Procedura Civile

1
D R . S C . B E D R I B A H T I R I

E drejta
E DREJTA MATERIALE
Ekzistimi i së
drejtës
E DREJTA FORMALE
Realizimi i së
drejtës
DR. SC. BEDRI BAHTIRI PROC.CIVILE;2015/16 2

Procedura civile
Procedura civile është proces i
rregulluar përmes normave juridike
lidhur me njohjen (konstatimin),
formësimin dhe realizimin e të
drejtave të personave privatë.

Vetëndihma
I
më herët: forma kryesore e
realizimit të së drejtës
Në këtë mënyrë të realizimit të një
të drejte vepron dhe vendos në të
shumtën e rasteve
Fuqia, në vend të së drejtës.
Ai i cili ka “fuqinë” ka edhe të
drejtën.

Vetëndihma
II
Kjo ndikon në masë të madhe në
prishjen e paqes juridike. Prishja e
paqes juridike ndikon direkt në
prishjen e paqes sociale.
Paqja sociale është prezumim
(parakusht) elementar për
ekzistencën e një bashkësie
njerëzore.

Vetëndihma
III
Parimisht: Nuk lejohet
Vetëm përjashtimisht

Monopoli i shtetit
Realizimi i të drejtave do te duhej te
mbetet parimisht ne duar të shtetit.
“Zbulimi” i procedurës për vënien në
jetë të rendit juridik paraqet
performancen “të arriturën” më të
madhe të mendjes njerëzore

Qëllimi dhe detyrat e procedurës
civile
I
Parimisht qëllimi kryesor i së drejtës së procedurës civile është realizimi
i të drejtave subjektive private.
Kjo shihet më së miri duke u bazuar në parimin e disponibilitetit, që vlen
në procedurën kontestiomore (shih neni 3 LPK-së).
DR. SC. BEDRI BAHTIRI PROC.CIVILE;2015/16
8

Qëllimi dhe detyrat e procedurës
civile
II
Sipas teorisë juridike, procesi civil iu shërben të drejtave subjektive
private (ky vështrim keqkuptohet nganjëherë edhe si “pikëpamje
invidualiste”), e cila pikëpamje “pikëpamjes sociale” i kundërvihet.
“Procesi është një mjet për konstatimin e së drejtës materiale dhe si e
tillë duhet të mbetet”
Ultima ratio

Qenia e së drejtës së PC
IE drejtë publike dhe e drejtë imperative (përjashtimisht
marrëveshja e palëve)
Kufizimi: Gjykata civile/autoritetet administrative
Dallimi:e drejtë publike/private; 3 Teori:
1. Teoria e interesit
Qysh në të të drejtën romake, juristi i
famshëm romak Ulpianus:
Dallimi sipas kësaj teorie qëndron në atë, nëse një
marrëdhënie juridike i mbron interesat publike apo ato
private.

II
2. Teoria e subordinimit
Sipas kësaj teorie, një marrëdhënie
juridike është publike juridike, nëse
ekziston një raport subordinimi. Nëse
ekziston një raport barazie, atëherë ajo
marrëdhënie juridike i takon së drejtës
private.

III
3. Teoria e së drejtës subjektive të
modifikuar (teori mbizotëruese)
Sipas kësaj teorie ekziston e drejta
publike, nëse norma përkatëse i jap të
drejtë ose e detyron ekskluzivisht një
bartës të pushtetit shtetëror. Në të
kundërtën ekziston e drejta private.

Burimet e së drejtës civile
Kushtetuta e RK; Konventa për mbrojtjen e të drejtave dhe lirive të
njeriut
Neni 6 . E drejta për një proces të rregullt
1. Çdo person ka të drejtë që çështja e tij të dëgjohet drejtësisht,publikisht
dhe brenda një afati të arsyeshëm nga një gjykatë e pavarur dhe e paanshme, e krijuar
ligjërisht, e cila do të vendosë qoftë për mosmarrëveshjet mbi të drejtat dhe detyrimet e
tij me karakter civil, qoftë për bazueshmërinë e çdo akuze të natyrës penale të drejtuar
kundër tij. Vendimi duhet të jepet publikisht, por prania në sallën e gjykatës mund t’i
ndalohet shtypit dhe publikut gjatë të gjithë proçesit ose gjatë një pjese të tij, në interes të
moralitetit, të rendit publik ose të sigurimit kombëtar në një shoqëri demokratike, kur
interesat e të miturve ose mbrojtja e jetës private të palëve në proçes e kërkon këtë, ose
në masën e gjykuar krejtësisht të domosdoshme nga gjykata, kur në rrethana të veçanta
publiciteti do të ishte i një natyre që do të dëmtonte interesat e drejtësisë.
Ligjet përkatëse

Ndarja e procedurës civile
Procedura kontestimore
Procedura jokontestimore
Procedura e përmbarimit
Procedura e falimentimit

I
Neni 1 i LPK
Me Ligjin për procedurën kontestimore
caktohen rregullat procedurale në bazë
të të cilave gjykata i shqyrton dhe i
zgjidhë kontestet nga marrëdhëniet
juridiko-civile të personave fizikë dhe
juridikë, po që se me ligj të posaçëm
nuk është përcaktuar ndryshe.

II
Neni 1 i LPK të vjetër
Me këtë ligj caktohen rregullat e procedurës në bazë të të cilave gjykata
ordinare shqyrton dhe vendos në kontestet nga marrëdhëniet personale
e familjare, nga marrëdhëniet e punës, nga marrëdhëniet pasurore dhe
nga marrëdhëniet e tjera civilo-juridike të personave fizikë e të
personave civilë e juridikë, të bashkësive shoqërore-politike, të organi-
zatave të punës së bashkuar e të personave shoqërorë juridikë të tjerë,
përveç në qoftë se disa nga kontestet e theksuara janë vënë me ligj të
veçantë në kompetencë të gjykatës tjetër ose të organit shtetëror,
respektivisht të organit shoqëror.

III
Personat fizikë dhe juridikë!
Me kontest duhet kuptuar situata në të cilën një person pretendon se i
takon një e drejtë subjektive civile ndaj një personi tjetër e ky e mohon
ekzistimin e saj apo për ndonjë shkak tjetër e mohon detyrimin e tij që
të sillet në mënyrën e caktuar.

I
Neni 1 i LPJK
1.1 Me këtë ligji caktohen rregullat sipas të cilave
gjykatat veprojnë dhe vendosin mbi të
drejtat dhe interesat personale, familjare dhe të
drejtave të tjera dhe interesave juridike dhe
pasurore që zgjidhen në procedurën
jokontestimore.1.2 Dispozitat e këtij ligji zbatohen edhe
në çështjet tjera juridike për të cilat nuk është
paraparë me ligj se zgjidhen sipas rregullave të
procedurës kontestimore.

II
Neni 1 i LPJK të vjetër
Me këtë ligj caktohen rregullat sipas të cilave gjykatat e rregullta
veprojnë dhe vendosin për marrëdhëniet personale, familjare e
pasurore, për caktimin e kompensimeve për pasurinë e paluajtshme të
ekspropriuar, për rregullimin e qeverisjes e të shfrytëzimit të sendit të
përbashkët, për ndarjen e sendeve e të pasurisë së përbashkët, për
rregullimin e mezhdave, për dokumentet dhe depozitën gjyqësore, si
dhe për çështjet e tjera juridike për të cilat me ligi është caktuar të
zgjidhen në procedurën jashtëkontestimore.

Procedura përmbarimore
Neni 1 i LPP
1.1 Me këtë ligj caktohen rregullat për procedurën e gjykatës sipas të cilës
realizohen kërkesat në bazë
të titujve ekzekutiv ( procedura e përmbarimit), po qe se me ligj të
posaçëm nuk është paraparë diçka tjetër.
1.2 Dispozitat e këtij ligji zbatohen edhe për përmbarimin e vendimit të
dhënë në procedurën
administrative dhe për kundërvajtje me të cilin është caktuar detyrimi në
të holla, përveçse kur për përmbarimin e tillë është paraparë me ligj
kompetenca e organit tjetër.
Nuk ka ndryshim në mes të LPK aktual dhe të
vjetrit

Dallimi i Proc.kont./jokont.
Fillimisht duhet cekur se një ndarje e „pastër“ nuk është e mundur. I
nevojshëm është një kufizim “formal”sidomos në procedurën
jokontestimore nëse dominon mendimi për „përkujdesje juridike“
Nëse mungon një dedikim i qartë, atëherë çështja juridike duhet të
zgjidhet sipas procedurës kontestimore.
Më konkretisht: Në semestrin veror

Organizimi i Gjykatave
I
Neni 6 i KMDN nënkupton:
Ndërtimin e një gjyqësori efektiv dhe
mbrojtja e të drejtave subjektive private
Shteti juridik:mbrojtja e të drejtave të njeriut
Jo vetëm ligji,por edhe mekanizmat
Ultima ratio: parimi i ekonomizimit
Trashëgimia: sistem i vjetëruar LGjRR

II
Aktualisht: Ligji kryesor:
Ligji për gjykatat, Nr.03/L-199), 09.08.2010-shpallur nga presidenti.
Neni 43: Hyrja në fuqi
“Ky ligj hyn në fuqi më 1 janar 2011 për nenet 29, 35, 36, 38 dhe 40,
kurse për nenet e tjera fillon të zbatohet nga 1 janari 2013”.
Sistem tërësisht i ri
- p. sh. Departamenti për çështje administrative

deri 31.12.2012
I
Gjykatat komunale,
Gjykatat komunale për kundërvajtje
Gjykatat e Qarkut dhe
Gjykata Supreme
Për konteste ekonomike, ekskluzivisht kompetente ishte Gjykata
Ekonomike me seli në Prishtinë.

deri 31.12.2012
II
Gjykata komunale
◦ Kontestet nga marrëdhënia e punës
◦ Kontestet për mbajtjen e përjetshme
◦ Kontestet për zgjidhjen e kontratës së huapërdorjes, kontratës së qirasë si dhe nga
marrëdhëniet banesore
◦ Kontestet për ndihmë juridike
◦ Kontestet për procedurën e trashëgimisë.

deri 31.12.2012
III
Gjykata e Qarkut
◦ Gjykata e Qarkut vepron edhe si gjykatë e shkallës së parë edhe si Gjykatë e
shkallës së dytë. Në shkallën e dytë, Gjykata e qarkut është kompetente për të
vendosur sipas ankesës kundër vendimeve të Gjykatës Komunale (neni 29
paragrafi 1 të Ligjit për Gjykatat e Rregullta).
◦ Gjykata e Qarkut është kompetente të vendos sidomos si gjykatë e shkallës së parë
për këto konteste juridike (neni29 i Ligjit për Gjykatat e Rregullta):
◦ Kontestet për vërtetimin ose kundërshtimin e atësisë dhe amësisë
◦ Kontestet martesore (zgjidhja e martesës ose anulimi i martesës)
◦ Vendos për njohjen dhe ekzekutimin e vendimeve të Gjykatës të ndonjë vendi
tjetër.

deri 31.12.2012
IV
Gjykata ekonomike e qarkut
◦ Një Gjykatë Ekonomike e Qarkut. Selia e saj ishte në Prishtinë.
◦ Kompetente: konteste ekonomike në mes të ndërmarrjeve si dhe për konteste që
kanë të bëjnë me përdorimin e shpikjeve dhe përdorimin e firmës. Kompetente
është edhe për procedurën e falimentimit dhe likuidimit të rregullt të ndërmarrjeve.

deri 31.12.2012
V
Gjykata supreme
◦ Kompetencat: Neni 31 i LGjRr.
◦ të vendos në shkallë të tretë mbi mjetet e rregullta juridike kundër
vendimeve të gjykatave të qarkut dhe të Gjykatës Ekonomike të Qarkut, kur
kjo gjë është caktuar me ligj
◦ të vendos mbi mjetet e jashtëzakonshme juridike kundër vendimeve të
formës së prerë të gjykatave në Kosovë
◦ të vendos mbi ligjshmërinë e akteve definitive administrative në konfliktin
administrativ (Në Kosovë nuk ka pasur Gjykata administrative, prandaj
mbrojtja gjyqësore lidhur me kontestet administrative ka mundur të
ushtrohet në Gjykatën Supreme të Republikës së Kosovës).

Organizimi i gjyqësorit sipas LGJ të ri
I
Neni 8 i LGJ
Sistemi i gjykatave i Republikës së Kosovës përbëhet nga:
Gjykatat Themelore
Gjykata e Apelit dhe
Gjykata Supreme.

II
Juridiksioni i GjTH: Neni 11
◦ Për të gjykuar në shkallë të parë gjitha çështjet, përpos nëse me ligj
parashihet ndryshe.
◦ Për të dhënë ndihmë juridike ndërkombëtare dhe për të vendosur për
pranimin e vendimeve të gjykatave të huaja.
◦ Çështjet administrative dhe ekonomike janë kompetencë ekskluzive të
Gjykatës Themelore të Prishtinës.

III
Kompetencat e Gj. Apelit: Neni 18
- të gjitha ankesat e ushtruara kundër vendimeve të
Gjykatave Themelore;
- të vendosë në shkallë të tretë, sipas ankesës që
është lejuar me ligj dhe për konfliktin e
juridiksionit ndërmjet gjykatave themelore;
- të vendos për konfliktin e jurisdikcionit ndërmjet
Gjykatave Themelore;
- çështjet tjera të parapara me ligj.

III
Kompetencat e Gj. Supreme: Neni 22
◦ kërkesën për mjetet e jashtëzakonshme juridike kundër vendimeve të
formës së prerë të gjykatave të Republikës së Kosovës, siç është
paraparë me ligj;
◦ revizionin kundër vendimeve të shkallës së dytë të gjykatave në
çështjet kontestimore, siç është paraparë me ligj;
◦ përcakton qëndrimet parimore dhe mendimet juridike për çështjet
që kanë rëndësi për zbatimin unik të ligjeve nga gjykatat në territorin
e Kosovës;
◦ lëndët e Agjencisë Kosovare të Pronave, siç parashihet me ligj;
◦ në Dhomën e Posaçme, lëndët e Agjencisë Kosovare të Privatizimit
ose të Agjencisë Kosovare të Mirëbesimit, siç parashihet me ligj;
◦ çështje të tjera të parapara me ligj.

IV
Dhoma e veçantë e Gjykatës supreme
◦ Dhoma e Veçantë e Gjykatës Supreme të Kosovës është themeluar me Rregulloren e
UNMIK-ut, nr. 2002/13 datë 13 qershor 2002 për çështjet lidhur me Agjencinë e
Mirëbesimit të Kosovës (tanimë ekziston Agjencia Kosovare e privatizimit si
pasardhëse; veprimtaria e kësaj Agjencie është paraparë me Ligjin nr. 03/L-067, datë
).

Gjykata Kushtetuese
Gjykata kushtetuese: Gjykatë?
E veçantë
Interpretimi i KRK
Mbrojtja e të drejtave të njeriut
Ankesa kushtetuese (institucion i ri)

Parimet e Proc.kontest.
IParimi i disponibilitetit
Parimi direkt, gojor dhe publik
Parimi i së vërtetës materiale
Parimi i shqyrtimit dhe hetimit
Parimi i ekonomizimit dhe i mos keqpërdorimit të të drejtave procedurale
Parimi i udhëzimit të palës së painformuar
Parimi i çmuarjes së lirë të provave

II
Parimi i disponibilitetit
-Parim fundamental # shih ex offitio
-Neni 3 par. 1 dhe 2
-palët vendosin lidhur me fillimin, vazhdimin dhe
përfundimin e procedurës civile.
- Palët vendosin edhe lidhur me objektin e kontestit
-Pa kërkesë nuk ka proces
-Neni 2 par 1 dhe 182 par 2 o: ne eat judex ultra petita
partium

IIIParimi direkt (neni 4 par. 1 dhe 2) shih
edhe nenin 182 par. 2 a
-Esenca: Në nxjerrjen e vendimit mund të merr pjesë
vetëm ai gjyqtar, i cili ka marrë pjesë në seancë
-Qëllimi: Përmes ballafaqimit direkt të arrihet te e
vërteta materiale.
-Raste përjashtimore: neni 4 par. 2
p.sh. rastet e marrjes së provës nga ndonjë gjykatës i
autorizuar; ndihma juridike (marrja në pyetje e një
dëshmitari

IV
Parimi publik (neni 4 i LPK, neni 6 i KMDN
dhe neni
-Qëllimi:kontrolli i punës së gjykatës nga publiku
-Duke u bazuar në rrethanat e vendit të procesit të jetë mundësia për
pjesëmarrje të shumë shikuesve
-Shkelje: nëse nuk ka vend fare për dëgjues, nëse është zgjedhur ndonjë vend
me qëllim që mos të ketë fare dëgjues.

Parimet e Proc. kontest.
V
Parimi gojor: por neni 5 i LPK
-Baza ligjore: neni 4 par. 1 në lidhje me nenin 5 dhe
nenin 427
-Esenca: Palët i paraqesin kërkesat dhe thëniet në
shqyrtimin e drejtpërdrejtë gojarisht dhe parimisht
vetëm ato faktet kontestuese që janë paraqitur në
mënyrë gojore mund të merren për bazë në nxjerrjen e
vendimit; Përjashtimisht: neni 388: Aktgjykim në bazë
të pohimit, heqjes dorë nga kërkesëpadia, aktgjykimi
për mosbindje, për shkak të mungesës si dhe pajtimit
gjyqësor.

Parimi i shqyrtimit dhe hetimitNeni 7 paragrafi 1
Neni 7 paragrafi 2

VII
Parimi i ekonomizimit dhe i mos
keqpërdorimit të drejtave procedurale
- Neni 10

VIII
Parimi i udhëzimit të palës së
painformuar
-Neni 11 par. 1
-Neni 11 par. 2

IX
Parimi i çmuarjes së lirë të provave
Neni 8

Subjektet e proc.kontest.
IGjykata
Palët
Paditësi dhe i padituri (Këto subjekte e fitojnë cilësinë PALË, në momentin e
paraqitjes së padisë.
Pjesëmarrësit e tjerë:Përfaqësuesit e palëve,
Prokurori publik,Ndërhyrësit apo pjesëmarrësit e tjerë,
Dëshmitarët, Eksperti, Përkthyesi si dhe
Procesmbajtësi

Përbërja e Gjykatës
ISituata juridike sipas LPK të vjetër
-Parimisht gjykata shqyrton dhe vendos lidhur me një çështje
kontestimore në trup gjykues, e në rastet e caktuara gjykatësi i
vetëm gjykon rastin kontestimor (shih neni 13 LPK të vjetër).
-Gjykatësi i vetëm: Gjykatës së shkallës së parë dhe vetëm
atëherë, kur vlera e kontestit është e vogël si dhe
pengimposedimi.
-Trupin gjykues të gjykatës së shkallës së parë gjithmonë e
përbëjnë gjykatësit profesionalë dhe ata porotë

IIISituata juridike sipas LPK të ri; Neni 15
- 15.1 Në procedurën e shkallës së parë dhe procedurën sipas propozimit për
përsëritjen e
procedurës, vepron gjyqtari individual (i vetëm). 15.2 Në procedurën e shkallës
së dytë dhe procedurën sipas revizionit vepron trupi gjykues prej tre gjykatësve.
15.3 Caktimin e kompetencës territoriale dhe zgjidhjen e konfliktit për
kompetencë e bën trupi
gjykues prej tre gjykatësve.
-

IV
Rëndësia:
Mosrespktimi i dispozitave lidhur me përbërjen e Gjykatës përbën
shkelje esenciale me rëndësi absolute (neni 182 par. 2 a)

Përjashtimi dhe rekuzimi i
gjyqtarit I
Në raste të caktuara, një gjyqtar nuk mund të merr pjesë në një gjykim
për shkak të rrethanave të caktuara.
-Përjashtimi: LPK normon shprehimisht dhe taksativisht (shih neni 67 par.
a deri f)
-Rekuzimi: Neni 67 par. G: (teoria juridike dhe praktika gjyqësore)

gjyqtarit IIPërjashtimi:
-në qoftë se është vetë palë, përfaqësues ligjor apo me prokurë i palës, apo në
qoftë se me palën është bashkëkreditor apo bashkëdebitor
në qoftë se pala ose përfaqësuesi ligjor apo me prokurë i saj është kushëri
gjaku në vijën vertikale deri në cilëndo shkallë, kurse në vijën horizontale deri
në shkallë të katërt, apo në qoftë se është bashkëshort, apo gjini e krushqisë
deri në shkallë të dytë, pavarësisht nëse martesa ka pushuar;
Pasoja: Shkelje esenciale me rëndësi absolute; ex offitio ose me kërkesë të
palës
1. Deri sa të bëhet vendimi i formës së prerë: Lënda kthehet në rishqyrtim
2. Pasi vendimi bëhet i formës së prerë: Me padi

gjyqtarit III
Rekuzimi: Neni 67 par. G
-Rrethana të tjera: Miqësia apo armiqësia e gjykatësit me
palën; Ndonjë marrëdhënie juridike mes Gjykatësit dhe
palës (kreditor apo debitor).
-Pasoja: Shkelje esenciale me rëndësi relative: merret
parasysh vetëm me kërkesën e palës; nuk mund të
parashtrohet kjo shkelje,nëse nuk kërkohet rekuzimi edhe
pse dihet se ekzistojnë kushte për rekuzim.
-Nëse është parashtruar me kohë kërkesa për rekuzim,
atëherë pasojat janë si te përjashtimi (lënda kthehet në
rishqyrtim)

Kompetenca e Gjykatave
I
Kompetencë: rrethi i punëve të një gjykate (objektiv); Në
pikëpamje subjektive, kompetenca është e drejtë dhe
detyrë e organit që të veprojë në çështjen e caktuar juridike.
Kompetenca lëndore: Me rregullat për këtë kompetencë caktohet rrethi
i punëve të gjykatave të llojeve të ndryshme dhe ai i gjykatave të rangut
të ndryshëm, por të llojit të njëjtë.
Kritere për caktimin e kompetencës lëndore janë:
-objekti i kontestit (kriteri kauzal, competentia ratione causae)
-dhe vlera e objektit të kontestit (kriteri vlerësor, competentia ratione
valoris): TANI: Irelevant

Vlera e objektit të kontestit
ICaktimi i vlerës së kontestit:Rëndësia
-Kompetent: Tani: irrelevant
-Përbërja e Gjykatës : Tani: irrelevant
-Llogaritja e shpenzimeve procedurale (gjyq. dhe av)
-Detyrimi për avokat???
-Revizioni
-Procedura sipas urdhërpagesës

Vlera e objektit të kontestit
II
-Momenti i paraqitjes së padisë (neni 30 par. 1)
-Vetëm vlera e kërkesës kryesore neni 30 par. 1 dhe 30
par. 2: kamatat, shpenzimet procedurale nuk merren
parasysh)
-Kërkesat periodike (neni 31): shuma totale, por deri në
5 vjet.
-Shih edhe neni 36: Gjykata cakton vetë, nëse vlera nuk
është përcaktuar ose shumë e lartë.
-Shih edhe neni 33: qiraja. Mëditja shuma totale(1 vit)

Vazhdimi i kompetencës (perpetuatio
fori) neni 17 par. 3
Kompetenca caktohet sipas rrethanave që ekzistojnë në
momentin e ngritjes së padisë (arg. nga nen. 17. Par. 3 dhe neni
30). Ndryshimet që kanë ndodhur pas momentit të përmendur
nuk janë relevante.
Mirëpo, nuk mund të ketë perpetuatio fori nëse gjatë gjykimit
ndryshojënë rrethanat, të cilat e bëjnë kompetent për çështjen
juridike organin administrativ.
Gjithashtu do të shuhet kompetenca e gjykatës komunale nëse
gjatë gjykimit paditësi e zmadhon kërkesëpadinë deri në masën
e cila e bën kompetente Gjykatën e Qarkut.

Kompetenca tokësore
I
KOMP. E
PËRGJITHSHME
Nenet 37-40
Kompetenca tokësore: e këtij lloji
është kompetenca, në bazë të së
cilës gjykata, që është kompetente
në pikëpamje lëndore, mund të
gjykojë çështjen juridike që ka
ndonjë lidhje me territorin ku ajo
e zhvillon veprimtarinë e saj.
KOMP. E VEÇANTË
I. Komp. ekskluzive
II. Komp. e zgjedhur
III. Komp. ndihmëse
Nenet 41-66

IIKompetenca tokësore e përgjithshme
Pala e paditur
Person fizik: Vendbanimi ose vendqëndrimi (neni 38)
Personi juridik dhe entitet tjera: Selia (neni 39, 40)

IIIKompetenca tokësore ekskluzive;neni 41-43
-Sendet e paluajtshme; pengim-posedimi në sendet e paluajtshme; kontratat
për shfrytëzimin e banesës dhe lokalit afarist
-Fluturaket
-Ekzekutimi dhe falimentimi

IVKompetenca tokësore e zgjedhur
-Kontestet martesore: neni 44
-Vërtetimi dhe kundërshtimi i atësisë: neni 45
-Kontestet për ushqimin ligjore: neni 46
-Kontestet për shpërblimin e dëmit: neni 47
-Kontestet nga marrëdhënia e punës: neni 49
-Kontestet për pengim-posedim në sendin e luajtshëm
-Kontestet nga marrëdhëniet kontraktuese:neni 53

V
I. Kompetenca sipas marrëveshjes: neni 66
II. Kushtet:
III. Vetëm në Gjykatën e shkallës së parë
IV. Lidhur me kompetencën lëndore
V. Nuk ekziston kompetenca ekskluzive
VI. Marrëveshja me shkrim
VII. - Në momentin e paraqitjes së padisë (shih neni 66
par. 5); më së voni para fillimit të shqyrtimit gojor

VI
Konflikti i kompetencës:
Caktimi i kompetencës nga Gjykata më e lartë ose Gjykata supreme
Nenet 63-65

VII
DELEGIMI (NENET 63 DHE 64)
Në disa raste,delegimi (forum
delegatum)paraqitet si masë e
domosdoshme, si p.sh., kur në
gjykatën kompetente, me numër
të vogël gjyqtarësh, është bërë
rekuzimi i të gjithë gjyqtarëve.
(neni 63)
Gjykata Supreme cakton: p.sh. te
marrja e provave
ORDINIMI (NENI 65)
- Gjykata Supreme
-Nuk mund të konstatohet se cila
gjykatë e shtetit tonë është
kompetente në pikëpamje
tokësore,
-Me propozim të paditësit

Palët
I
Paditës: kush paraqet padinë
I paditur: kush emërtohet në padi (kuptimi formal)
Emërtimi gabimisht i një pale: në çdo fazë të procesit ex offitio
përmirësimi.
Përmirësimi është i ndaluar, nëse në vend të palës do të ishte ndonjë
person tjetër.

Palët
II
Legjitimimi real aktiv: Palës paditës dhe jo dikujt
tjetër i takon ndonjë pretendim i caktuar dhe
pohuar
Legjitimimi real pasiv: Pala e paditur e jo dikush
tjetër ka obligim për përmbushjen e një pretendimi
të paditësit.
Nga e drejta materiale: Themelësia e padisë

Palët
IIILegjitimimi procedural:
-Parimisht: askush nuk mund të procesoj në emër të vet për një të drejtë të
huaj ose për ndonjë detyrim të dikujt tjetër:
-Përjashtimisht:
-Administratori në proc. e falimentimit
-Shitja e sendit që është objekt i kontestit gjatë procesit
-Padi e përbashkët: (Ligji i punës)

Palët
IV
Ndërrimi i palës:
-Suksedimi gjeneral: Trashëgimtarët, në rast të vdekjes të ndonjë
personit fizik; suksesorët juridikë,në rast të shuarjes të ndonjë personi
juridik
-Në rast të shuarjes së shoqërisë tregtare të hapur ose komanditete:
ortakët

Palët
VAftësia për të qenë palë: Aftësia, për të qenë bartës i të drejtave
procedurale në emër të vet; d.m.th. Mundësia, për t u paraqitur
paditës ose palë e paditur:
-Personat fizikë (edhe nasciturus);
-Personat juridikë të së drejtës publike dhe private (shteti
komunat, shoqëritë aksionare,fondacionet, shoqatat
-Neni 73 par. 2: edhe të tjerë (me dispozita të veçanta)
-Shoqëritë e hapura tregtare dhe komandite (aftësia për të qenë
palë fitohet në momentin e ndërmarrjes së bizneseve)
-Neni 73 par. 3 (Gjykata vendos): ortakëria???

Palët
VI
Aftësia për të qenë palë: prezumim procedural: karakter
ius cogens; ex offitio
-E meta: shpallje e pavlefshme e procesit dhe vendimit si
dhe refuzimin e padisë.
-Nëse nxjerret vendim kundër palës pa aftësi për të qenë
palë: juridikisht ekziston, por pa efekt, sidomos nuk është i
ekzekutueshëm.
-Humbja e cilësisë gjatë procesit: suksedim; ose refuzim i
padisë, nëse nuk ka suksesor
-Nëse vendimi është i formës së prerë: padi anulimi

Palët
VIIAftësia procedurale: është aftësia për të ndërmarrë
efektivisht vetë veprime procedurale.
-parimisht: aftësia për të vepruar sipas të drejtës
materiale.(personat me aftësi të plotë veprimi)
-Përjashtimisht: edhe të miturit madhorë, sepse nuk ka
aftësi procedurale “të kufizuar”, sikur në të drejtën
materiale. (shih neni 74 par. 2 dhe 3)
Të huajt: neni 84, aftësia procedurale caktohet sipas
dispozitave të vendit tonë.

Palët
VIIIAftësia procedurale personave juridikë:
Teori të ndryshme:
-Kanë aftësi: teoria gjermane
-Nuk kanë aftësi: teoria austriake (për ato veprojnë organet e tyre)
Pasoja e mungesës së aftësisë procedurale: prezumim procedural; Karakter ius
cogens; ex offitio, por neni 78 (evitimi i të metës)

Palët
IXPërfaqësimi ligjor:
Me ligj, me vendim të gjykatës ose me aktin e personit juridik (neni 75 par. 1,
2 dhe 3)
-Me ligj: prindërit ose përfaqësuesit e personave juridikë
të së drejtës publike
-Organi: kujdestaria
-Me statut

Palët
XPërfaqësuesi ligjor i përkohshëm (nenet 79-83)
-Gjykata cakton sidomos në rastet: neni 79 par. 2 a, b dhe c.; edhe
nëse nuk dihet vendbanimi ose vendqëndrimi i palës së paditur
(shih raportin e fundit të OSBE-së).
-Neni 80 (nen i ri):edhe personat juridikë
-Gjykata cakton nga radha e avokatëve ( neni 81)
Përfaqësimi ligjor është prezumim procedural; Karakter ius
cogens; ex offitio
Shkelja ka karakter: shkelje esenciale me nulitet absolut (neni 182 par. 2 ; Kjo shkelje përbën edhe
objekt të GODITJES SË VENDIMEVE ME MJETE TE JASHTEZAKONSHME.

Palët
XIAftësia postulative (aftësia e një personi me aftësi procedurale për
të ndërmarrë vetë veprime procedurale
Pala nuk ka aftësi postulative në këto raste:
-Detyrimi për avokat (në literaturë ndryshe);
Situata juridike sipas ligjit të vjetër dhe të ri
-Nëse pala (ose përfaqësuesi ligjor nuk mund të shprehet; p.sh.
shurdhërmemecët)
-Pasoja: nuk është prezumim procedural: veprimet e këtyre
personave llogariten si të paqena, prandaj MUNGESA
-Mund të goditet edhe me mjete juridike

Palët
XIIPërfaqësimi me prokurë
-Neni 85 par. 1: personalisht ose me përfaqësues me prokurë
-Nëse nuk ka aftësi proced.: përfaqësuesi ligjor e cakton
-Autorizimi për përfaqësim quhet prokurë, e cila është shkresë (dokument), në
të cilën përmbahet autorizimi i tillë.
-Prokura e përgjithshme dhe speciale (neni 89)
-Neni 93: Përfaqësuesi është i detyruar që gjykatës t’ia paraqesë prokurën me
shkrim gjatë kryerjes së veprimit procedural të parë. Por, Gjykata mund të
lejon më vonë të paraqes
-Autorizimi është deklaratë e njëanshme, joprocedurale dhe jo formale.
-Raporti i brendshëm dhe jashtëm

Palët
XIIIVëllimi (neni 90)
Efekti i veprimeve procedurale të përfaqësuesit
-Direkt; në favor dhe disfavor të palës; sikur të ishin kryer nga vetë
pala, POR, vetëm nëse është kryer brenda kornizave
-Veprimet e ndërmarra pa autorizim mundet pala e përfaqësuar t i
lejoj ; Jo vetëm veprimet, por edhe mosveprimet shkojnë në dëm
të palës së përfaqësuar
Veprimet procedurale të ndërmarra nga ana e palës, mund të
ndryshohen dhe revokohen nga ana e përfaqësuesit:Argument:
veprimet e palës kanë ndikim të drejtpërdrejtë për palën
Revokimi nga ana e palës? Dominus litis

Palët
XIVMarrja fund e prokurës
Një veprim procedural konkret: me kryerjen e veprimit
procedural; me vdekjen e palës apo përfaqësuesit ligjor të saj
(nëse person fizik) ose shuarjen e personit juridik; revokimin e
autorizimit; heqja dorë e përfaqësuesit nga autorizimi
Në përgjithësi: Me përfundimin e procesit kontestimor; me vdekjen e
përfaqësuesit ose me humbjen e zotësisë për të vepruar të tij; me
humbjen e të drejtës së ushtrimit të avokatisë, nëse përfaqësuesi
është avokat; me shuarjen e personit juridik; revokimi i autorizimit
dhe heqja dorë të përfaqësuesit nga autorizimi; Me vdekjen e palës,
nuk merr fund prokura për përfaqësim, por trashëgimtarët ose përfaqësuesi
ligjor mund ta revokojnë autorizimin.

Palët
XV
Prokura si prezumim procedural
-Ius cogens
-Ex offitio
-Shkelje esenciale të nulitetit absolut, neni 182 par
2 k
-Si me ankesë, ashtu edhe me mjete të
jashtëzakonshme.

Veprimet procedurale
I
Veprime procedurale: janë fakte të së drejtës procedurale,
prezumimet, format dhe efektet rregullohen me dispozita të
së drejtës procedurale.
Ndarja: veprime procedurale të palëve, të gjykatës dhe të
subjekteve të tjera që marrin pjesë në procesin kontestimor.
Varësisht nga forma në të cilën kryhen veprimet
procedurale, ato mund të jenë të shkruara apo gojore.

II
Veprimet procedurale të gjykatës
- përgatitjen e materialit procedural; drejtimin e procesit
gjyqësor; përpilimin e procesverbaleve të ndryshme;
vendosjen për çështjet e natyrës procedurale dhe materiale,
si dhe me komunikimin (dërgimin dhe dorëzimin) e
shkresave.
Nuk ka ankesë, për veprime drejtuese, neni 387 II
- Qëllimi i përbashkët dhe kryesor i të gjitha veprimeve të
gjykatës është krijimi i kushteve për dhënien e vendimit
meritor për kërkesëpadinë.

IIIVendosja dhe vendimet gjyqësore
-Vendosja është operacion mendor dhe logjik
gjendja faktike (premisa e poshtme e silogjizmit) dhe normën e
caktuar të natyrës (premisa e sipërme e silogjizmit).
Kriteret e klasifikimit të vendimeve gjyqësore
- Duke marrë parasysh përmbajtjen e mbrojtjes juridike:
detyruese,konstitutive apo deklarative
-I shkallës së parë dhe të dytë
-Forma: Aktvendim (pengimposedimi dhe mandatare dhe çështjet
tjera) dhe Aktgjykim (kërkesëpadinë)

IV
Dhënia e vendimeve:
-Këshillimi dhe votimi për çështjet më pak të rëndësishme: në
lokalet ku mbahet procesi; Rastet e tjera: seancën e veçantë për
këshillim dhe votim
Për dhënien e çdo vendimi nevojitet shumica absolute e votave të
anëtarëve të trupit gjykues; që nga momenti në të cilin kryetari i trupit
gjykues deklaron se ka përfunduar votimi, moralisht çdo anëtar i tij është i
lidhur për votën e dhënë; Kjo vlen edhe për vendimin e dhënë, por vetëm
gjer në momentin e shpalljes së tij, e nëse nuk është bërë shpallja, atëherë
gjer në momentin e dërgimit të tij me shkrim palëve. Pas këtij momenti
gjykata nuk mund ta ndryshojë më vendimin e saj. Mirëpo, duhet theksuar
se kjo rregull nuk vlen për aktvendimet me të cilat gjykata e drejton
procesin e as me vendimet konkludente.

VVeprimet drejtuese të gjykatës:
-Me aktvendim:
-Rastet tipike: caktimi dhe shtyerja e seancës; hapjen dhe
drejtimin e procesit gjyqësor; caktimi i afateve gjyqësore; dhënia
e fjalëve pjesëmarrësve në proces; caktimin e radhës për
paraqitjen dhe administrimin e provave; ndërprerjen e
procedurës
-Të gjitha veprimet në fjalë kryhen ex offitio. Gjykata mund t’i
ndryshojë dhe t’i revokojë në çdo kohë. Zbatimi ex offitio.
-Nuk lejohet ankesa lidhur me aktvendimin për drejtimin e
seancës.

ProcesverbaletNenet 134 – 140 Procesverbal: protokollimi i veprimeve
procedurale
Procesverbali gjyqësor është dokument publik, të cilin e përpilon
gjykata për veprimet procedurale të kryera gojarisht, në seancë a
jashtë seancës, nga palët dhe pjesëmarrësit e tjerë në procedurë
(neni 134 par. 2).
Në kuptimin formal, procesverbalin e përbëjnë: pjesa hyrëse;
përshkrimi i veprimeve të kryera dhe nënshkrimi.
Në kuptimin material: përshkrimi i veprimeve procedurale të kryera në
seanca gjyqësore dhe e tërë ajo që ka ndodhur me atë rast: Në këtë aspekt
dallojmë: procesverbalin për shqyrtimin e çështjes; për marrjen e provës
jashtë shqyrtimit kryesor; atë me të cilin zëvendësohet parashtresa e palës
dhe procesverbalin për këshillim dhe votim.-

Dërgimi i shkresave
INenet 103 – 121
-Parimi i kontradiktoritetit
-Komunikim: Veprimet shkresore të palës kundërshtare, vendimet gjyqësore,
urdhëresat, kumtesat dhe thirrjet në formë shkresore barten dhe i dorëzohen
personit të cilit i janë dedikuar ato – adresatit.
-Komunikimi i kryer protokollohet dhe quhet dëftesë të komunikimit.
-Dërgimin e shkresave e bën gjykata sipas detyrës zyrtare, nëpërmjet postës,
me anë të nëpunësit gjyqësor apo nëpërmjet organit shtetëror të komunës.
(neni 103 par. 1)
-Neni 103 par. 2 (i ri) përmes postës elektronike???
-Personave juridikë dhe në botën e jashtme (nenet 104 dhe 105)

Dërgimi i shkresave
II- Mund t’i dorëzohet personit tjetër apo të lihet në vendin e caktuar me efekt sikur ajo
t’i ishte dorëzuar vetë adresatit
- Kur adresati nuk gjendet në banesën e tij, me ligj është parashikuar se shkresa mund
t’i dorëzohet çdo anëtari të familjes së tij që është i moshës madhore
-Nëse në banesën e adresatit nuk ndodhet asnjë person i tillë, shkresa mund t’i
dorëzohet fqinjit apo kujdestarit të ndërtesës, por vetëm nëse pajtohen me një gjë të
tillë. Kur komunikimi bëhet në vendin e punës, e adresati nuk gjendet aty, shkresa
mund t’i dorëzohet punëtorit që punon bashkë me adresatin, kuptohet nëse ai e
pranon një gjë të tillë
-Për shkresat që kanë rëndësi më të madhe për procedurën (padia, aktgjykimi,
urdhërpagesa, aktvendimi kundër të cilit lejohet ankesa, mjeti i goditjes së
jashtëzakonshme) është parashikuar dorëzimi personalisht adresatit (nen. 110 par. 1).
-Kur pala gjatë procedurës e ndryshon vendbanimin dhe për një gjë të tillë nuk e njofton
gjykatën, gjykata urdhëron që në të ardhmen palës së tillë komunikimi i shkresave t’i
bëhet duke u afishuar ato në tabelën e shpalljeve të gjykatës (nen.116). Kur
përfaqësuesi i palës e ndryshon adresën, komunikimi i bëhet palës.

ParashtresatParashtresat: shkresa, në të cilat palët dhe pjesëmarrësit e tjerë
në gjykim i kryejnë veprimet procedurale.
Edhe shkresat me telegram, telegraf dhe postë elektronike (neni
99 par 1 dhe 99 par. 4)
Parashtresat duhet të jenë të kuptueshme dhe ta përmbajnë :
(emrin e gjykatës, së cilës i drejtohet parashtresa,profesionin dhe vendbanimin e palëve dhe të
përfaqësuesve ligjorë të tyre; emrin, profesionin dhe vendbanimin e përfaqësuesve me prokurë;
objektin e kontestit; përmbajtjen e deklaratës (veprimit procedural) dhe nënshkrimin e palës,
përkatësisht të personit që e përfaqëson atë). (neni 99 par. 2)
Nëse nuk është e kuptueshme, atëherë gjykata kërkon
përmirësimin (neni 102), nëse nuk ka përmirësim, konsiderohet
se është tërhequr parashtresa

Koha dhe kryerja e veprimeve
proceduraleParimisht, veprimet procedurale nga gjykata dhe palët kryhen në
kohën e caktuar dhe në vendin e caktuar.
Përjashtimisht, veprimet procedurale gjykata i kryen jashtë
ndërtesës gjyqësore. I tillë është rasti me komunikimin e
shkresave dhe marrjen në pyetje të dëshmitarëve dhe të palëve
të sëmura, mandej me këqyrjen në vend të sendit të paluajtshëm
etj.
Për kryerjen e veprimeve procedurale nga gjykata dhe palët, Ligji
parashikon seancat dhe afatet.
Në të kundërtën, gjykimet nuk do të mbaronin shpejt.
Afatet zakonisht caktohen për kryerjen e veprimeve të shkruara,
kurse seancat për kryerjen e veprimeve gojarisht.

AfatetAfat quhet distanca kohore brenda së cilës duhet të kryhet apo
mund të kryhet veprimi procedural i caktuar.
Afate ligjore dhe gjyqësore.
Ligjor është, p.sh., afati për paraqitjen e ankesës; ai për
paraqitjen e propozimit për restitutio in integrum (neni 130); ai
për kërkimin e shpenzimeve në rast të tërheqjes së padisë (164)
etj.
Afatet gjyqësore gjykata është e autorizuar t’i caktojë, p.sh., në
bazë të nenit 102 për korrigjimin e parashtresës; për dorëzimin e
dokumentit; për dorëzimin e mendimit të shkruar nga eksperti
etj.
Afatet ligjore janë prekluzive
Objektive, subjektive; llogaritja (neni 126)

SeancatSeancë quhet pjesa e kohës gjatë së cilës subjektet kryesore të procesit dhe
pjesëmarrësit e tjerë të tij kryejnë veprime procedurale.
Seancën e cakton ex offitio gjykata . (nuk ka ankesë; neni 123 par. 2) Seanca të
domosdoshme (seanca për shqyrtimin kryesor të çështjes, ajo për shqyrtimin
e kërkesës për restitucio in integrum dhe seanca për shqyrtimin e propozimit
për përsëritjen e procedurës) dhe seanca fakultative (seanca përgatitore,
seanca për shqyrtimin e themelësisë së kërkesës për rekuzimin e gjyqtarit etj).
Letërthirrja (vendi, koha etj.) neni 123 par. 3
Pala paralajmërohet për pasoja (neni 123 par. )
Vendimi me të cilin caktohet apo shtyhet seanca nuk mund të goditet me
ankesë (nen. 114, 116).

Kthimi në gjendjen e mëparshme
INenet 129 – 133
Shkaqe të arsyeshme (sëmundja, aksidenti në komunikacion,
mosarritja me kohë e mjetit të komunikacionit publik në qendrën
e gjykatës, prishja në automobilin me të cilin pala është nisur për
në gjykatë, vërshimi, tërmeti etj.)
prekluzioni
Kërkesa brenda afatit 7 ditor (neni 130 par. 2) ; sipas LPK të vjetër
15 ditë (neni 118). Ose 60 ditë (më herët 3 muaj) nga dita e
mosveprimit
Propozimit për restitutio pala duhet t’ia bashkëngjit veprimin
procedural (p.sh. ankesën), të cilin nuk e ka kryer brenda afatit
ligjor prekluziv (neni 130 par. 4).

Kthimi në gjendjen e mëparshme
IILigji parasheh shprehimisht rastet kur nuk lejohet restitutio (neni
131)
Ndërprerja e procedurës (neni 278 në lidhje me nenin 132 par. 1)
Propozimi i paraqitur me kohë, shqyrtohet në seancë ku thirren
të dy palët. Mosardhja e të dy palëve nuk shkakton pezullimin e
procedurës dhe as nuk e pengon dhënien e vendimit për
propozimin. Seancën në fjalë gjykata nuk e cakton fare, në qoftë
se janë të ditura botërisht (notore) faktet mbi të cilat është
bazuar propozimi i palës për restitucio (neni 133 par. 2).
Ankesa nuk lejohet, nëse pranohet propozimi (neni 133 III). Nëse
refuzohet propozimi, parimisht nuk lejohet (neni 133 IV)

Prezumimet procedurale
ILejueshmëria e procesit vlerësohet në bazë të normave procedurale, kurse
themelësia e kërkesëpadisë në bazë të normave materiale (substanciale).
Rrethanat apo kushtet nga të cilat varet lejueshmëria e procesit gjyqësor
quhen prezumime procedurale.
Nëse mungojnë prezumimet, gjykata nuk mund të vendosë fare për
kërkesëpadinë.Në një rast të tillë ajo e përfundon procesin, duke e hedhur
poshtë padinë si të palejueshme.
Para se të hidhet poshtë padia, gjykata duhet të tentojë që në bashkëpunim
me palët t’i evitojë pengesat për vendosje meritore mbi kërkesëpadinë, nëse
janë të evitueshme.
Prezumimet procedurale për gjykatën, për palët, për objektin e kontestit dhe
për padinë.

Prezumimet procedurale
IIPrezumimet procedurale lidhur me gjykatën janë:
- kompetenca ndërkombëtare e gjykatës sonë;
- kompetenca tokësore, lëndore, funksionale
Prezumimet procedurale lidhur me palët janë:
ekzistimi i palës; zotësia e palës për të qenë palë ndërgjyqëse; zotësia procedurale e palëve
dhe përfaqësimi ligjor i rregullt; përfaqësimi i rregullt i personit juridik dhe ekzistimi i prokurës
së rregullt; autorizimi procedural për ndjekjen e çështjes në gjyq (legitimatio ad processum);
◦ Prezumimet procedurale lidhur me objektin e kontestit janë: mosekzistimi i
gjyqvarësisë (litispendencës) së dyfishtë për të njëjtën çështje; mosekzistimi i vendimit të formës së prerë
për kërkesëpadinë; të mos ketë hequr dorë paditësi nga kërkesëpadia në ndonjë proces tjetër; mosekzistimi i
ujdisë procedurale lidhur me objektin e kontestit; paditshmëria e së drejtës subjektive dhe ekzistimi i
interesit për mbrojtje juridike.
Legjitmimi real është prezumim material

Padia dhe llojet e padive
INeni 252 shih edhe nenin 262
Padia është një veprim i me shkrim, me te cilin veprim paditësi
kunder te paditurit kërkon nga gjykata mbrojtje juridike permes
aktgjykimit.
Padia është veprimi i parë procedural me të cilin vihet në veprim
procesi kontestimor. Padinë e paraqet paditësi.
Paditësi me të nga gjykata kërkon mbrojtje juridike të
përmbajtjes së caktuar, duke pasur parasysh të paditurin e
caktuar.
Padia mundet te trajtohet ne dy aspekte:
◦ Material
◦ formal

Natyra juridike e padisë
Veprim procedural; Jo veprim nga e drejta materiale
Padia i drejtohet gjykatës dhe jo te paditurit, sepse mbrojtja
juridike kerkohet nga gjykata,
Me paraqitjen e padisë ne gjykate shkaktohet gjyqvaresia
dhe me kete shkaktohen pasoja juridike dhe ato materiale
dhe procedurale.
◦ Materiale, nderprerja e afatit te parashkrimit
◦ Procedurale, perpetuatio fori, d.t th. Gjykata e thirrur mbetet
gjykate kompetente, edhpse me vone (gjate zhvillimit te
kompetences) del ceshtja se nuk do te ishte kompetente.

KërkesëpadiaPetitumi i padisë është kërkesë e natyrës proceduralo-juridike
për dhënien e mbrojtjes juridike të përmbajtjes së caktuar.
Me anë të kërkesëpadisë, paditësi e formulon mendimin
(propozimin) se si duhet të duket dispozitivi i aktgjykimit, me të
cilin pranohet ajo. Padia duhet ta përmbajë gjithmonë kërkesën e
përcaktuar lidhur me çështjen kryesore dhe kërkesat aksesore,
p.sh., ato që kanë të bëjnë me kamatën, shpenzimet gjyqësore etj
Kërkesëpadia: pjesa kryesore e padisë,
sepse me dispozitivin e aktgjykimit duhet të caktohet, nëse padia
është e themeltë ose e pathemelte.

Individualizimi i kërkesëpadisëIndividualizimi i kërkesë-padisë: faktet të parashtrohen.
Kualifikimi juridik i fakteve, në të cilat paditësi e mbështet
kërkesëpadinë, përbën bazën juridike të kërkesëpadisë.
Sipas LPK-së (neni 253 par. 3), paditësi nuk është i detyruar që në
padi ta bëjë kualifikimin e përmendur.
Ai, pra, nuk është i detyruar të përmendë institutin e së drejtës
materiale, të cilin faktet e padisë, sipas mendimit të tij, e japin
me rezultatin e tyre (baza juridike). POR, neni 253 I e.
Problem: baza juridike?
◦ Teoria e substancimit ose teoria e individualizimit
Preferohet: kërkesa në çfarëdo baze juridike (sepse da mihi
factum, dabo tibi ius, sepse iura novit curia

Objekti i kontestitÇështja, për të cilën zhvillohet procesi
Ligji nuk është konsekuent
Objekti i kontestit: caktohet përmes gjendjes faktike të pohuar dhe kërkesës së
parashtruar
Rëndësia: kompetenca

Përmbajtja e padisë
Neni 253
Problem: baza juridike

Llojet e padiveNë bazë të kritereve të ndryshme
Kriteri kryesor: sipas qëllimit të paditësit
◦ padi detyrimi (kondemnatore)
◦ në padi vërtetimi (njohjeje, deklarative) dhe
◦ padi ndryshimi (transformimi, konstitutive)

Padi detyrimi (kondemnatore)
Nga vetë përmbajtja e nenit 253
Paditësi kërkon nga gjykata ta urdhërojë me aktgjykim të
paditurin që në dobi të paditësit ta përmbushë një prestim (ta
dorëzojë një send; ta paguajë një shumë të hollash; ta kryejë ose
jo një punë ose shërbim).
që i padituri të pësojë diç: p.sh. ta lejojë paditësin që ta
shfrytëzojë të drejtën e kalimit mbi sendin e paluajtshëm të tij;
ose që të mos veprojë: p.sh., që ta ndërprenë shqetësimin e
mëtejmë të paditësit në shfrytëzimin e qetë të banesës; që në të
ardhmen të mos përdorë firmën e paditësit etj
Gjykimi i të paditurit për ndonjë prestim të caktuar
Padia më e shpeshtë

Kërkueshmëria (Arritshmëria) e kërkesës
Neni 144 par. 1, 2 dhe 3
Themelësia (prezumim materialo/juridik)
Shembuj të padisë detyrimi

Padi vërtetimi (njohjeje, deklarative)
Neni 254
Padi njohjeje e quajmë padinë me të cilën paditësi kërkon nga
gjykata që me aktgjykim të konstatojë, nëse ekziston apo nuk
ekziston marrëdhënia juridiko-civile e caktuar, e drejta subjektive
e përmbajtjes së caktuar (nuk vlen me LPK të ri), apo nëse një
dokument është autentik ose nuk është autentik.
Me vendimin e gjykatës pengohet shkelja që mund të bëhet në
të ardhmen. Me të vetëm konstatohet gjendja juridike ekzistuese,
pa u detyruar i padituri që të bëjë diçka. Në bazë të tij nuk mund
të iniciohet procedura përmbaruese (ekzekutive). Me padi
vërtetimi nuk mund të kërkohet nga gjykata që ta vërtetojë
ndonjë fakt apo gjendje faktike.

Padi vërtetimi
Me këtë padi nuk krijohen e as nuk ndryshohen marrëdhëniet
juridiko civile, por vetëm konstatohen.
Një marrëdhënie e ardhshme juridike jo, por vetëm ajo
marrëdhënie konkrete e cila ekziston në momentin e ngritjes së
padisë.
Shembuj: vërtetimi se ekziston kontrata e shitjes,
kontrata për ndërtimin,se ekziston e drejta e pronësisë, e drejta e
autorit, e drejta e trashëgimit, e drejta e shfrytëzimit
E këtij lloji është edhe padia për vërtetimin e martesës, atësisë,
amësisë etj.

Padi ndryshimi
Ligji nuk parasheh shprehimisht këtë padi të veçantë
Parimisht, me anë të vendimit gjyqësor nuk mund të
krijohen, ndryshohen apo shuhen raportet juridiko-civile, e
as të drejtat subjektive civile.
Për një gjë të tillë shërbejnë veprimet materialo-juridike
dhe deklaratat e vullnetit të subjekteve të së drejtës
Mirëpo, në disa raste të veçanta, sidomos për ndryshimin e
raporteve juridike të caktuara, nevojitet të ekzistojë vendimi
gjyqësor i formës së prerë.

Padi ndryshimi II
Me këtë padi paditësi mund të kërkojë themelimin e një
marrëdhënie juridike, ndryshimin e përmbajtjes së raportit
të caktuar ekzistues dhe anulimin e atij raporti.
Aktgjykimi sipas kësaj padie nuk mund të jetë dokument i
përshtatshëm për ekzekutim të dhunshëm,
Ka efekt ex nunc, parimisht, ka efekt ex tunc, nëse ligji
parasheh (nëse kontrata shpallet e pavlefshme).
Shembuj: padia për shkurorëzim të bashkëshortëve apo për
anulim të martesës së tyre, mandej për anulim të kontratës
apo firmës etj.

Interesi juridik
Neni 254 paragrafi 2
Shih edhe neni 2 para. 4
Interesi juridik, nuk mjafton vetëm ekonomik
Prezumim procedural
Ius cogens

Kundërpadia,neni 256
Prezumimet formale (në mënyrë kumulative):
- Kompetenca e gjykatës edhe për kundërpadi
- Identiteti i palëve në procedurë
- koha e caktuar (256 I)
Prezumimet materiale ( në mënyrë alternative)
- Konekse: në qoftë se mes kërkesës së përfshirë me kundërpadi dhe asaj
të përfshirë me padi nuk ka dallim në pikëpamje të bazës juridike,
sepse të dyja e kanë të njëjtën bazë juridike
- Kompensuese: padituri mund ta paraqesë, në qoftë se kërkesa e tij mund të
kompensohet me kërkesën e paditësit.
- Prejudiciale: p.sh. që gjykata të konstatojë me aktgjykim se sendi, kthimin
e të cilit paditësi e kërkon në bazë të pronësisë, është i tij e jo i paditësit.

BASHKIMI I KËRKESËPADIVENeni 255:
Bashkimi kumulativ i kërkesëpadive (aksident komunikacioni)
Bashkimi eventual i kërkesëpadive
Bashkimi alternativ i kërkesëpadive; Ligji nuk e parasheh këtë lloj
të të bashkimit; Vetëm teoria juridike ka identifikuar këtë lloj të
bashkimit të kërkesëpadive.

Bashkëndërgjyqësia (litisconsortium)
me një padi disa persona paraqiten në rolin e palës paditëse apo
në rolin e palës së paditur (bashkëndërgjyqësia, bashkimi
subjektiv).
Ekonomizimi i gjykimit dhe siguria juridike
bashkëndërgjyqësia primare dhe e mëvonshme;
bashkëndërgjyqësia materiale dhe formale
bashkëndërgjyqësia ligjore (bashkëndërgjyqësia me të paditurin
eventual ; bashkëndërgjyqësia e debitorit kryesor dhe e
dorëzanit; bashkëndërgjyqësia e kompanisë siguruese dhe e
pronarit të automjetit

Ndërhyrja
Ky ka interes juridik që pala së cilës i bashkohet ta fitojë
gjykimin
Ndërhyrësi nuk është as palë, as përfaqësues i palës së cilës
i
Bashkohet;Ndërhyrësi ka të drejtë t’i kryejë të gjitha
veprimet procedurale, përveç atyre të natyrës disponibile
(tërheqja e padisë; heqja dorë nga kërkesëpadia; ujdia
gjyqësore)

ZHVILLIMI I PROCEDURËS KONTESTIMORE
Faza e parë (procedura përgatitore)
Faza e dytë është shqyrtimi kryesor
Fazën e tretë / vendosja
Fazën e katërt/shqyrtimi i vendimit

Paraqitja e padisë në gjykatë
dorëzimi i shkresës së padisë drejtpërdrejt në gjykatë
dërgimi i padisë nëpërmjet postës
Gojarisht, POR kur paditësi e nënshkruan procesverbalin

Pasojat juridike të paraqitjes së padisë
Pasojat procedurale juridike (vlerësimi i kompetencës;
Perpetuatio fori
Pasojat materialo juridike (ndërpritet parashkrimi shues
dhe fitues.

Shqyrtimi paraprak i padisë
Shqyrtimi paraprak i padisë është nënfazë e detyrueshme e
përgatitjes së shqyrtimit kryesor të çështjes juridike.
Atë është kompetent, në pikëpamje funksionale, ta bëjë
kryetari i trupit gjykues (ose gjyqtari i vetëm, kur çështja
duhet të zgjidhet nga ai).
Këtë aktivitet procedural ai e kryen menjëherë, posa të
paraqitet padia.
Ky aktivitet përbëhet nga verifikimi se a janë përmbushur
prezumimet procedurale, në qoftë se ato mund të
konstatohen me vetë leximin e padisë.

Ndryshimi i padisë
Ndryshimi objektiv kur ndryshon kërkesëpadia: neni 257
◦ Ndryshimi i njejtesise (autenticitetit –ligji)
◦ Një kërkese me përmbajtje tjetër: p.sh. ne vend te kërkesës për dërgimin e
mallit, kërkon zhdëmtim për shkak te mos dërgimit te mallit
Ndryshimi subjektiv:
◦ Legjitimimi real pasiv,
◦ ndryshon pala e paditur
◦ Kërkohet pëlqimi i tij, sepse pasojat juridike mbesin ato qe janë ne
momentin e hyrjes ne proces kontestimor.
Plotësimet dhe përmirësimet e padisë nuk konsiderohen
ndryshime te padisë; Ndryshim i padisë nuk konsiderohet edhe
atëherë kur ndryshohet baza juridike (258 II)

Dërgimi i padisë palës së paditurNeni 394 (tani brenda 15 ditësh)
Neni 395 (tani: kërkon nga pala të përgjigjet brenda 15 ditësh)
Përgjigjja me shkrim ndaj padisë: tani brenda 15 ditësh/neni 395

Seanca përgatitore
Neni 401: tani e detyrueshme parimisht
Neni 402 par. 1 dhe 2 (brenda 7 ditësh)
Në këtë seancë mund të jepen vetëm aktgjykimet për të cilat
themeli faktik nuk formohet me anë të marrjes së provave.
Aktgjykimi në bazë të pohimit (neni 148),
Aktgjykimi për shkak të mungesës së palës së paditur (neni 152)
Aktgjykimi me të cilin refuzohet kërkesëpadia në rast të mungesës
së paditësit (po qe se nga faktet e treguara në padi nuk del
themelësia e kërkesëpadisë).

Mbrojtja e të paditurit nga padia
As paditësi e as i padituri nuk janë të detyruar që në gjykim të
kenë qëndrim të caktuar
I padituri mbrohet me anë të mjeteve proceduralo-juridike kur:
parashtron fakte që përbëjnë pengesë për zhvillimin e mëtejmë
të gjykimit - parashtrimi i prapësimeve procedurale
paraqet kërkesën për sigurimin e shpenzimeve procedurale,
jokompetenten, përbërjen e rregullt te trupit gjykues,
kërkon përjashtimin e gjykatësit ose edhe çështjet e tjera lidhur
me prezumimet procedurale
mjeteve materialo-juridike:i konteston faktet, në të cilat bazohet
kërkesëpadia; e konteston bazën juridike të kërkesëpadisë; ) i
parashtron prapësimet materialo-juridike ( se e ka shlyer borxhin,
se i është falur borxhi, se është parashkruar detyrimi

Seanca për shqyrtimin kryesor të çështjesmenjëherë pasi të arrijë padia, në qoftë se, duke i marrë parasysh
thëniet në padi dhe natyrën e kontestit, vjen në përfundim se nuk
ka nevojë të mbahet seanca përgatitore
pasi të arrijë përgjigjja ndaj padisë, po qe se konstaton se nuk ka
nevojë të mbahet seanca përgatitore
pas përfundimit të seancës përgatitore
Gojarisht ose me letërthirrje
Seanca caktohet me aktvendim
Nuk ka ankese kundër këtij aktvendimi, sepse ka te beje me
drejtimin e procedurës.
Shqyrtimi kryesor është faza kryesore e procedurës; veprimet
procedurale të gjykatës dhe të palëve

PROCEDURA PROVUESE DHE TË PROVUARITZbulimi e së vërtetës rreth çështjes në kontest
objekti i provës, mjetet provuese dhe procesi i vërtetimit gjyqësor
Objekt i të provuarit janë pretendimet (thëniet) e palëve për
ekzistimin apo mosekzistimin e fakteve juridike, nga të cilat varet
zbatimi i së drejtës materiale (normës materiale) në procesin
kontestimor.
Barra e provës
◦ Paditësi/provat lidhur me kërkesëpadinë
◦ I padituri/lidhur me prapësimet
◦ POR/edhe Gjykata, sepse parimi i së vërtetës materiale

Objekti i provës
Objekt i të provuarit bëhen vetëm faktet relevante, që janë
kontestuese midis palëve
Kontestuese janë faktet lidhur me të cilat palët shprehin
mendime të kundërta (njëra pretendon se fakti i caktuar
ekziston, kurse tjetra pretendon se ai nuk ekziston).
Nuk kanë nevojë të provohen faktet e pohuara nga palët,
mandej faktet e ditura botërisht (faktet notore) dhe faktet e
prezumuara nga ligji

Mjetet provuese
këqyrja e drejtpërdrejtë,
dokumenti,
dëshmitari,
eksperti dhe
palët

Çmuarja e provave
Procedimi provues: palët i ofrojnë provat; gjykata i vlerëson
dhe me aktvendim i pranon ose refuzon, përpilimi i
procesverbalit dhe shoshitja dhe çmuarja e provave
Seria e veprimeve, të cilat e përbëjnë të provuarit,
përfundon me çmuarjen e provave. Këtë e përbëjnë
vlerësimet e shkaqeve të provave, në bazë të të cilave
gjykata nxjerr përfundimin në lidhje me ekzistimin e faktit, i
cili ka qenë objekt i të provuarit
Në një përfundim të tillë ajo vjen “sipas bindjes së saj, në
bazë të çmuarjes me ndërgjegje dhe me kujdes të çdo prove
veç e veç dhe të të gjitha provave bashkërisht, si dhe në
bazë të rezultatit të të gjithë procedurës”

Sigurimi i provës
Nenet 379 – 385
Kushtet:
Ekzistimi i kërkesës
Rreziku i zhdukjes ose vështirësimi i marrjes së provës
Propozimi për sigurimin e provës
Mund të paraqitet edhe para ngritjes së padisë, ose edhe gjatë procedurës
lidhur me mjetet e jashtëzakonshme

Ndalja e përkohshme e procedurës
Nenet 277 e në vazhdim
◦ Ndërprerja e procedurës (nenet 277 – 281)/Pamundësia faktike:
◦ Sipas ligjit (neni 277):
◦ Vdekja e palës dhe nuk ka përfaqësues me prokurë
◦ Vdekja e përfaqësuesit ligjor
◦ Nuk ekziston më tutje personi juridik
◦ Fillimi i procedurës së falimentimit
◦ Gjykata pushon aktivitetin për shkak të luftës ose rasteve të tjera (tërmeti, vërshimet)
◦ Gjykata vendos (në momentin e dhënies së vendimit; dhe ndërprerja vazhdon deri në
dhënien e vendimit për vazhdimin e procedurës: neni 278:
◦ Gjykata ka vendosur që mos ta zgjidh vetë çështjen paraprake
◦ Pasojat: nuk mund të kryhen veprime procedurale; nëse janë kryer nuk kanë efekte juridike.
◦ Nuk ecin afatet
◦ Vazhdimi: gjithmonë nevojitet vendimi i gjykatës

Përfundimi i proc. kontestimore
Me vendim gjyqësor
◦ Vendim meritor
◦ Vendim i natyrës procedurale
Me veprime disponibile të palës
◦ Me tërheqjen e padisë
◦ Me heqjen dorë nga kërkesëpadia
◦ Me pajtimin gjyqësor (ujdia gjyqësore)
Përmes ngjarjes relevante jashtëprocedurale
◦ Vdekja, nëse nuk trashëgohet e drejta subjektive
◦ Bashkimi i palëve

Tërheqja e padisë, neni 261
Pala nuk dëshiron që gjykata të vendos lidhur me themelësinë e
kërkesëpadisë
Aktvendim/
Natyra deklarative
Me rëndësi:Tërheqja e padisë nënkupton apo konsiderohet se padia nuk
është paraqitur kurrë; Dhe se e njëjta padi mund të paraqitet përsëri. Nuk
është çështje e gjykuar.
Tërheqja e padisë mund të bëhet nga vetë pala ose edhe nga përfaqësuesi i
tij : POR, varet, nëse përfaqësuesi është avokat ose jo
Rast hipotetik: Në seancë për shqyrtimin kryesor nuk është prezent pala e
paditur dhe rrjedhimisht nuk ka qenë njoftuar se paditësi ka tërhequr
padinë. Si është situata juridike: Ligji hesht????, në rastet se padia është tërhequr me shkrim
apo me gojë dhe në atë rast ka munguar pala e paditur. Teoria juridike: 15 ditë, sepse thuhet
shprehimisht “nga data e njoftimit”.

Heqja dorë nga kërkesëpadia
Paditësi heq dore përfundimisht nga e drejta e tij për mbrojtje apo realizim të
se drejtës përmes gjykatës.
Dallimi ne mes tërheqjes se padisë dhe heqjes dore nga kërkesëpadia?
Aktvendim të natyrës deklarative: në literaturë,por aktgjykim me LPK (149)
Nuk ka ankesë: sepse konsiderohet aktgjykim i formës së prerë
Mjetet e jashtëzakonshme: Kërkesën për mbrojtjen e ligjshmërisë, sidomos
për shkak të nenit 3 par. 3 të LPK/së,Propozimi për përsëritjen e procedurës
Veni re: mjetet e jashtëzakonshme mund të paraqiten vetëm kundër
vendimeve gjyqësore dhe jo kundër veprimeve procedurale, prandaj
Nuk goditet heqja dorë nga kërkesëpadia, por aktvendimi për heqjen dorë nga
kërkesëpadia

Pajtimi gjyqësor, nenet 411-422Nocioni: “zgjidhje paqësore”,
Procesverbali ka karakter të dokumentit ekzekutiv
Kushtet për tu lidhur:
◦ para gjykatës kompetente, nëse nuk është lidhur para gjykatës nuk ka efekt nga palët me zotësi
procedurale
◦ forma e përcaktuar me ligj
◦ i lejueshëm (arg. Neni 3 I LPK-së)
Natyra juridike e pajtimit gjyqësor?
Goditja e pajtimit gjyqësor
◦ SHIH: neni 418: diskutabile
◦ Kërkesa për mbrojtjen e ligjshmërisë?
◦ Propozimi për përsëritjen e procedurës?

Llojet e aktgjykimevepër shkak të përmbajtjes:
◦ kondemnator
◦ vërtetues (deklarativ)
◦ konstitutiv (transformues)
Raporti objekt në mes të aktgjykimit dhe dispozitivit
◦ Aktgjykim i plotë
◦ Aktgjykim i pjesshëm
◦ Aktgjykim i ndërmjetshëm
◦ Aktgjykim plotësues

Aktgjykimi kondemnator (detyrues)Jo shprehimisht me ligj, por nga përmbajtja del
Detyrimin për një: Përmbushje të prestimit, dorëzimi i sendit, të kryej një
veprim, të paguaj një shumë të të hollash
dokument i përshtatshëm për ekzekutim të dhunshëm
ME RËNDËSI: neni 144 I, II, III, Arritshmëria e kërkesës
Afati paritiv: neni 146, 15 ditë ose 7 ditë

Aktgjykimi vërtetues dhe transformuesKorrespondon me padi vërtetimi
◦ Neni 254
E drejta e pronësisë
Konstatimi, se ekziston kontrata e shitblerjes
Vërtetësia e atësisë, nëse kundërshtohet prej nënës së fëmijës
Parimisht nuk ndryshohen raportet juridike
Përjashtimisht po,
Me këtë aktgjykim ndryshohet gjendja ekzistuese juridike
Atësia, zgjidhja e marteses, zmadhimi i mjeteve për ushqim ligjor
Parimisht: Ex nunc

Aktgjykimi i pjesshëm
Për një pjesë të kërkesës, ose për njërën nga disa kërkesa që janë objekt
gjykimi (147 I)
Procedohet kështu, sepse për një pjesë mund të vendoset meritorisht
Por, aktgjykimi i pjesshëm jepet gjithmonë, nëse kërkesëpadia mund të
ndahet në pikëpamje sasiore
Ex offitio ose me propozim të palës,
Kundër aktvendimit për refuzimin e kërkesës për aktgjykim të pjesshëm,
nuk lejohet ankim i veçantë, sepse veprime drejtuese të gjykatës.
Neni 147 V i LPK-së, aktgjykimi është i pavarur dhe i ekzekutueshëm.

Aktgjykimi i ndërmjetshëmTani nuk parashihet me LPK
Vendoset vetëm për themelësinë e kërkesëpadisë, por jo edhe për lartësinë e
kërkesëpadisë.
Vetëm për rastet:
Kur objekti i kontestit ka të bëjë me kërkesa në të holla ose në sende të
zëvendësueshme
Nëse aktgjykimi i ndërmjetshëm është bërë i formës së prerë, atëherë gjithsesi
duhet të nxirret edhe aktgjykimi definitiv.
Me rëndësi: aktgjykimi i ndërmjetshëm nuk është i ekzekutueshëm, por
vetëm ai definitiv, sepse nuk dihet lartësia, por vetëm vendimi definitiv.
Për shpenzime mund të vendoset edhe me aktgjykim të ndërmjetshëm, por
parimisht vendoset me aktgjykim definitiv.

Aktgjykimi në bazë të pohimitNeni 148
Nuk lejohet:
◦ Neni 148 II në lidhje me nenin 3 III
◦ Për atësinë
◦ Amësinë
◦ Martesën
Mjetet e goditjes:
◦ Ankesë; vetëm për shkak të shkeljeve esenciale të dispozitave procedurale.
◦ Edhe për shkak të mashtrimit, lajthimit, dhunës
◦ Revizioni dhe kml po, për shkelje të dispozitave procedurale
◦ Propozimi për pers. Po, por vetëm për shkak të shkeljeve me rendësi absolute.

Akgjykim për shkak të mosbindjesNeni 150
Dispozitë e re

Aktgjykimi për shkak të mungesësNeni 151

Pjesët përbërëse të aktgjykimit
Pjesa hyrëse
Diapozitivi
Arsyetimi

Korrigjimi i aktgjykimit
Neni 165
Këtu Gabimet “teknike”
Kërkesa shqyrtohet parimisht nga ajo gjykatë që ka marrë atë vendim,
mundësisht nga kryetari i trupit gjykues
Me kerkese “ te zakonshme”
Korrigjimi bëhet me aktvendim të posaqëm
Kundër këtij aktvendimi lejohet ankesa e veçantë, 165 IV

Aktvendimet
Neni 170
Lloj i vendimeve gjyqësore, për të gjitha çështjet, përpos për objektin e gjykimit
Zakonisht për shkaqe procedurale; Përjashtimisht për objektin e kontestit vetëm për
pengim posedimin dhe procedurën e urdhërpagesës
Në formë të aktvendimit edhe vendimet e gjykatave më të larta sipas mjeteve të
goditjes të rregullta ose të jashtëzakonshme kundër aktvendimeve
Nuk ka ankesë kundër aktvendimeve lidhur me veprimet drejtuese
Aktvendimet mund të jepen si në seancë ashtu edhe jashtë seancës
Aktvendimet mund të revokohen, nëse ato rregullojnë drejtimin e procesit ose
aktvendimi për të provuarit
Nëse aktvendimi vendos për objekt e kontestit duhet të jepet në “emër të popullit”

Vendimet e formës së prerë
Vendimi i formës së prerë, shkakton efektin
◦ Gjë e gjykuar/ res iudicata dhe rrjedhimisht ne bis in idem
◦ Formë e prerë&res iudicata
◦ Kjo është me rëndësi, sepse për të njëjtën çështje nuk mund të gjykohet dy herë
Res iudicata, efekt procedural dhe materialo juridik
Nëse vendimi nuk mund të goditet me mjete të rregullta, ai bëhet e
formës së prerë.
Është burim juridik?

Kur aktgjykimet e gjykatës së shkallës së parë marrin
formën e prerë
Nëse nuk ka ankim brenda afatit ligjor
Nëse palët heqin dorë nga e drejta e ankesës
Nëse ankesa e paraqitur është tërhequr
◦ Me rëndësi. Nuk lejohet revokimi i tërheqjes së ankesës, neni 177 III i LPK-së
Nëse është vërtetuar aktgjykimi i gjykatës së shkallës së parë nga ana e
gjykatës së shkallës së dytë.
Për aktvendimet për të cilat nuk lejohet ankesa, atëherë aktvendimi
bëhet i formës së prerë

Kur aktgjykimet e gjykatës së shkallës së dytë
marrin formën e prerëNuk ka mjet të rregullt juridik kundër vendimeve të gjykatës së shkallës së
dytë.
Problem, momenti i hyrjes në fuqi:
◦ Sipas njërës pikëpamje, në momentin e dhënies së aktgjykimit
◦ Për të dyja palë,
◦ Argument: nuk mund të goditet me mjet të rregullt juridik
Pikëpamja e dytë:
◦ në momentin e komunikimit të vendimi të palëve, (teria mbizotëruese në Gjermani)
◦ Argument, vetëm atëherë ka efekt për palët
◦ Detyrimisht, veç e veç merr formë të prerë

Kufijtë e formës së prerëKufijtë objektivë të vendimit të formës së prerë
◦ Parimi i disponibilitetit, neni 2 par. 1 LPK/së
◦ Vendoset vetëm lidhur me atë se çka është kërkuar me padi, d. t. th me
kërkesëpadi, jo më shumë ose diçka tjetër, por natyrisht më pak.
◦ Nëse rastësisht vendoset diçka më shumë se që është kërkuar me padi,
atëherë, ajo mbetet valide, nëse palët nuk ankohen
Kufijtë subjektivë të formës së prerë
◦ Parimisht, vendimi ka efekt vetëm për palët në kontest
◦ Parimisht: Për personat e tretë nuk ka efekt
◦ Përjashtimisht efekt për personat e tretë:
◦ Trashëgimtarët universalë dhe singularë tëpalëve
◦ Bashkëndërgjyqësit unik

Procedura sipas mjeteve të goditjes së
vendimeveNë përgjithësi
Kategori kushtetuese (neni 32 i KRK dhe neni 6 KEDNJ)
LPK/a parasheh rregulla të caktuara për numrin dhe kohën e paraqitjes së
mjeteve të goditjes së vendimeve

Mjetet juridike
Mjet goditje i rregullt:
◦ Ankesa kundër aktgjykimit
◦ Ankesa kundër aktvendimit
◦ Prapësimi në procedurën për urdhërpagesën
◦ (Efekt suspenziv, devolutiv:parimisht)
Mjet i jashtëzakonshëm juridik
◦ Revizioni kundër aktgjykimit dhe aktvendimit
◦ Kërkesa për mbrojtjen e ligjshmërisë
◦ Propozimi për përsëritjen e procedurës

Prezumimet për paraqitjen me sukses të
ankesës
Prezumimet për lejueshmërinë:
◦ Nëse ekziston mundësia e paraqitjes së mjetit
◦ Legjitimimi proceduaral
◦ Interes juridik
◦ Forma
◦ Afati
Themelësia varësisht nga saktësia e fakteve të përmbajtjes
Afati
◦ Afate prekluzive
◦ Parimisht mjeti paraqitet nga momenti, kur palës i është komunikuar vendimi. Përjashtimisht edhe nga momenti,
kur shpallet vendimi edhe pse afati fillon me pranimin e vendimit
◦ Parimisht mund të paraqitet mjeti i jashtëzakonshëm, edhe pse nuk është paraqitur
ankesa. Por, nuk lejohet revizioni, nëse nuk është paraqitur ankesa

Kufijtë e goditjes dhe shqyrtimi i vendimit
Asgjë nuk mund të kërkohet më shumë me mjet juridik, nga ajo që ka
qenë objekt i procesit gjyqësor, për të cilin është vendosur (Tantum
appellatum quantum litigatum)
Në procedurën sipas mjetit të goditjes, gjykata është e kufizuar në të
drejtën për shqyrtimin e vetëm objektit të paraqitur (Quantum
appellatum tantum devolutum)
◦ Por ky parim vlen zakonisht vetëm për procedurën për mjete të jashtëzakonshme.
Nëse ankesa, gjykata mund të kaloj kufijtë e shqyrtimit për shkak të interesit publik.
Ndalimi i reformatio in peius
Autorizimet e gjykatës
◦ Sistemi i apelit
◦ Sistemi i kasacionit
◦ Sistemi i kombinuar

Ankesa kundër aktgjykimitMjet i rregullt juridik (kundër çdo aktgjykimi); (kundër çdo aktvendimi)?!
Efekt suspenziv (nuk ka formë të prerë)
Mjet devolutiv
I dyanshëm (I drejtohet ankesa palës kundërshtare)
Parimisht mund të goditet çdo aktgjykim
Aktgjykimi për shkak të mungesës: nuk ka për gjendje faktike
Aktgjykimi për shkak të pohimit: mundet për shkak të shkeljeve esenciale të
dispozitave procedurale dhe për dhunë, mashtrim etj..
Afati (15 ditë) ose 7 ditë: neni 176
Afat prekluziv (pas afatit vetëm plotësim, sqarime dhe shpjegime)?
Forma: neni 178 dhe 179: Problem:
Parimisht të njëjtat fakte: Për shkaqe objektive (e vërteta materiale)
Ankesa: mund të ofrohen fakte të reja dhe prova: neni 180

Shkaqet për paraqitjen e ankesësNeni 181
Tri grupe të shkaqeve:
◦ Shkelje esenciale të dispozitave procedurale
◦ Nuk është zbatuar rregulla procedurale
◦ Ose është zbatuar gabimisht rregulla procedurale.
◦ Nuk ka rëndësi, nëse me vetëdije ose pavetëdije ka shkelje procedurale
◦ Shkeljet joesenciale dhe esenciale
◦ ME RËNDËSI: SHKELJE ESENCIALE ME RËNDËSI ABSOLUTE (182 II) (taksativisht dhe
shprehimisht)
◦ SHKELJE ESENCIALE ME RËNDËSI RELATIVE (182 I) (me klauzolë të përgjithshme: rastet:
refuzimi i paarsyeshëm i propozimit për provë ose për thirrjen e ekspertit, mospërjashtimi i
publikut)
◦ Konstatimi i gabuar apo jo i plotë i gjendjes faktike
◦ Zbatimin i gabuar i normave materialo juridike (p.sh. Interpretimi i gabuar i së drejtës)

Procedura para gjykatës së shkallës së parëGjithmonë para gjykatës së shkallës së parë paraqitet ankesa (neni 185)
Neni 186: nëse është e afatshme, e plotë dhe e lejueshme
◦ Nëse jo: me aktvendim hedhet poshtë ankesa
Nëse ankesa është e plotë, e lejueshme dhe e afatshme, atëherë i
komunikohet palës kundërshtare ankesa (neni 187)
Kjo mundet që brenda afatit 7 ditor, të përgjigjet, nuk ka detyrim që të
përgjigjet.
Afati 7 ditor nuk është prekluziv,
Përgjigjja i dërgohet palës ankuese, dhe kjo mund të jap sqarime shtesë.

Procedura para gjykatës së shkallës së dytëNeni 188: i dërgohet gjykatës së shkallës së II
Caktohet një gjykatës (Relatori)
◦ Përgatitja e lëndës
◦ Studimi i lëndës
◦ Paraqitja e raportit lidhur me lëndën
◦ Propozon që të seanca të mbahet e mbyllur, ose e hapur,
◦ Mund të kërkon sqarime nga gjykata e shkallës së parë,
◦ Me rëndësi:
◦ Formulon projektvendimin e ardhshëm
Mund të paraqiten prova të reja,
por zakonisht anulohet aktgjykimi me aktvendim dhe lënda kthehet në rishqyrtim në
gjykatën e shkallës së parë
Me rëndësi: gjykata rikthen çështjen, nëse konstaton se duhet të shqyrtohen fakte të
reja dhe të merren prova të reja.
Pra, gjykata e shkallës së dytë nuk mund të vendos për fakte të reja, ose prova të reja.

Vendosja
Me Aktgjykim:
◦ Refuzimi i ankesës dhe lënia në fuqi e aktgjykimit të goditur
◦ Ndryshimi i aktgjykimit të gjykatës së shkallës së parë
Aktvendim:
◦ Hedhja poshtë e ankesës
◦ Anulimi i aktgjykimit të goditur dhe kthimi i çështjes në rishqyrtim
◦ Anulimi i aktgjykimit dhe hedhja poshtë e padisë
Dilemë: nëse gjykata e shkallës së parë është e lidhur me
mendimin juridik të gjykatës së shkallës së dytë:
◦ Jo, Argument: gjykatat janë të pavarura
◦ Po, Argument: përndryshe nuk mund të realizohet mbrojtja juridike

Ankesa kundër aktvendimit
Parimisht: Lejohet ankesë,
Vetëm përjashtimisht nuk lejohet, nëse me ligj nuk lejohet ankesa.
Ligji i quan ankesë, edhe atë kundër aktgjykimit edhe atë kundër
aktvendimit: Por në pikëpamje përmbajtësore ka dallime
Me rëndësi: kundër aktvendimit të gjykatës së shkallës së dytë nuk ka
kurrfarë ankimi
Ankesa e posaçme:
◦ Evolutiv, suspenziv dhe i njëanshëm
Efekti suspenziv i ankesës
◦ Vetëm ankesa e posaçme ka efekt suspenziv

Revizioni kundër aktgjykimit I
Cilat aktgjykime mund të goditen: Mjet i kufizuar juridik:
Nuk ka kufizime për këto çështje: shih neni 214 IV
◦ Kontestet në lidhje me marrëdhënien e punës,
◦ Kontestet në lidhje me ushqimin ligjor,
◦ Kontestet në lidhje me të drejtën e autorit,
◦ Kontestet në lidhje me pronësinë industriale
◦ Konkurrenca jolojale
LPK aktual nuk ka rregulla lidhur me zgjidhjen apo anulimin e martesës,
POR, Ligji për familjen (neni 88) parasheh shprehimisht se nuk ka mjete të jashtëzakonshme lidhur me aktgjykimin e
formës së prerë, me të cilin është zgjidhur ose anuluar martesa.
Për shkak të shkeljeve esenciale me rëndësi absolute të dispozitave procedurale (parimisht); Për
shkak të zbatimit të gabuar të së drejtës materiale: Pa përjashtim
Për shkak të tejkalimit të kërkesëpadisë, vetëm nëse tejkalimi është bë nga gjykata e shkallës së dytë;
Për shkak të konstatimit të gabuar apo jo të plotë të gjendjes faktike
Nuk ka revizion

Revizioni kundër aktgjykimit II
Kompetente është gjithmonë Gjykata supreme e Kosovës (neni 212)
I dërgohet gjykatës së shkallës së parë; Disa kopje; Afati 30 ditësh
Neni 219: brenda 7 ditësh i dërgohet palës kundërshtare; kjo mundet
brenda 7 ditësh të përgjigjet; pas këtij afati drejtohet revizioni te
Gj.Supreme (neni 219 III):
Kufijtë: neni 215

Përmbajtja e vendimit të gjykatës së shkallës së
dytë
Pjesa hyrëse:
◦ Edhe emri i relatorit dhe përmbajtja e ankesës
Dispozitivi
◦ Nëse rikthehet lënda, zakonisht edhe klauzola se gjykimi i ri duhet të shqyrtohet nga
një trup tjetër gjykues
Pjesa arsyetuese
◦ Shkaqet e anulimit ose të refuzimit të ankesës
Kthimi i dosjes së gjykatës së shkallës së parë
Pas vendosjes, të gjitha dosjet kthehen në gjykatën e shkallës së parë.
Kjo i drejton vendimet te palët si dhe te pjesëmarrësit e tjerë (p. Sh.
ndërhyrësi).

Kërkesa për mbrojtjen e ligjshmërisë
Për këtë arsye, Prokurori publik, e jo pala
Karakteristikat themelore të kml
◦ Josuspenziv
◦ Devolutiv
◦ I dyanshëm
◦ I kufizuar (vetëm prokurori publik mund të paraqet kml)
Shkaqet: neni 247
◦ Nuk ka kml për shkak të konstatimit të gabuar të gjendjes faktike dhe as për shkak të
tejkalimit të kërkesëpadisë neni 247 II LPK
Vendimet, të cilat mund të goditen me kml
◦ Të gjitha aktgjykimet dhe aktvendimet e formës së prerë të gjykatës së shkallës së parë ose të
dytë
◦ Afati: 3 muaj (245 I); Nëse kundër aktvendimit është paraqitur revizioni, atëherë afati për
paraqitjen e kml është 30 ditë

Përsëritja e procedurës
Nenet 232
është mjet i jashtëzakonshëm i goditjes,
i kufizuar, josuspenziv, i dyanshëm dhe në të shumtën e
rasteve remonstrativ
Shkaqet klasifikohen në tri grupe :
◦ shkeljet më të rënda të dispozitave procedurale;
◦ veprat penale të pjesëmarrësve në procedurë, të cilat kanë mundur të ndikojnë në përmbajtjen
e vendimit dhe
◦ faktet dhe provat e reja.
Përsëritja e procedurës nuk mund të kërkohet për shkak të zbatimit të gabuar
të së drejtës materiale.
Neni 236: Ppp-ja gjithmonë i dorëzohet gjykatës e cila e ka dhënë vendimin e
shkallës së parë.
Vendos gjykata e shkallës së II; neni 239

Procedurat e posaçme kontestimore
Në disa konteste, me veçori të posaçme
Procedurat e posaçme janë parashikuar për shkaqe të ndryshme
Disa prej tyre janë pasojë e llojit të raporteve materialo-juridike, nga të
cilat lindin kontestet, kurse të tjerat pasojë e rëndësisë shoqërore, të cilin e
kanë raportet e tilla. Në disa raste, nevoja që mbrojtja juridike të realizohet
sa më shpejt ka ndikuar që procedura të reduktohet në masë të madhe.
Llojet:
◦ procedurën e zgjidhjes së kontesteve ekonomike;
◦ procedurën e zgjidhjes së kontesteve nga marrëdhënia e punës;
◦ atë mbi padinë për shkak të pengimit të posedimit;
◦ atë për dhënien e urdhërpagesës;
◦ atë për zgjidhjen e kontesteve me vlerë të vogël.
◦ Arbitrazhi

Procedura në kontestet martesore dhe
familjare
Neni 352 i Ligjit të familjes (2004)
Karakteristikë e përbashkët e këtyre procedurave është:
◦ përjashtimi me ligj i publikut nga seancat gjyqësore (neni 75 i LF)
◦ vendosja ex offitio për ruajtjen, edukimin dhe ushqimin e fëmijëve;
◦ kufizimi i dukshëm i mundësisë së kryerjes së veprimeve disponibile;
◦ pamundësia e dhënies së aktgjykimit për shkak të mungesës apo e
atij në bazë të pohimit dhe
◦ konstatimi ex offitio i fakteve relevante.

Procedura e zgjidhjes së kontesteve martesore
Kjo procedurë vihet në veprim me anë të padisë apo me anë të propozimit të
përbashkët për shkurorëzim me marrëveshje
E kompetencës lëndore për këto procedura është gjykata e qarkut.
Funksionale
Trup gjykues: 1 gjykatës profesional dhe 2 gjykatës porotë
Gjykata e shkallës së dytë: 3 gjykatës profesional
Kompetenca tokësore: neni 72 i LF: Gjykata me kompetencë të përgjithshme tokësore
(vendbanimi i i të paditurit) ose vendbanimi i fundit i përbashkët i bashkëshortëve.
Në procedurën për shkurorëzim gjykata, para se t’ia dërgojë padinë të paditurit, cakton
seancën e posaçme, me qëllim që në të ta bëjë pajtimin e bashkëshortëve.
Ankesa: neni 87 i LF,nëse me propozim të dyjave palë
◦ Vetëm për shkak të shkeljes thelbësore të dispozitave të procedurës kontestimore
◦ Për shkak se propozimi është dhënë nën lajthim, shtrëngim ose mashtrim
◦ Neni 88: Nuk ka mjet të jashtëzakonshëm juridik

Procedura në kontestet nga marrëdhënia e punës
Procedure e posaqme: vetem nese punëmarrësi eshte paditës
Nuk ka procedurë të posaçme: nëse punëdhënësi është paditës
Kompetente: gjykata komunale, neni 26 par. 7 I LGjRR
Tokësore: neni 65, kompetenca e përgjithshme dhe gjykata, në
territorin e së ciles kryhet puna ose do te duhej te kryhej Kompetenca e
zgjedhur

Procedura në kontestet për shkak të pengimit të
posedimit
gjykata i jep mbrojtje gjyqësore personit të cilit i është marrë sendi (interdicta
recuperandae possessionis) nga posedimi apo të cilit i shkaktohen pengesa gjatë
shfrytëzimit të tij (interdicta retinendae possessionis)
Në këtë procedurë mundësohet rivendosja e shpejtë dhe efikase e gjendjes faktike të
çrregulluar, pa u shqyrtuar fare vetë e drejta e posedimit, baza juridike e tij apo
mirëbesimi ose keqbesimi i poseduesit (neni 481).
Me padi kërkohet rivendosja e gjendjes që ka ekzistuar para se të bëhet pengimi,
por edhe ndalimi i pengimit për në të ardhmen.
Poseduesi padinë duhet ta ngrejë brenda afatit 3o-ditor (afati subjektiv), nga dita
kur merret dijeni për pengimin dhe penguesin,
më së voni brenda afatit njëvjeçar (afati objektiv), nga dita e pengimit.
E kompetencës ekskluzive është gjykata në territorin e së cilës ndodhet sendi i
paluajtshëm
Vendimi mbi kërkesëpadinë jepet në formë të aktvendimit.

Procedura e dhënies së urdhërpagesës I
Nenet 492 e në vazhdim: INTERESI JURIDIK
Se i padituri ia ka borxh një shumë të hollash, jep vendim me të cilin urdhërohet i
padituri që, brenda afatit të caktuar, ta paguajë (të shlyejë) borxhin.
Vendimi i dhënë, nëse nuk anulohet sipas mjetit të goditjes (prapësimit,
kundërshtimit), fiton cilësinë e dokumentit ekzekutiv (titulus executionis),
Aktvendim, të cilin ligji e quan urdhërpagesë-mandatum.
Kur kërkesa në të holla është më e madhe se ajo e caktuar me ligj, 500 euro (neni
4urdhërpagesa jepet vetëm po qe se padisë i bashkëngjitet dokumenti origjinal apo
kopja e tij e verifikuar, me të cilin provohet kërkueshmëria e saj.
Këtë urdhërpagesë ligji e quan urdhërpagesë e dokumentuar, 493 II)
Kur kërkesa në të holla është më e vogël se 500 euro, urdhërpagesa jepet po qe se
nga padia shihet baza dhe masa (shuma) e kërkesës, si dhe janë paraqitur provat, në
bazë të të cilave mund të vërtetohet pretendimi

Procedura e dhënies së urdhërpagesës II
Në këto dy situata, gjykata, drejtpërsëdrejti, në bazë të
padisë, pa mbajtur seancë për shqyrtimin gojarisht të
çështjes, jep urdhërpagesën (që është vendim meritor).
Pas paraqitjes së prapësimit, procedura mandatore
zakonisht shndërrohet në procedurë të përgjithshme, dhe
gjykata sipas saj cakton seancë gjyqësore.
Për prapësimin e paraqitur zakonisht vendoset në bazë të
shqyrtimit në
seancë.

Arbitrazhet
Arbitrazhi është institucion joshtetëror i përbërë prej një apo më tepër
subjektesh, të cilit palët, me marrëveshje, ia besojnë zgjidhjen e
kontestit me anë të vendimit, të cilin ligji e barazon me aktgjykimin e
formës së prerë.
Arbitrat e arbitrazhit i zgjedhin vetë palët.
Vendimi i arbitrazhit jepet në formë të aktgjykimit.
Ekzistojnë arbitrazhet institucionale (të përhershme) dhe
ato të përkohshme (ad hoc).
arbitrazhi institucional është organizatë e përhershme, e themeluar
me qëllim që ta kryejë funksionin gjyqësor
DR. SC. BEDRI BAHTIRI PROC.CIVILE;2015/16
167

Procedura Civile

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (20)

Viewers also liked

Viewers also liked (20)

Similar to Procedura Civile

Similar to Procedura Civile (20)

More from Refik Mustafa

More from Refik Mustafa (8)

Procedura Civile