SlideShare a Scribd company logo
1 of 24
Download to read offline
rapport
interviews
klantgroep
woningcorporaties
trends en
ontwikkelingen
Heembouw rapport interviews klantgroep woningcorporaties
rapport interviews trends en ontwikkelingen klantgroep woningcorporaties pagina 3
Aanleiding
Heembouw heeft eind 2010 haar ondernemingsplan voor 2011 en verder vastgesteld. Hierin ligt de focus
op klantgroepen; een omschakeling van het traditionele denken vanuit bouwdisciplines naar het denken in
klantwensen. Door focus op een specifieke klantgroep kan meer klantwaarde worden gecreëerd. Met als
resultaat meer toegevoegde waarde, een goed lopend proces, weinig verspilling en een beter product. Dit
sluit naadloos aan bij onze aanpak van het bouwproces, Lean Bouwen volgens Heembouw, gebaseerd
op de Lean-filosofie, waarmee Heembouw in 2004 gestart is. Het creëren van maximale klanttevredenheid
tegen de laagst mogelijke kosten, is de kern van Lean Bouwen.
De woningcorporaties vormen één van de belangrijkste klantgroepen van Heembouw. De vestiging
Heembouw Noordwijkerhout heeft zich de laatste jaren ontwikkeld tot specialist op gebied seriematige
woningrenovatie en onderhoud voor deze klantgroep. In de toekomst gaat de vestiging zich nog meer
richten op de corporatiesector, waarbij we onze kennis en ervaring bundelen in de ontwikkeling van dé
integrale huisvestingsoplossing: de allesomvattende oplossing voor de huisvestingsvraagstukken van de
corporatie.
In de periode van maart tot en met juni 2011 zijn door de vestigingsdirecteur en commercieel manager van
Heembouw Noordwijkerhout interviews gehouden met vertegenwoordigers van woningcorporaties om de
nieuwe visie en strategie van Heembouw toe te lichten en de dialoog aan te gaan over de verwachtingen en
wensen die woningcorporaties hebben ten aanzien van de dienstverlening van Heembouw, geplaatst in het
licht van de huidige en toekomstige ontwikkelingen op corporatiegebied.
Aan de hand van de uitkomsten van deze interviews leest u in dit rapport wat op dit moment actueel is bij de
corporaties.
Wij wensen u veel leesplezier.
Heembouw
oktober 2011
Heembouw rapport interviews klantgroep woningcorporaties
rapport interviews trends en ontwikkelingen klantgroep woningcorporaties pagina 5
Inhoudsopgave
	3	 Aanleiding
	5	 Inhoud
	 7	 De interviews
	 8	 Ontwikkelingen bij de woningcorporaties
	10	 Bouwteam en (keten)samenwerking
	12	 Toekomst corporatiebranche
	14	 Toekomst onderhoud- en technische dienst corporatie
	16	 Duurzaamheidambitie corporaties
Heembouw rapport interviews klantgroep woningcorporaties
Manager / Hoofd vastgoed onderhoud (41%)
	 Directeur / Bestuurder (38%)
	 Projectleider (20%)
	 Overig (1%) 41%
20%
38%
rapport interviews trends en ontwikkelingen klantgroep woningcorporaties pagina 7
De interviews
Er zijn 33 vertegenwoordigers van 29 woningcorporaties geïnterviewd.
Voor de complete lijst deelnemers zie bijlage 1.
Profiel geïnterviewden
De interviews zijn allemaal persoonlijk afgenomen,
volgens een vaste set vragen:
1.	 Welke ontwikkelingen ziet u bij uw woningcorporatie, waar wij als Heembouw met onze dienstverlening
op aan zouden moeten/kunnen sluiten?
2.	 Als u kijkt naar ons idee van dé integrale huisvestingsoplossing, op welk gebied zouden wij ons dan
verder kunnen ontwikkelen om hier invulling aan te geven?
3.	 Welke ontwikkeling ziet u in de samenwerking met leveranciers zoals wij?
4.	 Hoe kijkt uw corporatie tegen samenwerking in bouwteam en ketensamenwerking?
5.	 Hoe ziet u de toekomst van de corporatie branche en wat denkt u dat de kerntaak van een corporatie
over 5 – 10 jaar is?
6.	 Hoe ziet u de toekomst van de onderhouds/technische dienst bij uw corporatie?
7.	 Wat is de duurzaamheidambitie van uw corporatie?
Heembouw rapport interviews klantgroep woningcorporaties
rapport interviews trends en ontwikkelingen klantgroep woningcorporaties pagina 9
Uit de media
pagina 10 rapport interviews trends en ontwikkelingen klantgroep woningcorporaties
Ontwikkelingen
bij de woningcorporaties
Algemene trends en ontwikkelingen in de sector [1] [2]
Focus op volkshuisvestelijke kerntaken.
Afnemend investeringsvolume; tot 2016 verwachten corporaties € 54,1 miljard te investeren (borgbare
investeringen), ruim 9% onder de verwachtingen een jaar eerder. In 2010 investeerden de corporaties
bijna € 10 miljard.
Stijgende investeringen in woningverbeteringen: sinds 2007 investeren corporaties meer in
woningverbetering.
Lagere nieuwbouwproductie
Minder nieuwbouw huurwoningen en groei van de bouw van goedkopere koopwoningen
Minder sloop: corporaties slopen minder woningen; in 2010 werden 13.000 woningen gesloopt tegen
15.000 gemiddeld de jaren daarvoor.
Toename langlopende schulden: bij stijgende rente afname vrije exploitatiekasstromen.
Dé integrale huisvestingsoplossing van Heembouw
Wij creëren en realiseren dé integrale huisvestingsoplossing. Dat is de visie van Heembouw. Dat betekent
dat Heembouw haar klanten optimaal wil bedienen en de best passende oplossing bieden voor hun
huisvestingsvraagstukken, of het nu gaat om nieuwbouw of renovatie. De oplossing die Heembouw biedt
heeft betrekking op de totale levenscyclus van een gebouw. Duurzaamheid is een belangrijk item en we
kijken naar het gebouw in relatie tot omgeving en milieu als ook de mogelijkheden voor alternatief gebruik.
Voor de klantgroep woningcorporaties omvat de integrale oplossing de volgende diensten:
Planontwikkeling, i.c.m. ontwikkeling van concepten
Projectontwikkeling
Uitwerken van tekeningen
Kennis van installaties
Bouw
Onderhoud
Kennis van verduurzaming
Sociale begeleiding bewoners
BuildingScan
Optimaal Woning
Aan de opdrachtgever is de keuze welke onderdelen van dé integrale huisvestingsoplossing hij wenst.
[1] Trendrapportage woningcorporaties 2011, WSW
[2] Sectorbeeld Centraal Fonds Volkshuisvesting 2010
rapport interviews trends en ontwikkelingen klantgroep woningcorporaties pagina 11
Welke ontwikkelingen ziet u bij uw woningcorporatie waar wij als
Heembouw met onze dienstverlening op aan zouden moeten/kunnen
sluiten? Als u kijkt naar ons idee van dé integrale huisvestings-oplossing,
op welk gebied zouden wij ons dan verder kunnen ontwikkelen om hier
invulling aan te geven?
“Ontzorg ons” zeggen de corporaties. De kennis op technisch gebied neemt
af en er is behoefte aan inbreng van de aannemer op dit vlak, maar ook aan
advies op gebied van duurzaamheid en energie.
Lean Bouwen biedt voordelen: de corporaties zien faalkostenreductie en
betrouwbare planningen als grootste pluspunten van Lean Bouwen volgens
Heembouw.
De technische kennis binnen de woningcorporaties neemt af; beheer wordt belangrijker. De omstandigheden
dwingen de corporaties tot kostenbesparingen. Corporaties leggen de vraag naar technische kennis bij
externe partijen zoals Heembouw neer. Waarbij de corporaties overigens de touwtjes in handen willen
houden. De allesomvattende integrale oplossing die Heembouw voor de huisvestingsvraagstukken van haar
klanten biedt, mag niet ten koste gaan van de regierol van de corporaties.
Dit betekent overigens niet dat de corporaties geen uitbreiding van de rol voor een partij als Heembouw zien.
Er is behoefte aan ontzorgen door:
Leveren van kennis en mee te denken in met name het voortraject
Participatie in bewoners communicatie
Te zorgen voor bewonersbegeleiding
Leveren van installatiekennis (energieadvies)
Budgetbewaking, project binnen budget realiseren.
Heembouw is al sinds 2004 bezig met Lean Bouwen. Al haar projecten worden op de lean-manier
uitgevoerd. De woningcorporaties die hier ervaring mee hebben, zijn positief en noemen als belangrijkste
aspecten de reductie van faalkosten en een betrouwbare planning. Dit laatste zorgt ervoor dat er goede
afspraken met de bewoners gemaakt kunnen worden; een belangrijk punt voor de corporaties.
pagina 12 rapport interviews trends en ontwikkelingen klantgroep woningcorporaties
Bouwteam en (keten)samenwerking
Aanbestedingsmarkt
De meeste bouwprojecten in de renovatie voor corporaties worden in het huidige economische klimaat
in aanbesteding uitgevoerd. Heembouw heeft een voorkeur voor samenwerking op basis van bouwteam
of turnkey. Deze manier van samenwerking leidt tot betere prestaties, een lagere kostprijs en daarmee
een win-win situatie voor beide partijen. Daarbinnen willen en kunnen we verantwoordelijkheid nemen
voor het ontwerptraject en is er volop gelegenheid om kennis en expertise in te brengen. Dit is niet alleen
kennis die wij zelf in huis hebben, maar ook de inbreng van onze leveranciers. Wij zijn ervan overtuigd dat
samenwerking in de keten leidt tot het beste resultaat.
Ketenintegratie, ketensamenwerking, supply chain
management, innovatie van de bouwkolom
Deze termen die hetzelfde begrip duiden zijn ‘hot’ binnen corporatieland. Een aantal corporaties, waarvan
Woonwaard, Com.wonen en Stadgenoot het meest in de publiciteit staan, is hier nadrukkelijk mee bezig.
Maar wat is het? De definitie van Aedes: een meer efficiënte en transparante samenwerking tussen
opeenvolgende schakels in de bouwkolom. Van opdrachtgever, via ontwikkelaar, architect, specialisten en
aannemer tot aan de klant.
Ketensamenwerking betekent het benutten van elkaars kennis en het in vertrouwen samenwerken aan een
gezamenlijk doel zodat gezamenlijk voordeel kan worden behaald. Ketenintegratie is niet alleen toepasbaar in
de bouw, maar kan in elk proces worden toegepast. Van het aannemen van een werknemer tot de catering.
rapport interviews trends en ontwikkelingen klantgroep woningcorporaties pagina 13
Welke ontwikkeling ziet u in de samenwerking met leveranciers zoals
wij? Hoe kijkt uw corporatie tegen samenwerking in bouwteam en
ketensamenwerking?
“Ketensamenwerking heeft de toekomst” zeggen de corporaties. Het biedt
voordelen, vooral op het gebied van kennisdeling en risicospreiding. Maar
alle mooie intenties ten spijt, het “kan niet in deze tijd”. Ook al heeft het de
persoonlijke voorkeur te werken in bouwteam en ketensamenwerking, het
voorgeschreven aanbestedingsbeleid staat dit in de weg.
Ketensamenwerking, in de betekenis van het gebruik maken van elkaars kennis, heeft de toekomst. De
woningcorporaties reageren positief op het begrip. Het sluit aan bij de beweging die de corporaties maken:
zij worden geacht steeds sneller te handelen, ook naar de bewoners toe. Nauwe samenwerking zorgt ervoor
dat corporaties sneller kunnen schakelen waarbij de aannemer als sparringpartner fungeert. Ondanks de
positieve houding ten opzichte van ketensamenwerking zijn de corporaties nog wel voorzichtig. Dat komt
deels door onervarenheid: sommige corporaties vragen zich af of ketensamenwerking wel een financieel
voordeel voor alle betrokken partijen op kan leveren. Dit vraagt om transparantie, en daar hebben sommige
corporaties moeite mee. Het voorgeschreven aanbestedingenbeleid staat ketensamenwerking in de weg.
Het vertrouwen dat er moet zijn in de betrokken partijen om op deze manier samen te werken ontbreekt.
Corporaties kiezen voor samenwerking in bouwteam wanneer het gaat om moeilijke/complexe projecten;
dan wordt de inbreng van kennis van buitenaf gevraagd. Bij simpelere en standaard projecten wordt er
aanbesteed. De gesprekpartners geven aan dat ze wel een persoonlijke voorkeur hebben voor bouwteam en
ketensamenwerking, maar gebonden te zijn aan het voorgeschreven aanbestedingsbeleid.
pagina 14 rapport interviews trends en ontwikkelingen klantgroep woningcorporaties
Toekomst corporatiebranche
Overheidsregelgeving en kostenstijgingen hebben ervoor gezorgd dat de financiële positie van de
corporatie(sector) langzaam is verslechterd. De investeringen in de bouw van nieuwe sociale huurwoningen,
renovatie van het woningbezit en vernieuwing van maatschappelijk vastgoed staan onder druk. [3]
De activiteiten van woningcorporaties worden als gevolg van de inwerkingtreding van de nieuwe Europese
regelgeving verdeeld in zogenoemde Daeb (Diensten van Algemeen Economisch Belang) activiteiten en niet-
Daeb activiteiten. Alleen voor Daeb activiteiten mag staatssteun worden ontvangen. Corporaties worden drie
verschillende Daeb activiteiten opgelegd:
1. Woningen met een kale huur van minder dan € 652,52 per maand (prijspeil 1/1/2011), waarvan
minimaal 90% wordt toegewezen aan huishoudens met een belastbaar inkomen van minder dan €
33.614 per jaar (prijspeil 1/1/2011).
2. Maatschappelijk vastgoed dat is opgenomen in de gelimiteerde lijst uit de Europese beschikking.
3. Overige Daeb activiteiten. Hieronder valt bijvoorbeeld infrastructuur die verbonden is met de woning
en investeringen in de leefbaarheid.
Koopwoningen en commerciële ruimten zijn voorbeelden van niet-Daeb activiteiten.
Corporaties richten zich met name op DAEB-diensten en komen volgens Europese mededingingsregels dus
in aanmerking voor staatssteun. Dit geldt voor zowel de verhuurexploitatie van het vastgoed, als de uitgaven
voor (des)investeringen in vastgoed voor de exploitatie en bij de nieuwe leningen die ze willen aangaan. De
nieuwbouw van vastgoed voor verkoop is per definitie geen Daeb-activiteit.
[3] Trendrapportage woningcorporaties 2011, WSW
rapport interviews trends en ontwikkelingen klantgroep woningcorporaties pagina 15
Hoe ziet u de toekomst van de corporatie branche en wat denkt u dat de
kerntaak van een corporatie over 5 - 10 jaar is?
“Back to basics, terug naar de kerntaak” zeggen de corporaties over de
toekomst. En: “ons speeltje is afgenomen.” Het toekomstbeeld is meestal
somber: “we gaan in ondernemingskracht achteruit” .
Over het algemeen zien de corporaties de toekomst dus somber in: de omstandigheden (huidige financiële
problemen en verzwakte financiële positie) dwingen hen terug te gaan naar hun kerntaak / core business:
sociale huisvesting voor mensen met een laag inkomen. Dit wordt gezien als een teruggang, want het is
minder commercieel en daardoor minder spannend.
De verzwakking van de financiële positie van corporaties wordt als een bedreiging gezien: leidt tot meer
fusies. Een enkeling is positief gestemd, want er blijft immers altijd een belangrijke rol weggelegd voor de
corporaties. Ook de vrije sector huur wordt als een kans voor de corporaties gezien.
De corporaties zien daarnaast een tweede kerntaak zich steeds meer ontwikkelen: het ontwikkelen en
beheer van maatschappelijk vastgoed. Corporaties kunnen beter vastgoed beheren dan gemeenten;
bovendien zijn beheer en exploitatie van vastgoed geen kerntaak van gemeenten.
Op een ander vlak betekent terug naar de kerntaken dat corporaties niet meer investeren in risicovolle
commerciële projecten.
pagina 16 rapport interviews trends en ontwikkelingen klantgroep woningcorporaties
Toekomst onderhoud- en
technische dienst corporaties
Sterfhuisscenario of toekomstperspectief?
Ongeveer 40% van alle woningcorporaties besteedt alle onderhoudstaken uit. De overige woningcorporaties
hebben een eigen uitvoerende onderhoudsdienst, die zich voornamelijk bezighoudt met reparaties en
mutatie-onderhoud. Planmatig onderhoud wordt in de meeste gevallen volledig uitbesteed. In de verhouding
wel – niet uitbestedende corporaties is de laatste jaren weinig verandering.
Voor corporaties met een eigen onderhoudsdienst zijn de klantcontacten het meest belangrijke argument
een intern bouwbedrijf te hebben. Daarnaast zijn kosten een belangrijk argument: externe bedrijven moeten
19% btw doorberekenen op de loonkosten.
Een reden voor corporaties om onderhoud uit te besteden is dat dit niet tot de core-business behoort.
Ook hier zijn kosten een argument, maar dan de lagere kosten: de integrale kosten voor uitbesteden van
onderhoud liggen per saldo lager.
Bedrijfstakinformatie van Aedes laat zien dat corporaties met een eigen uitvoerende dienst jaarlijks gemiddeld
10% duurder uit zijn dan corporaties zonder eigen dienst. [4]
[4] usp corporatie bouwplannen
rapport interviews trends en ontwikkelingen klantgroep woningcorporaties pagina 17
Hoe ziet u de toekomst van de onderhouds/technische dienst
bij uw corporatie?
Corporaties staan hierin lijnrecht tegenover elkaar: ”wij hebben ons
onderhoud geheel bij marktpartijen neergelegd, en naar tevredenheid”
versus “onderhoud en servicemedewerkers zorgen voor de band met de
bewoners; zijn onze voelsprieten”.
Deze laatste geluiden ten spijt is het de algemene trend bij de corporaties dat de onderhoudsdienst/
technische dienst steeds meer beperkt wordt en inkrimpt. Het onderhoud wordt bij veel corporaties
uitbesteed aan marktpartijen. Daarnaast is er een beweging dat een aantal corporaties het onderhoud
weer zelf meer in eigen hand nemen. De overwegingen die zij daarbij hebben is dat ze daardoor dichterbij
de bewoners komen te staan, en dat onderhoud daardoor makkelijker te organiseren is. Ook financiële
overwegingen spelen hierbij een rol. Grotere woningcorporaties hebben nogal eens een eigen aannemer
binnen de organisatie. Door het onderhoud niet uit te besteden bij een externe partij heeft de corporatie
hierbij een BTW-voordeel.
Zelf het onderhoud uitvoeren past bij het belang dat corporaties hechten aan het onderhouden van eerste
lijns contact met de bewoners; zo blijft er voeling met de klant en wordt gezien wat er achter de voordeur
gebeurt.
Desondanks is bij veel woningcorporaties de onderhoudsdienst al deels afgebouwd; het mutatie onderhoud
wordt door marktpartijen uitgevoerd. Uitzondering onder de ondervraagde corporaties is Woonzorg
Nederland: zij gaan terug naar de klant en van centralisatie naar decentralisatie.
pagina 18 rapport interviews trends en ontwikkelingen klantgroep woningcorporaties
Duurzaamheidambitie corporaties
Energiebesparen moet woonlasten verlagen
De Woonbond, Aedes en het Rijk hebben 10 oktober 2008 hun handtekening gezet onder het Convenant
Energiebesparing Corporatiesector. Uitgangspunt is dat energiebesparende maatregelen tot lagere
woonlasten voor de huurders leiden. Voor de bestaande bouw is de energiebesparingsdoelstelling in 2010
ten minste 20 % te besparen op het gasverbruik en voor nieuwbouw het energieverbruik per 1 januari 2011
te verlagen met 25 procent. Vanaf 1 januari 2015 moet dat 50 procent zijn.
Aedes en de Woonbond willen bij ingrijpende woningverbetering de woningen op het niveau van Energielabel
B brengen of het Energielabel met minimaal twee labels verbeteren.
Hiermee sluiten Aedes en Woonbond zich aan bij het convenant Energiebesparing bestaande gebouwen
(Meer met Minder) en het Lenteakkoord Energiebesparing in de nieuwbouw.
Duurzaamheid staat voor de corporaties in de top drie van belangrijkste thema's voor de komende jaren, na
vergrijzing en 'individuele klantbenadering'. Het gaat hierbij niet alleen om zaken als energiebesparing, maar
ook om levensduur van het vastgoed en woningkwaliteit.
Per 1 juli 2011 is het energielabel opgenomen in het Woningwaarderingsstelsel (WWS). Dit is een belangrijke
stimulans voor corporaties om energiebesparing mee te nemen in voorraadbeleid en portefeuillebeheer.
rapport interviews trends en ontwikkelingen klantgroep woningcorporaties pagina 19
Wat is de duurzaamheidambitie van uw corporatie?
De meeste corporaties hebben hun duurzaamheidambities vastgelegd in het
corporatiebeleid. Om dit concreet te maken is evenwel een probleem: “Hoe
kunnen we onze duurzaamheidmaatregelen op een nette manier doorbelasten
aan onze huurders?”
De ondervraagde woningcorporaties ervaren het als lastig om handen en voeten te geven aan de
duurzaamheidambitie. Dit heeft onder andere te maken met het niet kunnen doorberekenen van de
kosten die het toepassen van energiebesparende maatregelen met zich meebrengt aan de bewoners. De
investering is dan ook het grootste struikelblok voor het daadwerkelijk omzetten van ambities in acties. De
opname van het energielabel in het Woningwaarderingsstelsel per 1 juli 2011 kan hierin mogelijk verandering
brengen.
Het oppakken van de duurzaamheidambitie gebeurt het meest in combinatie met het groot onderhoud van
projecten. Hierbij is het uitgangspunt: verbetering van het energielabel met tenminste twee labels en reductie
van de CO2 uitstoot. De woningvoorraad van de corporaties is overigens inmiddels wel voorzien van
energielabels. Tijdens mutaties wordt relatief weinig aan verbetering van de duurzaamheid gedaan; dit zorgt
voor teveel verschillen in het woningbezit van de corporaties. Daarom wordt voor een collectieve aanpak
gekozen.
Heembouw rapport interviews klantgroep woningcorporaties
rapport interviews trends en ontwikkelingen klantgroep woningcorporaties pagina 21
			Met dank aan:
			 H. (Hans) Al	 Woningcorporatie Stek
			 H. (Hans) Bakker	 Westhoek Wonen
			 J. (Jan) Beelo	 Corporatie Vestia Den Haag Zuid-West
			 A. (André) Bielefeld	 Corporatie Vestia Zoetermeer
			 A. (Alfred) Busser	 Woningcorporatie Dunavie
			 W. (Wil) van Dam	 Woningbouwvereniging Sint Willibrordus
			 M. (Michiel) Ensink	 SLS Wonen
			J. (Jan) van Esschoten	 Woningbouwvereniging Reeuwijk
			 M. (Martin) ter Haar	 Woonzorg Nederland
			 I. (Ivan) ten Have	 De Goede Woning
			 C. (Cees) Hemstede	 Woningstichting Buitenlust
			 J. (Jan) Hendriks	 Woningcorporatie de Alliantie
			 R. (Rob) Hensen	 Woningbouwvereniging Alkemade
			 J. (Jan) Hulsbergen	 Corporatie Vestia Scheveningen
			 B. (Bauke) Kalverda	 Woningstichting Warmunda
			 J. (John) Kinkel	 Woningcorporatie Habeko
		 C. (Cock) van Leeuwen	 Woningstichting Sint Antonius van Padua
			 E. (Emile) Linotte	 Woningcorporatie Stek
			 E. (Ed) Pannebakker	 De Goede Woning
			 W. (Wim) Panneman	 Woningcorporatie Rijnhart Wonen
			 E. (Eric) Parel	 Corporatie Vestia Westland
			 R. (René) Penning	 Woningcorporatie Dunavie
			 D. (Dennis) Pronk	 Corporatie Vestia Delft
			 K. (Koos) Roijers	 Staedion
			 S. (Steven) Schrader	 Woningstichting Vooruitgang
			 A. (Andries) Span	 Woonpartners Midden Holland
			 O. (Oetze) Stienstra	 Trifolium Woondiensten
			 A. (Aad) Terwiel	 Woningcorporatie Rijswijk Wonen
			 A. (Auke) Uilkema	 Noordwijkse Woningstichting
			 R. (Ruud) Vergeer	 Woondiensten Aarwoude
			 A. (Aad) Verkade	 Woningstichting Sint Antonius van Padua
			 J. (Hans) van Zoest	 Bouwkundig Adviesbureau Bollenstreek
			 A. (Ad) Zopfi	 Wassenaarsche Bouwstichting
Heembouw rapport interviews klantgroep woningcorporaties
rapport interviews trends en ontwikkelingen klantgroep woningcorporaties pagina 23
Meer weten
of een afspraak maken?
twitter.com/heembouw
Vestiging Noordwijkerhout
Gieterij 35
Postbus 79
2210 AB Noordwijkerhout
(0252) 34 01 44
m.akerboom@heembouw.nl
06 53 68 73 58
M.P. (Martien) Akerboom
Vestigingsdirecteur
twitter.com/heembouw
Vestiging Noordwijkerhout
Gieterij 35
Postbus 79
2210 AB Noordwijkerhout
(0252) 34 01 44
j.menken@heembouw.nl
06 11 62 72 72
J.J. (Joris-Jan) Menken
Commercieel Manager
Amersfoort   Breda   Noordwijkerhout   Roelofarendsveen   Rotterdam    www.heembouw.nl
Gieterij 35 Postbus 79 2210 AB Noordwijkerhout (0252) 34 01 44

More Related Content

What's hot

U Verdient Alle Aandacht
U Verdient Alle AandachtU Verdient Alle Aandacht
U Verdient Alle Aandachtivandermark
 
Duurzaamheid in de steigers
Duurzaamheid in de steigersDuurzaamheid in de steigers
Duurzaamheid in de steigersTrebbe100jaar
 
Heembouw Jaarverslag 2012 - Maatschappelijke en financiële verslaglegging
Heembouw Jaarverslag 2012 - Maatschappelijke en financiële verslagleggingHeembouw Jaarverslag 2012 - Maatschappelijke en financiële verslaglegging
Heembouw Jaarverslag 2012 - Maatschappelijke en financiële verslagleggingHeembouw
 
010 kmob succes in projectteams gedragsontwikkeling infra
010 kmob succes in projectteams   gedragsontwikkeling infra010 kmob succes in projectteams   gedragsontwikkeling infra
010 kmob succes in projectteams gedragsontwikkeling infraCROW
 
Ketensamenwerking
KetensamenwerkingKetensamenwerking
Ketensamenwerkingmarloesdrie
 
Hm Greenteam Duurzaam Bouwen
Hm Greenteam Duurzaam BouwenHm Greenteam Duurzaam Bouwen
Hm Greenteam Duurzaam BouwenJeroenGerats
 
Duurzaamheid laten renderen bbn adviseurs
Duurzaamheid laten renderen   bbn adviseursDuurzaamheid laten renderen   bbn adviseurs
Duurzaamheid laten renderen bbn adviseurslenteakkoord
 
Duurzaam kantoor concept v3
Duurzaam kantoor concept v3Duurzaam kantoor concept v3
Duurzaam kantoor concept v3Venturespring
 
Complan introduceert Greeen
Complan introduceert GreeenComplan introduceert Greeen
Complan introduceert Greeenkimsarucco
 

What's hot (13)

U Verdient Alle Aandacht
U Verdient Alle AandachtU Verdient Alle Aandacht
U Verdient Alle Aandacht
 
Booosting 2015 - Column 7 Joost Heijnis - VMRG Bright Inspirations: Rem
Booosting 2015 - Column 7 Joost Heijnis - VMRG Bright Inspirations: RemBooosting 2015 - Column 7 Joost Heijnis - VMRG Bright Inspirations: Rem
Booosting 2015 - Column 7 Joost Heijnis - VMRG Bright Inspirations: Rem
 
Duurzaamheid in de steigers
Duurzaamheid in de steigersDuurzaamheid in de steigers
Duurzaamheid in de steigers
 
Heembouw Jaarverslag 2012 - Maatschappelijke en financiële verslaglegging
Heembouw Jaarverslag 2012 - Maatschappelijke en financiële verslagleggingHeembouw Jaarverslag 2012 - Maatschappelijke en financiële verslaglegging
Heembouw Jaarverslag 2012 - Maatschappelijke en financiële verslaglegging
 
010 kmob succes in projectteams gedragsontwikkeling infra
010 kmob succes in projectteams   gedragsontwikkeling infra010 kmob succes in projectteams   gedragsontwikkeling infra
010 kmob succes in projectteams gedragsontwikkeling infra
 
Ketensamenwerking
KetensamenwerkingKetensamenwerking
Ketensamenwerking
 
2014 Booosting VMRG - Interview Joost Heijns - Bright Inspirations
2014 Booosting VMRG - Interview Joost Heijns - Bright Inspirations2014 Booosting VMRG - Interview Joost Heijns - Bright Inspirations
2014 Booosting VMRG - Interview Joost Heijns - Bright Inspirations
 
Energieneutrale scholen
Energieneutrale scholenEnergieneutrale scholen
Energieneutrale scholen
 
Hm Greenteam Duurzaam Bouwen
Hm Greenteam Duurzaam BouwenHm Greenteam Duurzaam Bouwen
Hm Greenteam Duurzaam Bouwen
 
Zeer energiezuinig bouwen en renoveren
Zeer energiezuinig bouwen en renoverenZeer energiezuinig bouwen en renoveren
Zeer energiezuinig bouwen en renoveren
 
Duurzaamheid laten renderen bbn adviseurs
Duurzaamheid laten renderen   bbn adviseursDuurzaamheid laten renderen   bbn adviseurs
Duurzaamheid laten renderen bbn adviseurs
 
Duurzaam kantoor concept v3
Duurzaam kantoor concept v3Duurzaam kantoor concept v3
Duurzaam kantoor concept v3
 
Complan introduceert Greeen
Complan introduceert GreeenComplan introduceert Greeen
Complan introduceert Greeen
 

Similar to Heembouw rapport interviews klantgroep woningcorporaties

Social media marketing @Heembouw Presentatie Masterclass Inbound Industry
Social media marketing @Heembouw Presentatie Masterclass Inbound IndustrySocial media marketing @Heembouw Presentatie Masterclass Inbound Industry
Social media marketing @Heembouw Presentatie Masterclass Inbound IndustryHeembouw
 
Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn
Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijnJaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn
Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijnHeembouw
 
De lean reis van heembouw; continu verbeteren en waarde creëren
De lean reis van heembouw; continu verbeteren en waarde creërenDe lean reis van heembouw; continu verbeteren en waarde creëren
De lean reis van heembouw; continu verbeteren en waarde creërenHeembouw
 
Social media in B2B Marketing Heembouw #MKBOC
Social media in B2B Marketing Heembouw #MKBOCSocial media in B2B Marketing Heembouw #MKBOC
Social media in B2B Marketing Heembouw #MKBOCHeembouw
 
KWH jaarplan 2015
KWH jaarplan 2015KWH jaarplan 2015
KWH jaarplan 2015KWH
 
Inspiratieboekje
InspiratieboekjeInspiratieboekje
Inspiratieboekjedutch
 
Wij Bouwen Voor Morgen
Wij Bouwen Voor MorgenWij Bouwen Voor Morgen
Wij Bouwen Voor MorgenGroenICT
 
Rene de Vos - Hoe optimaliseer je de relatie tussen opdrachtgever en opdracht...
Rene de Vos - Hoe optimaliseer je de relatie tussen opdrachtgever en opdracht...Rene de Vos - Hoe optimaliseer je de relatie tussen opdrachtgever en opdracht...
Rene de Vos - Hoe optimaliseer je de relatie tussen opdrachtgever en opdracht...Expertisecentrum FM
 
Vastgoedjournaal artikel wanneer treft de bouw een totale disruptie interview...
Vastgoedjournaal artikel wanneer treft de bouw een totale disruptie interview...Vastgoedjournaal artikel wanneer treft de bouw een totale disruptie interview...
Vastgoedjournaal artikel wanneer treft de bouw een totale disruptie interview...Willem Adriaanssen
 
Business Innovation en Innovatie Management Dutch Version
Business Innovation en Innovatie Management Dutch VersionBusiness Innovation en Innovatie Management Dutch Version
Business Innovation en Innovatie Management Dutch VersionKoen Klokgieters
 
Artikel De Vliegwiel Aanpak
Artikel De Vliegwiel AanpakArtikel De Vliegwiel Aanpak
Artikel De Vliegwiel Aanpakjannekesmit
 
HeRe Projecten Nijmegen
HeRe Projecten NijmegenHeRe Projecten Nijmegen
HeRe Projecten Nijmegenhereprojecten
 
Workshop C3 - De praktijk van conceptueel bouwen
Workshop C3 - De praktijk van conceptueel bouwenWorkshop C3 - De praktijk van conceptueel bouwen
Workshop C3 - De praktijk van conceptueel bouwenHogeschool Utrecht
 
Jaarbericht 2011, DIGH
Jaarbericht 2011, DIGHJaarbericht 2011, DIGH
Jaarbericht 2011, DIGHAnna Groot
 
Visiedocument Cofely juni 2014
Visiedocument Cofely juni 2014Visiedocument Cofely juni 2014
Visiedocument Cofely juni 2014Cees Westzaan
 
Bouwbedrijf De Jong Bilthoven Brochure 2011
Bouwbedrijf De Jong Bilthoven Brochure 2011Bouwbedrijf De Jong Bilthoven Brochure 2011
Bouwbedrijf De Jong Bilthoven Brochure 2011Desiree Wal
 
Transformatie van organisaties
Transformatie van organisatiesTransformatie van organisaties
Transformatie van organisatiesBerenschot
 

Similar to Heembouw rapport interviews klantgroep woningcorporaties (20)

Social media marketing @Heembouw Presentatie Masterclass Inbound Industry
Social media marketing @Heembouw Presentatie Masterclass Inbound IndustrySocial media marketing @Heembouw Presentatie Masterclass Inbound Industry
Social media marketing @Heembouw Presentatie Masterclass Inbound Industry
 
Werk in Uitvoering
Werk in UitvoeringWerk in Uitvoering
Werk in Uitvoering
 
Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn
Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijnJaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn
Jaarverslag Heembouw 2015 - Wij creëren plekken waar mensen willen zijn
 
De lean reis van heembouw; continu verbeteren en waarde creëren
De lean reis van heembouw; continu verbeteren en waarde creërenDe lean reis van heembouw; continu verbeteren en waarde creëren
De lean reis van heembouw; continu verbeteren en waarde creëren
 
Social media in B2B Marketing Heembouw #MKBOC
Social media in B2B Marketing Heembouw #MKBOCSocial media in B2B Marketing Heembouw #MKBOC
Social media in B2B Marketing Heembouw #MKBOC
 
KWH jaarplan 2015
KWH jaarplan 2015KWH jaarplan 2015
KWH jaarplan 2015
 
Inspiratieboekje
InspiratieboekjeInspiratieboekje
Inspiratieboekje
 
Bedrijfsbrochure 2014
Bedrijfsbrochure 2014Bedrijfsbrochure 2014
Bedrijfsbrochure 2014
 
Wij Bouwen Voor Morgen
Wij Bouwen Voor MorgenWij Bouwen Voor Morgen
Wij Bouwen Voor Morgen
 
Rene de Vos - Hoe optimaliseer je de relatie tussen opdrachtgever en opdracht...
Rene de Vos - Hoe optimaliseer je de relatie tussen opdrachtgever en opdracht...Rene de Vos - Hoe optimaliseer je de relatie tussen opdrachtgever en opdracht...
Rene de Vos - Hoe optimaliseer je de relatie tussen opdrachtgever en opdracht...
 
Vastgoedjournaal artikel wanneer treft de bouw een totale disruptie interview...
Vastgoedjournaal artikel wanneer treft de bouw een totale disruptie interview...Vastgoedjournaal artikel wanneer treft de bouw een totale disruptie interview...
Vastgoedjournaal artikel wanneer treft de bouw een totale disruptie interview...
 
Business Innovation en Innovatie Management Dutch Version
Business Innovation en Innovatie Management Dutch VersionBusiness Innovation en Innovatie Management Dutch Version
Business Innovation en Innovatie Management Dutch Version
 
Artikel De Vliegwiel Aanpak
Artikel De Vliegwiel AanpakArtikel De Vliegwiel Aanpak
Artikel De Vliegwiel Aanpak
 
HeRe Projecten Nijmegen
HeRe Projecten NijmegenHeRe Projecten Nijmegen
HeRe Projecten Nijmegen
 
Introductie op Leidraad green lease
Introductie op Leidraad green leaseIntroductie op Leidraad green lease
Introductie op Leidraad green lease
 
Workshop C3 - De praktijk van conceptueel bouwen
Workshop C3 - De praktijk van conceptueel bouwenWorkshop C3 - De praktijk van conceptueel bouwen
Workshop C3 - De praktijk van conceptueel bouwen
 
Jaarbericht 2011, DIGH
Jaarbericht 2011, DIGHJaarbericht 2011, DIGH
Jaarbericht 2011, DIGH
 
Visiedocument Cofely juni 2014
Visiedocument Cofely juni 2014Visiedocument Cofely juni 2014
Visiedocument Cofely juni 2014
 
Bouwbedrijf De Jong Bilthoven Brochure 2011
Bouwbedrijf De Jong Bilthoven Brochure 2011Bouwbedrijf De Jong Bilthoven Brochure 2011
Bouwbedrijf De Jong Bilthoven Brochure 2011
 
Transformatie van organisaties
Transformatie van organisatiesTransformatie van organisaties
Transformatie van organisaties
 

More from Heembouw

Bouwen aan verbinding - Plek intranet - Heembouw
Bouwen aan verbinding - Plek intranet - HeembouwBouwen aan verbinding - Plek intranet - Heembouw
Bouwen aan verbinding - Plek intranet - HeembouwHeembouw
 
Agf primeur bedrijfspresentatie Heembouw 2017
Agf primeur bedrijfspresentatie Heembouw 2017Agf primeur bedrijfspresentatie Heembouw 2017
Agf primeur bedrijfspresentatie Heembouw 2017Heembouw
 
Heembouw jaarverslag 2016
Heembouw jaarverslag 2016Heembouw jaarverslag 2016
Heembouw jaarverslag 2016Heembouw
 
Herontwikkellocaties gronddatabank oplossing voor schaarste aan watergebonden...
Herontwikkellocaties gronddatabank oplossing voor schaarste aan watergebonden...Herontwikkellocaties gronddatabank oplossing voor schaarste aan watergebonden...
Herontwikkellocaties gronddatabank oplossing voor schaarste aan watergebonden...Heembouw
 
Duurzame blikvanger op Ekkersrijt
Duurzame blikvanger op EkkersrijtDuurzame blikvanger op Ekkersrijt
Duurzame blikvanger op EkkersrijtHeembouw
 
Rudolph van den Bergh van Heembouw Wonen “Een huis kopen is een emotionele zaak”
Rudolph van den Bergh van Heembouw Wonen “Een huis kopen is een emotionele zaak”Rudolph van den Bergh van Heembouw Wonen “Een huis kopen is een emotionele zaak”
Rudolph van den Bergh van Heembouw Wonen “Een huis kopen is een emotionele zaak”Heembouw
 
Go2grow - Big data bij Heembouw
Go2grow - Big data bij HeembouwGo2grow - Big data bij Heembouw
Go2grow - Big data bij HeembouwHeembouw
 
Weten wat er speelt en een oplossing bieden voor uitdagingen in de branche - ...
Weten wat er speelt en een oplossing bieden voor uitdagingen in de branche - ...Weten wat er speelt en een oplossing bieden voor uitdagingen in de branche - ...
Weten wat er speelt en een oplossing bieden voor uitdagingen in de branche - ...Heembouw
 
Combinatie mobiliteitsscan en gronddatabank biedt inzicht bij besluitvorming ...
Combinatie mobiliteitsscan en gronddatabank biedt inzicht bij besluitvorming ...Combinatie mobiliteitsscan en gronddatabank biedt inzicht bij besluitvorming ...
Combinatie mobiliteitsscan en gronddatabank biedt inzicht bij besluitvorming ...Heembouw
 
Kijken over de schutting - Praktische tips voor het stimuleren van social med...
Kijken over de schutting - Praktische tips voor het stimuleren van social med...Kijken over de schutting - Praktische tips voor het stimuleren van social med...
Kijken over de schutting - Praktische tips voor het stimuleren van social med...Heembouw
 
Heembouw artikel Havenlocaties 2016 - Wij zijn goed in complexe opgaven
Heembouw artikel Havenlocaties 2016 - Wij zijn goed in complexe opgavenHeembouw artikel Havenlocaties 2016 - Wij zijn goed in complexe opgaven
Heembouw artikel Havenlocaties 2016 - Wij zijn goed in complexe opgavenHeembouw
 
Logistieke projecten A3
Logistieke projecten A3Logistieke projecten A3
Logistieke projecten A3Heembouw
 
Productiebedrijven A3 Brochure
Productiebedrijven A3 BrochureProductiebedrijven A3 Brochure
Productiebedrijven A3 BrochureHeembouw
 
Heembouw mobiliteitsscan | Welke locatie levert u het meeste rendement op?
Heembouw mobiliteitsscan | Welke locatie levert u het meeste rendement op?Heembouw mobiliteitsscan | Welke locatie levert u het meeste rendement op?
Heembouw mobiliteitsscan | Welke locatie levert u het meeste rendement op?Heembouw
 
Grote LinkedIn show Heembouw Groot MT
Grote LinkedIn show Heembouw Groot MTGrote LinkedIn show Heembouw Groot MT
Grote LinkedIn show Heembouw Groot MTHeembouw
 
Presentatie BIMpraat - BIM bij de aannemer
Presentatie BIMpraat - BIM bij de aannemerPresentatie BIMpraat - BIM bij de aannemer
Presentatie BIMpraat - BIM bij de aannemerHeembouw
 
Een nieuwe, moderne werkomgeving leidt niet vanzelf tot Het Nieuwe Werken!
Een nieuwe, moderne werkomgeving leidt niet vanzelf tot Het Nieuwe Werken!Een nieuwe, moderne werkomgeving leidt niet vanzelf tot Het Nieuwe Werken!
Een nieuwe, moderne werkomgeving leidt niet vanzelf tot Het Nieuwe Werken!Heembouw
 
Inspiratie bedrijfsruimten Heembouw
Inspiratie bedrijfsruimten HeembouwInspiratie bedrijfsruimten Heembouw
Inspiratie bedrijfsruimten HeembouwHeembouw
 
‘Commitment’ is sleutelwoord bij snelle ontwikkeling duurzame DC’s
‘Commitment’ is sleutelwoord bij snelle ontwikkeling duurzame DC’s‘Commitment’ is sleutelwoord bij snelle ontwikkeling duurzame DC’s
‘Commitment’ is sleutelwoord bij snelle ontwikkeling duurzame DC’sHeembouw
 
Onze mobiliteitsscan biedt de gronddatabank nog meer toegevoegde waarde
Onze mobiliteitsscan biedt de gronddatabank nog meer toegevoegde waardeOnze mobiliteitsscan biedt de gronddatabank nog meer toegevoegde waarde
Onze mobiliteitsscan biedt de gronddatabank nog meer toegevoegde waardeHeembouw
 

More from Heembouw (20)

Bouwen aan verbinding - Plek intranet - Heembouw
Bouwen aan verbinding - Plek intranet - HeembouwBouwen aan verbinding - Plek intranet - Heembouw
Bouwen aan verbinding - Plek intranet - Heembouw
 
Agf primeur bedrijfspresentatie Heembouw 2017
Agf primeur bedrijfspresentatie Heembouw 2017Agf primeur bedrijfspresentatie Heembouw 2017
Agf primeur bedrijfspresentatie Heembouw 2017
 
Heembouw jaarverslag 2016
Heembouw jaarverslag 2016Heembouw jaarverslag 2016
Heembouw jaarverslag 2016
 
Herontwikkellocaties gronddatabank oplossing voor schaarste aan watergebonden...
Herontwikkellocaties gronddatabank oplossing voor schaarste aan watergebonden...Herontwikkellocaties gronddatabank oplossing voor schaarste aan watergebonden...
Herontwikkellocaties gronddatabank oplossing voor schaarste aan watergebonden...
 
Duurzame blikvanger op Ekkersrijt
Duurzame blikvanger op EkkersrijtDuurzame blikvanger op Ekkersrijt
Duurzame blikvanger op Ekkersrijt
 
Rudolph van den Bergh van Heembouw Wonen “Een huis kopen is een emotionele zaak”
Rudolph van den Bergh van Heembouw Wonen “Een huis kopen is een emotionele zaak”Rudolph van den Bergh van Heembouw Wonen “Een huis kopen is een emotionele zaak”
Rudolph van den Bergh van Heembouw Wonen “Een huis kopen is een emotionele zaak”
 
Go2grow - Big data bij Heembouw
Go2grow - Big data bij HeembouwGo2grow - Big data bij Heembouw
Go2grow - Big data bij Heembouw
 
Weten wat er speelt en een oplossing bieden voor uitdagingen in de branche - ...
Weten wat er speelt en een oplossing bieden voor uitdagingen in de branche - ...Weten wat er speelt en een oplossing bieden voor uitdagingen in de branche - ...
Weten wat er speelt en een oplossing bieden voor uitdagingen in de branche - ...
 
Combinatie mobiliteitsscan en gronddatabank biedt inzicht bij besluitvorming ...
Combinatie mobiliteitsscan en gronddatabank biedt inzicht bij besluitvorming ...Combinatie mobiliteitsscan en gronddatabank biedt inzicht bij besluitvorming ...
Combinatie mobiliteitsscan en gronddatabank biedt inzicht bij besluitvorming ...
 
Kijken over de schutting - Praktische tips voor het stimuleren van social med...
Kijken over de schutting - Praktische tips voor het stimuleren van social med...Kijken over de schutting - Praktische tips voor het stimuleren van social med...
Kijken over de schutting - Praktische tips voor het stimuleren van social med...
 
Heembouw artikel Havenlocaties 2016 - Wij zijn goed in complexe opgaven
Heembouw artikel Havenlocaties 2016 - Wij zijn goed in complexe opgavenHeembouw artikel Havenlocaties 2016 - Wij zijn goed in complexe opgaven
Heembouw artikel Havenlocaties 2016 - Wij zijn goed in complexe opgaven
 
Logistieke projecten A3
Logistieke projecten A3Logistieke projecten A3
Logistieke projecten A3
 
Productiebedrijven A3 Brochure
Productiebedrijven A3 BrochureProductiebedrijven A3 Brochure
Productiebedrijven A3 Brochure
 
Heembouw mobiliteitsscan | Welke locatie levert u het meeste rendement op?
Heembouw mobiliteitsscan | Welke locatie levert u het meeste rendement op?Heembouw mobiliteitsscan | Welke locatie levert u het meeste rendement op?
Heembouw mobiliteitsscan | Welke locatie levert u het meeste rendement op?
 
Grote LinkedIn show Heembouw Groot MT
Grote LinkedIn show Heembouw Groot MTGrote LinkedIn show Heembouw Groot MT
Grote LinkedIn show Heembouw Groot MT
 
Presentatie BIMpraat - BIM bij de aannemer
Presentatie BIMpraat - BIM bij de aannemerPresentatie BIMpraat - BIM bij de aannemer
Presentatie BIMpraat - BIM bij de aannemer
 
Een nieuwe, moderne werkomgeving leidt niet vanzelf tot Het Nieuwe Werken!
Een nieuwe, moderne werkomgeving leidt niet vanzelf tot Het Nieuwe Werken!Een nieuwe, moderne werkomgeving leidt niet vanzelf tot Het Nieuwe Werken!
Een nieuwe, moderne werkomgeving leidt niet vanzelf tot Het Nieuwe Werken!
 
Inspiratie bedrijfsruimten Heembouw
Inspiratie bedrijfsruimten HeembouwInspiratie bedrijfsruimten Heembouw
Inspiratie bedrijfsruimten Heembouw
 
‘Commitment’ is sleutelwoord bij snelle ontwikkeling duurzame DC’s
‘Commitment’ is sleutelwoord bij snelle ontwikkeling duurzame DC’s‘Commitment’ is sleutelwoord bij snelle ontwikkeling duurzame DC’s
‘Commitment’ is sleutelwoord bij snelle ontwikkeling duurzame DC’s
 
Onze mobiliteitsscan biedt de gronddatabank nog meer toegevoegde waarde
Onze mobiliteitsscan biedt de gronddatabank nog meer toegevoegde waardeOnze mobiliteitsscan biedt de gronddatabank nog meer toegevoegde waarde
Onze mobiliteitsscan biedt de gronddatabank nog meer toegevoegde waarde
 

Recently uploaded

BCE24 | Hoe Vodafone het merk vernieuwend op de kaart zet met videocontent, M...
BCE24 | Hoe Vodafone het merk vernieuwend op de kaart zet met videocontent, M...BCE24 | Hoe Vodafone het merk vernieuwend op de kaart zet met videocontent, M...
BCE24 | Hoe Vodafone het merk vernieuwend op de kaart zet met videocontent, M...BBPMedia1
 
BCE 24 | Hoe zien we de merken het liefste terug in een podcast? - Mandy van ...
BCE 24 | Hoe zien we de merken het liefste terug in een podcast? - Mandy van ...BCE 24 | Hoe zien we de merken het liefste terug in een podcast? - Mandy van ...
BCE 24 | Hoe zien we de merken het liefste terug in een podcast? - Mandy van ...BBPMedia1
 
BCE24 | Make it till you Fake it - Annemieke Mol & Milan van Vugt | Initiativ...
BCE24 | Make it till you Fake it - Annemieke Mol & Milan van Vugt | Initiativ...BCE24 | Make it till you Fake it - Annemieke Mol & Milan van Vugt | Initiativ...
BCE24 | Make it till you Fake it - Annemieke Mol & Milan van Vugt | Initiativ...BBPMedia1
 
BCE24 | When digital becomes human - Steven Van Belleghem
BCE24 | When digital becomes human - Steven Van BelleghemBCE24 | When digital becomes human - Steven Van Belleghem
BCE24 | When digital becomes human - Steven Van BelleghemBBPMedia1
 
BCE24 | Zo unlockt HEMA het complete potentieel van video-SEO, Emma-Sophie J...
BCE24 | Zo unlockt HEMA het complete potentieel van video-SEO,  Emma-Sophie J...BCE24 | Zo unlockt HEMA het complete potentieel van video-SEO,  Emma-Sophie J...
BCE24 | Zo unlockt HEMA het complete potentieel van video-SEO, Emma-Sophie J...BBPMedia1
 
BCE24 | Elvea (de lekkerste tomaten in blik) & njam! (hét culinaire platform)...
BCE24 | Elvea (de lekkerste tomaten in blik) & njam! (hét culinaire platform)...BCE24 | Elvea (de lekkerste tomaten in blik) & njam! (hét culinaire platform)...
BCE24 | Elvea (de lekkerste tomaten in blik) & njam! (hét culinaire platform)...BBPMedia1
 
Introduction to BNS Datalogistics Presentatie
Introduction to BNS Datalogistics PresentatieIntroduction to BNS Datalogistics Presentatie
Introduction to BNS Datalogistics PresentatieArnoud Hersbach
 

Recently uploaded (7)

BCE24 | Hoe Vodafone het merk vernieuwend op de kaart zet met videocontent, M...
BCE24 | Hoe Vodafone het merk vernieuwend op de kaart zet met videocontent, M...BCE24 | Hoe Vodafone het merk vernieuwend op de kaart zet met videocontent, M...
BCE24 | Hoe Vodafone het merk vernieuwend op de kaart zet met videocontent, M...
 
BCE 24 | Hoe zien we de merken het liefste terug in een podcast? - Mandy van ...
BCE 24 | Hoe zien we de merken het liefste terug in een podcast? - Mandy van ...BCE 24 | Hoe zien we de merken het liefste terug in een podcast? - Mandy van ...
BCE 24 | Hoe zien we de merken het liefste terug in een podcast? - Mandy van ...
 
BCE24 | Make it till you Fake it - Annemieke Mol & Milan van Vugt | Initiativ...
BCE24 | Make it till you Fake it - Annemieke Mol & Milan van Vugt | Initiativ...BCE24 | Make it till you Fake it - Annemieke Mol & Milan van Vugt | Initiativ...
BCE24 | Make it till you Fake it - Annemieke Mol & Milan van Vugt | Initiativ...
 
BCE24 | When digital becomes human - Steven Van Belleghem
BCE24 | When digital becomes human - Steven Van BelleghemBCE24 | When digital becomes human - Steven Van Belleghem
BCE24 | When digital becomes human - Steven Van Belleghem
 
BCE24 | Zo unlockt HEMA het complete potentieel van video-SEO, Emma-Sophie J...
BCE24 | Zo unlockt HEMA het complete potentieel van video-SEO,  Emma-Sophie J...BCE24 | Zo unlockt HEMA het complete potentieel van video-SEO,  Emma-Sophie J...
BCE24 | Zo unlockt HEMA het complete potentieel van video-SEO, Emma-Sophie J...
 
BCE24 | Elvea (de lekkerste tomaten in blik) & njam! (hét culinaire platform)...
BCE24 | Elvea (de lekkerste tomaten in blik) & njam! (hét culinaire platform)...BCE24 | Elvea (de lekkerste tomaten in blik) & njam! (hét culinaire platform)...
BCE24 | Elvea (de lekkerste tomaten in blik) & njam! (hét culinaire platform)...
 
Introduction to BNS Datalogistics Presentatie
Introduction to BNS Datalogistics PresentatieIntroduction to BNS Datalogistics Presentatie
Introduction to BNS Datalogistics Presentatie
 

Heembouw rapport interviews klantgroep woningcorporaties

  • 3. rapport interviews trends en ontwikkelingen klantgroep woningcorporaties pagina 3 Aanleiding Heembouw heeft eind 2010 haar ondernemingsplan voor 2011 en verder vastgesteld. Hierin ligt de focus op klantgroepen; een omschakeling van het traditionele denken vanuit bouwdisciplines naar het denken in klantwensen. Door focus op een specifieke klantgroep kan meer klantwaarde worden gecreëerd. Met als resultaat meer toegevoegde waarde, een goed lopend proces, weinig verspilling en een beter product. Dit sluit naadloos aan bij onze aanpak van het bouwproces, Lean Bouwen volgens Heembouw, gebaseerd op de Lean-filosofie, waarmee Heembouw in 2004 gestart is. Het creëren van maximale klanttevredenheid tegen de laagst mogelijke kosten, is de kern van Lean Bouwen. De woningcorporaties vormen één van de belangrijkste klantgroepen van Heembouw. De vestiging Heembouw Noordwijkerhout heeft zich de laatste jaren ontwikkeld tot specialist op gebied seriematige woningrenovatie en onderhoud voor deze klantgroep. In de toekomst gaat de vestiging zich nog meer richten op de corporatiesector, waarbij we onze kennis en ervaring bundelen in de ontwikkeling van dé integrale huisvestingsoplossing: de allesomvattende oplossing voor de huisvestingsvraagstukken van de corporatie. In de periode van maart tot en met juni 2011 zijn door de vestigingsdirecteur en commercieel manager van Heembouw Noordwijkerhout interviews gehouden met vertegenwoordigers van woningcorporaties om de nieuwe visie en strategie van Heembouw toe te lichten en de dialoog aan te gaan over de verwachtingen en wensen die woningcorporaties hebben ten aanzien van de dienstverlening van Heembouw, geplaatst in het licht van de huidige en toekomstige ontwikkelingen op corporatiegebied. Aan de hand van de uitkomsten van deze interviews leest u in dit rapport wat op dit moment actueel is bij de corporaties. Wij wensen u veel leesplezier. Heembouw oktober 2011
  • 5. rapport interviews trends en ontwikkelingen klantgroep woningcorporaties pagina 5 Inhoudsopgave 3 Aanleiding 5 Inhoud 7 De interviews 8 Ontwikkelingen bij de woningcorporaties 10 Bouwteam en (keten)samenwerking 12 Toekomst corporatiebranche 14 Toekomst onderhoud- en technische dienst corporatie 16 Duurzaamheidambitie corporaties
  • 7. Manager / Hoofd vastgoed onderhoud (41%) Directeur / Bestuurder (38%) Projectleider (20%) Overig (1%) 41% 20% 38% rapport interviews trends en ontwikkelingen klantgroep woningcorporaties pagina 7 De interviews Er zijn 33 vertegenwoordigers van 29 woningcorporaties geïnterviewd. Voor de complete lijst deelnemers zie bijlage 1. Profiel geïnterviewden De interviews zijn allemaal persoonlijk afgenomen, volgens een vaste set vragen: 1. Welke ontwikkelingen ziet u bij uw woningcorporatie, waar wij als Heembouw met onze dienstverlening op aan zouden moeten/kunnen sluiten? 2. Als u kijkt naar ons idee van dé integrale huisvestingsoplossing, op welk gebied zouden wij ons dan verder kunnen ontwikkelen om hier invulling aan te geven? 3. Welke ontwikkeling ziet u in de samenwerking met leveranciers zoals wij? 4. Hoe kijkt uw corporatie tegen samenwerking in bouwteam en ketensamenwerking? 5. Hoe ziet u de toekomst van de corporatie branche en wat denkt u dat de kerntaak van een corporatie over 5 – 10 jaar is? 6. Hoe ziet u de toekomst van de onderhouds/technische dienst bij uw corporatie? 7. Wat is de duurzaamheidambitie van uw corporatie?
  • 9. rapport interviews trends en ontwikkelingen klantgroep woningcorporaties pagina 9 Uit de media
  • 10. pagina 10 rapport interviews trends en ontwikkelingen klantgroep woningcorporaties Ontwikkelingen bij de woningcorporaties Algemene trends en ontwikkelingen in de sector [1] [2] Focus op volkshuisvestelijke kerntaken. Afnemend investeringsvolume; tot 2016 verwachten corporaties € 54,1 miljard te investeren (borgbare investeringen), ruim 9% onder de verwachtingen een jaar eerder. In 2010 investeerden de corporaties bijna € 10 miljard. Stijgende investeringen in woningverbeteringen: sinds 2007 investeren corporaties meer in woningverbetering. Lagere nieuwbouwproductie Minder nieuwbouw huurwoningen en groei van de bouw van goedkopere koopwoningen Minder sloop: corporaties slopen minder woningen; in 2010 werden 13.000 woningen gesloopt tegen 15.000 gemiddeld de jaren daarvoor. Toename langlopende schulden: bij stijgende rente afname vrije exploitatiekasstromen. Dé integrale huisvestingsoplossing van Heembouw Wij creëren en realiseren dé integrale huisvestingsoplossing. Dat is de visie van Heembouw. Dat betekent dat Heembouw haar klanten optimaal wil bedienen en de best passende oplossing bieden voor hun huisvestingsvraagstukken, of het nu gaat om nieuwbouw of renovatie. De oplossing die Heembouw biedt heeft betrekking op de totale levenscyclus van een gebouw. Duurzaamheid is een belangrijk item en we kijken naar het gebouw in relatie tot omgeving en milieu als ook de mogelijkheden voor alternatief gebruik. Voor de klantgroep woningcorporaties omvat de integrale oplossing de volgende diensten: Planontwikkeling, i.c.m. ontwikkeling van concepten Projectontwikkeling Uitwerken van tekeningen Kennis van installaties Bouw Onderhoud Kennis van verduurzaming Sociale begeleiding bewoners BuildingScan Optimaal Woning Aan de opdrachtgever is de keuze welke onderdelen van dé integrale huisvestingsoplossing hij wenst. [1] Trendrapportage woningcorporaties 2011, WSW [2] Sectorbeeld Centraal Fonds Volkshuisvesting 2010
  • 11. rapport interviews trends en ontwikkelingen klantgroep woningcorporaties pagina 11 Welke ontwikkelingen ziet u bij uw woningcorporatie waar wij als Heembouw met onze dienstverlening op aan zouden moeten/kunnen sluiten? Als u kijkt naar ons idee van dé integrale huisvestings-oplossing, op welk gebied zouden wij ons dan verder kunnen ontwikkelen om hier invulling aan te geven? “Ontzorg ons” zeggen de corporaties. De kennis op technisch gebied neemt af en er is behoefte aan inbreng van de aannemer op dit vlak, maar ook aan advies op gebied van duurzaamheid en energie. Lean Bouwen biedt voordelen: de corporaties zien faalkostenreductie en betrouwbare planningen als grootste pluspunten van Lean Bouwen volgens Heembouw. De technische kennis binnen de woningcorporaties neemt af; beheer wordt belangrijker. De omstandigheden dwingen de corporaties tot kostenbesparingen. Corporaties leggen de vraag naar technische kennis bij externe partijen zoals Heembouw neer. Waarbij de corporaties overigens de touwtjes in handen willen houden. De allesomvattende integrale oplossing die Heembouw voor de huisvestingsvraagstukken van haar klanten biedt, mag niet ten koste gaan van de regierol van de corporaties. Dit betekent overigens niet dat de corporaties geen uitbreiding van de rol voor een partij als Heembouw zien. Er is behoefte aan ontzorgen door: Leveren van kennis en mee te denken in met name het voortraject Participatie in bewoners communicatie Te zorgen voor bewonersbegeleiding Leveren van installatiekennis (energieadvies) Budgetbewaking, project binnen budget realiseren. Heembouw is al sinds 2004 bezig met Lean Bouwen. Al haar projecten worden op de lean-manier uitgevoerd. De woningcorporaties die hier ervaring mee hebben, zijn positief en noemen als belangrijkste aspecten de reductie van faalkosten en een betrouwbare planning. Dit laatste zorgt ervoor dat er goede afspraken met de bewoners gemaakt kunnen worden; een belangrijk punt voor de corporaties.
  • 12. pagina 12 rapport interviews trends en ontwikkelingen klantgroep woningcorporaties Bouwteam en (keten)samenwerking Aanbestedingsmarkt De meeste bouwprojecten in de renovatie voor corporaties worden in het huidige economische klimaat in aanbesteding uitgevoerd. Heembouw heeft een voorkeur voor samenwerking op basis van bouwteam of turnkey. Deze manier van samenwerking leidt tot betere prestaties, een lagere kostprijs en daarmee een win-win situatie voor beide partijen. Daarbinnen willen en kunnen we verantwoordelijkheid nemen voor het ontwerptraject en is er volop gelegenheid om kennis en expertise in te brengen. Dit is niet alleen kennis die wij zelf in huis hebben, maar ook de inbreng van onze leveranciers. Wij zijn ervan overtuigd dat samenwerking in de keten leidt tot het beste resultaat. Ketenintegratie, ketensamenwerking, supply chain management, innovatie van de bouwkolom Deze termen die hetzelfde begrip duiden zijn ‘hot’ binnen corporatieland. Een aantal corporaties, waarvan Woonwaard, Com.wonen en Stadgenoot het meest in de publiciteit staan, is hier nadrukkelijk mee bezig. Maar wat is het? De definitie van Aedes: een meer efficiënte en transparante samenwerking tussen opeenvolgende schakels in de bouwkolom. Van opdrachtgever, via ontwikkelaar, architect, specialisten en aannemer tot aan de klant. Ketensamenwerking betekent het benutten van elkaars kennis en het in vertrouwen samenwerken aan een gezamenlijk doel zodat gezamenlijk voordeel kan worden behaald. Ketenintegratie is niet alleen toepasbaar in de bouw, maar kan in elk proces worden toegepast. Van het aannemen van een werknemer tot de catering.
  • 13. rapport interviews trends en ontwikkelingen klantgroep woningcorporaties pagina 13 Welke ontwikkeling ziet u in de samenwerking met leveranciers zoals wij? Hoe kijkt uw corporatie tegen samenwerking in bouwteam en ketensamenwerking? “Ketensamenwerking heeft de toekomst” zeggen de corporaties. Het biedt voordelen, vooral op het gebied van kennisdeling en risicospreiding. Maar alle mooie intenties ten spijt, het “kan niet in deze tijd”. Ook al heeft het de persoonlijke voorkeur te werken in bouwteam en ketensamenwerking, het voorgeschreven aanbestedingsbeleid staat dit in de weg. Ketensamenwerking, in de betekenis van het gebruik maken van elkaars kennis, heeft de toekomst. De woningcorporaties reageren positief op het begrip. Het sluit aan bij de beweging die de corporaties maken: zij worden geacht steeds sneller te handelen, ook naar de bewoners toe. Nauwe samenwerking zorgt ervoor dat corporaties sneller kunnen schakelen waarbij de aannemer als sparringpartner fungeert. Ondanks de positieve houding ten opzichte van ketensamenwerking zijn de corporaties nog wel voorzichtig. Dat komt deels door onervarenheid: sommige corporaties vragen zich af of ketensamenwerking wel een financieel voordeel voor alle betrokken partijen op kan leveren. Dit vraagt om transparantie, en daar hebben sommige corporaties moeite mee. Het voorgeschreven aanbestedingenbeleid staat ketensamenwerking in de weg. Het vertrouwen dat er moet zijn in de betrokken partijen om op deze manier samen te werken ontbreekt. Corporaties kiezen voor samenwerking in bouwteam wanneer het gaat om moeilijke/complexe projecten; dan wordt de inbreng van kennis van buitenaf gevraagd. Bij simpelere en standaard projecten wordt er aanbesteed. De gesprekpartners geven aan dat ze wel een persoonlijke voorkeur hebben voor bouwteam en ketensamenwerking, maar gebonden te zijn aan het voorgeschreven aanbestedingsbeleid.
  • 14. pagina 14 rapport interviews trends en ontwikkelingen klantgroep woningcorporaties Toekomst corporatiebranche Overheidsregelgeving en kostenstijgingen hebben ervoor gezorgd dat de financiële positie van de corporatie(sector) langzaam is verslechterd. De investeringen in de bouw van nieuwe sociale huurwoningen, renovatie van het woningbezit en vernieuwing van maatschappelijk vastgoed staan onder druk. [3] De activiteiten van woningcorporaties worden als gevolg van de inwerkingtreding van de nieuwe Europese regelgeving verdeeld in zogenoemde Daeb (Diensten van Algemeen Economisch Belang) activiteiten en niet- Daeb activiteiten. Alleen voor Daeb activiteiten mag staatssteun worden ontvangen. Corporaties worden drie verschillende Daeb activiteiten opgelegd: 1. Woningen met een kale huur van minder dan € 652,52 per maand (prijspeil 1/1/2011), waarvan minimaal 90% wordt toegewezen aan huishoudens met een belastbaar inkomen van minder dan € 33.614 per jaar (prijspeil 1/1/2011). 2. Maatschappelijk vastgoed dat is opgenomen in de gelimiteerde lijst uit de Europese beschikking. 3. Overige Daeb activiteiten. Hieronder valt bijvoorbeeld infrastructuur die verbonden is met de woning en investeringen in de leefbaarheid. Koopwoningen en commerciële ruimten zijn voorbeelden van niet-Daeb activiteiten. Corporaties richten zich met name op DAEB-diensten en komen volgens Europese mededingingsregels dus in aanmerking voor staatssteun. Dit geldt voor zowel de verhuurexploitatie van het vastgoed, als de uitgaven voor (des)investeringen in vastgoed voor de exploitatie en bij de nieuwe leningen die ze willen aangaan. De nieuwbouw van vastgoed voor verkoop is per definitie geen Daeb-activiteit. [3] Trendrapportage woningcorporaties 2011, WSW
  • 15. rapport interviews trends en ontwikkelingen klantgroep woningcorporaties pagina 15 Hoe ziet u de toekomst van de corporatie branche en wat denkt u dat de kerntaak van een corporatie over 5 - 10 jaar is? “Back to basics, terug naar de kerntaak” zeggen de corporaties over de toekomst. En: “ons speeltje is afgenomen.” Het toekomstbeeld is meestal somber: “we gaan in ondernemingskracht achteruit” . Over het algemeen zien de corporaties de toekomst dus somber in: de omstandigheden (huidige financiële problemen en verzwakte financiële positie) dwingen hen terug te gaan naar hun kerntaak / core business: sociale huisvesting voor mensen met een laag inkomen. Dit wordt gezien als een teruggang, want het is minder commercieel en daardoor minder spannend. De verzwakking van de financiële positie van corporaties wordt als een bedreiging gezien: leidt tot meer fusies. Een enkeling is positief gestemd, want er blijft immers altijd een belangrijke rol weggelegd voor de corporaties. Ook de vrije sector huur wordt als een kans voor de corporaties gezien. De corporaties zien daarnaast een tweede kerntaak zich steeds meer ontwikkelen: het ontwikkelen en beheer van maatschappelijk vastgoed. Corporaties kunnen beter vastgoed beheren dan gemeenten; bovendien zijn beheer en exploitatie van vastgoed geen kerntaak van gemeenten. Op een ander vlak betekent terug naar de kerntaken dat corporaties niet meer investeren in risicovolle commerciële projecten.
  • 16. pagina 16 rapport interviews trends en ontwikkelingen klantgroep woningcorporaties Toekomst onderhoud- en technische dienst corporaties Sterfhuisscenario of toekomstperspectief? Ongeveer 40% van alle woningcorporaties besteedt alle onderhoudstaken uit. De overige woningcorporaties hebben een eigen uitvoerende onderhoudsdienst, die zich voornamelijk bezighoudt met reparaties en mutatie-onderhoud. Planmatig onderhoud wordt in de meeste gevallen volledig uitbesteed. In de verhouding wel – niet uitbestedende corporaties is de laatste jaren weinig verandering. Voor corporaties met een eigen onderhoudsdienst zijn de klantcontacten het meest belangrijke argument een intern bouwbedrijf te hebben. Daarnaast zijn kosten een belangrijk argument: externe bedrijven moeten 19% btw doorberekenen op de loonkosten. Een reden voor corporaties om onderhoud uit te besteden is dat dit niet tot de core-business behoort. Ook hier zijn kosten een argument, maar dan de lagere kosten: de integrale kosten voor uitbesteden van onderhoud liggen per saldo lager. Bedrijfstakinformatie van Aedes laat zien dat corporaties met een eigen uitvoerende dienst jaarlijks gemiddeld 10% duurder uit zijn dan corporaties zonder eigen dienst. [4] [4] usp corporatie bouwplannen
  • 17. rapport interviews trends en ontwikkelingen klantgroep woningcorporaties pagina 17 Hoe ziet u de toekomst van de onderhouds/technische dienst bij uw corporatie? Corporaties staan hierin lijnrecht tegenover elkaar: ”wij hebben ons onderhoud geheel bij marktpartijen neergelegd, en naar tevredenheid” versus “onderhoud en servicemedewerkers zorgen voor de band met de bewoners; zijn onze voelsprieten”. Deze laatste geluiden ten spijt is het de algemene trend bij de corporaties dat de onderhoudsdienst/ technische dienst steeds meer beperkt wordt en inkrimpt. Het onderhoud wordt bij veel corporaties uitbesteed aan marktpartijen. Daarnaast is er een beweging dat een aantal corporaties het onderhoud weer zelf meer in eigen hand nemen. De overwegingen die zij daarbij hebben is dat ze daardoor dichterbij de bewoners komen te staan, en dat onderhoud daardoor makkelijker te organiseren is. Ook financiële overwegingen spelen hierbij een rol. Grotere woningcorporaties hebben nogal eens een eigen aannemer binnen de organisatie. Door het onderhoud niet uit te besteden bij een externe partij heeft de corporatie hierbij een BTW-voordeel. Zelf het onderhoud uitvoeren past bij het belang dat corporaties hechten aan het onderhouden van eerste lijns contact met de bewoners; zo blijft er voeling met de klant en wordt gezien wat er achter de voordeur gebeurt. Desondanks is bij veel woningcorporaties de onderhoudsdienst al deels afgebouwd; het mutatie onderhoud wordt door marktpartijen uitgevoerd. Uitzondering onder de ondervraagde corporaties is Woonzorg Nederland: zij gaan terug naar de klant en van centralisatie naar decentralisatie.
  • 18. pagina 18 rapport interviews trends en ontwikkelingen klantgroep woningcorporaties Duurzaamheidambitie corporaties Energiebesparen moet woonlasten verlagen De Woonbond, Aedes en het Rijk hebben 10 oktober 2008 hun handtekening gezet onder het Convenant Energiebesparing Corporatiesector. Uitgangspunt is dat energiebesparende maatregelen tot lagere woonlasten voor de huurders leiden. Voor de bestaande bouw is de energiebesparingsdoelstelling in 2010 ten minste 20 % te besparen op het gasverbruik en voor nieuwbouw het energieverbruik per 1 januari 2011 te verlagen met 25 procent. Vanaf 1 januari 2015 moet dat 50 procent zijn. Aedes en de Woonbond willen bij ingrijpende woningverbetering de woningen op het niveau van Energielabel B brengen of het Energielabel met minimaal twee labels verbeteren. Hiermee sluiten Aedes en Woonbond zich aan bij het convenant Energiebesparing bestaande gebouwen (Meer met Minder) en het Lenteakkoord Energiebesparing in de nieuwbouw. Duurzaamheid staat voor de corporaties in de top drie van belangrijkste thema's voor de komende jaren, na vergrijzing en 'individuele klantbenadering'. Het gaat hierbij niet alleen om zaken als energiebesparing, maar ook om levensduur van het vastgoed en woningkwaliteit. Per 1 juli 2011 is het energielabel opgenomen in het Woningwaarderingsstelsel (WWS). Dit is een belangrijke stimulans voor corporaties om energiebesparing mee te nemen in voorraadbeleid en portefeuillebeheer.
  • 19. rapport interviews trends en ontwikkelingen klantgroep woningcorporaties pagina 19 Wat is de duurzaamheidambitie van uw corporatie? De meeste corporaties hebben hun duurzaamheidambities vastgelegd in het corporatiebeleid. Om dit concreet te maken is evenwel een probleem: “Hoe kunnen we onze duurzaamheidmaatregelen op een nette manier doorbelasten aan onze huurders?” De ondervraagde woningcorporaties ervaren het als lastig om handen en voeten te geven aan de duurzaamheidambitie. Dit heeft onder andere te maken met het niet kunnen doorberekenen van de kosten die het toepassen van energiebesparende maatregelen met zich meebrengt aan de bewoners. De investering is dan ook het grootste struikelblok voor het daadwerkelijk omzetten van ambities in acties. De opname van het energielabel in het Woningwaarderingsstelsel per 1 juli 2011 kan hierin mogelijk verandering brengen. Het oppakken van de duurzaamheidambitie gebeurt het meest in combinatie met het groot onderhoud van projecten. Hierbij is het uitgangspunt: verbetering van het energielabel met tenminste twee labels en reductie van de CO2 uitstoot. De woningvoorraad van de corporaties is overigens inmiddels wel voorzien van energielabels. Tijdens mutaties wordt relatief weinig aan verbetering van de duurzaamheid gedaan; dit zorgt voor teveel verschillen in het woningbezit van de corporaties. Daarom wordt voor een collectieve aanpak gekozen.
  • 21. rapport interviews trends en ontwikkelingen klantgroep woningcorporaties pagina 21 Met dank aan: H. (Hans) Al Woningcorporatie Stek H. (Hans) Bakker Westhoek Wonen J. (Jan) Beelo Corporatie Vestia Den Haag Zuid-West A. (André) Bielefeld Corporatie Vestia Zoetermeer A. (Alfred) Busser Woningcorporatie Dunavie W. (Wil) van Dam Woningbouwvereniging Sint Willibrordus M. (Michiel) Ensink SLS Wonen J. (Jan) van Esschoten Woningbouwvereniging Reeuwijk M. (Martin) ter Haar Woonzorg Nederland I. (Ivan) ten Have De Goede Woning C. (Cees) Hemstede Woningstichting Buitenlust J. (Jan) Hendriks Woningcorporatie de Alliantie R. (Rob) Hensen Woningbouwvereniging Alkemade J. (Jan) Hulsbergen Corporatie Vestia Scheveningen B. (Bauke) Kalverda Woningstichting Warmunda J. (John) Kinkel Woningcorporatie Habeko C. (Cock) van Leeuwen Woningstichting Sint Antonius van Padua E. (Emile) Linotte Woningcorporatie Stek E. (Ed) Pannebakker De Goede Woning W. (Wim) Panneman Woningcorporatie Rijnhart Wonen E. (Eric) Parel Corporatie Vestia Westland R. (René) Penning Woningcorporatie Dunavie D. (Dennis) Pronk Corporatie Vestia Delft K. (Koos) Roijers Staedion S. (Steven) Schrader Woningstichting Vooruitgang A. (Andries) Span Woonpartners Midden Holland O. (Oetze) Stienstra Trifolium Woondiensten A. (Aad) Terwiel Woningcorporatie Rijswijk Wonen A. (Auke) Uilkema Noordwijkse Woningstichting R. (Ruud) Vergeer Woondiensten Aarwoude A. (Aad) Verkade Woningstichting Sint Antonius van Padua J. (Hans) van Zoest Bouwkundig Adviesbureau Bollenstreek A. (Ad) Zopfi Wassenaarsche Bouwstichting
  • 23. rapport interviews trends en ontwikkelingen klantgroep woningcorporaties pagina 23 Meer weten of een afspraak maken? twitter.com/heembouw Vestiging Noordwijkerhout Gieterij 35 Postbus 79 2210 AB Noordwijkerhout (0252) 34 01 44 m.akerboom@heembouw.nl 06 53 68 73 58 M.P. (Martien) Akerboom Vestigingsdirecteur twitter.com/heembouw Vestiging Noordwijkerhout Gieterij 35 Postbus 79 2210 AB Noordwijkerhout (0252) 34 01 44 j.menken@heembouw.nl 06 11 62 72 72 J.J. (Joris-Jan) Menken Commercieel Manager
  • 24. Amersfoort   Breda   Noordwijkerhout   Roelofarendsveen   Rotterdam    www.heembouw.nl Gieterij 35 Postbus 79 2210 AB Noordwijkerhout (0252) 34 01 44