SlideShare a Scribd company logo
1 of 25
Download to read offline
Rochtain, Ionadaíocht agus
Rannpháirtíocht
Ag obair le Tionscadail Wikimedia
Amy Uí Ríordáin
Oifigeach Gaeilge
le Phobal Wikimedia na hÉireann
Cad a bheidh á
phlé agam
Rochtain
● Cad é Wikipedia/Vicipéid?
● An Ghluaiseacht Eolais Oscailte
● Cé a scríobhann Wikipedia/Vicipéid?
Ionadaíocht
● Cén fáth a bhfuil tábhacht le
hionadaíocht?
● Aghaidh a thabhairt ar an mBearna
Inscne
Rannpháirtíocht
● Imeachtaí & Eagaratóin
● Feachtais Dhomhanda Wiki
● Conas a bheith páirteach
Cad é Wikipedia? “Imagine a world in
which every single
person on the planet is
given free access to the
sum of all human
knowledge. That's what
we're doing.”
- Jimmy Wales
(comhbhunaitheoir agus tionscnóir Wikipedia)
➔ Is chiclipéid saor in aisce,
gréasán-bhunaithe, comhoibríoch,
ilteangach é Vicipéid/Wikipedia.
➔ Is féidir le gach duine (le nasc idirlín)
Vicipéid a chur in eagar.
➔ Scríofa i gcomhpháirt.
➔ Maoinithe ag síntiúis agus á reáchtáil
ag carthanas - an Foras Wikimedia.
5 philéar Wikipedia/Vicipéid
Ciclipéid ar Líne Dearcadh
Neodrach
Ábhar Saor in
Aisce
Idirghníomhaíocht
Measúil
Uimh Rialacha
Crua
Ní suíomh Gréasáin
pearsanta, inneall
cuardaigh, nó bailiú
sonraí randamach
é Vicipéid. Is
chiclipéid é chun
faisnéis
dea-choimrithe a
fháil.
Cuireann ailt
tuairimí
cothromaithe i
láthair gan tuairimí
pearsanta. Bain
úsáid as fíricí ó
fhoinsí iontaofa
agus seachain a
mholadh gur
leagan amháin é
"an fhírinne."
Is féidir Vicipéid
a úsáid, a chur in
eagar agus a
roinnt saor in
aisce. Bíodh
meas agat ar
chóipcheart,
luaigh foinsí,
agus seachain
bradaíl. Cuir le
do chuid focal
féin.
Déanann eagarthóirí
cumarsáid le meas.
Glac le hathruithe,
pléigh easaontais ar
leathanaigh Plé,
agus glac le hintinn
mhaith.
Bí ómósach agus
freagair do dhaoine
eile.
Forbraíonn rialacha
Vicipéid. Baineann
níos mó le
prionsabail ná an
fhoclaíocht litriúil. Bí
cróga maidir le
nuashonrú (nó
eagarthóireacht),
foghlaim ó bhotúin,
agus déan teagmháil
trí leathanaigh Plé.
Lucht Spéise
Wikipedia
➔ An chiclipéid is mó a scríobhadh riamh
➔ Ar fáil i 307 teanga (Gaeilge san
áireamh)
➔ 21 billiún amharc ar leathnaigh gach mí
➔ 121 milliún amharc leathanaigh in
aghaidh na míosa ó Éirinn
➔ 43 milliún eagarthóireacht gach mhí
➔ 1.8 eagarthóireacht in aghaidh an
tsoicind
An
Ghluaiseacht
Eolais Oscailte
Is eolas oscailte ná eolas atá
saor le húsáid, le hathúsáid agus
le hathdháileadh gan srian
dlíthiúil, sóisialta nó
teicneolaíochta.
Tá prionsabail agus
modheolaíochtaí molta ag
eagraíochtaí agus gníomhaithe
eolais oscailte a bhaineann le
táirgeadh agus dáileadh eolais i
mbealach oscailte.
https://en.wikipedia.org/wiki/Open_knowledge#cite_note-1
Conas a shriantar eolas (agus
rochtain air)?
Conas a shriantar eolas (agus
rochtain air)?
Acmhainní Oideachais Srianta
Srianta Cóipchirt
Idirlíon teoranta Rochtain
Éagothroime Oideachais
Cinsireacht
Bacainní Teanga
Bogearraí agus Uirlisí Srianta
Folachán Sonraí
Cé a scríobhann
Vicipéid?
➔ Is féidir le gach duine
Vicipéid a chur in eagar
➔ 130,000 ranníocóir rialta
➔ Tá teangacha áirithe
an-mhór cosúil le Béarla, tá
teangacha áirithe beag
cosúil leis an nGaeilge
An féidir leat smaoineamh ar aon
fhadhbanna a d’fhéadfadh tarlú mar
gheall ar na déimeagrafaic seo?
Seachain na
bearnaí!
Roinnt bearnaí atá doiciméadaithe ar
Vicipéid na dteangacha móra:
➔ Inscne
➔ Daoine datha
➔ LADT+
➔ Stair nó cultúir bhriathartha/bhéil
➔ Cultúir nach bhfuil chomh ceannasach
laistigh de theangacha (cultúr na
hÉireann ar Wikipedia i mBéarla, agus
cultúr na Beilge ar Wikipedia
Frainceach)
Ionadaíocht
Na bearnaí a
dhúnadh
Cén Fáth go bhfuil
Ionadaíocht
Tábhachtach?
Tuairimí Éagsúla
Cuntais Fhíordheimhnithe
Inniúlacht Chultúrtha
Aghaidh a thabhairt ar Claonadh
Cuimsitheacht a Spreagadh
Ábharthacht Dhomhanda
Ag Cumasú Guthanna Gan Ionadaíocht
Tionscadail Vicí:
Woman in Red
Leathanach an Tionscadail::
https://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:WikiProject_Women_in_Red
Dhírigh grúpa eagarthóirí de gach inscne a chónaíonn ar fud an
domhain ar chlaonadh sistéamach a laghdú i ngluaiseacht vicí.
➔ Deireadh Fómhair 2014, ní raibh ach 15.53% de
bheathaisnéisí Vicipéid an Bhéarla faoi mhná.
➔ Tá 19.75% bainte amach aige amhail an 12 Feabhra 2024.
Ciallaíonn sé sin, as 1,986,370 beathaisnéis, nach bhfuil ach
392,233 faoi mhná.
Tionscadal Erasmus+:
Wiki Women / Wiki na mBan
Project Website: https://www.wikiwomen.eu/
"Tá dhá chineál fuascailte i gceist: fuascailt
mionteangacha agus fuascailt na mban."
Project Objectives:
➔ Úsáid Vicipéid a scaipeadh i réimsí mionteangacha Eorpacha
chun litearthacht dhigiteach, rannpháirtíocht shóisialta agus
scileanna teanga a mhúineadh.
➔ Aghaidh a thabhairt ar ghannionadaíocht na mban ar Vicipéid trí
chumasú a thabhairt do mhic léinn ailt a scríobh ar mhná ina
mionteangacha.
➔ Comhoibriú idir scoileanna, fondúireachtaí Vicipéid, agus
eagraíochtaí teanga san Eoraip.
➔ Úsáid a bhaint as Vicipéid mar uirlis chun scileanna riachtanacha
a mhúineadh agus litearthacht dhigiteach, rannpháirtíocht
shóisialta agus inniúlacht teanga a chur chun cinn.
Tionscadal Erasmus+:
Wiki Women / Wiki na mBan
Mic Léinn a Chumasú
➔ Tugann mic léinn treoir maidir le taighde agus scríobh altanna ar
mhná nach bhfuil le feiceáil ar an Vicipéid go fóill, agus ag an am
céanna ag cur lena muinín in úsáid teangacha mionlaigh, agus ag
cur le láithreacht a dteanga ar líne.
Navigating Information
➔ Scileanna riachtanacha a fhoghlaim amhail faisnéis iontaofa a
aimsiú, ábhar ar líne a fhíorú, agus rochtain a fháil ar fhaisnéis
ábhartha.
Foghlaim Phraiticiúil trí Alt a Scríobh
➔ Soláthraíonn scríobh altanna Vicipéide bealach praiticiúil do mhic
léinn chun scileanna taighde ar líne agus as líne a chur i bhfeidhm.
➔ Feidhmíonn foilsiú obair ar líne mar fhoinse luachmhar eolais do
dhaoine eile.
Torthaí Tionscadal Erasmus+
Aghaidh a thabhairt ar Éagothroime Inscne
➔ Ag aithint agus ag tabhairt aghaidh ar
ghannionadaíocht thromchúiseach na mban ar
Vicipéid.
➔ Mic léinn a chumasú machnamh a dhéanamh ar
chomhionannas inscne agus cúiseanna stairiúla
taobh thiar den éagothroime a thuiscint.
Mionteangacha a Chaomhnú agus a Chur Chun Cinn
➔ Vicipéid mar uirlis chun mionteangacha a
chaomhnú agus a chur chun cinn, go minic faoi
bhagairt ó theangacha ceannasacha.
➔ Open-source nature allows individual users to
contribute to real change.
Foghlaim Phraiticiúil trí Alt a Scríobh
➔ Ligeann scríobh altanna Vicipéide do mhic léinn
scileanna taighde ar líne agus as líne a chur i
bhfeidhm.
➔ Feidhmíonn foilsiú obair ar líne mar fhoinse
luachmhar eolais do dhaoine eile.
Giniúint Úsáideoirí Cumhachtaithe a Chruthú
➔ Ag obair i dtreo glúin daltaí meánscoile a bhfuil
an chumhacht acu Vicipéid a úsáid.
➔ Láithreacht ar líne a dteanga a mhéadú agus a
dhoimhniú ag úsáid scileanna nua digiteacha,
taighde agus teanga.
Tionchar Marthanach an Tionscadail
➔ Beidh éifeachtaí marthanacha ag torthaí agus uirlisí inláimhsithe a chruthófar le linn an
tionscadail.
➔ Torthaí an tionscadail a chur chun cinn i réigiúin mionteangacha eile chun a thionchar a
mhéadú.
Rannpháirtíocht
Eagaratóin
Cad is brí le Eagaratóin?
Is imeacht é an Eagaratón ina dtagann daoine
le chéile chun eagarthóireacht a dhéanann ar
ardáin ar líne ar nós Vicipéid nó
OpenStreetMap chun ábhar ar leith a
fheabhsú.
Ag na himeachtaí seo, is minic a chuirtear
oiliúint ar eagarthóirí nua, agus b’fhéidir go
mbeadh deis ann chomh maith dul i mbun
sóisialaithe le daoine eile a bhfuil spéiseanna
comhchosúla acu.
Stephanie Fuller and Abby Butcher at Ditchling Feminist Wiki Editathon Oct 2019
Source Own work Author Molly Fuller Abbott
Imeachtaí
➔ Imeachtaí Sóisialta
➔ Imeachtaí Ar Líne
➔ Comórtais
Scríbhneoireachta/Eagarthóireachta
➔ Comórtais Grianghraf
➔ Taispeántais
➔ Podchraolta
➔ Eagaratóin
➔ Comhdhálacha
➔ Ceardlanna & Ranganna Teagaisc ar
Eagarthóireacht agus
Scríbhneoireacht don Vicipéid
Screenshot from
Wikimedia Community Ireland’s Website
Attendees of Wikimania 2023 in Singapore stand together for a photo. Date 17 August 2023 Source Own
work: Author ZMcCune (WMF)
Conas a Chur Pobail Wikimedia
Rannpháirtíocht Chun Cinn
Feachtais & Tionscnaimh i rith na bliana
➔ Art+Feminism (Eanáir)
➔ Wiki Loves Folklore (Feabhra &
Márta)
➔ Feminism & Folklore (Feabhra &
Márta)
➔ Wiki Loves Earth (Bealtaine &
Meitheamh)
➔ Queering Wikipedia (Meitheamh)
➔ Wiki Loves Science (Samhain &
Nollaig)
➔ Wiki Loves Women (leanúnach)
Conas is féidir leat a bheith
páirteach?
1. Faigh rochtain ar Ábhar Ceadúnaithe Oscailte:
○ Déan iniúchadh agus bain úsáid as ábhair atá ar fáil faoi
cheadúnais oscailte le haghaidh do thionscadail agus do
ranníocaíochtaí.
2. Cláraigh agus Tosaigh san Eagarthóireacht ar Vicipéid:
○ Bígí i gcomhluadar Vicí! Cruthaigh cuntas agus cuir tús le hailt a
chur in eagar, ag roinnt do chuid eolais leis an domhan mór.
3. Eagraigh Imeachtaí le Phobail Wiki:
○ Comhoibriú le phobail Wikimedia agus grúpaí eolais a oscailt
chun imeachtaí a eagrú, ag cothú braistint pobail agus foghlama
comhroinnte.
4. Cruthaigh Ábhair Nua Oscailte Ceadúnaithe:
○ Cur le gluaiseacht an eolais oscailte trí ábhair nua a chruthú agus
a roinnt faoi cheadúnais oscailte.
5. Déan digitiú agus Comhroinn:
○ Déan ábhair ábhartha a dhigitiú agus iad a dhéanamh inrochtana.
Roinn do chuid ranníocaíochtaí ar ardáin ar nós Wiki Commons.
6. Glac páirt i gComórtais Grianghrafadóireachta:
○ Taispeáin do scileanna grianghrafadóireachta trí pháirt a
ghlacadh i gcomórtais ghrianghrafadóireachta reatha Wiki
Commons. Is féidir le d’íomhánna earraí a shaibhriú agus cur le
scéalaíocht amhairc.
Téigh i
dTeagmháil
R-phost:
oifigeach.gaeilge@wikimedia.ie
or
info@wikimedia.ie
Gréasáin:
https://wikimedia.ie/
https://www.youtube.com/@WikimediaIE
@WikimediaIE
@wikimediaie @WikimediaIreland
@wikimediacommunityie
Go raibh maith
agaibh!
Ceisteanna?

More Related Content

Featured

2024 State of Marketing Report – by Hubspot
2024 State of Marketing Report – by Hubspot2024 State of Marketing Report – by Hubspot
2024 State of Marketing Report – by HubspotMarius Sescu
 
Everything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPTEverything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPTExpeed Software
 
Product Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage EngineeringsProduct Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage EngineeringsPixeldarts
 
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental HealthHow Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental HealthThinkNow
 
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdfAI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdfmarketingartwork
 
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024Neil Kimberley
 
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)contently
 
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024Albert Qian
 
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsSocial Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsKurio // The Social Media Age(ncy)
 
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Search Engine Journal
 
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summarySpeakerHub
 
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd Clark Boyd
 
Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Tessa Mero
 
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentGoogle's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentLily Ray
 
Time Management & Productivity - Best Practices
Time Management & Productivity -  Best PracticesTime Management & Productivity -  Best Practices
Time Management & Productivity - Best PracticesVit Horky
 
The six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementThe six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementMindGenius
 
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...RachelPearson36
 

Featured (20)

2024 State of Marketing Report – by Hubspot
2024 State of Marketing Report – by Hubspot2024 State of Marketing Report – by Hubspot
2024 State of Marketing Report – by Hubspot
 
Everything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPTEverything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPT
 
Product Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage EngineeringsProduct Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
 
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental HealthHow Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
 
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdfAI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
 
Skeleton Culture Code
Skeleton Culture CodeSkeleton Culture Code
Skeleton Culture Code
 
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
 
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
 
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
 
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsSocial Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
 
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
 
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
 
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
 
Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next
 
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentGoogle's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
 
How to have difficult conversations
How to have difficult conversations How to have difficult conversations
How to have difficult conversations
 
Introduction to Data Science
Introduction to Data ScienceIntroduction to Data Science
Introduction to Data Science
 
Time Management & Productivity - Best Practices
Time Management & Productivity -  Best PracticesTime Management & Productivity -  Best Practices
Time Management & Productivity - Best Practices
 
The six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementThe six step guide to practical project management
The six step guide to practical project management
 
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
 

Rochtain, Ionadaíocht agus Rannphairtíocht - Ag obair le tionscadail Wikipedia.pdf

  • 1. Rochtain, Ionadaíocht agus Rannpháirtíocht Ag obair le Tionscadail Wikimedia Amy Uí Ríordáin Oifigeach Gaeilge le Phobal Wikimedia na hÉireann
  • 2. Cad a bheidh á phlé agam Rochtain ● Cad é Wikipedia/Vicipéid? ● An Ghluaiseacht Eolais Oscailte ● Cé a scríobhann Wikipedia/Vicipéid? Ionadaíocht ● Cén fáth a bhfuil tábhacht le hionadaíocht? ● Aghaidh a thabhairt ar an mBearna Inscne Rannpháirtíocht ● Imeachtaí & Eagaratóin ● Feachtais Dhomhanda Wiki ● Conas a bheith páirteach
  • 3. Cad é Wikipedia? “Imagine a world in which every single person on the planet is given free access to the sum of all human knowledge. That's what we're doing.” - Jimmy Wales (comhbhunaitheoir agus tionscnóir Wikipedia) ➔ Is chiclipéid saor in aisce, gréasán-bhunaithe, comhoibríoch, ilteangach é Vicipéid/Wikipedia. ➔ Is féidir le gach duine (le nasc idirlín) Vicipéid a chur in eagar. ➔ Scríofa i gcomhpháirt. ➔ Maoinithe ag síntiúis agus á reáchtáil ag carthanas - an Foras Wikimedia.
  • 4. 5 philéar Wikipedia/Vicipéid Ciclipéid ar Líne Dearcadh Neodrach Ábhar Saor in Aisce Idirghníomhaíocht Measúil Uimh Rialacha Crua Ní suíomh Gréasáin pearsanta, inneall cuardaigh, nó bailiú sonraí randamach é Vicipéid. Is chiclipéid é chun faisnéis dea-choimrithe a fháil. Cuireann ailt tuairimí cothromaithe i láthair gan tuairimí pearsanta. Bain úsáid as fíricí ó fhoinsí iontaofa agus seachain a mholadh gur leagan amháin é "an fhírinne." Is féidir Vicipéid a úsáid, a chur in eagar agus a roinnt saor in aisce. Bíodh meas agat ar chóipcheart, luaigh foinsí, agus seachain bradaíl. Cuir le do chuid focal féin. Déanann eagarthóirí cumarsáid le meas. Glac le hathruithe, pléigh easaontais ar leathanaigh Plé, agus glac le hintinn mhaith. Bí ómósach agus freagair do dhaoine eile. Forbraíonn rialacha Vicipéid. Baineann níos mó le prionsabail ná an fhoclaíocht litriúil. Bí cróga maidir le nuashonrú (nó eagarthóireacht), foghlaim ó bhotúin, agus déan teagmháil trí leathanaigh Plé.
  • 5. Lucht Spéise Wikipedia ➔ An chiclipéid is mó a scríobhadh riamh ➔ Ar fáil i 307 teanga (Gaeilge san áireamh) ➔ 21 billiún amharc ar leathnaigh gach mí ➔ 121 milliún amharc leathanaigh in aghaidh na míosa ó Éirinn ➔ 43 milliún eagarthóireacht gach mhí ➔ 1.8 eagarthóireacht in aghaidh an tsoicind
  • 6.
  • 7. An Ghluaiseacht Eolais Oscailte Is eolas oscailte ná eolas atá saor le húsáid, le hathúsáid agus le hathdháileadh gan srian dlíthiúil, sóisialta nó teicneolaíochta. Tá prionsabail agus modheolaíochtaí molta ag eagraíochtaí agus gníomhaithe eolais oscailte a bhaineann le táirgeadh agus dáileadh eolais i mbealach oscailte. https://en.wikipedia.org/wiki/Open_knowledge#cite_note-1
  • 8. Conas a shriantar eolas (agus rochtain air)?
  • 9. Conas a shriantar eolas (agus rochtain air)? Acmhainní Oideachais Srianta Srianta Cóipchirt Idirlíon teoranta Rochtain Éagothroime Oideachais Cinsireacht Bacainní Teanga Bogearraí agus Uirlisí Srianta Folachán Sonraí
  • 10. Cé a scríobhann Vicipéid? ➔ Is féidir le gach duine Vicipéid a chur in eagar ➔ 130,000 ranníocóir rialta ➔ Tá teangacha áirithe an-mhór cosúil le Béarla, tá teangacha áirithe beag cosúil leis an nGaeilge An féidir leat smaoineamh ar aon fhadhbanna a d’fhéadfadh tarlú mar gheall ar na déimeagrafaic seo?
  • 11. Seachain na bearnaí! Roinnt bearnaí atá doiciméadaithe ar Vicipéid na dteangacha móra: ➔ Inscne ➔ Daoine datha ➔ LADT+ ➔ Stair nó cultúir bhriathartha/bhéil ➔ Cultúir nach bhfuil chomh ceannasach laistigh de theangacha (cultúr na hÉireann ar Wikipedia i mBéarla, agus cultúr na Beilge ar Wikipedia Frainceach)
  • 13. Na bearnaí a dhúnadh Cén Fáth go bhfuil Ionadaíocht Tábhachtach? Tuairimí Éagsúla Cuntais Fhíordheimhnithe Inniúlacht Chultúrtha Aghaidh a thabhairt ar Claonadh Cuimsitheacht a Spreagadh Ábharthacht Dhomhanda Ag Cumasú Guthanna Gan Ionadaíocht
  • 14. Tionscadail Vicí: Woman in Red Leathanach an Tionscadail:: https://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:WikiProject_Women_in_Red Dhírigh grúpa eagarthóirí de gach inscne a chónaíonn ar fud an domhain ar chlaonadh sistéamach a laghdú i ngluaiseacht vicí. ➔ Deireadh Fómhair 2014, ní raibh ach 15.53% de bheathaisnéisí Vicipéid an Bhéarla faoi mhná. ➔ Tá 19.75% bainte amach aige amhail an 12 Feabhra 2024. Ciallaíonn sé sin, as 1,986,370 beathaisnéis, nach bhfuil ach 392,233 faoi mhná.
  • 15. Tionscadal Erasmus+: Wiki Women / Wiki na mBan Project Website: https://www.wikiwomen.eu/ "Tá dhá chineál fuascailte i gceist: fuascailt mionteangacha agus fuascailt na mban." Project Objectives: ➔ Úsáid Vicipéid a scaipeadh i réimsí mionteangacha Eorpacha chun litearthacht dhigiteach, rannpháirtíocht shóisialta agus scileanna teanga a mhúineadh. ➔ Aghaidh a thabhairt ar ghannionadaíocht na mban ar Vicipéid trí chumasú a thabhairt do mhic léinn ailt a scríobh ar mhná ina mionteangacha. ➔ Comhoibriú idir scoileanna, fondúireachtaí Vicipéid, agus eagraíochtaí teanga san Eoraip. ➔ Úsáid a bhaint as Vicipéid mar uirlis chun scileanna riachtanacha a mhúineadh agus litearthacht dhigiteach, rannpháirtíocht shóisialta agus inniúlacht teanga a chur chun cinn.
  • 16. Tionscadal Erasmus+: Wiki Women / Wiki na mBan Mic Léinn a Chumasú ➔ Tugann mic léinn treoir maidir le taighde agus scríobh altanna ar mhná nach bhfuil le feiceáil ar an Vicipéid go fóill, agus ag an am céanna ag cur lena muinín in úsáid teangacha mionlaigh, agus ag cur le láithreacht a dteanga ar líne. Navigating Information ➔ Scileanna riachtanacha a fhoghlaim amhail faisnéis iontaofa a aimsiú, ábhar ar líne a fhíorú, agus rochtain a fháil ar fhaisnéis ábhartha. Foghlaim Phraiticiúil trí Alt a Scríobh ➔ Soláthraíonn scríobh altanna Vicipéide bealach praiticiúil do mhic léinn chun scileanna taighde ar líne agus as líne a chur i bhfeidhm. ➔ Feidhmíonn foilsiú obair ar líne mar fhoinse luachmhar eolais do dhaoine eile.
  • 17. Torthaí Tionscadal Erasmus+ Aghaidh a thabhairt ar Éagothroime Inscne ➔ Ag aithint agus ag tabhairt aghaidh ar ghannionadaíocht thromchúiseach na mban ar Vicipéid. ➔ Mic léinn a chumasú machnamh a dhéanamh ar chomhionannas inscne agus cúiseanna stairiúla taobh thiar den éagothroime a thuiscint. Mionteangacha a Chaomhnú agus a Chur Chun Cinn ➔ Vicipéid mar uirlis chun mionteangacha a chaomhnú agus a chur chun cinn, go minic faoi bhagairt ó theangacha ceannasacha. ➔ Open-source nature allows individual users to contribute to real change. Foghlaim Phraiticiúil trí Alt a Scríobh ➔ Ligeann scríobh altanna Vicipéide do mhic léinn scileanna taighde ar líne agus as líne a chur i bhfeidhm. ➔ Feidhmíonn foilsiú obair ar líne mar fhoinse luachmhar eolais do dhaoine eile. Giniúint Úsáideoirí Cumhachtaithe a Chruthú ➔ Ag obair i dtreo glúin daltaí meánscoile a bhfuil an chumhacht acu Vicipéid a úsáid. ➔ Láithreacht ar líne a dteanga a mhéadú agus a dhoimhniú ag úsáid scileanna nua digiteacha, taighde agus teanga. Tionchar Marthanach an Tionscadail ➔ Beidh éifeachtaí marthanacha ag torthaí agus uirlisí inláimhsithe a chruthófar le linn an tionscadail. ➔ Torthaí an tionscadail a chur chun cinn i réigiúin mionteangacha eile chun a thionchar a mhéadú.
  • 19. Eagaratóin Cad is brí le Eagaratóin? Is imeacht é an Eagaratón ina dtagann daoine le chéile chun eagarthóireacht a dhéanann ar ardáin ar líne ar nós Vicipéid nó OpenStreetMap chun ábhar ar leith a fheabhsú. Ag na himeachtaí seo, is minic a chuirtear oiliúint ar eagarthóirí nua, agus b’fhéidir go mbeadh deis ann chomh maith dul i mbun sóisialaithe le daoine eile a bhfuil spéiseanna comhchosúla acu. Stephanie Fuller and Abby Butcher at Ditchling Feminist Wiki Editathon Oct 2019 Source Own work Author Molly Fuller Abbott
  • 20. Imeachtaí ➔ Imeachtaí Sóisialta ➔ Imeachtaí Ar Líne ➔ Comórtais Scríbhneoireachta/Eagarthóireachta ➔ Comórtais Grianghraf ➔ Taispeántais ➔ Podchraolta ➔ Eagaratóin ➔ Comhdhálacha ➔ Ceardlanna & Ranganna Teagaisc ar Eagarthóireacht agus Scríbhneoireacht don Vicipéid Screenshot from Wikimedia Community Ireland’s Website
  • 21. Attendees of Wikimania 2023 in Singapore stand together for a photo. Date 17 August 2023 Source Own work: Author ZMcCune (WMF)
  • 22. Conas a Chur Pobail Wikimedia Rannpháirtíocht Chun Cinn Feachtais & Tionscnaimh i rith na bliana ➔ Art+Feminism (Eanáir) ➔ Wiki Loves Folklore (Feabhra & Márta) ➔ Feminism & Folklore (Feabhra & Márta) ➔ Wiki Loves Earth (Bealtaine & Meitheamh) ➔ Queering Wikipedia (Meitheamh) ➔ Wiki Loves Science (Samhain & Nollaig) ➔ Wiki Loves Women (leanúnach)
  • 23. Conas is féidir leat a bheith páirteach? 1. Faigh rochtain ar Ábhar Ceadúnaithe Oscailte: ○ Déan iniúchadh agus bain úsáid as ábhair atá ar fáil faoi cheadúnais oscailte le haghaidh do thionscadail agus do ranníocaíochtaí. 2. Cláraigh agus Tosaigh san Eagarthóireacht ar Vicipéid: ○ Bígí i gcomhluadar Vicí! Cruthaigh cuntas agus cuir tús le hailt a chur in eagar, ag roinnt do chuid eolais leis an domhan mór. 3. Eagraigh Imeachtaí le Phobail Wiki: ○ Comhoibriú le phobail Wikimedia agus grúpaí eolais a oscailt chun imeachtaí a eagrú, ag cothú braistint pobail agus foghlama comhroinnte. 4. Cruthaigh Ábhair Nua Oscailte Ceadúnaithe: ○ Cur le gluaiseacht an eolais oscailte trí ábhair nua a chruthú agus a roinnt faoi cheadúnais oscailte. 5. Déan digitiú agus Comhroinn: ○ Déan ábhair ábhartha a dhigitiú agus iad a dhéanamh inrochtana. Roinn do chuid ranníocaíochtaí ar ardáin ar nós Wiki Commons. 6. Glac páirt i gComórtais Grianghrafadóireachta: ○ Taispeáin do scileanna grianghrafadóireachta trí pháirt a ghlacadh i gcomórtais ghrianghrafadóireachta reatha Wiki Commons. Is féidir le d’íomhánna earraí a shaibhriú agus cur le scéalaíocht amhairc.