SlideShare a Scribd company logo
1 of 17
1
Juni 2016
Helderheid in Wegdekreflectie
CROW Infradagen 22 juni 2016
Werkgroep Wegdekreflectie CROW
2
• Rijkswaterstaat
• Provincie Groningen
• Gemeente Schiedam
• Cement&BetonCentrum
• NVLB Nederlandse Vereniging van Leveranciers van Bouwgrondstoffen
• BFBN Ondernemersorganisatie voor Nederlandse Fabrikanten van Betonproducten
• Bouwend Nederland Vakgroep Bitumineuze Werken
• Ingenieurs- en adviesbureau’s
Kennismodule laatste kwartaal 2016 beschikbaar
Werkgroep Wegdekreflectie CROW
Onderzoeksgroep 2010 - 2015
CROW werkgroep 2015 - 2016
3
Al sinds 1975 proefvakken door Rijkswaterstaat
Onderzoek wegdekreflectie 2010-2016
4
Foto Rijkswaterstaat www.voog.nl
5
Cementbetonwegen en fietspaden / reflecterende bestrating
6Reflecterende oppervlaktebehandeling
EAB emulsieasfaltbeton reflecterend
Oppervlaktebehandelingen
7
Asfaltdeklagen ACSurf / SMA en ZOAB
8
Type verharding
Droge toestand
Qo (CIE 66)
[cd·m-2·lx-1]
S1 (CIE 66)
Standaard donker getint
asfalt SMA-ACSurf-
ZOAB
± 0,04 - 0,065 ± 0,5 - 1,2
Licht getint asfalt ± 0,09 - 0,11 ± 0,3 - 0,6
Cementbetonverharding ± 0,11 - 0,20 ± 0,4
Elementenverharding ± 0,04 (zwart) - 0,20 (wit) ± 0,15 (betonstraatsteen ruw)
1,2 (gebakken klinker)
Wit papier (80 gr·m-2) ± 0,35 - 0,40 ± 0,8
Waarden zijn slechts indicatief! Enkele gemeten waarden Qo en S1 van oppervlakken. Bron: Light Surface Control
De werkgroep komt met een voorstel:
 of een initiële karakterisering met alle (of enkele) lichtreflectie eigenschappen eenmalig
daadwerkelijk moet worden bepaald;
 of verplichte initiële karakterisering achterwege kan blijven omdat een opleveringscontrole op
één of meerdere reflectie-eigenschappen het eindresultaat toetst.
Hoe toon je aan dat het (eind)product voldoet
9
Deelonderzoek methode van opleveringscontrole
10Voorbeeld klasse-indeling grenswaarden lichtreflectie (gemeten droog in nieuwstaat) (Gegeven waarden zijn slechts indicatief).
Retroreflectiecoëfficiënt
Luminantiecoëfficiënt
Gemiddelde
Luminantiecoëfficiënt
Spiegelfactor
Luminantiefactor-witheid
Deklaag/oppervlak wegdek Rl Qd Qo S1 β
Zeer sterk verhoogde lichtreflectie
Sterk verhoogde lichtreflectie
Medium verhoogde lichtreflectie
Beperkt verhoogde lichtreflectie
Standaard asfalt (ACsurf/SMA/ZOAB) 2-10 40-70 0,04-0,07 0,50-1,20
Bandbreedte klasse-indeling
11
What you see is what you get ?
12
Pilots Ledverlichting “Ik zie ik zie wat jij ook niet ziet”
13
Ledverlichting in combinatie met reflecterend asfalt
Gemeente Haren Groningen
14
Pilot geluidreducerend en reflecterend asfalt
3 proefvakken voor verkrijgen reflectie
15
- Bezuinigingen
- Opkomst duurzaamheid en besparing
- Energieakkoord
- Aanbestedingsregels (EMVI)
- Innovatieve (integrale) contractvormen
- Innovaties en ontwikkelingen (smart cities)
- Verkeersongevallen nemen weer toe
- Vergrijzing
Samenwerking Ruimtelijke Inrichting en Openbare Verlichting
Dank voor uw aandacht
De auteurs van paper 106
Robbert Naus- Dura Vermeer
Piet Zijlstra- PolyCiviel
Dirk Hetebrij- LightSurfaceControl
Robbert Dijkema- Montad
Presentatie CROW-Infradagen van
Piet Zijlstra- PolyCiviel
namens de werkgroep wegdekreflectie
17
De optische eigenschappen van wegdekken moeten in een vroeg stadium worden
meegenomen in het wegontwerp, openbare verlichting ontwerp en de keuze van de
deklaag.
Wegdekreflectie moet een plaats krijgen in de nieuwe Richtlijn Openbare Verlichting
(Van ROVL 2011 naar NPR13201:2016).
Een uniforme karakterisering voor de lichtreflectie eigenschappen van
asfaltverhardingen is gewenst om eenduidigheid in de vraagstelling en de
aanbiedingen te krijgen.
Een klasse-indeling draagt bij aan het vereenvoudigen van de keuze voor
wegbeheerders voor toepassing van lichtgekleurde wegdekken.
Er is behoefte aan een eenvoudige opleveringscontrole om aan te tonen dat het
geleverde product voldoet aan de in de vraagspecificatie gestelde eisen.
Stellingen

More Related Content

More from Piet Zijlstra

Reflective pavement for Road Safety and Energy Saving a must?!
Reflective pavement for Road Safety and Energy Saving a must?!Reflective pavement for Road Safety and Energy Saving a must?!
Reflective pavement for Road Safety and Energy Saving a must?!Piet Zijlstra
 
Programma per dag wegdekreflectieplein hal 5 poly civiel161201
Programma per dag wegdekreflectieplein hal 5 poly civiel161201Programma per dag wegdekreflectieplein hal 5 poly civiel161201
Programma per dag wegdekreflectieplein hal 5 poly civiel161201Piet Zijlstra
 
Wegdekreflectie en slimmer/groener asfalt artikel in Leeuwarder Courant 05-11...
Wegdekreflectie en slimmer/groener asfalt artikel in Leeuwarder Courant 05-11...Wegdekreflectie en slimmer/groener asfalt artikel in Leeuwarder Courant 05-11...
Wegdekreflectie en slimmer/groener asfalt artikel in Leeuwarder Courant 05-11...Piet Zijlstra
 
DVHN-20161015-GS01036004
DVHN-20161015-GS01036004DVHN-20161015-GS01036004
DVHN-20161015-GS01036004Piet Zijlstra
 
Menno van Noort NPR13201 en wegdekreflectie 2016 PolyCiviel
Menno van Noort NPR13201 en wegdekreflectie 2016 PolyCivielMenno van Noort NPR13201 en wegdekreflectie 2016 PolyCiviel
Menno van Noort NPR13201 en wegdekreflectie 2016 PolyCivielPiet Zijlstra
 
Glare and reflective pavement Piet Zijlstra/PolyCiviel 160325
Glare and reflective pavement Piet Zijlstra/PolyCiviel 160325Glare and reflective pavement Piet Zijlstra/PolyCiviel 160325
Glare and reflective pavement Piet Zijlstra/PolyCiviel 160325Piet Zijlstra
 
Infranerds cobouw 160115
Infranerds cobouw 160115Infranerds cobouw 160115
Infranerds cobouw 160115Piet Zijlstra
 
(5) za 17 januari 2015 cobouw digitale editie
(5) za 17 januari 2015   cobouw   digitale editie(5) za 17 januari 2015   cobouw   digitale editie
(5) za 17 januari 2015 cobouw digitale editiePiet Zijlstra
 
Laatste Nieuws en programma Wegdekreflectieplein 20-23 januari InfraTech
Laatste Nieuws en programma Wegdekreflectieplein 20-23 januari InfraTechLaatste Nieuws en programma Wegdekreflectieplein 20-23 januari InfraTech
Laatste Nieuws en programma Wegdekreflectieplein 20-23 januari InfraTechPiet Zijlstra
 
PolyCiviel in Otar Marktwijzer 2015
PolyCiviel in Otar Marktwijzer 2015PolyCiviel in Otar Marktwijzer 2015
PolyCiviel in Otar Marktwijzer 2015Piet Zijlstra
 
Wegdekreflectie/ Reflective pavement 2015
Wegdekreflectie/ Reflective pavement 2015Wegdekreflectie/ Reflective pavement 2015
Wegdekreflectie/ Reflective pavement 2015Piet Zijlstra
 
Gww.05.14.voorpagina
Gww.05.14.voorpaginaGww.05.14.voorpagina
Gww.05.14.voorpaginaPiet Zijlstra
 
Gww.05.14.infra relatiedagen
Gww.05.14.infra relatiedagenGww.05.14.infra relatiedagen
Gww.05.14.infra relatiedagenPiet Zijlstra
 
Gww.05.14.voorpagina
Gww.05.14.voorpaginaGww.05.14.voorpagina
Gww.05.14.voorpaginaPiet Zijlstra
 
Gww.05.14.infra relatiedagen
Gww.05.14.infra relatiedagenGww.05.14.infra relatiedagen
Gww.05.14.infra relatiedagenPiet Zijlstra
 

More from Piet Zijlstra (15)

Reflective pavement for Road Safety and Energy Saving a must?!
Reflective pavement for Road Safety and Energy Saving a must?!Reflective pavement for Road Safety and Energy Saving a must?!
Reflective pavement for Road Safety and Energy Saving a must?!
 
Programma per dag wegdekreflectieplein hal 5 poly civiel161201
Programma per dag wegdekreflectieplein hal 5 poly civiel161201Programma per dag wegdekreflectieplein hal 5 poly civiel161201
Programma per dag wegdekreflectieplein hal 5 poly civiel161201
 
Wegdekreflectie en slimmer/groener asfalt artikel in Leeuwarder Courant 05-11...
Wegdekreflectie en slimmer/groener asfalt artikel in Leeuwarder Courant 05-11...Wegdekreflectie en slimmer/groener asfalt artikel in Leeuwarder Courant 05-11...
Wegdekreflectie en slimmer/groener asfalt artikel in Leeuwarder Courant 05-11...
 
DVHN-20161015-GS01036004
DVHN-20161015-GS01036004DVHN-20161015-GS01036004
DVHN-20161015-GS01036004
 
Menno van Noort NPR13201 en wegdekreflectie 2016 PolyCiviel
Menno van Noort NPR13201 en wegdekreflectie 2016 PolyCivielMenno van Noort NPR13201 en wegdekreflectie 2016 PolyCiviel
Menno van Noort NPR13201 en wegdekreflectie 2016 PolyCiviel
 
Glare and reflective pavement Piet Zijlstra/PolyCiviel 160325
Glare and reflective pavement Piet Zijlstra/PolyCiviel 160325Glare and reflective pavement Piet Zijlstra/PolyCiviel 160325
Glare and reflective pavement Piet Zijlstra/PolyCiviel 160325
 
Infranerds cobouw 160115
Infranerds cobouw 160115Infranerds cobouw 160115
Infranerds cobouw 160115
 
(5) za 17 januari 2015 cobouw digitale editie
(5) za 17 januari 2015   cobouw   digitale editie(5) za 17 januari 2015   cobouw   digitale editie
(5) za 17 januari 2015 cobouw digitale editie
 
Laatste Nieuws en programma Wegdekreflectieplein 20-23 januari InfraTech
Laatste Nieuws en programma Wegdekreflectieplein 20-23 januari InfraTechLaatste Nieuws en programma Wegdekreflectieplein 20-23 januari InfraTech
Laatste Nieuws en programma Wegdekreflectieplein 20-23 januari InfraTech
 
PolyCiviel in Otar Marktwijzer 2015
PolyCiviel in Otar Marktwijzer 2015PolyCiviel in Otar Marktwijzer 2015
PolyCiviel in Otar Marktwijzer 2015
 
Wegdekreflectie/ Reflective pavement 2015
Wegdekreflectie/ Reflective pavement 2015Wegdekreflectie/ Reflective pavement 2015
Wegdekreflectie/ Reflective pavement 2015
 
Gww.05.14.voorpagina
Gww.05.14.voorpaginaGww.05.14.voorpagina
Gww.05.14.voorpagina
 
Gww.05.14.infra relatiedagen
Gww.05.14.infra relatiedagenGww.05.14.infra relatiedagen
Gww.05.14.infra relatiedagen
 
Gww.05.14.voorpagina
Gww.05.14.voorpaginaGww.05.14.voorpagina
Gww.05.14.voorpagina
 
Gww.05.14.infra relatiedagen
Gww.05.14.infra relatiedagenGww.05.14.infra relatiedagen
Gww.05.14.infra relatiedagen
 

Helderheid in Wegdekreflectie CROW infradagen 2016 (Paper 106) 160622

  • 1. 1 Juni 2016 Helderheid in Wegdekreflectie CROW Infradagen 22 juni 2016 Werkgroep Wegdekreflectie CROW
  • 2. 2 • Rijkswaterstaat • Provincie Groningen • Gemeente Schiedam • Cement&BetonCentrum • NVLB Nederlandse Vereniging van Leveranciers van Bouwgrondstoffen • BFBN Ondernemersorganisatie voor Nederlandse Fabrikanten van Betonproducten • Bouwend Nederland Vakgroep Bitumineuze Werken • Ingenieurs- en adviesbureau’s Kennismodule laatste kwartaal 2016 beschikbaar Werkgroep Wegdekreflectie CROW Onderzoeksgroep 2010 - 2015 CROW werkgroep 2015 - 2016
  • 3. 3 Al sinds 1975 proefvakken door Rijkswaterstaat
  • 4. Onderzoek wegdekreflectie 2010-2016 4 Foto Rijkswaterstaat www.voog.nl
  • 5. 5 Cementbetonwegen en fietspaden / reflecterende bestrating
  • 6. 6Reflecterende oppervlaktebehandeling EAB emulsieasfaltbeton reflecterend Oppervlaktebehandelingen
  • 8. 8 Type verharding Droge toestand Qo (CIE 66) [cd·m-2·lx-1] S1 (CIE 66) Standaard donker getint asfalt SMA-ACSurf- ZOAB ± 0,04 - 0,065 ± 0,5 - 1,2 Licht getint asfalt ± 0,09 - 0,11 ± 0,3 - 0,6 Cementbetonverharding ± 0,11 - 0,20 ± 0,4 Elementenverharding ± 0,04 (zwart) - 0,20 (wit) ± 0,15 (betonstraatsteen ruw) 1,2 (gebakken klinker) Wit papier (80 gr·m-2) ± 0,35 - 0,40 ± 0,8 Waarden zijn slechts indicatief! Enkele gemeten waarden Qo en S1 van oppervlakken. Bron: Light Surface Control De werkgroep komt met een voorstel:  of een initiële karakterisering met alle (of enkele) lichtreflectie eigenschappen eenmalig daadwerkelijk moet worden bepaald;  of verplichte initiële karakterisering achterwege kan blijven omdat een opleveringscontrole op één of meerdere reflectie-eigenschappen het eindresultaat toetst. Hoe toon je aan dat het (eind)product voldoet
  • 9. 9 Deelonderzoek methode van opleveringscontrole
  • 10. 10Voorbeeld klasse-indeling grenswaarden lichtreflectie (gemeten droog in nieuwstaat) (Gegeven waarden zijn slechts indicatief). Retroreflectiecoëfficiënt Luminantiecoëfficiënt Gemiddelde Luminantiecoëfficiënt Spiegelfactor Luminantiefactor-witheid Deklaag/oppervlak wegdek Rl Qd Qo S1 β Zeer sterk verhoogde lichtreflectie Sterk verhoogde lichtreflectie Medium verhoogde lichtreflectie Beperkt verhoogde lichtreflectie Standaard asfalt (ACsurf/SMA/ZOAB) 2-10 40-70 0,04-0,07 0,50-1,20 Bandbreedte klasse-indeling
  • 11. 11 What you see is what you get ?
  • 12. 12 Pilots Ledverlichting “Ik zie ik zie wat jij ook niet ziet”
  • 13. 13 Ledverlichting in combinatie met reflecterend asfalt Gemeente Haren Groningen
  • 14. 14 Pilot geluidreducerend en reflecterend asfalt 3 proefvakken voor verkrijgen reflectie
  • 15. 15 - Bezuinigingen - Opkomst duurzaamheid en besparing - Energieakkoord - Aanbestedingsregels (EMVI) - Innovatieve (integrale) contractvormen - Innovaties en ontwikkelingen (smart cities) - Verkeersongevallen nemen weer toe - Vergrijzing Samenwerking Ruimtelijke Inrichting en Openbare Verlichting
  • 16. Dank voor uw aandacht De auteurs van paper 106 Robbert Naus- Dura Vermeer Piet Zijlstra- PolyCiviel Dirk Hetebrij- LightSurfaceControl Robbert Dijkema- Montad Presentatie CROW-Infradagen van Piet Zijlstra- PolyCiviel namens de werkgroep wegdekreflectie
  • 17. 17 De optische eigenschappen van wegdekken moeten in een vroeg stadium worden meegenomen in het wegontwerp, openbare verlichting ontwerp en de keuze van de deklaag. Wegdekreflectie moet een plaats krijgen in de nieuwe Richtlijn Openbare Verlichting (Van ROVL 2011 naar NPR13201:2016). Een uniforme karakterisering voor de lichtreflectie eigenschappen van asfaltverhardingen is gewenst om eenduidigheid in de vraagstelling en de aanbiedingen te krijgen. Een klasse-indeling draagt bij aan het vereenvoudigen van de keuze voor wegbeheerders voor toepassing van lichtgekleurde wegdekken. Er is behoefte aan een eenvoudige opleveringscontrole om aan te tonen dat het geleverde product voldoet aan de in de vraagspecificatie gestelde eisen. Stellingen