Akıllı Şehirler ve Spor

1. =l^ll
-Yl(6l
ulol
EI
İ_l
-lglİ-l
--s,l
§ıl
erv|
AKıLLı şEHinı-en VE spoR
Doç. Dr. Levent Atalı
Kocaeli Üniversitesi, S.B.F. Spor Yöneticiliği
Bölümülev_e__n_tete_li@*sm"aİL,ç-qm.
1[ ünümüz yaşantısında akıllı telefon, akıllı
l ı bina, akıllı araba ve daha birçok örnekte
ıİ akıllı kavramı ile teknoloji bir araya geti-
riliyor.
Kitchin (2014) akıllı şehir kavramını, ken-
ti anlamak, izlemek, düzenlemek ve planlamak
için özel veri analizlerinin üretilm6sinin yanında,
vatandaşlar için şehir yaşamı hakkında fikirler
sunmak, günlük yaşama ve karar vermeye yar-
dımcı olmak ve şehir kalkınması için alternatif
vizyonlar sunmak olarak tanımlamaktadır. fi)
Bunlann yanında Da|ga (2015), hir şehrin akıl-
lı şehir olarak nitelendirilmesi için, şehirlerin
sorunlarının çözümü için bilgi ve iletişim tekno-
lojileri kullanılarak akllı çözümlerin geliştirilmesi
gerektiğin i beliıtmiştir.{z)
mera sistemleri ile üst
düzey güvenlik sistemleri
örnek veri|ebilinir.(3)
Türk Telekom tara-
fından hayata geçiri-
len "Sesli Adımlar" pro-
jesi ile işitme ve gör-
me engellilerin karma-
şık a|anlarda yardıma ih-
tiyaç duymadan hareket
edebilmelerini sağ|amak
üzere tasarlanmış bir
akı|lı şehir uygulaması ile
sosyalleşme ve etkinlik
düzenlenen binalar içeri-
sinde daha kolay hareket eime olanağı sağlan-
maktadır.(a)Bu yönü ile özellikle spor tesislerin-
de kulİan ı lması sağlanırsa, spor organizasyon-
larına katılımlarının önündeki engeller kaldınl-
mış olacaktır.
Kente bilgi akışı
Ülkemizde gerçekleştirilen Erzurum 201 1
Universiade Kış Oyunlan sayesinde Doğu Ana-
dolu'da o güne kadar yapılan en büyük tekno-
loji projesi oyunlarla hayat bulmuştur. Oyun-
lar kapsamında çeşitli lokasyonlarda 8 bine ya-
kın donanım cihaz kurulmuştur. 1 14 noktaya
yedeştirilen 300'ün üzerinde özel skor ölçüm
sensörü sayesinde 1 1 branşta gerçekleştirilen
müsabakaların sonuçları anında ilgili birimlere
aktarılmıştır. Oyunlar bünyesinde bilgi akışının
sağlanması için bir çok yere kiosklar kurulmuş
ve ekranlarla şehrin belli noktalarında yayınlar
yapılmıştır. Organizasyonun kontro|ü ve tek el-
den yönetimi için oyun yönetim sistemi (OYS)
geliştirilmiştir.o Oyunlar için hayata geçirilen
tiim bu uygulamalar aslında
akıllı şehir uygulamalarının
bir parçasıdır,
Akıllı şehirlerde hayata ge-
çirilen ve daha çok trafik so-
runlarına çözüm olarak düşü-
nülsede bireylerin fiziksel akti-
vite katılımını destekleyen yö-
nü ile spor alanında değerlen-
dirilebilecek bir pro.ie olan akıl-
lı bisiklet uygulamalan dikkat
çekicidir. İstanbul'da akıllı bisiklet proİesi ile
2016 yılında 150 bin kişibu hizmetten yararlan-
mıştır.to)
Antrenörlerin yerine
Bilim Teknik Dergisi'nde Baydemir (2017)
giyilebilir teknolojiler ile beraber elektronik do-
nanımlar, bilgisayar|ar, kıyafetler ve aksesuar-
ların vücudumuzun bir parçası haline geldiğiq!
belirtmiştir. Ayrıca daha daileri gidi|erek derF
altına yerleştirilecek mikroçip gibi uygulama-
lannın kullanılabileceğine dikkat çekmiştir. Sa-
nal ve arttınlmış gerçeklik uygulamaları ile özel-
likle sporcu gelişim modellerinde yeni yakla-
şımlar ku|lanılmaya başlanmıştır. Antrenmanlar
ve fiziksel aktiviteler sürecinde elde veriler akıllı
uygulamalar ile değerlendirilerek gelişimin yönü
takip edilmeye başlanmıştın
Antalyaspor Stadyumu
Akıllı şehirlerin birçok projesinin ve uygula-
masının spor ve rekreasyon alanı ile dolaylı
ve dolaysız bir çok yönü ilö ilişkisi vardır. Akıtlı
şehirlerin şehir yaşantısında bireylerin yaşamIa-
rını kolaylaştırması beklendiğine göre, spor ala-
nında yer alan yöneticinin, antrenörün, sporcu-
nun ve diğer ilgili kişilerinde hayatını spor öze-
linde kolaylaştırması beklenebilir. Spor alanında
akıllı şehir uygulamalarına ülkemizden ve dün-
yadan örneklere baktığımızda, kurumlar ve bi-
reyler için büyük kolaylıklar sağlandığını gör-
mekteyiz.
Antalyaspor'un 33 bin kişilik stadyumunun
çatısında yer alan güneş enerji panelleri ile gün-
de 500 konutun eleKrik ihtiyacını karşılayacak
kadar enerji üretilmektedir. Türkiye'de ilk dün-
yada ise kapasite olarak en fazla enerji üreten
spor tesisi özelliğine sahiptir. Aynca akıllı sis-
temlere örnek olarak yüz tanımaya uygun ka-

2. şü
c
ğ
Çİ}
Bu aşamada taıtışılan diğer önemli konu ise
akı|lı uygulamaların teknik direktörleriır, koçla-
rın teknik bilgi ve tecrübesinin yerini alıp almaya-
cağıdır.O
Spor ve akıl|ı uygulamalar bir çok yönü ile
spor ve rekreasyon alanına katkılar sunmaktadır.
Bu aşamada spor ve teknoloji baş|ığı daha geniş
bir alanı kapsamaktadır. Spor ve teknoloji sade-
ce antrenman veya fiziksel aktivite alanında kul-
|anılan ölçme, antrenman cihazlannı kapsayan bir
alan değil daha birçok teknolojik yeniliği içeren
ve dağınık bir şekilde yer alan veriyi elde etmeyi
sağlayan uygulamaları da kapsamaktadır.
Akıllı şehir uygulamaları ile ya da akıllı uygu-
lamalarla Bichi'nin (201 6) belirttiği üzere, spor
alanında sporda yenilik, spor pazar|nın çeşitliliği,
spor hizmetleri, sportif ürün tasarımı, spor yöneti-
mi, performans sporu, sürdürülebilir spor, sporda
veri ve sporda iş yaratma gibi bir çok alanda kat-
kılar sunması beklenmektedir.(8)
Spor: Kentsel gelişim aracı
Sporda akıllı uygulamalara uluslararası dü-
zeyde baktığımızda özellikle olimpiyat oyunları-
nın son yıllarda aday şehirlerde aradığı kriterle-
rin birçok yönü ile akıllı şehirlerde olması gereken
özellikler olduğunu görmekteyiz. Brellaz (20't 7)
(Olimpik Şehirler Birliği Başkanı) sporu kentsel
gelişim aracı olarak kullanmak
isteyen şehirler olarak bir başka
yönü i|e akıllı şehirler olarak spor
zirvesinde bir araya geldiklerini
ve spor özelinde şehirler arsın-
da bilgi ve deneyim paylaşımı-
nı teşvik etmek istediklerini be-
lirtmiştir.ı9ı
28 Mayıs 2014'te Dünya
Olimpik Şehirler Birliği, "Akıllı
Kentler ve Spor Zirvesi" adı ile
bir toplantı düzenleyerek aktif ve
sağlıklı bir yaşam şekli oian bir
şehir geliştirmek için yeni yol-
lar bulmak isteyen tüm şehirleri,
spor olaylarını ve sürdürülebil-
ir kentsel gelişmeyi sağlayacak
oluşumları bir araya getirmeye çalışmışlardır.
tlo)
2008 yılından itibaren yaz ve kış olimpiyat
oyunlarında teknoloji daha çok oyunların içine
girmiş ve birçok yenilik olimpiyatlara ev sahipliği
yapan kentlerde test edilmiştir. 2008 Pekin olim-
piyat oyunlarında yüksek teknoloji imkanları kulla-
nı|maya başlanarak, akıllı kartlar, geniş bant tek-
nolojileri ve kablosuz ağ teknolojileri yaygın ola-
rak olimpiyatlarda yer almaya başlamıştır.{11) Rio
De Jeneiro 2014 Dünya Kupası ve 2016 Olimpi-
yat Oyunlarına seçildiğinde kenti milyonlarca zi-
yaretçiye hazırlamak için güçlü ve akıllı bir plan
inşaa etmek zorunda kalmış ve teknoloji ve yöne-
tim merkezi kurmuş|ardır.(ız)
2020 Tokyo olimpiyatları, Japonya'nın ge-
leceğin şehrini kurması ve akıllı şehir olduğunu
göstermesi için büyük bir fırsat olarak görülmek-
ted ir.03) Tokyo, çevre ve sürdürülebilirlik konuların-
da çalışmalarını hızlandırmış ve vatandaşlan için
geliştirdiği mobil akıllı şehir uygulamalan ile dikkat
çekmekteğil{ıa)
Kaynaklar
1) Kitchin, R. (2014) The Rea| Time City ? Bir Data and
Smart Urbanism. Geo|ourna|.79(1) s: 1-14.2) Dalga, E. (2015)
Akıllı Şehirler. Türkiye iMSAD Deçisi, 2015, Sayı:21. s; 41-49.
3) www,aklt|işehirler.9rg 4) Ünlü, D. (2017) Türk Telekom
Teknoloii ile İnsana Dokunuyor. Dünya Gazetesi, sayı:10273.
5) www,inno,vacom,tr 6) iSpARK, Yeni Projeleriyle Yatınm-
larını Artınyor. e-Belediye Dergisi, sayı: 68,s:17. 7) Baydemir,
T. (2017) Giyilebilir Tekno-
lo|iler ve Spor Bi|im Tek-
nik Dergisi, Yıl:50, sa-
yı: 595, s:52-59. 8) Bichi,
A. SMART Systems: the
future of the SPORT in-
dustry Email: assistant1 @
epsi.eu Website: www.ep-
si.eu Website: www.fe-_
s_i:şp. g_rt.oIg_ _9-). ww.w.
Şmaü!ç_ı_t"i_e§an_dşpart.org
"|
0) http://www.smartsci-
ties.com/en/articlesi1 1 4-
smart-cities-and-sports-
some-examples{rom-the-
2014-world-cup 11) Kim,
D. Future O|ympics and
Smart Cities. wıvw, b_|pg.
kiwi.a.ı. 12) Sanchot, M.
Consport Help Cities Sco-
re Smart Goals?, ww_w.
blog.p[aç9mate!,.com.
13) Building the World's
Best Smart City fort he
Tokyo Olympics. Tokyo
Journal cilt: 32, Sayt 27 3.
1 4) www,aki[| iseh ir._org1
tskyp ] 5) Y_azı içerısin:
d e _k_ull,an ılan.,uy_a] am a_
şeKll ; _ w_w.w._tarafs ızh a_
ı1tsl
o
ü}
J
tU
ü
h"ü
tJH
a}
ğ