Bertsio berria irudiekin.

1. Berpizkundeko eskultura
Errepasoa

2. Berpizkundeko eskultura
• Natura eta giza gorputzaren aurkikuntza Antzinatasunaren
imitazioa baino garrantzitsuagoak izan ziren.
• Polikromia, urreztatuak eta erabilitako teknika
desberdinak lanetako efektu piktorikoak azpimarratzeko
erabili ziren.
• Berrikuntza bat artistaren aldaketa izan zen, ez zelako
artisau bat baizik eta edertzeko helburua zuen pertsona
bat.
• Eskultura eta pintura elkarrekin agertu ziren askotan.
• Proiektuak garrantzitsuak izan ziren Florentzia bezalako
hirietan non lehiaketak antolatzen ziren lan garrantzitsu
bat egin behar zenean, Baptisterioko Ateen kasuan bezala.

3. Berpizkundeko eskultura
• Cuattrocento bitartean definitzeko eta
idealizatzeko joera dago, giza gorputzaren
irudikapen perfektua baino naturalista.
• Berrikuntza edertasunaren kontzeptua da,
gaztetasunean oinarritua, zahartzaroa boterea
mantentzean gazteak isolatu nahi bazuen ere.
• Eskulturek hiru ezaugarri dituzte:
– Tradizio gotikoa
– Antzinatasunaren gaurkotzea
– Ikuspuntu sinplearen errekurtsoa,
frontalitatea azpimarratuz.

4. Berpizkundeko eskultura
• Hilobietako eskultura:
– Horman egindakoa gehien erabilitakoa izan zen.
– Horman egindako hilobi hauetan erretaulen formen eragina
nabaritu zen: bazterrak pilastratan bertikalki
lerrokaturiko irudi txikiz dekoratzen ziren.
– Artistek hiru zatietako egitura bat onartu zuten, erdiko
arkua non hildakoaren irudia agertzen zen eta aldamenetan
beste nitxoak santu edo bertuteen irudiz beteta.
– Hildakoaren irudikapenaren garapenak erretratuko
kontzepzio berri bat erakusten zuen. Aurpegien
irudikapena askotan idealizatua zen.

5. Berpizkundeko eskultura
• Zaldi gaineko eskulturaren berreskurapena
– Pertsonai bat zaldi gainean tamaina errealean
eskultoreentzako gai erakargarria zen baina ez zen posible
izan hasiera batean, egiteko kostea oso altua zelako eta
batez ere arazo teknikoak zeudelako brontzea urtzeko.
– Monumentu hauek erabiltzen ziren gizonezko famatuen
bertute hiritar eta sekularrak azpimarratzeko eta Marco
Aurelioren eredua jarraitu zuten.
– Hasieran beste ereduak irauten ez zuten materialetan egin
ziren.
– Adibiderik onenak dira Condottiero Gattamelata Donatellok
egina, eta Condottiero Colleoni, Verrochiok egina.

6. Berpizkundeko eskultura
• Erretratua
– Medailetako artea garatu zen
– Izaki baten bereizgarriak zehaztu eta
definitu nahi zuten, arreta berezia jartzen
fisonomian eta psikologian, eta denboraren
pausoa ahaztu gabe.
– Emakumezkoen erretratuek edertasuneko
bilakaeran kontzentratzen ziren eta artistak
inspiratu zituzten edertasuna ohorazteko,
trataera biguna eta delikatuagoarekin.

7. Berpizkundeko eskultura
• Biluzik
– Gizonezkoena gehiago agertzen da. Tradizio gotikoa
jarraitzen dute.
– Emakumezkoen biluziak brontzezko irudi txikietan
antzinako irudiak imitatzen agertzen dira.
– Gizonezkoen irudiek tailerrak okupatuak mantendu
zituzten.
– Eredu batzuk dira Miguel Angelek egindakoak: Bako
eta beranduago, David.

8. Berpizkundeko eskultura
• Manierismoa
– Lanek fantasia eta maniera-ren artean oszilatzen
zuten (Miguel Angelen eredua jarraituz)
– Batzuetan ideala nahiago izaten zuten
– Irudi boteretsuak egiten ziren luzatuak eta pisurik
gabekoak egin beharrean
– Taldeak espiral uhinduz animatzen ziren, gorputza
sumindu eta bihurgunetsuz
– Gehiegizko espresioa, batzuetan morbidoa eta
gauza arraroak nahigo izaten zituzten
– Dekadentziako sinbolo bat izan beharrean,
dibertsitate honek artearen bilakaera
azpimarratzen du.

9. Berpizkundeko eskultura
• Materialak eta teknika
– Brontzeak beste material bitxiak ordezkatu
zituen. Urtzen zen eta zizelkatuz bukatzen
zen. Hasieran ez zen leunduta.
– Marmola eta kareharri finaren erabilera
arrunta
– Irudien detaileak urreztatzen ziren
– Hondoak koloreztatuak izan daitezke

10. Berpizkundeko eskultura
• Autoreak eta adibideak:
– Ghiberti: Florentziako Baptisterioko Ateak
(Ekialdeko Ateak eta Paradisuko Ateak)

11. Berpizkundeko eskultura
– Donatello: David, Condottiero Gattamelata

12. Berpizkundeko eskultura
– Michelangelo: (Terribilita) Piedadeak,
David, Medicitarren Hilobiak

13. Berpizkundeko eskultura

14. Berpizkundeko eskultura

15. Berpizkundeko eskultura
• Manierismoa:
– Materialak: estuko, igeltxo, kareharria eta
batzuetan marmola txikituaz modelatzeko egokia
da.
– Efektuak lortzeko bilakaera askotan
kontzentratzen da polikromiako efektuetan.
– Iturrietan eskultura eta uraren efektuak
konbinatzen dira.
– Hilobietan material nagusiak marmola eta brontzea
dira.
– Artistak ibiltariak ziren, eta erregeek haien
gorteetara erakartzen zituzten.

16. Berpizkundeko eskultura
– Manierismoa:
• Cellini: Perseo

17. Berpizkundeko eskultura
• Berruguete: Toledoko Katedraleko Aulkiak

18. Berpizkundeko eskultura
• Leoni: Karlos V.aren erretratuak