Δωρεάν εκπαιδευτικό υλικό από το ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΕΙΟ

1. Ομοιόπτωτοι
προσδιορισμοί

2. Τι είναι;
Οι ομοιόπτωτοι
προσδιορισμοί είναι επίθετα και
ουσιαστικά που προσδιορίζονται μεταξύ
τους και βρίσκονται στην ίδια πτώση

3. 4 κατηγορίες
✘Επιθετικός [επίθετο] + [ουσιαστικό]
✘Κατηγορηματικός [επίθετο] + [ουσιαστικό]
✘Παράθεση [ουσιαστικό] + [ουσιαστικό]
✘Επεξήγηση [ουσιαστικό] + [ουσιαστικό]

4. 1.
Επιθετικός προσδιορισμός
Συνήθως είναι επίθετο που προσδιορίζει με
μία μόνιμη ιδιότητα ένα ουσιαστικό

5. “
εὐδαίμων ἀνήρ
ευτυχισμένος άνθρωπος

6. Μπορεί να έχει και
άλλες μορφές

7. “
τὸν νομιζόμενον λόγον
τον καθιερωμένο λόγο
Επιθετική
μετοχή

8. “
ὁ ἐμὸς πατήρ
ο δικός μου πατέρας
Αντωνυμία

9. “
πεντήκοντα δραχμὰς
πενήντα δραχμές
Αριθμητικό

10. “
ἄνδρες δικασταί
Ακόμα και ουσιαστικό που δηλώνει
ηλικία, επάγγελμα, εθνικότητα

11. 2.
Κατηγορηματικός προσδιορισμός
Είναι πάλι επίθετο αλλά προσδιορίζει το ουσιαστικό με μια
ιδιότητα που ισχύει μόνο εκείνη τη στιγμή

12. Α, ποτέ δεν έχει
άρθρο

13. “
φαιδρῷ τῷ προσώπῳ
με πρόσωπο χαρούμενο

14. συνήθως οι λέξεις:
πᾶς, ἅπας, ὅλος, ἄκρος,
μέσος, ἔσχατος, μόνος,
αὐτός, ἕκαστος

15. “
πάντες οἱ στρατιῶται
όλοι οι στρατιώτες

16. “
περὶ μέσας νύκτας
γύρω στα μεσάνυχτα

17. αν έχουν άρθρο
διαφοροποιούν τη
σημασία τους

18. “
οἱ πάντες ἄνθρωποι
κάθε άνθρωπος

19. 3.
Παράθεση
Ένα γενικότερο ουσιαστικό προσδιορίζει ένα άλλο
ουσιαστικό

20. “
Παυσανίας ὁ βασιλεὺς
ο Παυσανίας, που ήταν βασιλιάς

21. “
ἡμεῖς οἱ στρατηγοὶ
εμείς οι στρατηγοί
Παράθεση δέχονται
και οι αντωνυμίες

22. Αν μια φράση προσδιορίζει
από πριν μια ολόκληρη
πρόταση

23. Λέγεται προεξαγγελτική
παράθεση:
τὸ μέγιστον, τὸ δεινότατον, τὸ λεγόμενον, τὸ τῆς
παροιμίας, τοὐναντίον, τεκμήριον

24. “
καὶ τὸ πάντων δεινότατον...
Και το πιο φοβερό από όλα...

25. 4.
Επεξήγηση
Ένα ουσιαστικό εξηγεί ένα άλλο ουσιαστικό επειδή είναι
γενικό, αόριστο και ασαφές

26. “
τὸν ἕτερον στρατηγὸν, Θουκυδίδην
Τον άλλον στρατηγό, (δηλαδή) τον Θουκυδίδη

27. “
ταῦτα λέγω, ὡς οὐ νομίζεις θεούς
Ισχυρίζομαι το εξής, ότι δεν πιστεύεις στην ύπαρξη θεών
Επεξήγηση δέχονται
και οι αντωνυμίες
ουδετέρου γένους

28. “
εἷς οἰωνὸς ἄριστος, ἀμύνεσθαι
περὶ πάτρης
ένα είναι το καλύτερο προφητικό σημάδι, να
υπερασπίζεται κανείς την πατρίδα του
Ένα απαρέμφατο
μπορεί να επεξηγεί
ένα ουσιαστικό

29. Άσκηση
Ας δούμε μερικά
παράδείγματα

30. “
ὁ τοῦ θανάτου φόβος
Κλικ για να δεις την
απάντηση

31. “
ὁ τοῦ θανάτου φόβος
Επιθετικός
προσδιορισμός

32. “
Κατέλαβον τὰς πόλεις ἐρήμους.
Κλικ για να δεις την
απάντηση

33. “
Κατέλαβον τὰς πόλεις ἐρήμους.
Κατηγορηματικός
προσδιορισμός

34. “
ὁρμισάμενοι δὲ ἐς Σύβοτα λιμένα
τῆς ἠπείρου.
Κλικ για να δεις την
απάντηση

35. “
ὁρμισάμενοι δὲ ἐς Σύβοτα λιμένα
τῆς ἠπείρου.
Παράθεση

36. “
Τοῦτο σκοποῦμεν, ὅπως ἡ φιλία
πλεῖστον χρόνον συμμενεῖ.
Κλικ για να δεις την
απάντηση

37. “
Τοῦτο σκοποῦμεν, ὅπως ἡ φιλία
πλεῖστον χρόνον συμμενεῖ.
Επεξήγηση

38. “
ἁπας ὁ τῶν ἀνθρώπων βίος
φύσει καὶ νόμοις διοικεῖται.
Κλικ για να δεις την
απάντηση

39. “
ἁπας ὁ τῶν ἀνθρώπων βίος
φύσει καὶ νόμοις διοικεῖται.
Κατηγορηματικός
προσδιορισμός

40. “
ἡγοῦμαι δύο ἐναντία εὐβουλία
εἶναι, τάχος καὶ ὀργήν.
Κλικ για να δεις την
απάντηση

41. “
ἡγοῦμαι δύο ἐναντία εὐβουλία
εἶναι, τάχος καὶ ὀργήν.
Επεξήγηση

42. “
ἐπεμψε Θεόπομπον τὸν Μιλήσιον
λῃστὴν
Κλικ για να δεις την
απάντηση

43. “
ἐπεμψε Θεόπομπον τὸν Μιλήσιον
λῃστὴν
Παράθεση

44. “
νοῦς ὑγιὴς ἐν σώματι ὑγιεῖ.
Κλικ για να δεις την
απάντηση

45. “
νοῦς ὑγιὴς ἐν σώματι ὑγιεῖ.
Επιθετικός
προσδιορισμός

46. Πηγές
✘ Συντακτικό Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας Α΄, Β΄, Γ
✘ Αρχές Σύνταξης της Αρχαιοελληνικής Γλώσσας ΚΕΓ
Κλικ στους συνδέσμους για
περισσότερες πληροφορίες

47. Ευχαριστώ!
Για απορίες
@philologikogr
mail@philologiko.gr