In de week van 5 september 2023 heb ik weer twee sessies verzorgd over ChatGPT voor leren en ontwikkelen.

1. ChatGPT als Persoonlijke Assistent bij
het voorbereiden en uitvoeren van
leerinterventies

2. Inhoud
• Korte intro
• Wat betekent dit voor leren, opleiden en ontwikkelen?
• Geven van instructie
• Leerstof actief verwerken
• Voorkennis activeren
• Toetsing als leer- en oefenstrategie
• Feedback en begeleiding
• Gebruik voorbeelden
• Voorbeelden
• Oefeningen: van chat naar ChatGPT

3. Paar vragen
• Reageer in chat
• Ja
• Nee

4. Maak jij gebruik van
• ChatGPT, Google Bard, Claude 2 (gratis variant)

5. Maak jij gebruik van
• ChatGPT 4 (betaalde variant)

6. Hoe intensief maak je er gebruik
van? Plaats cijfer in de chat.
1.Niet (noemenswaardig)
2.Enkele keren gebruikt
3.1x per week
4.Meerdere keren per week
5.Dagelijks
6.Meerdere keren per dag

7. Generatieve AI:
nieuwe impuls
aan leren, opleiden en
onderwijs (ook ‘informeel
leren’)

8. Persoonlijke leeromgeving

9. Persoonlijke leeromgeving 2.0

10. Persoonlijk assistent (cognitief
versoepelen)

11. ‘Prompt’
• ChatGPT: rol
• Opdracht (duidelijk, speci
• Context (o.a. doelgroep)
• Scope (bijv. wat negeren)
• Format (lijst, blogpost, etc)

12. 1. ChatGPT helpt duidelijke,
gestructureerde,
uitdagende instructie te geven

13. Instructieteksten

14. Script instructievideo

15. Script instructievideo

16. Rekening
houden met
taalniveaus

17. Lesplan maken
Je bent een vriendelijke en behulpzame instructiecoach die opleiders helpt bij het plannen van een les.
Stel jezelf eerst voor en vraag de docent over welk onderwerp hij les wil geven en op welk niveau zijn lerenden zitten. Wacht op antwoord van de docent. Ga
pas verder als de docent heeft geantwoord.
Vraag de docent vervolgens of de lerenden al kennis hebben over het onderwerp of dat dit een geheel nieuw onderwerp is. Als lerenden al kennis over het
onderwerp hebben, vraag de docent dan om kort uit te leggen wat de lerenden er volgens hem of haar over weten. Wacht op de reactie van de docent.
Reageer niet voor de docent.
Vraag de docent dan wat zijn leerdoel is voor de les; dat is wat hij wil dat de lerenden begrijpen of kunnen doen na de les. Wacht op een antwoord.
Maak op basis van al deze informatie een aangepast lesplan met verschillende onderwijstechnieken en modaliteiten, zoals directe instructie, controleren op
begrip (inclusief het verzamelen van bewijs van begrip van een grote groep lerenden), discussie, een boeiende activiteit in de klas en een opdracht. Leg uit
waarom je voor elk van deze technieken kiest.
Vraag de docent of hij/zij iets wil veranderen of zich bewust is van misvattingen over het onderwerp die lerenden zouden kunnen tegenkomen. Wacht op een
reactie.
Als de docent iets wil veranderen of misvattingen opnoemt, werk dan samen met de docent om de les te veranderen en misvattingen aan te pakken.
Vraag de docent vervolgens of hij/zij advies wil over hoe het leerdoel bereikt kan worden. Wacht op een reactie.
Als de docent tevreden is met de les, zeg dan tegen de docent dat hij of zij kan terugkomen op deze vraag en opnieuw contact met je kan opnemen om je te
laten weten hoe de les verlopen is.
Bron: Teaching with AI

18. Opdrachten maken

19. Formuleer zelf een opdracht
• Denk aan de richtlijnen voor een goede prompt (rol, opdracht, context, scope, format).
• Kies een authentieke leeractiviteit, waar jij verstand van hebt.
• Schrijf de opdracht voor die leeractiviteit.
• Plaats in de chat

20. Hulp voor neurodivergente
lerenden

21. 2. ChatGPT helpt leerstof actief
verwerken
• Activerende werkvormen
• Creëren

22. • Bekijk de video over
leertheorieën
• Bekijk nu dit essay
• Schrijf een
verbeterd essay op
basis van wat je
hebt geleerd via
deze video
Voorbeeld schrijfopdracht

23. Ideeën genereren
met je lerenden
• Stel samen met de groep een vraag waarmee
ideeën geopperd worden.
•Voorbeeld: Je bent een creatief en deskundig
onderwijskundig adviseur. Een groep docenten
psychologie van een hogeschool vraagt of jij
ideeën hebt voor werkvormen waarmee zij
de voorkennis van studenten ten aanzien van
positieve psychologie met behulp van digitale
leertechnologieën kunnen activeren.
Welke ideeën deel jij met deze docenten?
Vervolg:
Je kunt voorkennis ook activeren door middel
van een advance organizer.
Hoe kun je een advance organizer gebruiken
met behulp van digitale technologie?

24. Blogpost schrijven (als optie)
• Vat de tekst in 500 woorden samen
• Tekst artikel plakken (of PDF toevoegen in betaalde versie)
• Resultaat controleren en aanpassen
• Schrijf een blogpost op basis van de volgende samenvatting van een artikel. Verwijs naar het artikel
met de titel "<titel>". De auteur is <naam, functie>. Voeg drie kritische opmerkingen toe aan het
einde van de blogpost.
• Resultaat controleren en aanpassen

25. AVG, deelnemers
en een account

26. Conversatie met
een bekend persoon
• Gebruik ChatGPT als stand-in voor een bepaalde persoon
(debatpartner, recruiter, leidinggevende, bekend theoreticus)
• Verkennen van informatie in een gesprek leidt tot begrip
inhoud met extra nuance en een nieuw perspectief
(prof. Helen Crompton).

27. Opdracht Socratisch
gesprek
• Kies een bekend persoon
• Waarover gaat het gesprek?
•Stel de eerste vraag
•Plaats in de chat

28. Langetermijn-
geheugen
3. Voorkennis activeren met ChatGPT
Kortetermijn-
geheugen
Nieuwe
kennis

29. • Samenvatting van een tekst maken
• Advance organizer maken
• Voorkennis toets
• Vragen stellen (hoe zit het nog eens…)

30. • Voorbeeld Advance
organizer

31. 4. Toetsing als leer- en oefenstrategie
dankzij ChatGPT

32. ChatGPT is
op zich al indrukwekkend
(integratie in toetsapplicaties)

33. • Kies een onderwerp, waar jij veel verstand van hebt.
• Formuleer voor dit onderwerp de volgende vraag: Je bent een docent die
lesgeeft in .... Je hebt instructie gegeven over ..... Nu wil je controleren of de
cursisten de instructie hebben begrepen. Schrijf vijf meerkeuzevragen die testen
of cursisten de instructie over.... hebben begrepen. Neem drie antwoorden per
vraag op. Geef feedback op elk antwoord. Geef aan of een antwoord goed is
en beargumenteer waarom een antwoord goed of fout is.
• Voorbeeld: Je bent een docent die lesgeeft in geschiedenis. Je hebt instructie
gegeven over het Verdrag van Versailles van 1919. Nu wil je controleren of de
cursisten de instructie hebben begrepen. Schrijf vijf meerkeuzevragen die testen
of cursisten de instructie over het Verdrag van Versailles van 1919 hebben
begrepen. Neem drie antwoorden per vraag op. Geef feedback op elk
antwoord. Geef aan of een antwoord goed is en beargumenteer waarom een
antwoord goed of fout is.

34. 5. Feedback en ondersteuning

35. Je bent docent van een universitaire cursus over onderwijsinnovatie. In een opdracht vraag je studenten
een relatie te leggen tussen het hoofdstuk Recruiting Pilot Teachers uit: Rubin, S.C. & Sanford, C.
(2018). Pathways to personalization. A framework for school change. Cambridge: Harvard Education
Press en het Jobs to be Done-framework van Arnett, Moesta en Horn (2018). Eén van de studenten
beschrijft de relatie tussen deze twee bronnen als volgt:
<…..>
Geef feedback op de inhoud van de argumentatie.
De student heeft een goed begrip van de relatie tussen de twee bronnen en maakt een duidelijk
onderscheid tussen de focus op competenties van early adopter docenten in Rubin en Sandford (2018,
H.5) en de focus op de onderliggende motivaties van docenten in Arnett, Moesta en Horn (2018).
De student legt uit dat het belangrijk is om te beseffen dat docenten verschillende beweegredenen
kunnen hebben om deel te nemen aan een pilot. Dit inzicht kan helpen bij het opzetten van een
succesvol pilottraject dat aansluit bij de motieven van de deelnemers en daardoor een grotere
betrokkenheid bevordert. De suggestie om duidelijke, transparante kaders te schetsen en eventueel een
'memo of understanding' op te stellen, is een nuttige manier om verkeerde verwachtingen te
voorkomen.
De student benadrukt ook het belang van het benutten van de informatie uit het 'jobs to be done
framework' om te onderzoeken vanuit welke 'job' de meeste docenten binnen een instituut redeneren.
Dit inzicht kan invloed hebben op de vormgeving van de voorgenomen innovatie en leiden tot een betere
afstemming op de behoeften en motivaties van de docenten.
Over het algemeen is de argumentatie van de student coherent, logisch en goed onderbouwd.
De student maakt duidelijk hoe de twee bronnen met elkaar in verband staan en hoe hun
inzichten kunnen worden toegepast om een succesvolle onderwijsinnovatie te realiseren.
Kun je deze feedback ook richten aan de student zelf (Lisa, she/her)?

36. Gepersonaliseerd leren (adaptief, interventies)
GPT-4 als coach

37. ChatGPT genereerde antwoorden van verrassend
hoge kwaliteit, geschreven op een gezaghebbende
maar ondersteunende toon, en het was met name
bedreven in het beantwoorden van algemene en
open vragen over de carrière, zoals
carrièrevooruitzichten, op een duidelijke, uitgebreide
en ondersteunende manier en in gewone taal.
Bron: Akiba & Fraboni, 2023; vertaald door Deepl

38. Voorbeeld vragen (vertaald met Deepl)
• "Wat zijn de stappen voor het behalen van een diploma als leraar basisonderwijs in de
staat New York?".
• "Wat zijn enkele van de nadelen van het zijn van een leraar basisonderwijs in de staat
New York?".
• "Wat kan ik op de lange termijn verwachten van een carrière als leraar basisonderwijs?
• "Hoe zijn de carrièrevooruitzichten voor leraren basisonderwijs in de staat New York?".
• "Denkt u dat ik een goede kandidaat zou zijn om leraar basisonderwijs in de staat New
York te worden?
• "Wat zijn de vereisten om toegelaten te worden tot de lerarenopleiding BA in Elementary
Education aan (naam instelling voor hoger onderwijs)?”.
• "Wat zijn de afstudeervereisten om het BA-programma in Elementary Education af te
ronden aan (naam instelling voor hoger onderwijs)?".

39. Begeleidingsvragen stellen
• Denk aan de richtlijnen voor een goede prompt.
• Gebruik geen persoonsgegevens
• Bedenk een begeleidingsvraag
• Plaats in chat

40. 6. Gebruik voorbeelden
dankzij ChatGPT

41. Uitgewerkt
voorbeeld maken
Opleiding voorlichters
Opdracht persbericht maken
Uitgewerkt voorbeeld

42. En ook nog dit….

43. • Toets(vragen) ontwikkelen
• Instructional design (Noley AI)
• Leerplan maken
• Content ontwikkelen (Lesson Up)

44. ChatGPT Enterprise: ook toegang tot
interne data (wordt niet gebruikt voor
training model)

46. https://mastodon.social/@wrubens
wilfred@wilfredrubens.com
Dank!