1. YELLOW&BLUE
de juiste mix van inventiviteit en structuur
Is uw organisatie niet innovatief genoeg? Maakt u zich zorgen over de aantrekkelijkheid van
uw organisatie op de arbeidsmarkt? Heeft u het gevoel dat de organisatie klem zit tussen
procedures en regels? Misschien is het dan tijd om onderscheid te maken tussen twee
werelden in uw organisatie: de wereld van het proces (BLUE) en die van het corporate brain
(YELLOW). Lees in deze whitepaper hoe u beide werelden uit elkaar trekt en vervolgens weer
verbindt voor een adaptieve organisatie die werkelijk gebruik weet te maken van de kracht
van mensen.
Organisaties zijn de laatste decennia heel goed geworden in
het beheersen van het proces. Door alles en iedereen een
vaste plaats en tijd te geven en de voortgang en kwaliteit van
het proces voortdurend te controleren, zijn steeds meer
organisaties veranderd in een geoliede machine die
voorspelbaar is en voor de laagste mogelijke prijs levert wat
de klant wil. Organisaties zijn met andere woorden sterk
blauw gekleurd. Dat is prachtig om te zien en ook iets om
best trots op te zijn.
Maar het proces heeft helaas ook een aantal nadelen. Allereerst weet de klant vaak niet wat hij wil.
Zoals de onlangs overleden Apple-voorman Steve Jobs zei: ‘Het is niet de taak van de klant om te
weten wat hij wil.’ Zijn wensen veranderen voortdurend, en sneller dan ooit tevoren. Voordat je daar
het proces goed op hebt ingericht, is de markt al weer verder. Het proces verzet zich daarom ook
tegen vernieuwing en innovatie, want dat is bij uitstek niet te managen of te controleren. Dat is de
reden dat creatieve, ‘gele’ mensen voortdurend in botsing komen met het proces, de regels en de
bureaucratie. Ze willen iets veranderen, ze hebben een idee voor een nieuw product of dienst, maar
als ze daarmee naar hun baas stappen, zal die zich vooral zorgen maken over hoe die vernieuwing
te managen is. Daarmee wordt de belangrijkste asset van de organisatie, het corporate brain,
nauwelijks benut.
Daarom beginnen steeds meer getalenteerde, creatieve mensen voor zichzelf: omdat ze in veel
bestaande organisaties niet de ruimte krijgen die ze nodig hebben om creatief te zijn. Daarom ook
schiet het maar niet op, met de innovatie binnen veel organisaties. En daarom hollen veel
organisaties achter de feiten aan, buiten adem van de snelheid waarmee jonge, innovatieve
bedrijven continu nieuwe producten en diensten op de markt zetten.
een vaste kern
Hoe los je dit op? Moet je de organisatie dan maar helemaal opengooien en iedereen de ruimte
geven om leuke, creatieve dingen te doen? Moet je ze maar lekker een beetje op Twitter en
Facebook laten rondzwerven op zoek naar goede ideeën en interessante contacten, ze op kantoor
laten komen wanneer het hun uitkomt en ze vooral hun passie laten volgen?
Dat klinkt misschien aantrekkelijk en misschien levert het zelfs een paar goede ideeën op voor
nieuwe producten en diensten. Maar het is geen goede basis om een bedrijf te runnen. Om een
bedrijf succesvol te laten zijn, moeten er niet alleen nieuwe producten en diensten worden bedacht.
Er moet ook een vaste kern zijn, die ervoor zorgt dat die producten en diensten op tijd geleverd
worden, voor een acceptabele prijs en van een goede, betrouwbare kwaliteit.
Die kern is het proces, het blauwe deel van de organisatie, die het creatieve, gele deel, haar
vastigheid geeft.

2. e-office bv T +31(0)88-00 18 300
Duwboot 20 F +31(0)88-00 18 399
3991 CD Houten www.e-office.com
The Netherlands info@e-office.com
twee werelden
Belangrijk is dus dat je je realiseert dat er twee werelden zijn:
- allereerst de blauwe wereld van het proces. Dit is de wereld van de controle,
van voorspelbaarheid, herhaling en van management. Dat is dus ook de
wereld van de procedures, de regels, de fabriek en de machine. Daar staat
het proces centraal en niet het individu; die heeft zich maar te schikken naar
het proces. Het is de wereld van vaste patronen, bijvoorbeeld van negen tot
vijf, of van drie ploegen die rond de klok, 24 uur per dag, zeven dagen in de
week, de machine aan de praat houden. Hier is de manager de baas, want hij
is degene die zorgt voor structuur, richting, efficiëntie en dat iedereen weet
wat hij moet doen. Verwacht in deze wereld geen vernieuwing of innovatie, want daar is het proces
niet op ingericht. Vernieuwing verstoort alleen maar de voorspelbaarheid en efficiëntie en levert
onvoorspelbare risico’s op.
- daarnaast de gele wereld van creativiteit, vernieuwing, verbindingen en van de kracht van
mensen. Het is de wereld waarin vertrouwen centraal staat, vertrouwen in vakmanschap en in het
probleemoplossend vermogen van mensen. Het is de wereld van het nieuwe werken, van werken
waar en wanneer je wilt: die hersenen staan namelijk altijd aan, en niet alleen tussen negen en vijf.
En soms moet je een uurtje ‘niks’ doen (dat wil zeggen: met de benen op tafel zitten of op je rug in
het gras liggen) om de beste ideeën te krijgen. Het is ook de wereld van de social media, zoals
Twitter, LinkedIn en Facebook, de wereld van verbinden en delen, van netwerken en vrienden. Het
gaat er om persoonlijke groei, leren, nieuwe dingen ontdekken, maar ook om samen: samen
werken, samen leren, samen groeien.
Om succesvol te kunnen zijn, heb je beide werelden nodig. Je hebt een minimale structuur nodig
om creatief te kunnen zijn. En andersom heb je creativiteit nodig om blijvend succesvol te kunnen
zijn. Zonder vernieuwing blijf je voortdurend hetzelfde doen en dan komt er onherroepelijk het
moment dat iemand anders het beter, sneller en goedkoper kan.
Het probleem is alleen dat in de meeste organisaties de wereld van het proces en dat van de
creativiteit kriskras door elkaar lopen. De mensen in de organisatie proberen in het proces toch nog
een beetje creatief te zijn of een oplossing te bedenken voor het specifieke probleem van die ene
klant. Maar zij lopen dan tegen een muur van regels en procedures aan. Dat frustreert enorm, niet
alleen die individuele medewerker die zijn talent niet kan gebruiken, maar ook de organisatie, die zo
een kans op broodnodige vernieuwing misloopt.
Om echt gebruik te maken van de juiste mix van inventiviteit en structuur, moet je de gele wereld
van creativiteit en groei ontvlechten van de blauwe wereld van het proces. Trek ze uit elkaar, en
maak duidelijk waar in de organisatie het proces leidend is en er dus geen ruimte is voor creativiteit,
en waar in de organisatie creativiteit en vernieuwing mogen bloeien en groeien. Je hoeft niet de
hele organisatie overhoop te gooien: op bepaalde plekken blijft management en controle nog
steeds gewenst en zelfs noodzakelijk. Maar laat dit niet de hele organisatie overwoekeren en
verstikken.
Zet je belangrijkste asset, het corporate brain oftewel de creativiteit, vervolgens daar in waar de
organisatie er het meeste profijt van heeft. Waar dat is, dat hangt vooral af van je business model.
Daarvoor is het nodig dat je weet waar het nu eigenlijk allemaal om draait, het waarom van de
organisatie. Wat onderscheidt je van je concurrenten, waarom komen je klanten bij jou en gaan ze
niet een deur verder? De meest succesvolle bedrijven weten dat, en handelen daar naar door
scherpe keuzes te maken.

3. e-office bv T +31(0)88-00 18 300
Duwboot 20 F +31(0)88-00 18 399
3991 CD Houten www.e-office.com
The Netherlands info@e-office.com
met YELLOW&BLUE aan de slag
Om met YELLOW&BLUE aan de slag te kunnen gaan, hebben wij een aantal
vragen opgesteld waarmee je jouw organisatie door een blauw-gele bril kunt
bekijken:
1. wat zijn de Why, How en What van jouw organisatie?
2. zet de bestaande processen op een rij en bepaal in hoeverre deze
bestaan uit gele (creatieve, innovatieve, sociale) en blauwe (procesmatige, voorspelbare)
processen. Werkt het zo goed? Wat zijn de knelpunten?
3. kijk naar de balans tussen geel en blauw en bedenk of deze wel past bij de Why, how, what
van je organisatie. Skip alles wat overbodig is.
Blauw:
i. Zijn de blauwe processen wel voldoende blauw of zit er misschien nog teveel
creativiteit in die de voorspelbaarheid van het proces in gevaar kan
brengen?
ii. Zijn er nog gele activiteiten of processen die eigenlijk moeten worden omgezet
naar blauw? Uiteindelijk ga je de meeste marge maken wanneer je de
oplossing in een blauw proces kunt gieten.
Geel:
iii. Hoe staat het met de gele processen? Wordt het corporate brain van de
organisatie optimaal ingezet en gebruikt?
iv. Waar en op welke wijze zou het corporate brain nog beter georganiseerd
kunnen worden zodat het bedrijf de kennis en de creativiteit maximaal kan
kapitaliseren?
v. Zie je het corporate brain als een asset en bestuur je het ook zo? Maak je echt
gebruik van de kracht van je mensen?
4. Zijn de juiste randvoorwaarden en systemen aanwezig om de blauwe en gele processen te
ondersteunen (in plaats van te frustreren)? Denk aan ICT, besturing, beloning, beoordeling,
fysieke ruimte, cultuur. Zijn die randvoorwaarden in overeenstemming met de processen of
zitten ze elkaar dwars?
5. Is het leiderschap voorbereid om zowel met de blauwe als gele processen om te kunnen
gaan?
6. En tot slot en het meest belangrijke: hoe staat het met de mensen (en met jezelf
natuurlijk)?
a. Hoe zien de taken van de medewerker eruit in termen van YELLOW&BLUE? Elke
functie kent wel blauwe en gele aspecten, toch zal de verdeling per functie
uiteraard verschillend zijn.
b. Is het besef bij de medewerkers aanwezig van het belang en de noodzaak van
zowel blauw als geel gedrag en taken? Nemen ze hun verantwoordelijkheid?
Worden hun bijdragen voldoende gewaardeerd?
c. Zitten de juiste mensen op de juiste plek? Wat zijn hun drijfveren en kwaliteiten en
sluiten deze goed aan op de blauwe en gele kanten van hun taken?
d. Organiseer trainingen en workshops om medewerkers en leidinggevenden te
ondersteunen bij het ontwikkelen van het juiste gedrag dat nodig is voor blauwe en
gele werkzaamheden.

4. e-office bv T +31(0)88-00 18 300
Duwboot 20 F +31(0)88-00 18 399
3991 CD Houten www.e-office.com
The Netherlands info@e-office.com
meer informatie:
Deze whitepaper is een samenvatting van het boek Yellow&blue – de juiste mix van inventiviteit en
structuur van Roland Hameeteman.

5. e-office bv T +31(0)88-00 18 300
Duwboot 20 F +31(0)88-00 18 399
3991 CD Houten www.e-office.com
The Netherlands info@e-office.com