"Kozmetik Sektörü" üzerine bir çalışma

1. KOZMETİK SEKTÖRÜ Sektör Raporu

3. DURUM ANALİZİ

4. GÜL VE GÜLYAĞI

14. KOZMETİK

15. Kozmetik “ Cosmetic “ kelimesi Yunanca “ Cosmos “ evren anlamına gelmektedir. “ Cosmeni “ de sağlıklı, bakımlı ve güzel olmayı, bu sonuçları elde etmeyi ve sürdürmeyi belirtir. Genellikle sağlıklı, bakımlı ve güzel insan, güvenli insan demektir. Bu insanların oluşturduğu toplumlar mutlu, dengeli ve verimli olurlar. Kozmetik ürünleri genel tanımı şöyledir: İnsan vücudunun epiderma, tırnaklar, kıllar, saçlar, dudaklar ve genital organlar gibi değişik dış kısımlarına, ağız ve dişlere veya mukozaya uygulanmak üzere hazırlanmış, amacı veya yan amacı bu kısımları temizlemek, koku vermek ve korumak suretiyle iyi bir durumda muhafaza etmek, görünümünü değiştirmek ve vücut kokularını düzeltmek olan, saç boyaları ve saç açıcıları da dahil bütün preparatlar ve /veya maddelerdir.

25. PARFÜM

28. ÜRÜN ANALİZİ

37. PAZAR ANALİZİ

38. GÜL VE GÜLYAĞI

41. KOZMETİK

42. SEKTÖRÜN SINIFLANDIRILMASI Kozmetik sanayi ürünlerinin GTİP Pozisyon no.ları 3303–07’dir. Sektörün ürettiği ürünlerin sınıflandırılması şu şekildedir: * Kremler, emülsiyonlar, losyonlar, jeller ve yağlar (el, yüz, ayak v.b. için) * Yüz maskeleri (cilt soyucu olanlar hariç ) * Fondötenler (sıvı, pat, toz) * Makyaj pudraları, banyo sonrası kullanılacak pudralar, hijyenik pudralar v.b. * Tuvalet sabunları, deodorant sabunlar ve kalıp temizleyiciler * Koku veren ürünler: — parfümler (en az % 5 a/a esans içerenler) — tuvalet suları ( eu de toilette) ( en az % 1,5 a/a esans içerenler) — kolonyalar ( eu de cologne ) — limon kolonyaları en az 70 derece (%h/h), diğer kolonyalar en az 60 derece (%h/h) alkol içermelidir. Limon kolonyaları hiç bir boyar madde içermemelidir, rengi yalnızca kullanılan, esanstan kaynaklanabilir. Kolonya üretimi ve dolumu yapılacak yerlerin, Kozmetik Yönetmeliğinin ilgili maddelerinde belirtilen kurallara ve İyi Üretim Uygulamaları Kılavuzuna uygun olması şartı aranır.

43. — kokulu sular * Banyo ve duş ürünleri(tuzlar, köpükler, yağlar, jeller v.b.) * Depilatuarlar (kıl dökücü ve kıl sökücüler) * Koku giderici ve ter önleyiciler * Saç bakım ürünleri — saç boyaları ve açıcıları — dalgalandırma, düzleştirme ve sabitleştirme amacıyla kullanılanlar — temizleyiciler (losyonlar, pudralar, şampuanlar) — saça şekil verenler ve şekli koruyanlar (losyonlar, saç spreyleri, briyantinler) * Traş için kullanılan ürünler (kremler, köpükler, losyonlar v.b.) * Yüz ve göz makyajında ve makyajın temizlenmesinde kullanılan ürünler * Dudaklara uygulanmak üzere hazırlanmış ürünler * Ağız ve diş bakım ürünleri * Tırnak bakımı ve süsü için kullanılan ürünler * Haricen uygulanacak kişisel hijyenik ürünler * Güneş ürünleri (güneşlenme öncesi ve sonrası) * Güneş olmaksızın cilde yanık ten görünümünü vermek üzere kullanılan ürünler * Cilt rengini açmak için kullanılan ürünler * Cilt kırışıklıklarına karşı kullanılan ürünler

44. SEKTÖRDEKİ KURULUŞLAR Kozmetik ürünleri alanında faaliyet gösteren kuruluşlar; yabancı sermayeli uluslararası kuruluşlar, bunların yerli kuruluşlarla olan ortaklıkları ve tamamı yerli sermayeye dayalı kuruluşlar olmak üzere 3 kısma ayrılırlar. Bu kuruluşların önemlileri ve faaliyet gösterdikleri kozmetik ürün kategorileri aşağıdaki tabloda gösterilmektedir.

45. SEKTÖRDE FAALİYET GÖSTEREN ÖNEMLİ FİRMALAR FAALİYET GÖSTERİLEN ÜRÜN KATEGORİSİ FİRMA ADI SERMAYE YAPISI FAALİYET ŞEKLİ PAZARDA DEĞER OLARAK PAYI (%) SAÇ BAKIM AĞIZ BAKIM CİLT BAKIM DEODORANT VE PARFÜMERİ SABUN VE DUŞ JELİ RENKLİ KOZMETİK PROCTER&GAMBLE YABANCI İTHALAT 11,5 UNILEVER YABANCI ÜRETİM/ İTHALAT 12 ECZACIBAŞI/ BEISDORF YABANCI/ YERLİ ÜRETİM/ İTHALAT 9,7 COLGATE/PALMOLIVE YABANCI ÜRETİM/ İTHALAT 5,6 HENKEL/ SCWARZKOPF YABANCI İTHALAT 3 GILLETTE YABANCI İTHALAT 3

46. EVYAP YERLİ ÜRETİM 5 KOPAŞ YERLİ ÜRETİM 1,8 LOREAL YABANCI İTHALAT 1,7 WELLA YABANCI İTHALAT 1,7 J&J YABANCI İTHALAT 1,2 AROMEL KİMYA YERLİ ÜRETİM 1,5 HOBİ KOZMETİK YERLİ ÜRETİM 1,5 CANAN KOZMETİK YERLİ ÜRETİM 1,5 FİRMA ADI SERMAYE YAPISI FAALİYET ŞEKLİ PAZARDA DEĞER OLARAK PAYI (%) SAÇ BAKIM AĞIZ BAKIM CİLT BAKIM DEODORANT VE PARFÜMERİ SABUN VE DUŞ JELİ RENKLİ KOZMETİK

47. MEVCUT KAPASİTE VE KULLANIMI Firma ve ürün bazında çok farklı kapasite kullanımı yüzdeleri mevcuttur ve sektör ortalaması da, % 40 kapasite kullanımına gelmektedir. Burada sektörün bazı kısımlarında bu rakam % 60–70’lere çıkmakta (diş macunu, şampuan gibi) bazılarında ise % 10–15’lere inmektedir(dekoratif kozmetikler). Sektörde kapasite kullanımı vardiya çalışmalarına göre azaltılıp fazlalaştırılmaktadır. Yani kafi derecede esneklik mevcut olup, talep karşılanmaması diye bir husus yoktur.

48. ÜRETİM TEKNOLOJİSİ Sektörde faaliyet gösteren firmalardan bilhassa dış ülkeler ile bağlantılı olanlar en son teknolojik gelişmeleri takip ve tetkik etmektedirler. Ancak,bu sektörde küçük yerli firma adedi o kadar yüksektir ki, bunların son gelişmelerinin takip ve tetkiki beklenmemelidir. Dolayısı ile de, dünya standartlarına uygun mamul üretimi henüz tam olarak uygulanmamakta olup, bilhassa KALİTE kavramı henüz tam olarak algılanamamıştır. Sektörde faaliyet gösteren yabancı sermayeli uluslar arası kuruluşlar ve bunların yerli firmalarla olan ortaklıkları üretimlerinde teknolojik gelişmelere yer vermekte ve paketleme işlemlerini yüksek hızlı tam otomatik hatlarda yapmaktadırlar. Ancak özellikle küçük yerli kuruluşlar üretimlerinde daha basit ve el işçiliği fazla olan eski teknolojiler kullanmaktadırlar. Kişi başına kullanımın ve dolayısıyla kapasite kullanımının düşük olması yeni teknolojilere yatırım konusunda firmaların cesaretini kırmaktadır.

54. Türkiye öncelikle kendi bünyesindeki tüketimi arttırabilmelidir. Görüldüğü gibi Avrupa, dünya ortalamasına göre en az şampuanda 2–3 misli, deodorantta 10 misli, diş macununda 3 misli seviyeyi arttırma sahası göstermelidir ki, bu da ekonominin daha fazla canlanması, alış gücünün artması, enflasyonun düşürülmesi ile orantılıdır. — 1998 yılı bazına göre AB’ de toplam kozmetiklerin piyasa değeri: En yüksek ALMANYA ve 9 milyar $ ,en düşük İRLANDA ve 300 milyon $ (nüfus 3,5 milyon) olması yanında TÜRKİYE’de toplam tüketim 327 milyon $ ‘dır. Ayrıca 1995–1998 yıllarında AB ülkelerindeki artış yüzde 6,5 iken Türkiye’de bu oran 1995–1999 yılları arasında ortalama yüzde 5,3 olmuştur.

55. TÜRK TOPLUMUNDA KOZMET İ K TÜKET İ C İ DAVRANI Ş LARI

58. Yaş Dağılımı Bayan Bay Genel Toplam Seçenekler Frekans (f) Yüzde (%) Frekans (f) Yüzde (%) Frekans (f) Yüzde (%) 18-25 Ya ş 446 22 387 19 833 41 26-35 Ya ş 306 15 359 17,5 665 32,5 36-45 Ya ş 182 9 182 8,7 364 17,7 46-59 Ya ş 91 4,45 97 4,8 188 9,3 TOPLAM 1025 50,0 1025 50,0 2050 100,0

59. Gelir Durumu Da ğ ı lı m ı Bayan Bay Genel Toplam Seçenekler Frekans (f) Yüzde (%) Frekans (f) Yüzde (%) Frekans (f) Yüzde (%) -/250 milyon 96 4,7 54 2,8 150 7,5 251/500 milyon 372 18 342 16,7 714 34,7 501/1 milyar 363 17,5 410 20 773 37,5 1 milyar/+ 194 8,5 219 11 413 19,5 TOPLAM 1025 50,0 1025 50,0 2050 100,0

60. Kozmetik Ürünlere Ayr ı lan Ayl ı k Bütçe Da ğı l ı m ı Bayan Bay Genel Toplam Seçenekler Frekans (f) Yüzde (%) Frekans (f) Yüzde (%) Frekans (f) Yüzde (%) -/20 milyon 537 26,2 533 26 1070 52,2 21/40 milyon 287 14 317 15,45 604 29,45 41/80 milyon 101 4,95 87 4,25 188 4,25 81/100 milyon 29 1,4 20 1 49 2,4 101/+ milyon 10 0,5 6 0,3 16 0,8 Di ğ er 61 3,0 62 3 123 3,3 T OPLAM 1025 50,0 1025 50,0 2050 100,0

61. Kozmetik Ürün Kullanımı Yaş Dağılımı

62. Kozmetik Ürün Alı ş veri ş inin Yapıldı ğ ı Yerler

63. Kozmetik Ürün Alırken Etkilenme Durumu

64. Kozmetik Ürün Alışverişi Ödeme Yöntemleri

65. Kozmetik Ürün Alırken Dikkat Edilen Hususlar

67. ÜRETİM MİKTARI VE DEĞERLERİ CİLT BAKIMI 1 - DEĞER ( milyon TL ) YIL 1995 1996 1997 1998 1999 DEĞER DEĞER % DEĞER % DEĞER % DEĞER % 1.600.000 3.300.000 105 5.750.000 75 11.800.000 103 20.000.000 80 Vücut Bakım % 688,5 58 61 57 58 ~ Krem 50,5 50 46 42 41 ~ Losyon 14 14 11 11 13 ~ Yağ 4 4 4 4 4 ~ Bakım 31,5 41,5 39 43 42 1,5 1,5 6 5 5

68. 2 - HACİM (TON/YIL) YIL 1995 1996 1997 1998 1999 HACİM HACİM % HACİM % HACİM % HACİM % 1.250 1.550 26 1.700 7 1.725 2 1.845 7 Vücut Bakım % 86 81 83,5 83,5 83,5 ~ Krem 53 51 53 53,5 53 ~ Losyon 28 25 25 25,5 26 ~ Yağ 5 5 5 5 5 ~ Bakım 14 19 16,5 16,5 16,5 0,6 5 3 3 3

69. SAÇ BAKIMI 1- ŞAMPUAN DEĞER ( milyon TL ) Yıl 1995 1996 1997 1998 1999 DEĞER HACİM % HACİM % HACİM % DEĞER % Toplam 4.500.000 8.350.000 85 17.900.000 114 39.300.000 120 66.750.000 79 2 si birarada % 55 60.6 59.5 555 52 ~ normal 38 44 43 39.5 37 ~ kepeğe karşı 12,50 14 15,50 15,50 15,5 ~ bebek 3 1,5 1 1 1 ~ bitki özlü 1,5 0,8 0,5 0,2 0,2 tek olarak 45 39,5 40,5 44,5 48 ~ güzellik 26,5 26 27,5 30,5 33 ~ kepeğe karşı 6 5 6,5 8 9 ~ bebek 6,5 6 5,5 6 6,5 ~ bitki özlü 4 2 10 0,3 0,2

70. HACİM Ton/yıl 1995 1996 1997 1998 1999 Yıl HACİM % HACİM % HACİM % DEĞER % Toplam 11.000 13.300 20,5 16.250 22 18.000 11,5 20.500 15 2 si birarada % 44 49,5 49,5 45,5 43,5 ~ normal 31,5 37 36,5 34 33,5 ~ kepeğe karşı 12,50 14 15,50 15,50 15,5 ~ bebek 3 1,5 1 1 1 ~ bitki özlü 1,5 0,8 0,5 0,2 0,2 tek olarak 45 39,5 40,5 44,5 48 ~ güzellik 26,5 26 27,5 30,5 33 ~ kepeğe karşı 6 5 6,5 8 9 ~ bebek 6,5 6 5,5 6 6,5 ~ bitki özlü 4 2 10 0,3 0,2

72. TÜRKİYE’DE KOZMETİK ENDÜSTRİSİNİN MEVCUT DURUMU Ülkemizde 80’li yılların sonu ve 90’lı yılların başlarından itibaren, kişisel bakım ve uygulamalardan başka “profesyonel” bakım ve uygulamalar konusu gündeme gelmeye başlamıştır. Profesyonel bakım ve uygulamalar, önceleri kuaför salonlarında yapılmaya başlanmış ve ilerleyen dönemlerde manikür pedikür ve ağda salonlarından, güzellik salonlarına ve sonraki yıllarda güzellik merkezlerinden estetik merkezlerine geniş bir sektör olarak açılım göstermiştir . Her ne kadar bu metinde profesyonel olarak adlandırılsa da aslında ilk uygulamalar herhangi bir eğitim olmaksızın yapılmaktaydı. Sektör, hizmet sektörü olarak görülmekle beraber, hizmeti verebilmek için gerekli alet, ekipman ve preparatların bunun yanında eğitim ve servis sağlanması gibi faaliyetlerin ciddi bir sanayi oluşturduğu aşikardır. Türkiye’de sektörde faaliyette bulunan kuruluşların, %85 gibi yüksek bir oranı ithalatçı olarak faaliyet gösteren kuruluşlardır. Perakende ürünler sektöründe faaliyet gösteren yabancı sermayeli uluslar arası kuruluşlardan ziyade, bu sektörde çalışma aile şirketleri ile başlamıştır. Takip eden yıllarda bu firmalarda kurumsallaşma gereksinimleri doğmuş ve önceleri kozmetik ürün ithalatı ile başlayan faaliyetler estetik cihazları ve sarf malzemelerini de içermeye başlamıştır. Günümüzde ithalatçı firmaların imalatçı boyutu kazandığını da gözlemekteyiz. Ancak imalat genellikle ithal edilmiş olan cihaz veya kozmetiğin kopyalanmasından öteye gidememektedir. İmalatın pazarı ise yaygın olarak iç piyasa olmaktadır. Son birkaç sene içinde birkaç firma Avrupa fuarlarında da boy göstermekte ve ihracat yapmaktadır.

74. KOZMETİK SEKTÖRÜNDE FİRMALARIN İLLERE DAĞILIMI

75. KOZMETİK SEKTÖRÜNDE FİRMALARIN ŞEHİRLERE DAĞILIMI PS: Personel Sayısı ŞEHİRLER PS<=9 10<=PS<=49 50<=PS<=99 100<=PS<=249 250<=PS TOPLAM İSTANBUL 71 55 9 9 2 146 İZMİR 19 9 1 29 KONYA 21 5 26 BALIKESİR 19 1 20 ANKARA 9 9 18 GAZİANTEP 13 1 14 BURSA 12 12 KOCAELİ 4 3 1 2 1 11 ISPARTA 7 2 1 10

76. İLLERE GÖRE İSTİHDAM DAĞILIMI M: Mühendis; T: Teknisyen; U: Usta; İ: İşçi; İD: İdari İl Adı Kayıtlı Üretici Personel Bilgileri M T U İ İD TOPLAM İSTANBUL 146 128 129 227 3,405 926 4,815 İZMİR 29 28 18 33 214 114 407 KONYA 26 25 2 26 98 20 171 BALIKESİR 20 5 2 14 42 27 90 ANKARA 18 16 10 23 133 34 216 GAZİANTEP 14 10 0 11 31 19 71 BURSA 12 5 0 7 27 5 44 KOCAELİ 11 56 118 23 385 96 678 ISPARTA 10 2 5 11 107 15 140

77. İLLERE GÖRE SEKTÖREL KAPASİTE MİKTARLARI İl Adı Kayıtlı Üretici Alan Bilgileri ( m2 ) Kapalı Alan Açık Alan İSTANBUL 146 290,778 388,433 İZMİR 29 20,732 28,471 KONYA 26 20,607 17,207 BALIKESİR 20 3,593 7,210 ANKARA 18 18,310 11,940 GAZİANTEP 14 6,321 11,645 BURSA 12 8,355 8,262 KOCAELİ 11 89,020 268,213 ISPARTA 10 22,941 220,991

78. İLLERE GÖRE SEKTÖREL KAPASİTE MİKTARLARI İl Adı Kayıtlı Üretici Üretim Kapasitesi ADET TON LİTRE KG İSTANBUL 146 143,754,641 236,966 21,835,703 8,342,354 İZMİR 29 7,722 7,109,980 4,709,000 KONYA 26 3,100,800 2,820 5,893,350 7,689,638 BALIKESİR 20 3,282,006 40,200 ANKARA 18 396,875 6,343 2,314,305 10,802,750 GAZİANTEP 14 225,000 2,533 865,725 BURSA 12 688 1,494,715 367,500 KOCAELİ 11 33,446,000 24,692 127,500 3,339,000 ISPARTA 10 284,766 110,620 56,100

84. RAKİP ANALİZİ