35.000 redenen om te gaan crowdfunden - Eva Wuyts

1. 35.000 (*) REDENEN
OM TE GAAN CROWDFUNDEN
( *) 34.540 om precies te zijn
EvaWuyts
CoördinatorVlaamse Erfgoedbibliotheek
IAZ 2015-09-17

2. INHOUD
 Crowdfunding?
 De basis
 In België
 Boekensteun!
 Het platform
 De resultaten
 Vele kleintjes
 De toolbox
 De lessen
2

3. CROWDFUNDING?
3

4. 4
CROWDFUNDING? – De basis
 Een definitie:
“Crowdfunding representeert de mogelijkheid om voor een
bepaald project via een open oproep - met behulp van het
internet - een vooraf bepaalde hoeveelheid financiële
middelen te vergaren van een ongedefinieerd (en groot)
netwerk van mensen, in ruil voor een immateriële, dan wel
materiële beloning”

5. 5
CROWDFUNDING? – De basis
 Verschillende vormen:
 Donatie
 Beloning of voorfinanciering
 Lening
 Aandelen
vnl. gebruikt in creatieve en culturele sector

6. 6
CROWDFUNDING? – De basis
 Nieuw fenomeen?
 Ja: ontstaan in 2004 in deVS
 Nee: volksinvesteringen zijn
al eerder gebeurd
 Fondsenwerving 2.0 !
 Op een andere manier
 Voor een ander publiek
 Voor andere doelen

7. CROWDFUNDING? – De basis
 Hype?
 Trend!
 Web 2.0
 Sociale media
 Online bankieren
 Webshoppen
 DIY
 Crowdsourcing
 Grassrootbewegingen
 …
7

8. CROWDFUNDING? – In België
 Platformen?
 2009 : SonicAngel
8
 2012-2014: tweede ‘golf’
 Boekensteun
 Crofun
 Growfunding

9. CROWDFUNDING? – In België
 2015: doorbraak?
 Angel.me
 Appsfunder.com
 Crowdfunding.gent
 Filmangel.tv
 Finicrowd.be
 Bolero-crowdfunding.be
 Lookandfin.be
 MyMicroInvest.com
 Socrowd.be
 Worldofcrowdfunding.be
 Growfunding.be
 …
9

10. CROWDFUNDING? – In België
 Wat leverde het op anno 2014?
 319 campagnes:
 207 creatieve projecten
 85 maatschappelijke projecten
 27 ondernemingen: goed voor 2,7 mio € !
 Gemiddelden:
 Maatschappelijke projecten: 5.300€
 Creatieve projecten: 5.800€
 Ondernemingen: 100.000€
10

11. CROWDFUNDING? – In België
 Totaalopbrengst per land
 In 2014 in België 4,35 mio €
 Nederland: 60 mio €
 Frankrijk: 150 mio €
 Bijdrage per inwoner
 België 0,10€ p.p.
 Nederland 1,19 € p.p.
 Frankrijk 1,90 p.p.
(Douw & Koren – CF in België in 2014)
11

12. CROWDFUNDING? – In België
 CF in de culturele sector?
 Al bij al beperkt
 Losse initiatieven
 Vooral podiumkunsten en muziek
 Vaak via buitenlandse platformen
 Minderheid is succesvol
12

13. CROWDFUNDING? – In België
 Beleidsnota Cultuur 2009-2014 &
Beleidsbrief 2011-2012 van Schauvliege:
“Ik wil de ingezette professionalisering en de hoopgevende
uitingen van ondernemerschap in de culturele sector steunen
en stimuleren. Ik wil een cultureel geïnspireerd economisch
denken als waardevol alternatief aanbieden voor de
principes van de traditionele economie om de idee van
‘cultural profit’ te realiseren. Ik wil ook het ontstaan en de
groei van culturele en creatieve industrieën (CCI)
bevorderen.”
13

14.  De Standaard der Letteren
– 25 10 2015
14

15. CROWDFUNDING? – In België
 Beleidsnota Cultuur 201’-2019 van Sven Gatz
“Wanneer we spreken over alternatieve financiering duikt ook de
term crowdfunding steeds vaker op. Naar het voorbeeld van
Nederland kunnen we onderzoeken of het mogelijk is om non-
profit donaties voor de realisatie van culturele projecten fiscaal
in rekening te brengen. Een fiscale impuls kan dit ontluikende
businessmodel misschien wel tot volwassenheid brengen.”
15

16. CROWDFUNDING? – In België
 Witboek aanvullende financiering van Gatz (2015)
 Wat? “Het geheel aan financieringsbronnen die
aanvullend of flankerend werken naast deVlaamse
subsidies voor de culturele sector”
 Waarom?
 Samenspel stimuleren tussen publieke en private
financiering
 Slagkracht van de cultuursector verhogen: meer
middelen naar cultuur laten stromen
 Draagvlak verruimen
16

17. BOEKENSTEUN
17

18. BOEKENSTEUN – Het platform
 Aanleiding: DeWet van de Remmende
Achterstand (2012)
 Onderzoek bij 25 instellingen
 Ontnuchterende resultaten
 Hoge noden
 Kleine budgetten
18

19. BOEKENSTEUN – Het platform
 Inspiratie (2012):
 Adopt-a-Book (British Library)
 15 jaar = 700.000£
 Boek zoektVrouw (Meermanno)
 Tienduizenden euro’s
 Verdubbeling bezoekcijfers
 Crowdfundingplatformen, o.a.Voordekunst.nl
 8 mio euro
 82.000 donateurs
19

20. BOEKENSTEUN – Het platform
20

21.  Proeftuin: experiment naar haalbaarheid van
crowdfunding als aanvullende financiering
 Doel: maatschappelijk én financieel draagvlak
voor erfgoedbibliotheken vergroten
 Geld: fondsen voor behoud en beheer van
erfgoedbibliotheekcollecties
 Kennis: ervaring opdoen en expertise verwerven
 Draagvlak: sensibiliseren van een breed publiek
BOEKENSTEUN – Het platform
21

22.  Een leer- en ervaringstraject voor projecthouders
 Begeleiding (en helpdesk) door deVEB
 Leidraad crowdfunden
 Vormingstraject
 Introductie fondsenwerving
 Sociale media
 Wervend schrijven
 Ervaringen delen binnen een collegagroep
22
BOEKENSTEUN – Het platform

23. BOEKENSTEUN – Het platform
 Samenwerkingsproject
 Koning Boudewijnstichting: fiscaal attest
 VFL: in opdracht van minister Schauvliege onderzoek
naar mogelijkheden van CF voor nieuwe uitgaven
 Eén jaar
 Eén platform
 Eén naam/baseline
 Eén campagne
23
= goedkoper & efficiënter
= betere analyse resultaten

24. BOEKENSTEUN – Het platform
24
 Oktober 2013 –
december 2015
 Laatste project
dateert van 1 jaar
geleden

25.  Een portaalsite die donateurs
 in contact brengt met diverse
boekenprojecten
 een online betaalmogelijkheid biedt
 beloont met
 een (vaak symbolische) tegenprestatie
 een fiscaal attest (voor
erfgoedprojecten)
25
BOEKENSTEUN – Het platform

26.  de mogelijkheid geeft om
persoonlijke commentaar
achter te laten
 op de hoogte brengt van de
stand van zaken
26
BOEKENSTEUN – Het platform
= communicatie
= interactie

27. BOEKENSTEUN – Het platform
 5 literaire projecten (VFL)
 11 erfgoedprojecten (VEB)
27
27

28.  Erfgoedprojecten
 6 projecten behaalden 100% of meer
 3 projecten met 64%, 66%, 80%
 2 projecten met 16% en 19%
 Doelen
 Tussen 1380 – 5350 €
 Totale doelbedrag: 31.230 €
 Opgehaald: €34.540
BOEKENSTEUN – De resultaten
28

29. BOEKENSTEUN – De resultaten
 538 donateurs
 352 via KBS = 34,57 %
 186 viaVDK = 65,43%
 Gemiddelde gift: 64 €
 Via KBS = 76 €
 VDK = 42 €
 Mediaangift: 40 €
28/09/2015 29

30. BOEKENSTEUN – De resultaten
 Kleinste gift
 KBS: 5 €
 VDK : 10€
 Grootste gift
 KBS: 1.000 € (Bedrijf!)
 VDK : 250€
28/09/2015 30
= crowdfunding !

31.  Beoordeling door 7 projecthouders
 Financieel: 8,2/10
 ‘Microfunding’, maar…
 Kleine bedragen maken groot verschil
 Draagvlak van de instelling: 8,4/10
“De visibiliteit van de instelling was een van de belangrijkste drijfveren
om aan het project mee te doen. De aandacht die we met dit project
gekregen hebben was heel positief. Het draagt bij tot een dynamisch
imago van de erfgoedinstelling.”
Johan Eeckeloo – Conservatorium Brussel
BOEKENSTEUN – De resultaten
31

32.  Donateurs
 Aantal donateurs: 6,2/10
 +/- 75% komt uit ‘eerstegraadsnetwerk’
 Meest succesvolle projecten weten meer onbekende
donateurs aan te trekken (tot 30%)
 Eén platform
 Gemeenschappelijk karakter: 7,8/10
“Boekensteun geeft het signaal naar de buitenwereld dat je niet de enige
bibliotheek bent die hulp vraagt.”
Stefaan Franco – Grootseminarie Brugge
BOEKENSTEUN – De resultaten
32

33. BOEKENSTEUN – De resultaten
 Casus DamiaanVandaag: muziekhandschrift
 Beoogd bedrag: 5.350 euro
 Resultaat:
 7.330 euro (137%)
 Ruime persaandacht (ook internationaal)
 Nieuwe activiteiten (concert & expo)
 Nieuwe samenwerkingen
 Breed draagvlak
33

34. BOEKENSTEUN – De resultaten
34

35.  VFL-projecten:
 5 projecten productie van een ‘nieuw boek’
 Slechts één project succesvol (104%),
(interactief kinderboek voor tablets: € 3.653)
 Mogelijke redenen
 Grotere bedragen
 Minder begeleiding vanuitVFL
 ‘Privaat initiatief’
BOEKENSTEUN – De resultaten
35

36. VELE KLEINTJES
www.velekleintjes.be
36

37. Een toolbox voor de culturele sector
 TOOLBOX SAMENGEVAT
 Mini-website
 Het ABC van crowdfunding
 Geplaatst in een ruimer kader (literatuur)
 Met praktische tips
 Gebaseerd op eigen ervaringen en analyse
 Waar mogelijk meer generiek gepresenteerd
 Met praktische tips en voorbeelden
www.velekleintjes.be

38.  VIER ONDERDELEN
= vier toegangen

39. Dossier Crowdfunding
 A. CROWDFUNDING
= algemene achtergrondinformatie
Digitalisering
Ontsluiting
Werking

40. Dossier Crowdfunding
 O.a.
 Verschillende vormen van CF
 Regels van CF
 Kosten, baten en risico’s van CF
 Overzicht van platforms en betaalmogelijkheden
 Wat doet mensen geven?
 Belang van persoonlijke aanpak
 Combinatie online/offline
 Literatuur etc…

41. Dossier Crowdfunding
Ontsluiting

42. Crowdfunding stap voor stap
 B. STAPVOOR STAP
= praktisch stappenplan
Digitalisering
Ontsluiting
Werking

43. Crowdfunding stap voor stap
 O.a.
 Tips voor een goed communicatieplan
 Belang van een goede begroting en juist
streefbedrag
 Tips voor promofilmpje
 Evaluatiecriteria
 Belang van onderhoud contacten etc…
Ontsluiting
Werking

44. Casus: Boekensteun
 C. CASUS BOEKENSTEUN
= Lessen uit eerdere ervaringen
Digitalisering
Ontsluiting
Werking
Ontsluiting
Werking

45. Interviews
45

46. Instrumenten
46

47. Projectvoorbeelden
 D. PROJECTVOORBEELDEN

48.  Crowdfunding is hard werken
 ≠ gemakkelijke techniek om snel (of véél) geld
op te halen
 Winst is niet alleen financieel
 Extra visibiliteit
 Bereik van ‘onbekenden’
 Boost voor het imago
 …
“Geld moet ondergeschikt zijn in een crowdfundingsproject,
de meerwaarde ligt in het bereiken van het publiek.”
(Roy Cremers –Voordekunst)
VELE KLEINTJES – De lessen
48

49.  Crowdfunding is meer dan collecteren
 Goede voorbereiding is essentieel
 Intern draagvlak nodig
 Filmpje, projecttekst, projectbeeld…
 Publiekscampagne en communicatieplan
 Nazorg:
 Rapportering, donateurs bedanken en belonen
 Uitvoering
VELE KLEINTJES – De lessen
49

50.  Geven aan erfgoed = ‘intrinsieke motivatie’
 Hoge gemiddelde gift, minder impulsief
 Tegenprestatie lijkt niet de belangrijkste motivatie om
te geven
 Misschien wel motivatie
om MEER te geven
VELE KLEINTJES – De lessen
50

51.  Kies een goed project
 Geen structurele werking
 Geloofwaardig
 Nood aan middelen?
 Realistisch
 Haalbaarheid fondsenwerving
 Geld goed besteed
 Vertrouwen in de uitvoering
VELE KLEINTJES – De lessen
51

52.  Niet elk project is geschikt voor crowdfunding
 Urgentie
 Restauratie van een beschadigd object
 Emotie
 “ons collectief erfgoed dreigt te verdwijnen”
 Uniciteit
 Topstukken
 Bijzondere of ‘exotische’ objecten
 Stukken met vele facetten > doelgroepen
VELE KLEINTJES – De lessen
52

53.  Belang van storytelling
 Zoek naar de vele unieke verhalen van jouw object
 Alles is een aanzet voor een verhaal, ook:
 Productie van een filmpje
 Tussenstand
 Transport naar restauratie-atelier
 Blijf (potentiële) donateurs ermee prikkelen en
informeren
VELE KLEINTJES – De lessen
53

54.  Zeg het met (bewegende) beelden
 Traditioneel: filmpje is essentie van de campagne
 Succes hangt af of dit filmpje ‘viraal’ kan gaan (≠ gelukt
met Boekensteun)
 Maar:
 Dwingt om je boodschap kort en duidelijk te
verkondigen
 Toont engagement
 Bruikbaar bij publieksevenementen
 Betrek peter/meter van de campagne
VELE KLEINTJES – De lessen
54

55.  Focus op doelgroepen
 Breng de verschillende kringen in kaart
 Begin bij de inner circle
 Spreek donateurs gericht aan
 Pas toon en stijl aan
 Gebruik verschillende kanalen
 Gebruik élk kanaal
VELE KLEINTJES – De lessen
55

56.  Giving = caring = sharing
 Maak uw donateurs trots > laat hen erover vertellen en
nieuwe donateurs aantrekken
 Geef het object terug aan de maatschappij, bv. door:
 opvoering van het muziekhandschrift
 digitalisering
 tentoonstelling …
 Bedank de donateurs
 briefje, rondleidingen, naamvermelding, …
VELE KLEINTJES – De lessen
56

57.  Doe het niet alleen
 Zorg voor voldoende intern draagvlak
 Zoek partners die (delen van) het project mee
realiseren
 Crowdfunding = teambuilding (!)
VELE KLEINTJES – De lessen
57

58.  Mix van traditionele en nieuwe fondsenwerving
 Fiscaal attest als stimulans om (meer) te geven
 Offline doneren via overschrijvingsformulieren
 Collecteren
VELE KLEINTJES – De lessen
58

59. VELE KLEINTJES – De lessen
 Drempel te hoog?
 Experimenteer!
 Durf!
 Varieer!
 Evalueer!
59

60. VELE KLEINTJES – De lessen
60

61. VELE KLEINTJES – De lessen
61

62. VELE KLEINTJES – De lessen
62

63. VELE KLEINTJES – De lessen
63

64. Wie niet waagt, niet wint
28/09/2015 64

65. Contactgegevens
EvaWuyts
CoördinatorVlaamse Erfgoedbibliotheek
eva@vlaamse-erfgoedbibliotheek.be
www.vlaamse-erfgoedbibliotheek.be