1. Het Internet der Dingen Technology Scouting SURFnet Kennisnet Innovatieprogramma Door: Gregor Abbas

2. Inhoud Inleiding Achtergrond Wat is het Internet der Dingen? Voorbeelden van het Internet der Dingen Technologieën die bijdragen aan het Internet der Dingen Internet der Dingen en het onderwijs

3. Inleiding Het internet der dingen is een term die al jaren over het internet zwerft. Het beschrijft een concept, een toekomst, waarin alles verbonden is met het internet. Maar wat is alles? Welke gevolgen heeft dit voor de maatschappij? Welke gevolgen heeft dit voor hoe wij interactie hebben met objecten, computers en het internet? Wat kan dit uiteindelijk betekenen voor het onderwijs?

4. Achtergrond In 2010 heeft de Europese Commissie een resolutie omarmd om het internet der dingen te ondersteunen. De leden van de commissie gaan er vanuit dat het internet der dingen een revolutie teweegbrengt op het gebied van mens-object interactie en object-object interactie.http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?language=nl&type=IM-PRESS&reference=20100614IPR76044 Het SURFnet Kennisnet Innovatieprogramma heeft tot doel om innovatie in het gehele onderwijs te stimuleren. Hiervoor doet men vanuit het programma onder andere onderzoek naar nieuwe technologieën om die te beoordelen op meerwaarde en relevantie voor het onderwijs.http://www.surfnetkennisnetproject.nl/

5. Wat is het Internet der Dingen? Binnen het concept van het Internet der Dingen is Ict alom vertegenwoordigd. Alles in onze omgeving is verbonden via het internet. Hiermee bedoelen we: kleding, TV’s, huishoudelijke apparaten, producten uit de supermarkt, etc. We hebben hierbij in ons dagelijks leven ongemerkt interactie met Ict. Interactie met objecten zorgt voor de creatie van nieuwe informatie die in combinatie met andere informatie (meer) waardevol kan worden.

6. Wat is het Internet der Dingen? Sensoren in de omgeving registreren en delen informatie over omgevingsfactoren maar ook over het gebruik van objecten. Gedrag wordt omgezet in informatie. Informatie wordt omgezet in kennis. Agents interpreteren informatie die beschikbaar is en komt via het internet of via persoonlijke interacties. Naar aanleiding hiervan doen agents voorstellen aan gebruikers of ondernemen zij zelfstandig actie.

7. Voorbeelden van het Internet der Dingen Reisinformatie is actueler en passender in de toekomst doordat meer informatie in combinatie met elkaar gebruikt wordt. Routeplanners houden bij calculaties rekening met actuele verkeersinformatie, weersverwachtingen, reisinformatie van het Openbaar Vervoer, reiskosten. Gezondheidszorg kan in de toekomst meer op maat worden gegeven. Patiënten worden voorzien van sensoren die informatie doorgeven aan het ziekenhuis. Bij verkeerde waarden vinden passende interventies plaats.

8. Voorbeelden van het Internet der Dingen Bestaande technologieën kunnen in de toekomst nog meer gemak bieden. Boodschappen worden bij het verlaten van de supermarkt automatisch afgerekend doordat alle producten voorzien zijn van RFID chips. Producten kunnen in de toekomst beter aansluiten op de behoefte van de consument doordat de lifecycle van een product inzichtelijk wordt gemaakt. Het product is continue verbonden met internet en verzendt waardevolle gebruiksinformatie ten behoeve van productontwikkeling.

9. Technologieën die bijdragen aan het Internet der Dingen Het Internet der Dingen wordt mogelijk gemaakt door meerdere technologieën die allemaal een onmiskenbare bijdrage leveren aan de realisatie van het totaalconcept. IPv6 Vermaasde netwerken RFID Agents Semantisch web

10. Technologieën: IPv6 Het internet is de afgelopen jaren enorm gegroeid. Sneller nog dan men zich enkele jaren geleden kon voorstellen. De IP-adressen die alle apparaten aangesloten op internet hebben om ze een uniek kenmerk te geven dreigden op te raken. Om dit te voorkomen heeft men een nieuwe versie van het IP-adres in het leven geroepen, Internet Protocol versie 6. Hierdoor is het aantal IP-adressen dat toegekend kan worden nagenoeg onbeperkt en wordt de mogelijkheid geboden om nog meer apparaten dan nu al zijn aangesloten op het internet hierop aan te sluiten. Dit vormt een belangrijke randvoorwaarde voor de realisatie van het internet der dingen omdat dit mogelijk wordt gemaakt door de grote hoeveelheid apparaten die zijn aangesloten.

11. Technologieën: Vermaasde netwerken Vermaasde netwerken zijn netwerken waarbij nodes (knooppunten) in dat netwerk niet alleen dienen als eindpunt voor de data die heen en weer gestuurd wordt over het netwerk, maar ook dienen als doorgeefluik voor data bedoeld voor andere nodes in het netwerk. Bij het uitvallen van één node kan data vervolgens door andere nodes in hetzelfde netwerk alsnog worden doorgegeven naar de node waar deze thuishoort. Dit draagt zorg voor netwerken met een hoge betrouwbaarheid. Deze netwerken kunnen uit verschillende type nodes bestaan, waaronder sensoren, scanners, draadloze antennes en computers. Voor het internet der dingen dragen vermaasde netwerken bij aan de betrouwbaarheid van (draadloze) verbindingen met het internet en de toegang tot en beschikbaarheid van de informatie die zich hierop bevindt.

12. Technologieën: RFID Radio frequencyidentification is een technologie om van een afstand informatie op te slaan in én af te lezen van zogenaamde RFID-tags die op / in objecten of levende wezens zitten. Een RFID tag is een digitale streepjescode in de vorm van een kleine chip die met een scanner uitgelezen kan worden. De kosten van RFID chips worden steeds lager en de mate waarin zij zichtbaar aanwezig zijn neemt, ondanks dat veel mensen ze nog nooit hebben gezien, alweer af. Het wordt steeds makkelijker om RFID-tags op allerlei producten te plaatsen zonder dat je dat als gebruiker door hebt, bijvoorbeeld op kleding, verpakkingen van producten en voedsel, etc.

13. Technologieën: RFID RFID draagt bij aan de ontwikkeling van het internet der dingen doordat deze chips in de toekomst op veel producten aanwezig zijn en wij als mensen misschien wel allemaal voorzien zijn van een RFID chip. Scanners die opgaan in de omgeving en waar wij als gebruikers interactie mee hebben kunnen informatie aflezen van deze chips. Agents kunnen vervolgens aan de hand van de inhoud en waarde van een chip actie ondernemen. Meer informatie over RFID in het onderwijs kun je vinden op: http://www.surfnetkennisnetproject.nl/resultaten/rfidtechnologie

14. Technologieën: Agents Een agent is een applicatie die in het belang van de gebruiker handelt. Een agent heeft inzage in de behoefte van de gebruiker en kan informatie die beschikbaar is interpreteren om naar aanleiding hiervan actie te ondernemen of advies te geven. De behoefte van de gebruiker wordt voor agents inzichtelijk gemaakt aan de hand van informatie die aan hen beschikbaar wordt gesteld van bijvoorbeeld RFID tags, surfgedrag op het internet, inhoud van de agenda, interacties met objecten, etc. en die voorzien is van semantiek. Een agent is een zelflerend stuk software dat doordat het inzage heeft in het gedrag van de gebruiker leert waar de gebruiker wanneer behoefte aanheeft en zichzelf kan aanpassen of aangepast kan worden om zo goed mogelijk invulling te geven aan de behoefte.

15. Technologieën: Semantisch web Het semantisch web is een volgende stap in de ontwikkeling van het internet waarbij inhoud van het internet verrijkt wordt met betekenis van die inhoud. Hierdoor kan informatie beter geïnterpreteerd worden door bijvoorbeeld machines. Denk bijvoorbeeld aan het cijfer 30. Op zich betekent het niet zoveel. Maar als je daarbij aangeeft dat het 30 graden Celsius is wordt het al veel waardevollere informatie. Het semantisch web maakt het mogelijk dat waarde wordt gegeven aan de informatie die verstuurd wordt vanaf en naar apparaten die zijn aangesloten op het internet. Meer informatie over het semantisch web in het onderwijs kun je vinden op: http://www.surfnetkennisnetproject.nl/resultaten/semantischweb

16. Toekomstvisie Het Internet der Dingen zorgt ervoor dat informatie steeds passender wordt. Informatie en diensten worden steeds meer op maat aangeboden in plaats dat deze gezocht moeten worden. Om hiertoe te komen geeft de gebruiker informatie over zichzelf vrij. Privacy is een belangrijk aandachtspunt bij de uitwerking / realisatie van het Internet der Dingen. Hoeveel informatie en kennis geef ik vrij? Wie mag deze informatie en kennis gebruiken? En voor welk doeleinde?

17. Internet der Dingen en het Onderwijs Agents die inzicht verkrijgen in het gedrag en de behoefte van studenten en op basis daarvan actie ondernemen door het aanpassen van de leerweg of advies geven over deze aanpassing dragen zorg voor passend en flexibel onderwijs dat aansluiting kan vinden bij de (belevings-)wereld van de student. Onderwijs wordt altijd & overal mogelijk door de verbeterde toegankelijkheid van diensten en informatie en de betrouwbaarheid van die toegankelijkheid.

18. Vragen? Gregor Abbas G.abbas@kennisnet.nl http://twitter.com/kreekoor http://linkedin.com/in/gregorabbas