကခြဲး ခင္းားမ ား၊
ရ သီ အးတသားဆင္းားး ခင္းားကို ေနည္းားငယ္္ ပိုမ ားအးစ ခင္းား
• ေတတင္းားရိးွၾကိ ဳားစကို မၾက ခဏ း ပနစမ္းားယ ခင္းား၊
• လိငဆကဆ ံး ခငမွတစဆင္း ကားစက္အးသ အးရ ဂါ မ ား
း ဖစပါက မ ဳ ိား ပ ားေဂၤးါတစခုလံးုးား အးရ ငြမ္းားး ခင္းား၊
ောားနီ္ ားခကာား
36

37. • ရ သီအးတသားအးပၚခိးန္အးန ကက ခင္းား ၊ အးတသားဆကဆ င္းားး ခင္းား ၊
အးတသားဆင္းားမ ားး ခင္းား
• ဆီားစပကိုက္း ခင္းား
• လိငဆကဆ ံရ ၌ န ကင္း ခင္းား
• လိငဆကဆ ံး ခင္းားမွတဆင္း ကားစကတ တ္အးသ အးရ ဂါမ ားး ဖစ္း ခင္းား
• ခမ္းားတုန္း ပီားဖ ားး ခင္းား
• ကိုယ္္ပးနနြိးွသသဟုထင္း ခင္းား
• ၾကိ ဳားစ တိုတသ ားး ခင္းား၊ ရွသလ း ခင္းား၊ မစမ္းားမိအးတ း ခင္းား
သာားေမ္မြင္ ား
ပစ္ၥီ္ ားထီ်ာ့ ္ ပီားကန္ ားမာအ ရား
စ္စ္္အ ဆားမႈ
ခံယူသင္ ်ာ့သီ္ ်ာ့အေ ခအေနမာား
37

38. • ေမ ိ ဳားသမီားသ ားဥၿ ပနကို း ဖတ္အးသ ခခြဲစိတ္း ခင္းားး ဖစ္
• သ ားေိမကို ထုတမပစပါ
• လစဥြ သီအးတသားအးပၚ ခင္းားရိးွအးနမည္
• ေၿပီားေပိုငသ ားဆက္း ခ ားနည္းားး ဖစသျ ဖင္း အးန ကထ အပကလား
လံးုးားပးနမယ္လိုအးသ ေမ ိ ဳားသမီားမ ားေတတက္
သ သင္းအးတ း္
• ၿမိ ဳ႕နယ္က န္းားမ အးရားစီားဌ နမွ စီစစ္အးရားဘုတ္ ခဖြဲ႕ေ ား
အးလ ကလ ႊး တငၿပီား ခင္းး ပဳခကြမွသ တရ ားပးနခြငခြဲစိတနိုင္
• ေတလနထိအးရ က္အးသ စိတခအရသ
သ ားဆက္း ခ ားး ခင္းားး ဖစ္
• န တ ရွသဆိုားက ိ ဳားမရိးွပါ
(၂) ေမ ိ ဳားသမီားသ ားအးၾက း ဖတ္း ခင္းား
(FEMALE STERILIZATION)
38

39. • ေမ ိ ဳားသမီားေမ ားစုသသ္ းရရ ယ္က င္းား
စ သံးုးားခစြဲနိုငၾကသည္…။
• အကလားဦားအးယ ပညး္စံးုၿပီား မိခငြြဲ႕
ေသက္ ြယယ္္ နြဲ႕ကန္းားမ အးရား
အေး ခအေနတိုအ႕ၾက င္းကိုယ္္ပးနန္
ထပမ အးဆ ငသင္းအးတ ရင္
သ ားအးၾက း ဖတနိုင္
• သိုအ႕သ း္ကန္းားမ အးရားဦားစီားဌ န
စီစစ္အးရားဘုတ္ ခဖြဲ႔၏ ခင္းး ပဳခကြမွ
သ တရ ားပးနငၿပဳလုပနုးိင္
မည္သညမာားကေမ ွဳားသမီားသာားအ ၾကာ ဖြနီ္ ား
ောားသံ ို ားန္ိုငသနီ္ ား။
39

40. • သ ားအးၾက း ဖတ္း ခင္းားအးၾက င္းအးဘားတထကဆ ိုားက ိ ဳား/န တ ရွသဆိုား
က ိ ဳားမ ားလံးုးားပးနမရိးွပါ
သ ားအးၾက း ဖတ္ ခခြဲစိတထ ားၿပီားလွင္ -
• ကိုယ္္ ပခိးန္ (၁ဝဝ)ဒီဂရီဖ ရငဟိုက္ ထက္အးက း္၍က ဖ ားး ခင္းား၊
• မားအးအဝမလြဲး ခင္းား၊
• း ပင္းားထြနစ ဆကတ ိုက္ ဗိုယ္ကတ င္ န ကင္း ခင္းား၊
• ခြဲ းသည္းအးနရ မွ အးတသားမ ား/ေရသမ ားတထက္း ခင္းား၊
• ကိုယ္္ဝနြိးွသည္း လကၡဏ အးပၚ ခင္းား၊ ကိုယ္္ဝနြလ း ခင္းား၊
*** ေထကပါလကၡဏ မ ားရိးွပါက
အးဆားရံးု/အးဆားခန္းားသို႕တသ ားၿပသရန္
း ဖစနိုင္အးသ အးဘားတထကဆ ိုားက ိ ဳားမ ား
40

41. • ေမ ိ ဳားသမီားေ ားနည္းားး ခင္းား
• အးန က္အးက ၊ သ ားေိမန ားနွင္း ပးနမ္းားဗိုကမ ားန း ခင္းား
• ကိုယ္ခ ၶ အးဟ း္မုန္းားမအမွတ း ခင္းား
• ရ သီလ ရင္ ပံးုမမွန္အးသ အးတသားဆင္းားး ခင္းား (သို႔)
အးတသားေမ ားၾကီားဆင္းားး ခင္းား (သို႔)
ရ သီစက္ပးနန္းားအးး ပ င္းားလြဲကုန္း ခင္းား
• ကိုအယ္္ လားခ ိန္၊ စ ားအးက င္းားမွဳနွင္း
ယုမ္ပသင္း ပင္အးး ပ င္းားလြဲကုန္း ခင္းား
• ေမ ိ ဳားသမီားမ ား လိငပိုင္းားဆိုငြ လုပ္အးဆ ငမွဳ(သို႔)
လီငပိုင္းားဆိုငြ ေ ပဳေမအးး ပ င္းားလြဲး ခင္းား
မွ ားတယ္င္းားအးသ ထင္း မငယူူဆခကမ ား
41

42. • အကလားး ပနမရနိုင္အးတ ၍က အးန ကထ ပ္ အကလား မလိုခငသူမ ားေတတက္
အေက င္းားဆံးုးားနည္းားး ဖစ္း ခင္းား၊
• ထိအးရ ကမ္နွင္း ကုနကစရိတ္ နိ္င္းားယ္ွဥပါက ထိအးရ ကမ္
း မင္းမ ားး ခင္းား၊
• အးရရွသကန္းားမ အးရား ဆိုားက ဳ ိားမ ား ေတလနနည္းားပါားး ခင္းား၊
• လိငဆကဆ ံမ္ေ ား အေနွ င္းေယ္ွက္ မ ဖစ္း ခင္းား၊
ောားသာခကာား
42

43. • သ ားအးၾက း ဖတ္း ပီားမွ အကလား ထပလိုခငသူမ ားေတတက္ အကလားထပ္
မရနိုင္အးတ း ခင္းား၊
• မိမိဘ သ တလယ္က ူ စ အးဆားခန္းားတတင္း ပဳလုပ္၍ကမရဘြဲကန္းားမ အးရားဦား
စီားဌ န၏ စီစစ္အးရားဘုတ္ ခဖြဲ႕၏ ခင္းး ပဳခကြမွသ
တရ ားပးနင္း ပဳလုပနုးိင္း ခင္းား
• း ပန္း ပဳး ပငြန္ ခကခြဲသကြဲသို႔ ခြဲ းစိတခလည္းား အးဈားႀကီားး ခင္းား၊
• တကးမ္းားကငသည္းဆရ ဝန္ နွင္း ခြဲ းစိတပစၥည္းား
ကိရိယ္ စံးုလင္အးသ အးဆားရံးု၊ အးဆားခန္းားလိုေပ္း ခင္းား၊
• တစၾကိမတည္းားး ဖင္း အး ငေမ ားႀကီား ကုနကခင္းား၊
• သ ားအးၾက း ဖတ္အးသ လုပပံးုလုပနည္းား ခ ဳ ိ႕တယ္င္းားခြဲပါက
ေ ားနည္းားခကမ ား
43

44. • သုတြသသယ္သ ည္းး ပန္(သုတပို႔ ပန္) နွစဖကစလံးုးားကို း ဖတ္အးတ ကလ ိုက္း ခင္းားး ဖစ္
• ေၿပီားေပိုငသ ားဆက္း ခ ားနည္းားး ဖစသျ ဖင္း အးန ကထ အပကလား လံးုးားပးနမယ္လိုအးသ
ေမ ိ ဳားသ ားမ ားေတတက္ သ သင္းအးတ း္
• ၿမိ ဳ႕နယ္က န္းားမ အးရားစီားဌ နမွ စီစစ္အးရားဘုတ္ ခဖြဲ႕ေ ား အးလ ကလ ႊး တငၿပီား
ခင္းး ပဳခကြမွသ တရ ားပးနခြငခြဲစိတနိုင္
• ေတလနထိအးရ က္အးသ စိတခအရသ သ ားဆက္း ခ ားး ခင္းားး ဖစ္
• န တ ရွသဆိုားက ိ ဳားမရိးွပါ၊ လိငပိုင္းားဆိုငြ တစံးုတရ ထိခိုကမွဳမရိးွ
• သို႕ရ တတငလိငမွတစဆင္းကားစက္အးရ ဂါမ ား ေ ားမက တကယ္နိုင္
• သ ားအးၾက း ဖတၿပီား ၃ လေထိ စံးုလတြဲၾက ားတတင္ အသ ၶတ ားနည္းား
တစမ ိ ဳားမ ိုားသံးုးားခစြဲရန္ (သုတပိုားပို႕ၿ ပမ္နတ ငသုတပိုားကနနိုး္ငသျ ဖင္း)
(၃) ေမ ိ ဳားသ ား သ ားအးႀက း ဖတ္း ခင္းား
(MALE STERILIZATION)
44

45. • ေမ ဳ ိားသ ားေ ားလံုားနီားပါား
သ ားအးၾက း ဖတနည္းားကို ခံယ္နိုင္
• အကလားဦားအးယ ပည္းစံးုၿပီား၊
ေမ ိ ဳားသမီားကိုယ္္ပးနနထပ္အးဆ ငြနမသင္း၊
သ ားအးၾက း ဖတြနမသင္းအးတ း္ပါကေမ ိ ဳား
သ ားမ ား သ ားအးၾက း ဖတြန္ အးလ ကထ ားနိုင္
• သိုအ႕သ း္ကန္းားမ အးရားဦားစီားဌ န
စီစစ္အးရားဘုတ္ ခဖြဲ႔၏ ခင္းး ပဳခကြမွသ
တရ ားပးနငၿပဳလုပနုးိင္
မည္သညမာားက ေမ ွဳားသာား
သာားအ ၾကာ ဖြနီ္ ား ောားသံ ို ားန္ိုငသနီ္ ား။
45

46. • သ ားအးၾက း ဖတ္း ခင္းားအးၾက င္းအးဘားတထကဆ ိုားက ိ ဳား/န တ ရွသဆိုားက ိ ဳား
မ ားလံးုးားပးနမရိးွ
သ ားအးၾက း ဖတ္ ခခြဲစိတၿပီားလွင္ -
• ကိုယ္္ ပခိးန္ ၁ဝဝ ဒီဂရီဖ ရငဟိုကထ က္အးက း္း ပီား ဖ ားအးန ခင္းား၊
• း ဖတထ ားအးသ အးနရ နွင္း အးဝွားအးစတတင္ရမ္းားန း ပီား
ေလုပမလုပနိုင္း ခင္းား ၊ မေိပနိုင္အးေ င္း ဖစ္း ခင္းား၊
• ခြဲ းထ ားတြဲအးနရ တတင္ အးရ ငြမ္းားအးန ခင္းား၊
း ပသတည္း ခင္းား၊အးတသားတထက္အးန ခင္းား၊
• ကပပယ္္ ိတသ ည္ နဂိုေြယယ္္ စ ားထက္ နွစဆပိုၾကီားလ း ခင္းား၊
• ခ ဳပြိုားအးနရ တတင္ န ကင္း ခင္းား၊
း ဖစနိုင္အးသ အးဘားတထကဆ ိုားက ိ ဳားမ ား
46

47. • အးပးနွားအးစကိုဖယ္ထ ုတ္း ခင္းားး ဖစ္
• လိငပိုင္းားဆိုငြ ေလုပ္အးဆ ငမွဳ နွင္း လိငပိုင္းားဆိုငြ
ေရအသ္တသားကဆင္းားနိုး္င္ (လိင္ဂၤးါမသနမ အးတ း ခင္းား၊
သုတမတလတနိုင္အးတ း ခင္းား၊ စသည္)
• ခ ၶ ကိုယ္ယ္တ င္ ေဆီမ ားမ ား လ း ခင္းား၊ ေ ားနည္းားလ း ခင္းား၊
ႀတကကသ ားမ ားနည္းားလ း ခင္းား နွင္း ေလုပသိပမလုပနိုင္အးတ း ခင္းား
• အးရ ဂါမ ားပးနငလ နိုင္း ခင္းား
• လိငမွတဆင္းကားစက္အးရ ဂါမ ားကို က တကယ္နိုင္း ခင္းား၊
အးလ ခနိုင္း ခင္းား
မွ ားတယ္င္းားအးသ ေယ္ေဆမ ား
47

48. • အကလားး ပနမရနိုင္အးတ ၍က အးန ကထ ပ္ အကလား မလိုခငသူမ ား ေတတက္
အေက င္းားဆံးုးားနည္းားး ဖစ္း ခင္းား၊
• ထိအးရ ကမ္နွင္း ကုနကစရိတ္ နိ္င္းားယ္ွဥပါက ထိအးရ ကမ္
း မင္းမ ားး ခင္းား၊
• အးရရွသကန္းားမ အးရား ဆိုားက ဳ ိားမ ား ေတလနနည္းားပါားး ခင္းား၊
• လိငဆကဆ ံမ္ေ ား အေနွ င္းေယ္ွက္ မ ဖစ္း ခင္းား၊
• လုပြတလယ္က ူး ပီား ေ းရ ယ္က င္းားး ခင္းား၊
ောားသာခကာား
48

49. • သ ားအးၾက း ဖတ္း ပီားမွ အကလားထပလိုခငသူမ ားေတတက္
အကလားး ပနမရနိုင္အးတ း ခင္းား
• း ပန္း ပဳး ပငြန္ ခကခြဲသကြဲသို႔ ခြဲ းစိတခလည္းား အးဈားႀကီားး ခင္းား၊
• တကးမ္းားကငသည္းဆရ ဝန္ နွင္း ခြဲ းစိတပစၥည္းားကိရိယ္ စံးုလင္အးသ
အးဆားရံးု၊ အးဆားခန္းားလိုေပ္း ခင္းား
• တစၾကိမတည္းားး ဖင္း အး ငေမ ားႀကီား ကုနကခင္းား၊
ောားနီ္ ားခကာား
49

50. • လက္အးမ င္းားထြဲပိုကထ ည္းပစၥည္းားသည္
အးေ က္အးဖ း္ၿပပါပံးုေတိုင္းားး ဖစ္
• ေတလနထိအးရ က္အးသ အးရရွသ္က ိ ဳားသက္အးရ ကနုးိငသည္း
သ ားဆက္း ခ ားနည္းားလမ္းားး ဖစ္
• ေမ ိ ဳားေစ ားအးပၚလိုက္၍က ၃ နွစမွ ၅ နွစ္ထိသံးုးားခစြဲနုးိင္
• ေခ ိအနမရႊားး ပနထုတနိုင္
• ေ းရရ ယ္က င္းား၊ ကတ မ္းားကငသူက အေပၚဘက္
လက္အးမ င္းားေတတင္းားပိုင္းား အေယ ပ ားတတငထံးုအးဆား
အးပားထည္းရ
• ထည္းၿပီားခါစတတငပံးုမွနမဟုတ္အးသ ရ သီအးတသားဆင္းားမ ားး ခင္
းားး ဖစနုးိးုင္အးသ း္လည္
ပထမတစန ွစ္အးက း္လွင္အးလွ နည္းားတသ ားမည္
(၄)
လက္အးမ င္းားထြဲပိုကထ ည္းး ခင္းား(သို႔)
ပိုယ္ကသ င္းားး ခင္းား (IMPLANT)
50

51. • မိသ ားစု ၿပည္းစံးုၿပီားသ ားအးၾက မ ဖတခင္အးသားသမ ား
• သံးုးားနွစမွ ငါားနွစ္တတင္းားသ ားဆက္း ခ ားလိုအးသ သမ ား
• စ ားအးဆား၊ ထိုားအးဆားမသံးုးားလိုသမ ား၊ မတည္းသမ ား
• နို႕တိုကမိခငမ ား
ေသံးုးားး ပဳရနမသင္းအးတ း္အးသ သမ ား
• အးတသားတိုားအးရ ဂါရိးွသမ ား
• နွလံးုးားအးရ ဂါရိးွသမ ား
• ဆီားခ ိ ဳအးရ ဂါရိးွသမ ား
• အးလငန္းားအးရ ဂါရိးွသမ ား
• ရငသ ားကငဆ ရိးွသမ ား
• ေသည္းားအးရ ဂါရိးွသမ ား
• အးတသားဆံးုးားခါနီားသမ ား
• မိန္းားမကိုယ္မွပံးုမွနမဟုတ္အးသ အးတသားဆင္းားအးနသမ ား
• တီဘီအးဆား၊ေတတ္အးပ က္အးဆားနွင္း
မိးွးဳအးရ ဂါအးပ က္အးဆားအးသ က္အးနသမ ား
မည္သညမာားလက္အ မာင္ ားထကပိုကထ ီ္ ်ာ့နီ္ ား
ောားသံ ို ားန္ိုငသနီ္ ား။
51

52. အးတသားဆင္းားပံးုစံအးး ပ င္းားလြဲး ခင္းား - ပထမဆံးုးားအးသ လမ ားတတင္;
• အးတသားဆင္းားနည္းားး ခင္းား နွင္း အးတသားဆင္းားသည္းရကနည္းားး ခင္းား
• ပံးုမွနမဟုတ္အးသ အးတသားဆင္းားး ခင္းား
• အးတသားခဏခဏဆင္းားး ခင္းား
• လစဥ္အးတသားမဆင္းားး ခင္းား
တစန ွစၾက ၿပီားလွင္း ဖြစပ ားမွဳအးလ နည္းားတသ ားမည္
• အးခါင္းားကိုက္း ခင္းား
• ပးနမ္းားဗိုကန ကင္း ခင္းား
• ပးနကၿခံတထက္း ခင္းား (ေရငကထကပို)
• ကိုအယ္္ လားခ ိန္အးး ပ င္းားလြဲး ခင္းား
• နို႕ေံးုတင္းားး ခင္းား
• အးခါင္းားမားး ခင္းား
• ပ ိ ဳ႕ေန္း ခင္းား -----------စသသတို႕လည္းားး ဖစနိုငပါသည္
း ဖစနိုင္အးသ အးဘားတထကဆ ိုားက ိ ဳားမ ား
52

53. • သ ားေိမ္ (သို႔မဟုတ္) ဆီားစပ္၌ း ပင္းားထြနစ အးေ င္းး ခင္းား၊
• ပိုကထ ည္းထ ားသည္း လက္အးမ င္းားအးေ င္းး ခင္းား၊
• ပိုကထ ည္းထ ားသညြဲ အးနရ မွ အးတသား၊ း ပယ္သထက္း ခင္းား၊
• ထည္းထ ားအးသ ပိုက္း ပမ္နထကလ း ခင္းား၊
• း ပင္းားထြနစ အးခါင္းားကိုက္း ခင္းား (သို း) မကစိမ္န္း ခင္းား၊
• ရ သီပံးုမွနလ း ပီားအးန က္ ရ သီအးပ ယ္ကသ ားး ခင္းား။
အးေ ကပါလကၡဏ အးပအၚပါကလွ င္အးဆားရံ
းု/အးဆားခန္းားသို႔ ပသပါ
53

54. • လက္အးမ င္းားထည္းပစၥည္းားထုတလ ိုက္အးသ း္လည္းား ဆကလ က္
ေ နိသငြိးွနုးိင္ (ဆကလ အကသ ၶတ ားနိုင္)
• ေမ ိ ဳားသမီားၿမံးဳတသ ားနိုင္း ခင္းား
• ကိုယ္ခ ၶ ေ ခ ားအးနရ မ ားသို႕ အးရႊ႕လ ားတသ ားနိုင္း ခင္းား
• အးတသားဆင္းားမရပနုးိင္း ခင္းား၊
မွ ားတယ္င္းားအးသ ေယ္ေဆမ ား
54

55. • ပိုကက ို း ပနထုတ္း ပီားသသန ွင္း အကလားး ပနြနိုင္း ခင္းား၊
• တစခါထည္႔ၿပီားပါက ေနည္းားဆံးုးား ၃နွစ္ (သို႔မဟုတ္) ၅နွစ္ထိ
ခံး ခင္းား၊
• သ ားေိမက ငဆ ၊ သ ားဥေိမ္ ကငဆ း ဖစ္း း္န္းားအးလ က ခင္းား၊
• မ ဳ ိားခပါားေဂၤးါ တစခုလံးုးား အးယ္ င္း ခင္းားကို အးလ နည္းားအးစ ခင္းား၊
• သ ားေိမ္း ပငပ၌ အသ ၶတည္း ခင္းားကို အးလ နည္းားအးစ ခင္းား၊
• ရ သီလ စဥ္ န ကငမ္ကို သကသ အးစ ခင္းား၊
• ရ သီအးတသားမ ား စ ဆင္းားး ခင္းားကို အးလ နည္းားအးစ ခင္းား၊
ောားသာခကာား
55

56. • ပိုကထ ည္းး ခင္းား၊ ထုတ္း ခင္းားတို႔ေတတက္ တကးမ္းားကငသူ
လိုေပ္း ခင္းား၊
• မသန္႕ရွင္းားပါကေန ပိုားပးနင္အးစနိုင္း ခင္းား
• စစ ထည္းၿပီားခါစတတင္ ထည္းသည္းအးနရ တတင္ ေသ ားမကခင္
မေီမသ ခံစ ားရနိုင္း ခင္းား
• ရ သီမမွန္း ခင္းား၊ ပးနလ း ခင္းား၊ စိတတါတက ခင္းား၊
ရငသ ားတင္းားး ခင္းား/န း ခင္းားစသည္း
ောားနီ္ ားခကာား
56

57. • မိခငသအသကလားကို မိခငနို႕ တစမ ိ ဳားတည္းားသ တိုက္အးကတ ားး ခင္းားး ဖင္း သမ၏ “မ”
မ ိ ဳားဥ ထုတလ ုပ္း ခင္းားကို ရပတန္အ႕အနစသည္းေခကက ို အေး ခခံအးသ သ ားဆက္း ခ ား
နည္းားလမ္းားး ဖစ္
• မိခငနို႕တစမ ိ ဳားတည္းားကိုအးနအ႕ရ ညပါတိုက္အးကတ ားရမည္း ဖစၿပီား အကလားကို
အးရ (သို႔) ေ ခ ားး ဖည္း စကစ လံးုးားပးနအမကတ ားပါက
သ ားသမီားအးပးနားအးစသည္းေ ပင္
အကလားကန္းားမ အးရားေတတကလ ည္းားအေက င္းားဆံးုးားး ဖစ္
• အး မား ဖ ားၿပီား ရ သီ ိအးတသားအမပအၚသားလွင္ အကလား (၆)
လေထိမိခငနို႕တစမ ိ ဳားတည္းားသ
စနစတကတိုက္အးကတ ားပါကေတလနထိအးရ က္အးသ သ ားဆက္း ခ ားနည္းားတစခုး ဖစ္
• လိငမွတဆင္းကားစက္အးသ အးရ ဂါမ ား ေ ားမက တကယ္ပါ
(၅)
မိခငနို႕တိုက္း ခင္းားေ ားး ဖင္းသ ားဆက္း
ခ ား အးစသည္းနည္းားလမ္းား (LAM)
57

58. (၁) အး မားၿပီားအကလားေသက္ (၆) အလေ က္း ဖစ္း ခင္းား
• (၆) အလက း္ပါကေ ခ ားသ ားဆက္း ခ ားနည္းားလမ္းားကိုသံးုးားသင္း
• မိခငနို႕ဆကတ ိုကမသဆိုလွင္ အးဟ း္မုန္းားအးဆားမပါပးနငသည္းနည္းားလမ္းား (သို႔)
သင္အးတ း္အးသ စ ားအးဆား/ထိုားအးဆားမ ားကိုသံးုးားခစြဲရန္
(၂) အကလားကို မိခငနို႕မွလလြဲ၍က ေ ခ ား ေစ ားေစ /နို႕ဘား/အးရ လံးုးားပးနမတိုက္
အးကတ ားး ခင္းား နွင္း မိခငနို႕ေ ားအးနအ႔ရ ညပါတိုက္၊ ဆ တိုင္းားတိုက္၊
ခဏခဏတိုက္အးကတ ားး ခင္းား
(၃) အး မား ဖ ားၿပီား မိခင္ ဓမၼတ ရ သီ အမပအၚသားး ခင္းား
*** မခမ္ငြင္
ခိုခံောားကဆင္ ားအ ရာဂါပိုားရ ွအ နပါကကန္ ားမာအ ရား၀န္ထမ္ ားမာား
မိခငနို႕တိုက္အးကတ ားး ခင္းားး ဖင္းသ ားဆက္း ခ ားနိုငသူ
မ ားမွ အးေ ကပါေခက္ (၃) ခကန ွင္းး ပည္းစံးုရမည္-
58

59. (၁) မီား ဖ ားၿပီားလွင္ ၿပီားခင္းား စတငနိုငသည္ - အး မားၿပီား
န ရီပးနက္ တတင္းားအးစ နိုငသအမွစ အးစ
(၂) မၾက ခဏနို႕တိုက္အးကတ ားရမည္၊ မိခငနိုးိ႕တစမ ိ ဳားတည္းားသ တိုကြမည္။
• အကလားကိုအးနအ႕ရ ညပါ တိုက္/ ဆ တိုင္းားတိုကသ င္း
• ေကယ္္၍ကမိခငနို႕တိုကသ ည္းေႀကိမမ ားသည္ အးန႕ေခ ိမ္နတင္ (၄)
န ရီထကပိုး ခ ား၍ကညေခ ိမ္နတင္ (၆) န ရီထကပိုး ခ ားအးနပါက
ေ ခ ားသ ားဆက္း ခ ားနည္းားလမ္းားကိုအးး ပ င္းားလြဲသံးုးားခစြဲရမည္
• မိခင္ (သို႔) အကလားအးနအမက င္းားး ဖစလွငလည္းားမိခငနို႕ဆကတ ိုကပါ
(၃) း ဖည္း စကစ ကို အကလားေသက္ (၆) လမွ စတင္အးကတ ားလွင္ (သို႔)
မိခငြ သီအးတသားအးပၚ ခင္းားး ဖစလွင္ ေ ခ ားသ ားဆက္း ခ ားနည္းားလမ္းားကို
စနစတအကး ပ င္းားလြဲသံးုးားခစြဲရန္
မသသို႕လုပ္အးဆ ငြမသနည္းား
59

60. • ေထက္အးဖ း္း ပပါေခက္ ၃ ခကန ွင္းမ ပည္းစံးုလြဲ အသ ၶတ ားနိုင္
• အကလားေသက္ ၆ အလက း္အးသ း္လည္းား ရ သီအးတသားမဆင္းားလွင္
တ ားနုးိင္အးသား
• အပးနသ ၊ ပိန္အးသ မိခငမ ား ေတတက္ ထိုနည္းားကိုသံးုးား၍ကမရနိုင္
• မိခငနို႕ဆယ္ကထ က္အးအနသားသမွက လပတလ ံးုးား အသ ၶတ ားနိုင္
မွ ားတယ္င္းားအးသ ေယ္ေဆမ ား
60

61. • အးအ ငၾကားကုနကမွဳမရိးွး ခင္းား
• မိခငန ွင္း အကလားနွစ္ဦားစလံးုးား ကန္းားမ အးစ ခင္းား
• သဘ ပးနသ ားဆက္း ခ ားနည္းားး ဖစ္း ခင္းား
• ထိအးရ ကမွဳရိးွး ခင္းား
• အးဘားတထကဆ ိုားက ိ ဳားနွင္း န တ ရွသဆိုားက ိ ဳားလံးုးားပးနမရိးွး ခင္းား
• မိခငန ွင္းအကလားနွစ္ဦားၾက ားတတယ္တ မွဳပိုမိုခိုငမ အးစ ခင္းား
• အး မားၿပီားမိခငတိုင္းားး ပဳလုပနိုင္း ခင္းား
ောားသာခကာား
61

62. • အကလားေသက္ ၆ လေထိသ ေသံးုးားး ပဳနိုင္း ခင္းား
• မိခငနို႕တိုကခ ိနသတမွတခက္ တိုင္းား မွနကြနစ တိုကြန္ လိုး ခင္းား
• မိခမ္ငတင္ ခုခံေ ားကဆင္းားအးရ ဂါပိုားရိးွအးနပါက
ကန္းားမ အးရားပးနနထမ္းားး ဖင္း တိုငပငြနလိုေပ္း ခင္းား
• သ ားပကသ ားအးလ မိခငမ ားတတင္သံးုးားမ ပဳနိုင္း ခင္းား
• လိငမွတဆင္းကားစက္အးရ ဂါမ ားကိုမက တကယ္နိုင္း ခင္းား
ေ ားနည္းားခကမ ား
62

63. • သ ားဆက္း ခ ားစ ားအးဆားသည္ မမ ိ ဳားအဥၾတကားး ခင္းားကိုဟန္႕တ ားနိုင္၍က
ေတလနထိအးရ က္
• အးန႕စဥတ စလံးုးားစီမွန္း္ကြနစ သံးုးားခစြဲပါကေ းရရ ယ္က င္းား
• ရ သီအးတသားဆင္းားး ခင္းားနွင္း ရ သီလ စဥကိုကခြဲမွဳကို အးလ နည္းားအးစ
• စ ားအးဆားး ဖတၿပီားပါကကိုယ္္ပးနန္း ပနလသြတလယ္္
• သံးုးားခစြဲခါစတတင္အးဘားတထကဆ ိုားက ိ ဳားေနည္းားငယ္ြိးွတတ္အးသ း္လည္းား
လေနည္းားငယ္ယ္တ င္းားသကသ အးပ ကက င္းားနိုင္
• ေ းရရ ယ္မရိးွပါ။
• လိငမွတဆင္းကားစက္အးသ အးရ ဂါမ ား (သို႔)
ခုခံေ ားကဆင္းားအးရ ဂါမ ားကိုမက တကယ္နိုငပါ
(၆) တ ားအးဆားကဒ္ အးသ က္း ခင္းား
(OC-PILL)
63

64. ေသက္၃၅နွစ္
ရိးွး ပီားအးဆားလိ
ပ္ အးသ ကသ ူမ ား
၆ အလေ က္
နို႕တိုကမိခင္
ကိုယ္္ပးနနြိးွ
သသဟု
သံသယ္ရိးွသ
ေ ခ ားကန္းားမ အး
ရားအေး ခအေန
အမက င္းားသမ ား
မည္သညမာားြာားအ ဆားကဒအာားသံ ို ားန္ိုငသနီ္ ား။
• ေမ ိ ဳားသမီားေမ ားစုသသ္ းရရ ယ္က င္းား
စ သံးုးားခစြဲနိုငၾကသည္…။
• သိုအ႕သ း္အးေ ကပါေမ ိ ဳားသမီားမ ားသည္
တ ားအးဆားကဒ္ ားမသံးုးားရပါ
း းွလံးုးား၊
အးတသားတုးိးား၊ ဆီားခ ဳ ိ၊
အးက ကက ပ္ အးရ ဂါ
ရွိသမ ား
အကလား ၃
ပတ္ ြယယ္္
မီား ဖ ားၿပီားသ 64

65. • ရ သီအစပၚသည္းရကမွ (၅) ရက္ တတင္းားအစသ က္း ဖစလွင္
ေရနသ ားဆက္း ခ ားနည္းားသံးုးားရနမလို
• ရ သီစလ ၿပီား (၅) ရက္အးက း္မွ/ေ ခ ားရကမ ားတတင္
အစသ က္း ဖစလွင္ရနသ ားဆက္း ခ ားနည္းားကို အးဆားအစသ က္အးသ ပထမရက္ (၇)
ရယ္ကတ င္ လတြဲသံးုးားရမည္
• း မွ ားေတိုင္းားဆက္အးသ ကပါ
• အးဆားကဒကုမ္နသ ားလွင္သစတ စက ဒဆကလ က္အးသ ကပါ
• အကလားအး မားၿပီား အကလားကိုနို႕မတိုက္အးသ မိခငမ ားတတင္ အကလားအး မားၿပီား
(၃) ပတ္း ပည္းသသန ွင္းအစသ ကနိုင္
• ကိုယ္္ပးနနပကၿပီားၿပီားခင္းား(၂) ပတမွ စတင္အးဆားကဒကိုအစသ ကပါ၊ အစသ ကသ ည္းရက္
မွစ၍ကေရနသ ားဆက္း ခ ားနည္းားသံးုးားရနလို
• နို႕တိုကမိခငမ ား (၆)အလက း္မွအစသ ကပါ
အးသ ကသ ံးုးားပံးုအးသ ကသ ံးုးားနည္းား
65

66.  အ ဆားအ သာကနန္ ၁လံ ို ား/၂ လံ ို ားအ မ်ာ့ ခင္ ား (သို႔) အ ဆားကြ္
ေသစ္စရန္ (၁)ရက္/(၂)ရက္အ နာကက ခင္ ားေတြကိုေရင္-
• သိသိခင္းားအးမအးသ အးဆား ၁ လံးုးားကိုအးသ ကပါ
• ခါတိုင္းားအးသ က္အးနက ပံးုမွန္ခ ိမ္နတင္ လည္းား အးသ က္အးနကေတိုင္းား ၁ လံးုးား
ထပ္အးသ ကပါ (သမေတတက္ (၁) ရကတ ည္းားတတင္ ၂ လံးုးား (သို႔) တစခ ိနတည္းားတတင္
(၂)လံးုးား အးသ ကသ ကြဲသို႕ ဖမ္စသ ားနိုင္)
 ပထမြန္ ား/ဒိုြယြန္ ားရ ွအ ဆား (၃) လံ ို ား န္ွင္ ်ာ့ေထကပိုေအ မ်ာ့ ခင္ ားေတြက္
ဆိုရင္ -
• သိသိခင္းား အးဆား ၁ လံးုးားကိုအးသ ကပါ
• ခါတိုင္းားအးသ က္အးနက ပံးုမွန္ခ ိမ္နတင္ လည္းား အးသ က္အးနကေတိုင္းား ၁ လံးုးား
ထပ္အးသ ကပါ၊ ေရနသ ားဆက္း ခ ားနည္းားကို ပထမ (၇) ရယ္ကတ မငတြဲသံးုးားပါ
• တလနခြဲအးသ (၅) ရက္ တတင္းားေိမ္အးထ ငန ွင္းဆကဆ ံထ ားပါက
အးဆားအးသ ကြန္အးမအးလ း ခင္းား
66

67.  ြြယြန္ ား ရ ွအ ဆား ၃ လံ ို ားန္ွင္ ်ာ့ ေထက္ ပိုအ မ်ာ့ ခင္ ားေတြကိုေရင္-
• သိသိခင္းား အးဆား (၁) လံးုးားကိုအးသ ကပါ
• ခါတိုင္းားအးသ က္အးနက ပံးုမွန္ခ ိမ္နတ ငလည္းားအးသ က္အးနကေတိုင္းား (၁)လံးုးား
ထပ္အးသ ကပါ
• ပံးုစံတ(ေ ဖွဴအးရ င္)အးဆားလံးုးားမ ားကိုကုန္အးေ ငဆက္အးသ ကပါ
• အးန ကဆ ံးုးားတန္းား ပံးုစံမတ (ေညိ ဳအးရ င္)အးဆားလံးုးား(၇) လံးုးားကို စန္႕ပစပါ
• အးဆားကဒ္သစဆက္အးသ ကပါ
• လိငဆကဆ ံမွဳအးရွ အငမရွ ငနိုငကေရနသ ားဆက္း ခ ားနည္းားကို
ပထမ (၇) ရယ္ကတ မငတြဲသံးုးားရမည္
• တလနခြဲအးသ (၅)ရက္ တတင္းား ေိမ္အးထ ငန ွင္းဆကဆ ံထ ားပါက
အေရားအးပၚသ ားဆက္း ခ ားအးဆားသံးုးားပါ
• ရ သီလ ရက္အးး ပ င္းားတသ ားနိုငပါသည္
အးဆားအးသ ကြန္ အးမအးလ း ခင္းား -
ေဆက္
67

68.  အ နာကံ ို ားြန္ ားပံ ိုစ္ံမြူ (ေီ ွဳအ ရာင္) အ ဆားအ သာကစဥ္
အ မ်ာ့ ခင္ ားေတြကိုေရင္-
• အမသ က္း ဖစ္အးသ အးဆားကို စန္း္႔ပစပါ
• ကန္အးသ အးဆားကို အတန႕ (၁) လံးုးား ဆက္အးသ ကပါ
• အးဆားကတက ုနလွင္ ပံးုမွန္း္ေတိုင္းားအးဆားကတ္ သစ္ ဆက္အးသ ကပါ
 အ ဆားအ ၾကာင္ ်ာ့ပ ွဳ႕ေန္ ခင္ ား န္ွင္ ်ာ့၀မ္ ားအ လွာ ခင္ ားမာားေတြကိုေရင္-
• အးဆားအးသ ကၿပီား ၂ န ရီေတတင္းားေနခြဲလွင္၊ အးဆား (၁)လံးုးား
ခကခင္းားထပ္အးသ ကပါ။
• ပ ိ ဳ႕ေန္း ခင္းားနွင္း ပးနမ္းားအးလွ း ခင္းား (၂) ရကထ က္ ပိုး ဖစခြဲလွင္
အ ဆားအ သာကနန္ ၁ လံ ို ား/၂လံ ို ားအ မ်ာ့ ခင္ ားေတြက္ကြ န္ၾကာားခက္
ေတိုင္းားဆကလ က္အးသ ကသ ံးုးားပါ
အးဆားအးသ ကြန္ အးမအးလ း ခင္းား -
ေဆက္
68

69. • အးဆားအစသ ကၿပီား အးပးနဒန လကၡဏ ေခ ိ ဳ႕ခံစ ားလ နိုင္ အးရ ဂါရိးွး ခင္းားမဟုတပါ
• ေမ ိ ဳားသမီားေမ ားစု၌မသသည္းအးဘားတထကဆ ိုားက ိ ဳားမ ားမခံစ ားရပါ။
ထိုအးဘားတထကဆ ိုားက ိ ဳားမ ားရိးွပါက လည္းား လေနည္းားငယ္ၾ က လွင္
အးပ က္း ပယ္ယ္သ ားတတ္၊ လတိုင္းားတတငမျ ဖစတတပါ။
• ေ ဖစ္မ ားဆံးုးားအးသ အးဘားတထကဆ ိုားက ိ ဳားမ ားအကတ -
း ဖစနိုင္အးသ အးဘားတထကဆ ိုားက ိ ဳားမ ား
ပ ွဳ႕ ခင္ ား
ေန္ ခင္ ား
ေနီ္ ားငယ္အ
ခါင္ ားကိုက္ ခင္
ား
ရငသာားနာ ခင္ ား
၊
ကိုအယအ လားခန္အန
ီ္ ားငယ္
ြြ္ ခင္ ား
(သို႔)
အ ခါင္ ားမူား
ခင္ ား
ရာသီအ တသားြစ္စက္
၊
ြစ္စကင္ ား ခင္ ား
(သို႔) ပံ ိုမွန္ဟိုြ္
အ သာအ တသားဆင္ 69

70. • ေတလန္မင္းား အးခါင္းားကိုကလွ င္
• ေ မငမွဳန္ပးနါားလွင္ (သို႔) မ မငြလွင္
• စက ားအးး ပ အးလားလံလွင္ မပီလွင္
• း ပင္းားထြနစ ရငဘတ္အးေ င္းလွင္၊ ေသကြ ွွဴခကလွ င္
• ေသ ားပးနါလွင္
• အးး အခထ က္ (သို႔) အးး ခသလံးုးားႀတကကသ ား(သို႔)
အးပါငႀတကကသ ားး ပင္းားထြနစ န လွင္
***ေထကပါလကၡဏ မ ားး ဖစ္အးပၚလွင္
တ ားအးဆားကဒ္၏သတိအးပားလကၡဏ မ ား
70

71. • အးန႕စဥ္အးသ ကြမည္း ဖစ္အးသ း္လည္းား၊ လိငမဆကဆ ံသည္းေခ ိမ္နတင္
အးသ ကစရ မလိုး ခင္းား
• ၿမံးဳနိုင္း ခင္းား
• အး မားရ ပါခ ိ ဳ႕တယ္င္းားး ခင္းား (သို႔) ေမႊး ကိုယ္္ပးနနမ ားး ဖစနိုင္း ခင္းား
• ေမ ိ ဳားသမီား လိငဆကဆ ံး ခင္းားဆိုငြ ေမေကင္းအးး ပ င္းားလြဲနိုင္း ခင္းား
• ကိုယ္္ပးနနြိးွအးနလွင္ ကိုယ္္ပးနန္ ားထိခိုကနိုင္း ခင္းား
မွ ားတယ္င္းားအးသ ေယ္ေဆမ ား
71

72. • လစဥမွ
နမွနြ သီလ း ခင္းား
• ရ သီအးပၚခ ိန္ ကိုကခြဲမ္သကသ း ခင္းား
• သ ားသမီလုးိခငသည္း ေခ ိမ္နတင္ အးဆားစ ားရပသည္း းွင္း မၾက မီ
ကိုယ္္ပးနန္ း ပနြ းိးုင္း ခင္းား၊
• သ ားေိမက ငဆ း းွင္း သ ားဥေိမက ငဆ ေ ဖစနည္းားအးစ ခင္းား
• အးဈားသကသ း ခင္းား
• ထိအးရ ကမ္း မင္းမ ားး ခင
ောားသာခကာား
72

73. • အးန႕စဥ္ အးသ ကြသ ဖင္း ကယ္ိကထမ ားး ခင္းား
• တခါတရံ အးဆားအးသ ကြန္အးမပါက ေရနသ ားဆက္း ခ ားနည္းားမ ား
သံးုးားယ ခင္းား
• ကနဦားပိုင္းားတတအငမး ပ အပလ က္အးသ အးဘားတထကဆ ိုားက ိ ဳားမ ား
ခံစ ားရနိုင္း ခင္းား
• နိ ဳ႕တိုကမိခအင္န ဖင္း (၆)လေတတင္းားေသံးုးားမ ပဳနိုင္း ခင္းား
ောားနီ္ ားခကာား
73

74. • သ ားဥေိမမွ မမ ိ ဳားဥထုတလ ုပ္း ခင္းားကို
ဟန္႕တ ားအးပားနိုင္အးသ သ ားဆက္း ခ ားနည္းားး ဖစ္
• သံးုးားခစြဲသအးဆားထိုားရန္ခ ိနမွနမွန္း ပနလ ပါကေတလနထိအးရ ကမွဳရိးွ
• ကန္းားမ အးရားေတတက္ းရရ ယ္မရိးွပါ။ နို႕တိုကမိခငမ ားေတတက္
မိခငနို၏ေရအသ္တသားကိုမထိခိုကပါ။
• သို႕ရ တတငလစဥ္အးတသားအးပားမွဳအးး ပ င္းားလြဲအးစနိုင္
• အးဆားး ဖတၿပီား ပမ္းားမွ (၄) လခန္႕ၾက မွ အးန ကထ ပကိုယ္္ပးနနြရိးွနိုင္
(၇) ၃ လခံအသ ၶတ ားထိုားအးဆား
(DEPO-PROVERA)
74

75. မည္သညမာား(၃)လခံအသေႏၶြာားထိုားအ ဆားောားသံ ို
ားန္ိုငသနီ္ ား။
• ေမ ိ ဳားသမီားေမ ားစုသသ္ းရရ ယ္က င္းား
စ သံးုးားခစြဲနိုငၾကသည္…။
• သိုအ႕သ း္အးေ ကပါေမ ိ ဳားသမီားမ ားသည္
(၃)လခံတ ားထိုားအးဆားေ ားမသံးုးားရပါ
သာား မြ္
ေကြ္/
ကငာရ ွသူမာား
ေတလန္အ တသား
ြိုားအ နသူ
၆ ပြ္အ ောက္
အကလားန္ို႕ြိုက္
မခငာား
မူမမွန္အ သာ
အ တသားဆင္ ား
အ နသူမာား
ကိုယ္၀န္န ွသည္ဟိုေ
သံသယရ ွသူ/
ကိုယ္၀န္န ွအ န
သူ
ေသီ္ ားအ ရာဂါ
၊
အ လ ဖြ္ ခင္ ား
၊ န္ွလံ ို ားအ ရာဂါ၊
အ တသားခကပြ္အ
ရာဂါ၊ နာြာရွီ္75

76. • ရ သီစလ အးသ ရကမွ (၇) ရက္ တတင္းားေခ ိအနမရႊားအးဆားစထိုားနိုင္၊
ေရနသ ားဆက္း္း ခ ားနည္းားသံးုးားရနမလိုပါ
• ရ သီစလ ၿပီား (၇)ရက္အးက း္လွင္ (သို႔) ေ ခ ားရကမ ားတတင္ စထိုားး ဖစလွင္ရန္
သ ားဆက္း ခ ားနည္းားကို အးဆားစထိုား အးသ ပထမရက္ (၇) ရယ္ကတ င္ လတြဲသံးုးားရမည္
• ေ ခ ားသ ားဆက္း ခ ားနည္းား(သ ားေိမထည္းပစၥည္းား၊စ ားအးဆား)မွ ၃လခံထိုားအးဆား
အးး ပ င္းားသသည္ အးး ပ င္းားအးး ပ င္းားခင္းားစထိုားနိုင္၊
အးန ကလ ရ သီအးပအၚေ င္ အးစ င္းရနမလိုပါ။ေရနသ ားဆက္း ခ ားနည္းားသံးုးားရနမလို
• အေရားအးပၚသ ားဆက္း ခ ားအးဆားသံးုးားထ ားလွအင္ရားအးပၚသ ားဆက္း ခ ားအးဆားအစ
သ က္ သည္းအးန႕ (သို႔) ရ သီလ ၿပီား (၇) ရက္ တတင္းား ၃ လခံအးဆားထိုားနိုင္၊
ေရန္း္သ ားဆက္း ခ ားနည္းားကိုအးဆားထိုားၿပီား ပထမ (၇)ရယ္ကတ မငတြဲသံးုးားရမည္
• အကလား (၆) ပတသ ားေြယယ္ယ္တ င္အးဆားစထိုားနိုင္၊ ေရနသ ားဆက္း ခ ားသံးုးားရနမလို /
အကလား(၆) ပတသ ားေြယယ္္အးက း္လွင္ ေရနသ ားဆက္း ခ ားနည္းားေ ား ပထမ
(၇)တတမငတြဲသံးုးားရမည္
(၃) လခံထိုားအးဆားသံးုးားပံးုသံးုးားနည္းား
76

77. • မိခငနို႕လံးုးားပးနမတိုကသ ူး ဖစၿပီား အး မားၿပီား (၄) ပအတမက း္အးသားလွင္
ေခ ိန္း္အမရႊားအးဆားစထိုားနိုငပါသည္။ ေရနသ ားဆက္း ခ ားနည္းားသံးုးားရနမလို/
အး မားၿပီား(၄)ပတ္အးက း္လွင္ရနသ ားဆက္း ခ ားနည္းားပထမ(၇)ရယ္ကတ မ္ငတး သံးုးားရန္
• အကလားပကၿပီားထ ားသ (၇) ရက္ တတင္းားး ဖစလွင္ - ေခ ိအနမရႊားအးဆားစထိုားနိုင္၊
ေရနသ ားဆက္း ခ ားနည္းားသံးုးားရနမလို
• အကလားပကၿပီားထ ားသ (၇) ရက္အးက း္ၿပီားကိုယ္္ပးနနမရိးွဟုအးသခ ပါက -
ေခ ိအနမရႊားအးဆားစထိုားနိုင္၊ ေရနသ ားဆက္း ခ ားနည္းားကို အးဆားစထိုားၿပီား ပထမ
(၇)ရယ္ကတ မငတြဲသံးုးားရမည္
• ကိုယ္္ပးနန္အးဆ ငလိုသည္းေခါ- အးဆားဆကမထိုားပြဲ ပွမ္းားမွ ၄
လေထိအးစ င္းဆိုင္းားပါက အသ အၶေ ငနိုင္
• အးန ကတ စႀကိမ္အးဆားထိုားရန္- (၃) လမ ပည္းမီးွ (၁)ပတ္ လိုတတင္း ပနထိုားရမ္နသ ားပါ
(၃) လခံထိုားအးဆားသံးုးားပံးုသံးုးားနည္းား-
ေဆက္
77

78. း ဖစနိုင္အးသ အးဘားတထကဆ ိုားက ိ ဳားမ ား
• အးဆားစထိုားၿပီား အးပးနဒန လကၡဏ ေခ ိ ဳ႕ခံစ ားလ နိုင္ အးရ ဂါရိးွး ခင္းားမဟုတပါ
• ေမ ိ ဳားသမီားေမ ားစု၌မသသည္းအးဘားတထကဆ ိုားက ိ ဳားမ ားမခံစ ားရပါ။
ထိုအးဘားတထကဆ ိုားက ိ ဳားမ ားရိးွပါက လည္းား လေနည္းားငယ္ၾ က လွင္
အးပ က္း ပယ္ယ္သ ားတတ္၊ လတိုင္းားမ ဖစတတပါ
• ေ ဖစ္မ ားဆံးုးားအးသ အးဘားတထကဆ ိုားက ိ ဳားမ ားအကတ -
လစ္ဥနာသီအ တသားဆင္ ားမွွဳအ ပာင္ ားလက
ခင္ ား၊ အ တသားထန္ ခင္ ား၊
အ တသားဆင္ ားမာား ခင္ ား
ရာသီအ တသားြစ္စက္၊ ြစ္စကင္ ား ခင္ ား
(သို႔) မူမမွန္အ တသားဆင္ ား ခင္ ား
ကိုအယအ လားခန္အနီ္
ားငယ္
ြြ္ ခင္ ား
မူားအ ၀ ခင္ ားအ ခါင္ ားေနီ္
ား
ငယက ိုေက္ ခင္ ား
78

79. • ေတလန္မင္းားအးခါင္းားကိုကလွ င္
• ေ မငမွဳန္ပးနါားလွင္ (သို႔) မ မငြလွင္
• ပးနမ္းားဗိုက္အးေ ကပိုင္းား ေတလနန ကငလွင္
• မမမွန္း္ရ သီအးတသားဆင္းားး ခင္းားမ ားး ခင္းား (သို႔)
ရကြ ွသၾက း ခင္းား
• ေသ ားပးနါ/မကစိ ပးနါး ခင္းား
***ေထကပါလကၡဏ မ ားး ဖစလွင္အးဆားရံးု/အးဆားခန္းားသို႕တသ ားး ပသ
၃-လခံထိုားအးဆား၏
သတိအးပားလကၡဏ မ ား
79

80. • ေ ားနည္းားနိုင္
• မကန ွတတငမီားယ္မ္ပကကမ ား အးပၚနိုင္
• မီား ဖ ားရန္ ခကခြဲနိုင္
• ၿမဳ ံတသ ားနိင္ (သို႔) သ ားသမီားမရနုးိင္အးတ
• အးတသားမဆင္းားလွင္ ေ းရရ ယ္ြိးွနိုင္
မွ ားတယ္င္းားအးသ ေယ္ေဆမ ား
80

81. • တလယ္က ူၿပီား အးစား ္န္းားသကသ သ ဖင္း လသံးုးားမ ားး ခင္းား၊
• အးန႔စဥ္အးသ ကြန္ မလိုသ ဖင္း ေလုပြ္ပသကသ း ခင္းား၊
• သ ားသမီားး ပနလိုခငလွင္ အးဆားထုးိးားရပ္း းိးုင္း ခင္းား
• ထိုားအးဆားသည္ ရ သီနည္းားအးစ ခင္းား၊ ရ သီအမပအၚစ ခင္းားအးၾက င္း
အးတသားေ ားနည္းားး ခင္းား း ဖစြန္ ေ ခင္းေလမ္းားနည္းားး ခင္းား၊
• အကလားအး မားၿပီား (၄၂)ရယ္ကတ င္ ၃လ (၁၂ပတ္)ခံ အသ ၶတ ားအးဆား
ထိုားထ ားး ခင္းားသည္ စိတခယ ခင္းား၊
• တီဘီအးရ ဂါကုအးအနသ လန မ ား၊ မိ္အးရ ဂါအးပ က္အးစသည္းအးဆား
အးသ က္အးနသမ ား း းွင္းသင္းအးတ း္၊ ေဘယ္္အးၾက င္းဆိုအးသ း္
ထိုားအးဆားေ နိသင္ အမလွ တသ ားသည္းေတတက္ း ဖစ္
ောားသာခကာား
81

82. • ရ သီအးတသားမမွန္း ခင္းား၊
• ရ သီမလ း ခင္းား၊
• ကိုအယ္္ လားခ ိန္ တိုားလ း ခင္းား၊
• အးခါင္းားကိုက္း ခင္းား၊ ရငသ ားတင္းားး ခင္းား၊န း ခင္းား၊
• သ ားသမီားး ပနလသြရိးွနိုငြန္ ေခ ိန္အးစ င္းယ ခင္းား (အးဆားထိုားၿပီားပွမ္းားမွ
(၄) လခန္႕ၾက သည္။)
• ကိုယ္္ပးနန္တတကစိတ္အးသ အကရ ကရျ ခင္းား
ောားနီ္ ားခကာား
82