6. Missie GLOBE
Leerlingen interesseren voor natuur, milieu en
wetenschap door ze écht onderzoek te laten doen
dat bijdraagt aan een maatschappelijk en/of
wetenschappelijk vraagstuk.
17. Larve van een schietmot
Larve van
een steekmug
Keverlarve
Keverlarve
Larve van een
langpootmug
Wat een lieve liefdesbaby
Welke insecten denken jullie dat eruit komen en door
wie worden ze opgegeten?
18. Hier zie je een larve die wel iets heel bijzonders heeft
gedaan om zich te verstoppen. Je ziet alleen zíjn
hoofdje nog.
Wat heeft deze larve gedaan?
De larve heeft een omhulsel van blaadjes, takjes,
steentjes om zich heen gebouwd als bescherming
Hoe denk je dat biologen deze larve genoemd
hebben?
De kokerjuffer!
Van welk dier
denken jullie dat de
kokerjuffer de larve
is?
20. Dit is een eendagsvlieg en zijn larve
De dansende mannetjes vormen zwermen boven of in de buurt van het water. Als
een vrouwtje in de buurt van zo'n zwerm komt, wordt ze gegrepen en vindt
ogenblikkelijk de paring plaats. Wat doet het mannetje daarna?
Hij valt in slaap Hij sterft
21. Dit is een eendagsvlieg en zijn larve
De dansende mannetjes vormen zwermen boven of in de buurt van het water. Als
een vrouwtje in de buurt van zo'n zwerm komt, wordt ze gegrepen en vindt
ogenblikkelijk de paring plaats. Wat doet het mannetje daarna?
Hij sterft
23. Idem
Ja! Dit diertje heet de Blinde Bij en is een zweefvlieg.
De blinde bij probeert zoveel
mogelijk op een echte bij te lijken
in de hoop dat roofdieren hem
met rust laten.
24. Prachtige liefdesbaby van Blinde Bij
Rattenstaartlarve
Wat is de lange buis?
Een uitschuifbare penis
Een telescopische luchtpijp
25. Prachtige liefdesbaby van Blinde Bij
Rattenstaartlarve
Wat is de lange buis?
Een uitschuifbare penis
26. IdemHoeveel eitjes zitten er maximaal
in een klont kikkerdril?
4.500
Het resultaat van een zwoele kikkernacht
27. Werkt als smartphone app op je telefoon.
Meten kan het hele jaar door!
Kan ook aansluiten op bestaande projecten.
www.waterdiertjes.nl
28. Waarom waterdiertjes onderzoek?
• Waterkwaliteit meer dan de helft van NL
onder wettelijke grenswaarde
• Meehelpen waterkwaliteit beter in kaart te
brengen (WUR, Waterschappen)
• Kennismaking met wondere water wereld
32. Aan de slag met waterdiertjes
vangen, tellen en doorgeven op
www.waterdiertjes.nl
voor de
Editor's Notes
Vraag leerlingen: Wat is het verschil tussen deze twee dieren?
Antwoord: niks. Allebei is een libel. De bovenste is een waterjuffer (dun lijf). De onderste een ‘echte libel’ of ‘glazenmaker’ (dik lijf).
Vraag leerlingen: Staan de larven (ook wel nimfen genoemd) van deze libellen bij de goede afbeelding?
Antwoord: Ja, de waterjuffer heeft een dun lijf en een dunne larve, en de glazenmaker heeft een dik lijf en een dikke larve.
Nu we het toch over larven hebben. Er zijn nogal wat verschillende soorten larven in het water.
Veel insectenlarven leven in het water. Daarom kun je ook veel vliegende insecten tegenkomen langs de waterkant. Op dit plaatje zie je een paar voorbeelden van insectenlarven. Ook de larven van insecten die in het water leven worden natuurlijk opgegeten…
Vraag leerlingen: door wie worden larven opgegeten?
Antwoord: volgende dia
Opmerking: Je kunt je leerlingen uitdagen door de namen van de larven er niet meteen bij te vermelden maar ze te vragen: welk van deze larve’s zou bij een steekmug horen, of bij een kever? Dit kan naar eigen inzicht van het niveau en interesse van je klas.
Vraag leerlingen: Wat heeft deze larve gedaan om zich te verstoppen?
Antwoord: Hij heeft een kokertje van blaadjes, takjes en/of steentjes om zich heen gebouwd als bescherming
Biologen zijn niet heel creatief met namen verzinnen. Vraag leerlingen: Hoe denken jullie dat ze dit genoemd hebben?
Je krijgt waarschijnlijk een antwoord met koker of huisje of takjes erin.
Antwoord: de kokerjuffer.
Er zijn verschillende soorten kokerjuffers. Sommige kokerjuffers gebruiken een bepaald soort materiaal (bijvoorbeeld dennennaalden of schelpjes) voor hun koker. De verschillende soorten kokerjuffers zijn kieskeurig in wat ze voor water nodig hebben. Ze zijn dus een goeie indicatorsoort voor verschillende soorten waterkwaliteit.
Vraag leerlingen: van welk dier is de kokerjuffer de larve?
Antwoord: zie volgende dia
Referentie toevoegen van flickr (Marcella)
Antwoord 2: uit een kokerjuffer komt een schietmot.
Eigenlijk best gek dat de kokerjuffer dan niet gewoon larve van een schietmot heet. Waarschijnlijk toen biologen de kokerjuffer ontdekten hebben ze hem kokerjuffer genoemd vanwege zijn verschijning, denkende dat hij zou verpoppen tot een waterjuffer. Pas later bleek dat een kokerjuffer tot een schietmot verpopt en toen waren beide namen al zo in gebruik dat ze het zo hebben gelaten.
Dit is een eendagsvlieg (rechts) en de larve van een eendagsvlieg.
Vraag leerlingen: Hoe lang leeft de eendagsvlieg?
Antwoord: ze leven slechts enkele uren tot enkele dagen en paren dan in de lucht in grote zwermen waarna het vrouwtje de eitjes afzet. Het grootste deel van hun leven is dus onder water. De larven doen er tussen de 1 of 2 jaar over om volwassen te worden. Het is dus alleen de ‘volwassen’ fase die heel kort duurt.
Let op de 3 staartdraden bij zowel volwassen dier als larf.
Dit is een eendagsvlieg (rechts) en de larve van een eendagsvlieg.
Vraag leerlingen: Hoe lang leeft de eendagsvlieg?
Antwoord: ze leven slechts enkele uren tot enkele dagen en paren dan in de lucht in grote zwermen waarna het vrouwtje de eitjes afzet. Het grootste deel van hun leven is dus onder water. De larven doen er tussen de 1 of 2 jaar over om volwassen te worden. Het is dus alleen de ‘volwassen’ fase die heel kort duurt.
Let op de 3 staartdraden bij zowel volwassen dier als larf.
Vraag leerlingen: Welk dier is dit? Komt dit dier voor in Nederland?
Antwoord: volgende dia
Antwoord: ja. Het is een zweefvlieg ook wel de Blinde Bij genaamd.
De blinde bij ziet eruit als een bij en gedraagt zich als een bij in de hoop dat roofdieren hem met rust laten. Een echte bij heeft namelijk een angel en dus ook gif en dat smaakt niet lekker voor roofdieren.
Vraag: Hoe ziet de larve van deze Blinde bij er uit? Zie volgende dia om te kiezen
Vraag: Welk van deze twee is de larve van de blinde bij?
Klik voor antwoord.
Antwoord: De rattenstaart larve is de larve van de blinde bij (de rechter).
Vraag leerlingen: waarvoor is die lange spriet?
Antwoord: het is een snorkel om te ademen
Rattenstaartlarven worden gegeten door vogels en vissen. Ze zijn blij in vies water, want dan zijn ze moeilijker te zien voor hun vijanden.
Vraag: Welk van deze twee is de larve van de blinde bij?
Klik voor antwoord.
Antwoord: De rattenstaart larve is de larve van de blinde bij (de rechter).
Vraag leerlingen: waarvoor is die lange spriet?
Antwoord: het is een snorkel om te ademen
Rattenstaartlarven worden gegeten door vogels en vissen. Ze zijn blij in vies water, want dan zijn ze moeilijker te zien voor hun vijanden.
Hoeveel eitjes zitten er maximaal in een klont kikkerdril van een groene kikker? (is het erg dat hier een plaatje van een groene kikker staat?)
Antwoord: 4.500
Welke dieren eten de kleine kikkervisjes?