1. Raport strategiczny IAB Polska
INTERNET 2007
POLSKA • EUROPA • ŚWIAT
DOSTĘP DO INTERNETU KONSUMENCI ONLINE CZAS KORZYSTANIA Z INTERNETU WITRYNY INTERNETOWE
REKLAMA ONLINE ROZWÓJ RYNKU HANDLU ELEKTRONICZNEGO INTERNET JAKO ŹRÓDŁO INFORMACJI
O PRODUKTACH I FIRMACH PUBLIC RELATIONS W DOBIE INTERNETU BADANIA NA RYNKU INTERNETOWYM
DODATEK SPECJALNY
MAJ 2008
6. Raport strategiczny IAB Polska: Internet 2007
Drodzy Czytelnicy!
iniejszym przekazujemy w Wasze ręce piąty raport na poziomie najbardziej rozwiniętych krajów Europy Zachod-
N strategiczny IAB Polska „Internet 2007 – Polska,
Europa, świat”. Cieszy nas to, że zyskał on miano
wiarygodnego i pomocnego źródła informacji na temat rynku
niej. E-mail marketing udowodnił swoją skuteczność i zwięk-
sza udział w rynku. Rośnie też popularność kontentu wideo.
interaktywnego w Polsce i na świecie po stronie przedstawicie- Kolegium redakcyjne
li rynku internetowego i marketerów. Szczególnie miłe jest to, raportu
że ten mały jubileusz zbiega się w czasie z jednym z najbar-
dziej udanych lat dla polskiej branży internetowej. Jesteśmy W tym roku w związku z powiększeniem się grona człon-
również dumni z tego, że możemy po raz pierwszy opubliko- ków związku zarząd IAB podjął decyzję o umożliwieniu wszyst-
wać wyniki badania wydatków reklamowych w internecie. kim zainteresowanym udziału w pracach nad przygotowaniem
Rok 2007 był rokiem wyjątkowym pod względem wydat- tego raportu. W pracach wzięło udział 20 ekspertów z wiodą-
ków reklamowych w internecie, co pokazują wyniki badania cych firm reprezentujących niemal wszystkie gałęzie marketin-
IAB AdEx 2007 przeprowadzonego wspólnie z Pricewaterho- gu interaktywnego. Właśnie ten otwarty charakter powstawa-
useCoopers, którego wyniki publikujemy na łamach raportu. nia najważniejszego dokumentu sygnowanego logo IAB Polska
Był również czasem docenienia roli naszego medium przez do- jest znakiem zmian, jakie zaszły w organizacji.
tychczasowych graczy z innych segmentów rynku medialnego.
W wielu firmach był to etap wdrażania strategii internetowych. Badanie wydatków
Oznakami swoistego boomu stały się powszechne poszukiwa- reklamowych
nie nowych pracowników oraz widoczny brak doświadczonych w internecie – IAB AdEx
kadr w branży. Agencje reklamowe masowo otwierały swoje
oddziały interaktywne. Stacje telewizyjne, radiowe oraz wy- Ważnym krokiem w kierunku rozwoju polskiego rynku in-
dawcy prasowi uruchamiali projekty internetowe. Doszło też teraktywnego stanie się zapewne inicjatywa badania wydat-
do zmiany strategii wielu dużych graczy internetowych, którzy ków reklamowych w internecie – IAB AdEx. Partnerem, twór-
zaczęli uruchamiać serwisy tematyczne niezwiązane jednym cą metodologii i realizatorem badania w Polsce jest Pricewa-
brandem. Umocnił się i znacznie powiększył rynek marketin- terhouseCoopers Polska Sp. z o.o. (PwC Polska). Wyniki ba-
gu w wyszukiwarkach. Obiecująco wyglądały udział i rozwój e- dania za 2007 rok, które publikujemy w tym raporcie, są
-mail marketingu. Powstały rynki marketingu afiliacyjnego i ad- efektem współpracy między IAB Polska i PwC Polska. Zapre-
vergamingu, wcześniej zbyt niszowe, aby mogły się utrzymać. zentowane poniżej wyniki badania opracowano na podstawie
Eksplodowały rynek lifestyle’owy i rozrywka w sieci. Warto danych zebranych przez PWC Polska od 25 największych
również zwrócić uwagę na spektakularne zaistnienie serwisów podmiotów obecnych na polskim rynku. Proces zbierania,
społecznościowych w przestrzeni medialnej, które zaangażo- agregowania i analizy danych dla rynku polskiego został prze-
wały rzesze użytkowników i z pewnością spowodowały wzrost prowadzony przez PwC Polska, jednak dane przedstawione
ogólnej liczby użytkowników internetu. w raporcie nie podlegały żadnej formie audytu przeprowadzo-
Internet stał się ważną częścią mediaplanów i na większą nego przez PwC.
niż w poprzednich latach skalę widzieliśmy powstawanie wy- Podpisana pomiędzy IAB Polska i PwC Polska umowa
specjalizowanych komórek i stanowisk odpowiedzialnych za przewiduje realizowanie badania IAB AdEx w półrocznych
marketing internetowy po stronie klientów. Na rynku form re- falach oraz publikację danych rocznych w corocznym raporcie
klamowych bardzo silną pozycję utrzymała reklama graficzna. wydatków reklamowych w Europie realizowanym wspólnie
Silny okazał się także trend korzystania z marketingu w wy- przez PWC i IAB Europe. Identyczne badanie w Wielkiej
szukiwarkach. Ogłoszenia w internecie stały się realną alterna- Brytanii jest prowadzone od 9 lat i stało się standardem
tywą dla rynku prasowego i zdobyły udział w rynku wydatków rynkowym.
6 dodatek do „Media & Marketing Polska” maj 2008
8. Raport strategiczny IAB Polska: Internet 2007
Zmiany
w IAB Polska
Rok 2007 był czasem rewolucyjnych zmian w sposobie funkcjonowania Związku
Pracodawców Branży Internetowej IAB Polska. Uchwalony został budżet organi-
zacji oraz zatrudniono jej dyrektora generalnego. Od maja zaczęło pracować biu-
ro związku, które szybko osiągnęło trzyosobowy skład. Branża internetowa bar-
dzo pozytywnie oceniła te zmiany i z 13 firm zrzeszonych na etapie przekształca-
nia organizacji ze stowarzyszenia w związek branżowy do końca roku IAB Polska
liczyło już 32 firmy, w tym jednego nowego członka zwyczajnego – TVP SA.
Działania w roku 2007
Jednym z pierwszych działań w 2007 r. były rekrutacja pracowników i organizacja
pracy biura, które koordynuje działania mające na celu realizację inicjatyw członków.
Wzrost liczby członków oraz ich aktywność doprowadziły do powstania grup roboczych.
Najbardziej intensywne prace prowadziły grupy marketingu w wyszukiwarkach, e-mail
marketingu i wideo w internecie. Na rok 2008 planowane są duże wydarzenia będące
wynikiem prac tych grup. W ramach współpracy ze Stowarzyszeniem Agencji Reklamo-
wych powstał dokument określający dobre praktyki na rynku reklamy internetowej. Pre-
cyzuje on zakres obowiązków i odpowiedzialności poszczególnych podmiotów w trakcie
realizacji kampanii reklamowych – od briefu klienta, poprzez współpracę z agencjami
i domami mediowymi, po emisję kampanii w witrynach. Dzięki aktywności biura udało
się nawiązać kontakty z organizatorami konferencji branżowych i zapewnić udział w kon-
ferencjach krajowych naszych prelegentów (w tym przygotowanie specjalnych paneli po-
święconych internetowi). Organizowane były szkolenia we współpracy z brytyjską firmą
Digital Strategy Consulting. IAB Polska włączyło się również aktywnie w prace Związku
Stowarzyszeń Rady Reklamy.
Jednym z głównych celów stawianych przed strukturami związku było zorganizowanie
Forum IAB 2007 jako największej krajowej imprezy poświęconej rynkowi interaktywnemu.
Hasłem tej edycji była „Kreacja i efektywność”. Forum IAB 2007 odbyło się w listopadzie
w hotelu Radisson w Warszawie. Zgromadziło ok. 400 uczestników i było najliczniejszą
konferencją poświęconą tematyce interaktywnej w Polsce w tym roku. Gwiazdami konferen-
cji byli Alain Heureux, prezydent IAB Europe, oraz wiceprezes Viacom Digital Solutions An-
dy Chen. Nie zabrakło też najbardziej uznanych krajowych prelegentów, którzy swoimi pre-
zentacjami wzbudzili nadzwyczajne zainteresowanie przybyłych. Po konferencji w trakcie
wieczornej gali w klubie M25 odbył się finał konkursu kampanii reklamowych MIXX, który
to brand został sprowadzony do Polski z IAB USA. Grand prix zdobyła w tej edycji agencja
Opcom z Krakowa.
8 dodatek do „Media & Marketing Polska” maj 2008
9. Członkowie IAB Polska – maj 2008
Firma Adres Telefon, faks E-mail WWW
4people.pl Sp.j. ul. Staromiejska 12/2, tel.: 032 790 21 21 kontakt@4people.pl www.4people.pl
40-013 Katowice faks: 032 790 21 11
Ad.Net SA ul. Młynarska 42, tel.: 022 447 32 00 ludmila.krol@adnet.pl www.adnet.pl
01-171 Warszawa faks: 022 447 32 01
AdAction ul. Senatorska 13/15, tel.: 022 829 65 38 kontakt@adaction.pl www.adaction.pl
00-075 Warszawa faks: 022 829 65 55
Agora SA ul. Czerska 8/10, tel.: 022 555 44 44 sprzedaz@agora.pl www.gazeta.pl
00-732 Warszawa faks: 022 555 48 70
ARBOinteractive Polska ul. Altowa 2, tel.: 022 592 45 00 info@arbointeractive.pl www.arbointeractive.pl
02-386 Warszawa faks: 022 489 42 14
Ataxo Sp. z o.o. ul. Dąbrówki 10, tel.: 032 743 74 44 info@ataxo.com www.ataxo.pl
40-081 Katowice faks: 032 743 74 94
Bankier.pl SA ul. Koszykowa 54, tel.: 022 630 82 44 reklama@firma.bankier.pl www.bankier.pl
00-675 Warszawa faks: 022 630 85 83
Bluerank ul. Gdańska 80, tel.: 042 632 33 21 bluerank@bluerank.pl www.bluerank.pl
90-613 Łódź faks: 042 632 15 51
Cormedia Sp.j. ul. Bonifraterska 15/92, tel.: 022 398 38 04 reklama@cormedia.pl www.cormedia.pl
00-203 Warszawa faks: 022 635 15 40
Cube Group Sp. z o.o. ul. Migdałowa 4, tel.: 022 201 32 90 biuro@cubegroup.pl www.cubegroup.pl
02-796 Warszawa faks: 22 201 32 91
. Digital One ul. Dowborczyków 25, tel. 042 677 14 77 info@digitalone.pl www.digitalone.pl
90-019 Łódź faks: 42 677 14 78
Direct Traffic Sp. z o.o. ul. Wołodyjowskiego 83, tel.: 022 201 22 33 sprzedaz@directtraffic.pl www.directtraffic.pl
02-724 Warszawa faks: 022 201 22 39
e-Business Solutions al. 3 Maja 2 lokal 66, tel.: 022 402 09 94 info@e-bs.pl www.e-bs.pl
Sp. z o.o. 00-391 Warszawa
Eniro Polska Sp. z o.o. ul. Domaniewska 41, tel.: 022 314 20 00 eniro@eniro.pl www.pf.pl
02-672 Warszawa faks: 022 314 20 01
Fast Bridge ul. Altowa 6, tel.: 022 572 33 99 office@fastbridge.pl www.fastbridge.pl
02-386 Warszawa faks: 022 572 33 01
FFCreation Sp.j. ul. Chorągwi Pancernej43, tel.: 022 858 79 81 office@ffcreation.pl www.ffcreation.com
02-951 Warszawa faks: 022 858 79 79
Grupa Onet.pl SA ul. Wiertnicza 166, tel.: 022 453 31 00 reklama@onet.pl www.onet.pl
02-952 Warszawa faks: 022 453 31 31
Grupa Pracuj Sp. z o.o. Prosta Office Centre, tel.: 022 373 73 00 oferta@pracuj.pl www.pracuj.pl
ul. Prosta 51, faks: 022 373 73 01
00-838 Warszawa
Interactive Marketing ul. Młynarska 42, tel.: 022 44 73 220 biuro@impartner.pl www.impartner.pl
Partner Polska Sp. z o.o. 01-171 Warszawa faks: 022 44 73 201
Interaktywna Sp. z o.o. ul. Okrzei 23, tel.: 0 793 536 365 reklama@firma.fotka.pl www.fotka.pl
03-715 Warszawa faks: 022 211 95 35
Interia.pl SA Al. Jerozolimskie 81, tel.: 022 595 16 00 reklama@firma.interia.pl www.interia.pl
XV p. Orco Tower, faks: 012 646 27 10
02-001 Warszawa
International Data Group ul. Jordanowska 12, tel.: 022 321 78 00 reklama_online@idg.com.pl www.idg.pl
Poland SA 04-204 Warszawa faks: 022 321 78 88
Internetowy Dom Mediowy ul. Jubilerska 10, tel.: 022 211 33 88 agencje@idmnet.pl www.idmnet.pl
Net Sp. z o.o. 00-939 Warszawa
K2 Internet SA al. Solidarności 74a, tel.: 022 448 70 00 biuro@k2.pl www.k2.pl
00-145 Warszawa faks: 022 448 71 01
Kompan.pl Sp. z o.o. ul. Puławska 469, tel.: 022 486 96 00 kompan@kompan.pl www.kompan.pl
02-844 Warszawa
Media Contacts Sp. z o.o. ul. Postępu 13, tel.: 022 843 66 60 office.poland@mediacontacts.com www.mediacontacts.com
02-676 Warszawa faks: 022 843 66 61
Media Direction OMD ul. Ateńska 67, tel.: 022 511 11 20 office@mediadirection.com.pl www.mediadirection.com.pl
03-970 Warszawa faks: 022 511 11 42
Media Regionalne Sp. z o.o. Prosta Office Center, tel.: 022 463 07 00 reklama@mediaregionalne.pl www.mediaregionalne.pl
ul. Prosta 51, faks: 022 463 00 77
00-838 Warszawa
Mediaedge:cia ul. Dobra 56/66, tel.: 022 55 27 791 tomasz.rzepniewski@mecglobal.com www.mecglobal.com
00-312 Warszawa faks: 022 55 27 770
MindShare Polska Sp. z o.o. ul. Dobra 56/66, tel.: 022 55 27 200 warsaw.reception@mindshareworld.com www.mindshare.pl
00-312 Warszawa faks: 022 55 27 201
Money.pl Sp. z o.o. ul. Kościuszki 29, tel.: 071 337 42 66 reklama@money.pl www.money.pl
50-011 Wrocław faks: 071 337 42 70
Mosqi.to ul. Wigury 13 lok. 10, tel.: 042 636 75 51 ideas@mosqi.to www.mosqi.to
90-302 Łódź
NetSprint Sp. z o.o. ul. Bieżanowska 7, tel.: 022 844 49 90 informacje@netsprint.pl www.netsprint.pl
02-655 Warszawa faks: 022 852 20 60
Nowoczesna Firma Sp. z o.o. ul. Flory 9/1, tel.: 022 314 14 00 info@nf.pl www.nf.pl
00-586 Warszawa faks: 022 314 14 10
O2.pl ul. Jutrzenki 177, tel.: 022 398 88 88 info@firma.o2.pl www.o2.pl
02-231 Warszawa faks: 022 398 80 99
Opcom Grupa Eskadra ul. Jeleniogórska 17, tel./faks.: 012 26 80 100 info@opcom.pl www.opcom.plul
Sp. z o.o. 30-422 Kraków
Performance Media ul. Idzikowskiego 19, tel.: 022 899 03 45 info@perfomance-media.pl www.performance-media.pl
02-704 Warszawa faks: 022 899 15 74
Plasma Media ul. Czeremchowa 28, tel.: 0 501 541 105 agencjareklamowa@plasmedia.pl www.plasmamedia.pl
03-159 Warszawa
Point of View ul. Filona 16, tel.: 022 843 50 31 info@pointofview.pl www.pov.pl
02-658 Warszawa faks: 022 843 9 97
Polskie Badania Internetu Al. Jerozolimskie 65/79, tel. 022 630 72 68 biuro@pbi.org.pl www.pbi.org.pl
Sp. z o.o. 00-697 Warszawa faks: 022 630 72 67
Polskie Książki Telefoniczne al. Solidarności 128, tel.: 022 632 17 02 w. 400 infodok@pkt.pl pkt.pl
Sp. z o.o. 01-195 Warszawa faks: 022 310 62 60
Sare ul. Niedźwiedzia 2c, tel.: 022 852 28 59 biuro@sare.pl www.sare.pl
02-737 Warszawa
Synerway SA al. Niepodległości 69, tel. 022 322 73 18 info@synerway.pl www.synerway.com.pl
02-626 Warszawa
Telewizja Polska SA ul. J.P Woronicza 17,
. tel.: 022 640 22 24 cezary.chmielewski@brtvp.pl www.itvp.pl
00-999 Warszawa faks: 022 640 22 02
Trader.com (Polska) Sp. z o.o. ul. Towarowa 22, tel.: 022 455 33 00 info@trader.pl www.trader.pl
00-839 Warszawa faks: 022 455 33 01
Value Media ul. Fasolowa 31a, tel.: 022 203 60 00 biuro@valuemedia.pl www.valuemedia.pl
02-482 Warszawa faks: 022 863 13 60
Web Search Factory Polska ul. Rajskich Ptaków 55a, tel.: 022 894 41 57 info@websearchfactory.pl www.websearchfactory.pl
Sp. z o.o. 02-816 Warszawa faks: 022 894 41 57
Wirtualna Polska SA ul. Sienna 75, tel.: 022 57 63 900 br@wp-sa.pl www.wp.pl
00-833 Warszawa faks: 022 57 63 999
Zanox.de AG ul. Suwak 3, tel. 022 23 21 370 info.pl@zanox.com www.zanox.com/pl
02-676 Warszawa faks: + 49 30 50 96 91 99
Zed Digital ul. Gdańska 27/31, tel.: 022 345 21 40 zed_poland@zeddigital.pl www.zeddigital.pl
01-633 Warszawa faks: 022 345 21 41
10. Raport strategiczny IAB Polska: Internet 2007
Współpraca z IAB Europe
Wynikiem działań IAB Polska w ramach IAB Europe była organizacja konkursu MIXX
(jako drugi kraj europejski po Belgii). Desygnowaliśmy również polskiego przedstawi-
ciela do światowej inicjatywy MIA Project, która ma na celu uwspólnienie walut w ba-
daniach liczby użytkowników internetu. W kongresie IAB Europe – Interact 2007
w Brukseli uczestniczyło 13 przedstawicieli firm internetowych z Polski.
Co w 2008?
Będziemy starali się wprowadzić i popularyzować wydarzenia promujące marketing
interaktywny, w tym cykle IAB Update i IAB Showcase. Zorganizujemy dwie konferen-
cje tematyczne poświęcone SEM i wideo w internecie. Wyzwaniem będzie dwudniowe
Forum IAB 2008 w listopadzie. Planujemy bardzo bogaty program merytoryczny
i oczekujemy większej liczby uczestników niż w ubiegłym roku. Na początku czerwca
60 przedstawicieli polskiej branży internetowej wyjedzie na kongres Interact do Berli-
na. Prawdopodobne jest również zorganizowanie podobnego wyjazdu na targi OMD
w Düsseldorfie na jesieni tego roku. Wkrótce zostanie również opublikowana wersja an-
gielska tego raportu. Szykujemy ponadto kilka dużych akcji, których szczegóły będą na
bieżąco ujawniane. Liczymy także na dalszy dynamiczny wzrost liczby członków i ich
inicjatyw.
10 dodatek do „Media & Marketing Polska” maj 2008
12. Raport strategiczny IAB Polska: Internet 2007
ROZDZIAŁ 1
Dostęp do internetu
Dostęp do internetu mieszkańców. Jednak pomimo niskiego odsetka korzy-
na świecie stających z internetu (13,7 proc.) w sieci najczęściej
można spotkać internautów z Azji – stanowią oni grupę
Według danych InternetWorldStats.com w 2007 r. liczącą już ponad 500 mln osób, co stanowi prawie
z internetu korzystało 20 proc. ludności świata, czyli po- 40 proc. wszystkich użytkowników internetu. Niewątpli-
nad 1,3 mld osób (w stosunku do ub.r. odnotowano za- wie najbliższe lata będą sprzyjać umacnianiu tej pozycji,
tem wzrost o ok. 200 mln). Liderem pod względem od- zwłaszcza za sprawą państw takich jak Chiny czy Indie.
setka osób korzystających z internetu pozostaje nadal Europa z 348 mln internautów zajmuje drugie miej-
Ameryka Północna, gdzie dostęp do sieci ma 71,1 proc. sce pod względem liczby osób korzystających z interne-
tu. Jednak biorąc pod uwagę odsetek internautów, oka-
zuje się, że stanowią oni jedynie 43,4 proc. mieszkań-
Dostęp do internetu na świecie ców naszego kontynentu. Wskaźnik ten podwyższają
państwa skandynawskie: Norwegia z 88 proc. miesz-
Kraj Liczba Proc. populacji Wzrost liczby kańców korzystających z internetu (najlepszy wynik na
internautów (penetracja) internautów
świecie), Islandia – 85,4 proc., Szwecja – 77,3 proc.,
(w mln) 2000-07 (w proc.)
Ameryka Północna 238,0 71,1 120 Dania – 68,8 proc., ale również Holandia – 87,8 proc.,
Oceania/Australia 19,2 57,1 152 czy Portugalia – 73,1 proc; ogólnie w Unii Europej-
Europa 348,1 43,4 231 skiej ponad połowa ludności korzysta z internetu
Ameryka Łacińska 126,2 22,2 599 (55,7 proc.). Ze wszystkich europejskich nacji najła-
Bliski Wschód 33,5 17,4 920
twiej spotkać w sieci Niemców – 53,2 mln internautów,
Azja 510,5 13,7 347
Afryka 44,4 4,7 883
Świat 1319,9 20,0 266
Holandia 14,5 87,8 273 Użytkownicy internetu w podziale na regiony
Szwecja 7,0 77,3 73
Portugalia 7,8 73,1 211 Ameryka Północna Azja Reszta świata
Luksemburg 0,3 70,6 239 Europa Japonia
Dania 3,8 68,8 93
Wielka Brytania 40,4 66,4 162
Niemcy 53,2 64,6 122 23
Finlandia 3,3 62,7 71 6
Słowenia 1,3 62,2 317 2010 36
Estonia 0,8 57,8 107
18
Włochy 33,1 57,0 151
Austria 4,7 56,7 121 16
Hiszpania 22,8 56,5 324
Francja 34,9 54,7 310 20
Belgia 5,5 52,8 175
9
Irlandia 2,1 50,1 163
Czechy 5,1 49,9 410 2005 29
Łotwa 1,1 47,4 614 21
Słowacja 2,5 45,9 285 22
Cypr 0,4 45,2 197
Polska 14,1 36,6 403
Grecja 3,8 35,5 280 11
Węgry 3,5 35,2 390 8
Litwa 1,2 34,2 443 2000 17
Malta 0,1 31,7 218 25
Rumunia 7,0 31,4 775 39
Bułgaria 2,2 30,0 412
Unia Europejska 273,2 55,7 190 proc. 5 10 15 20 25 30 35 40
Źródło: Internet World Stats, grudzień 2007 r. Źródło: Bank Światowy, CIA Factbook (2005), Jupiter Research (2006), PWC (2005), Computer Industry Almanac (2006)
12 dodatek do „Media & Marketing Polska” maj 2008
13. Raport strategiczny IAB Polska: Internet 2007
20 krajów o największej liczbie internautów Dostęp do internetu
w Polsce
Kraj Liczba internautów Proc. populacji
(w mln) (penetracja) Zasięg internetu w Polsce jest nadal mniejszy niż na
USA 210,0 69,6
Chiny 132,0 10,0
zachodzie Europy, jednak na szczęście liczba polskich
Japonia 86,3 67,1 internautów stale i szybko rośnie. Według badania
Niemcy 50,6 61,3 NetTrack firmy Millward Brown SMG/KRC pod koniec
Indie 40,0 3,5 2007 r. było już 12,9 mln internautów w wieku powyżej
Wielka Brytania 37,6 62,3 15 lat. Na tej podstawie w badaniu Megapanel estymuje
Korea Południowa 33,9 66,1
Francja 30,8 50,3
się liczbę internautów w wieku powyżej 7 lat na 14,1
Włochy 30,8 51,7 mln. W porównaniu z rokiem 2006 oznacza to wzrost
Brazylia 25.9 13,9 o ponad 10 proc. (według danych z badania NetTrack).
Rosja 23,7 16,5 Spośród osób w wieku 7 lat i więcej z internetu korzysta
Kanada 21,9 67,5 39,5 proc.
Meksyk 20,2 19,0
Hiszpania 19,2 42,7
Podobne dane podaje Główny Urząd Statystyczny,
Indonezja 18,0 8,0 według którego w 2006 r. dostęp do sieci miało
Turcja 16,0 21,1 41 proc. gospodarstw domowych i 92 proc. przedsię-
Australia 14,7 70,2 biorstw. Z internetu faktycznie korzystano w 38 proc.
Wietnam 14,5 17,1 gospodarstw domowych, co przekłada się na 39 proc.
Tajwan 13,8 60,0
Argentyna 13,0 34,0
Polaków w wieku 16-74 lata będących regularnymi
(co najmniej raz w tygodniu) użytkownikami internetu.
Źródło: Internet World Stats, grudzień 2007 r. W stosunku do ub.r. oznacza to wzrost o 5 punktów pro-
centowych.
Brytyjczyków – 40,4 mln, Francuzów – 34,9 mln, i Wło- Internet w Polsce pozostaje niezmiennie domeną du-
chów – 33,1 mln. Polska zajmuje 9. miejsce w Europie żych miast – zasięg internetu w miastach powyżej
pod względem liczby internautów – 14,1 mln osób.
Znacznie mniejszy zasięg internet ma na wschodzie
Europy. W takich krajach, jak: Rosja, Ukraina czy Tur-
cja, nie przekracza 25 proc., jednak ze względu na ich
Liczba internautów w Polsce
wielkość pochodzi z nich znaczący odsetek europejskich Internauci powyżej 7. roku życia (Megapanel)
internautów, na przykład Rosjanie stanowią 8,4 proc. Internauci powyżej 15. roku życia (NetTrack)
wszystkich internautów w Europie.
Jak zmienia się światowy internet, pokazują wybrane 15
14,1
,
przykłady, np. w 1995 r. 66 proc. wszystkich internau-
3,
13,1 12,9
,9
tów na świecie pochodziło z USA, obecnie jest to tylko
18 proc.; w grupie 20 krajów o największej liczbie inter- 12 11,7
,7
nautów są zaś państwa takie jak Wietnam czy Indone-
zja. O potencjale państw azjatyckich świadczą Indie,
9,6
w których jest już więcej internautów niż w Niemczech 9
9 8,4
8,
(kraj o największej liczbie internautów w Europie), choć
zasięg internetu wynosi w Indiach zaledwie 5,3 proc. 7,4
,4
Należy jednak przy tym pamiętać, że ilość nie zawsze 6,5
,
przechodzi w jakość – np. w Wikipedii języki o najwięk- 6 5,8
,
szej liczbie artykułów to: angielski, niemiecki, francuski 4,6
,
i polski, za nimi jest japoński (choć w Japonii jest aż
87,5 mln użytkowników internetu), a chiński zajmuje 3
2,2
,
dopiero 12. pozycję.
mln
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007
Źródło: Millward Brown SMG/KRC NetTrack, grudzień 2000-2007, Megapanel PBI/Gemius, grudzień 2004-2007
maj 2008 dodatek do „Media & Marketing Polska” 13
14. Raport strategiczny IAB Polska: Internet 2007
Odsetek Polaków korzystających z internetu 500 tys. mieszkańców jest prawie dwa razy większy niż
na wsi. Jednak w ub.r. wzrost zasięgu był nieco szybszy
Internauci powyżej 7. roku życia (Megapanel) na wsi niż w miastach – w ciągu 2007 r. zasięg w mia-
Internauci powyżej 15. roku życia (NetTrack)
stach wzrósł o ponad 4,5 punktu procentowego, pod-
czas gdy na wsi było to 5 punktów procentowych. Za-
50
pewne w najbliższych latach, w miarę upowszechniania
,
42,9 się internetu, dysproporcje te będą się wyrównywać
– w 2007 r. kilkakrotnie więcej nowych użytkowników
,
38,7 39,
39,5
40 internetu mieszkało na wsi niż w największych mia-
36,
36,9
stach.
Wśród polskich użytkowników internetu jest znacznie
30 8
28
więcej osób młodych niż starszych. Według badania Me-
26
6
6,8
26,8 gapanel PBI/Gemius w grudniu 2007 r. w grupie 15-
,
25,3
5
24,5
,
21,7
-19 lat z sieci korzystali prawie wszyscy – internautów
,
19,3 z tej grupy wiekowej było 2,64 mln, co stanowi aż
20
94,6 proc. wszystkich osób w tym wieku w Polsce. Na-
15,2
tomiast penetracja internetu w grupie powyżej 60 lat,
choć w porównaniu z rokiem 2006 zwiększyła się o po-
10 łowę, to nadal wynosi zaledwie 5,3 proc.
,
7,4
Tendencja jest wyraźna – z sieci korzystają prawie
wszystkie osoby z kategorii 15-19 lat, ponad połowa
proc. osób w wieku 20-29 lat i prawie połowa w wieku 30-
2000 2001 2002 2003 2004
004
4 2005
005
5 2006
006
6 2007
20
007
-39, co czwarta w wieku 40-59 lat i zaledwie co dwu-
Źródło: Millward Brown SMG/KRC NetTrack, grudzień 2000-2007, Megapanel PBI/Gemius, grudzień 2004-2007, GUS
Odsetek internautów w stosunku
do wszystkich mieszkańców Polski
Penetracja internetu według wielkości
miejscowości w Polsce Wieś Miasto Średnio w Polsce
60 50
46,8
53,5
50,5 51,6
50
42,1
43,6 39,4
42,4 40
40,5
40 34,4
29,7
30 27,3 30 31 27,3
23,6
20 25 22,2
20
10
13,9
15,7
proc. proc.
wieś miasto miasto miasto miasto miasto miasto 2004 2005 2006 2007
do 20 20-50 50-100 100-200 200-500 pow. 500
tys. tys. tys. tys. tys. tys. Źródło: Megapanel PBI/Gemius, grudzień 2004-2007, GUS
Źródło: Megapanel PBI/Gemius, grudzień 2007, GUS
14 dodatek do „Media & Marketing Polska” maj 2008
16. Raport strategiczny IAB Polska: Internet 2007
Penetracja internetu według Prognoza – odsetek osób mających dostęp
grup wiekowych w Polsce do internetu w Polsce
100 94,6 60
80 50
50
47
60 56,7 43
48,7 39
44,7 40
40 34
25,1 30
30
20
5,3
proc. proc.
7 14
7-14 15-19
15 19 20-29
20 29 30-39
30 39 40-59
40 59 pow. 60
pow 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Źródło: Megapanel PBI/Gemius, grudzień 2007, GUS Źródło: ITU
dziesta w wieku powyżej 60 lat. Trudno się spodziewać
radykalnej zmiany tej sytuacji – można raczej przypusz-
czać, że ponad 6 mln Polaków powyżej 60. roku życia
nie skorzysta już z internetu, a wzrost zasięgu w tej ka-
Odsetek internautów w stosunku tegorii wiekowej będzie powolny i spowodowany głównie
do wszystkich mieszkańców wchodzeniem do niej młodszych roczników, które dobrze
– kategorie wiekowe orientują się w internecie.
Opublikowana w 2003 r. prognoza Międzynarodowej
7-14 15-19 20-29 30-39 Unii Telekomunikacji (ITU) mówi, że uzyskanie dostępu
40-59 pow. 60 Średnio w Polsce do sieci przez 50 proc. Polaków będzie możliwe naj-
wcześniej w 2010 r. Prognoza ITU sprawdza się na razie
100 dość dobrze i biorąc pod uwagę słabszy niż w poprzed-
93,7
94,6
nich latach wzrost liczby internautów w 2007 r., można
przypuszczać, że poziomu 50 proc. zasięgu internetu
80 w Polsce faktycznie nie uda się przekroczyć szybciej niż
72,8
w 2010 r.
71,4
W badaniu GUS wśród przyczyn braku dostępu do in-
60
51,7
56,7 ternetu w miejscu zamieszkania respondenci najczęściej
46,7 48,7 wskazywali na brak potrzeby korzystania z sieci. Ważną
41,7 44,7 rolę odgrywały również względy ekonomiczne – zbyt wy-
40 39,6 42,3 39,4
35,4 37,3
sokie koszty zarówno sprzętu komputerowego, jak i uzy-
34,4
27,1 skania dostępu do sieci były drugą barierą pod względem
24,2 25,1
23,6 25 27,2 częstości wskazywania. Pocieszające jest to, że w tym
20
14,8 17,3 przypadku zaobserwować można spadek rzędu 4--5 proc.
3,6
w stosunku do lat 2006 i 2005. W pierwszej czwórce
2 5,3
1,5 przyczyn braku dostępu do sieci znalazła się również nie-
proc.
2004 2005 2006 2007 wystarczająca wiedza. W miarę wzrostu liczby osób ko-
Źródło: Megapanel PBI/Gemius, grudzień 2004-2007, GUS rzystających z sieci i poszerzania się grupy internautów
16 dodatek do „Media & Marketing Polska” maj 2008
18. Raport strategiczny IAB Polska: Internet 2007
Powody nieposiadania dostępu do internetu Udział w całości przychodów operatorów
w domu (proc. ogółu gospodarstw domowych z tutułu świadczenia usług dostępu
bez dostępu do internetu) w latach 2005-2007 do internetu, III kw. 2007
2005 r. 2006 r. 2007 r. Telewizje kablowe Reszta TP
41
Brak potrzeby 43
39 9%
32 18%
Zbyt wysokie
koszty sprzętu 36
36
6%
Zbyt wysokie
31 64%
koszty dostępu
35
33
Brak odpowiednich
20 3%
umiejętności 19
15
Brak technicznych 9
możliwości Netia Dialog
podłączenia 8
do internetu 8 Nie zawiera telefonii ruchomej
Źródło: UKE na podstawie danych operatorów
Posiadanie 8
dostępu
do internetu 8
gdzie indziej 7
Dostawcą dominującym na polskim rynku w III kwar-
3 tale 2007 r. była Telekomunikacja Polska SA. Jej udział
Niechęć
do internetu 3
w przychodach z tytułu świadczenia usługi dostępu do
3
sieci wyniósł 64 proc.
2 W drugiej kolejności z 18-procentowym udziałem
Względy
bezpieczeństwa 2 znaleźli się operatorzy sieci telewizji kablowych. Tuż za
1
nimi inni dostawcy z wynikiem 9 proc. Udziały takich
proc. 10 20 30 40 50
firm jak Telefonia Dialog SA i Netia SA to odpowiednio
Odsetki nie sumują się do 100 proc. ze względu na możliwość wskazania więcj niż jednej odpowiedzi 3 i 6 proc.
Źródło: GUS
Zasięg internetu wśród populacji nie jest jedyną mia-
rą postępu cywilizacyjnego związanego z rozwojem no-
z wykształceniem średnim, zasadniczym i podstawowym wych technologii. W odniesieniu do internetu istotne są
wskaźnik ten w ciągu ostatnich trzech lat wzrósł o 5 proc. także rozwój dostępu szerokopasmowego oraz liczba
Ograniczone możliwości techniczne dostawców usług spraw, jakie można załatwić przez internet w urzędach
internetowych częściej wskazywane były jako przeszko- administracji publicznej i firmach. Pod tym względem
da w uzyskaniu szerokopasmowego dostępu do internetu Polska wypada znacznie gorzej niż państwa UE, a także
(21 proc. gospodarstw bez szybkich łączy) niż jako ba- gorzej niż niektóre europejskie kraje niebędące członka-
riera dostępu do tej sieci w ogóle (9 proc. gospodarstw mi Unii. Według danych Eurostatu w 2007 r. w Polsce
bez internetu w domu). Z drugiej strony liczba osób na- jedynie 25 proc. spośród sprawdzanych przez badaczy
potykająca bariery techniczne już na etapie uzyskania 20 podstawowych usług publicznych było dostępnych
połączenia z globalną siecią była prawie trzykrotnie drogą elektroniczną, podczas gdy średnia dla 27 państw
większa – 641 tys. gospodarstw (9 proc. z ok. 7,4 mln) Unii Europejskiej wynosiła 59 proc. – niższy wskaźnik
w ogóle nie mogło być podłączonych do tej sieci, pod- niż Polska miały jedynie Bułgaria (15 proc.) oraz, co jest
czas gdy 223 tys. gospodarstw (21 proc. z nieco ponad trochę zaskakujące, Szwajcaria (21 proc.). W większości
1 mln) chciałoby mieć szybsze łącza, ale napotkało pro- państw Unii Europejskiej wskaźnik ten przekracza
blemy leżące po stronie dostawców. 50 proc., a w Austrii wynosi równo 100 proc.
18 dodatek do „Media & Marketing Polska” maj 2008
19. Raport strategiczny IAB Polska: Internet 2007
Niska dostępność usług publicznych wpływa na bardzo
niski odsetek obywateli, którzy kontaktowali się z urzędami
drogą elektroniczną – w 2007 r. wskaźnik ten wyniósł dla
Polski 15 proc. przy średniej dla całej Unii na poziomie 30
proc. W tym rankingu Polska wy- R E K L A M A
przedziła jedynie Grecję, Bułgarię
i Rumunię. Lepiej jest w przypadku
przedsiębiorstw – w 2007 r. 64
proc. firm wykorzystało internet do
kontaktów z urzędami, jest to wy-
nik zbliżony do średniej unijnej,
która wyniosła 65 proc.
Zapewne pod względem e-go-
vernmentu Polska jeszcze długo
będzie w ogonie Europy – rozwój
społeczeństwa informacyjnego
nie jest priorytetem władz pań-
stwowych i nawet jeśli uchwala-
ne są regulacje prawne w tym
zakresie, to odwleka się wprowa-
dzenie ich w życie (przykładem
jest ustawa o podpisie elektro-
nicznym z 2001 r. – w roku
2006 przesunięto termin wpro-
wadzenia podpisu elektroniczne-
go w administracji państwowej
do połowy 2008 r., czyli wdroże-
nie ustawy zajmie państwu pol-
skiemu siedem lat).
Jesienią ub.r. Ministerstwo Fi-
nansów ogłosiło, że już od
1 kwietnia 2008 r. będzie można
złożyć PIT przez internet. Jednak
taką możliwość nadal będą mieli
jedynie posiadacze kwalifikowane-
go podpisu elektronicznego, które-
go uzyskanie oznacza wydatek
rzędu kilkuset złotych i kolejne
wysokie koszty (przedłużenie waż-
ności podpisu) w następnych la-
tach. Dodatkowo przed wysłaniem
deklaracji podatkowej internetem
należy zgłosić taki zamiar urzędo-
wi skarbowemu i poczekać na wy-
danie przez naczelnika odpowied-
niego urzędu zaświadczenia
o możliwości elektronicznego roz-
liczania podatku, co może po-
trwać kilka tygodni. W tej sytuacji
trudno spodziewać się, żeby wiele
maj 2008 dodatek do „Media & Marketing Polska” 19
20. Raport strategiczny IAB Polska: Internet 2007
Odsetek korzystających z internetu Liczba łączy szerokopasmowych
w kontaktach z urzędami publicznymi na 100 mieszkańców
Dania 58 Dania 37,2
Norwegia 55 Holandia 33,1
Islandia 54 Finlandia 28,8
Holandia 49 Szwecja 28,3
Szwecja 47 Luksemburg 24,6
Luksemburg 44
Belgia 23,9
Finlandia 43
Wielka Brytania 23,8
Niemcy 39
Francja 22,3
Francja 37
Niemcy 21,1
Wielka Brytania 33
UE (15 krajów) 20,8
UE (15 krajów) 31
Estonia 20
Kraje strefy euro 30
Słowenia 28 Austria 18,4
Estonia 27 UE (27 krajów) 18,2
UE (27 krajów) 27 Hiszpania 16,8
Irlandia 26 Włochy 15,9
Hiszpania 25 Irlandia 15,5
Austria 24 Słowenia 15,3
Węgry 22 Portugalia 14,8
Belgia 21 Malta 13,9
Słowacja 20
Litwa 12,7
Cypr 18
Czechy 12,2
Litwa 18
Węgry 11,6
Łotwa 17
Łotwa 11,6
Portugalia 17
Cypr 11,1
Włochy 15
Słowacja 6,9
Czechy 14
Polska 12 Polska 6,8 Źródło: Eurostat 2007
Źródło: Eurostat 2007
Grecja 10 Grecja 6,8
Bułgaria 4 Rumunia 6,6
Rumunia 4 Bułgaria 5,7
proc. 10 20 30 40 50 60 proc. 5 10 15 20 25 30 35 40
osób wykorzystało internet do rozliczenia podatku za za pomocą telefonu komórkowego. Ma on być tańszy niż
2007 r. W tym samym czasie w Norwegii (która wg da- dotychczasowe e-podpisy, a przede wszystkim prostszy
nych Eurostatujest liderem pod względem odsetka osób w obsłudze i bardziej dostępny dla osób prywatnych.
korzystających z e-governmentu) z rozliczenia rocznego Tak więc być może w kolejnych zestawieniach Eurostatu
online korzysta 65 proc. podatników (w 2006 r.). Polska nie znajdzie się ponownie w ogonie państw euro-
Jest na szczęście niewielka szansa, że rok 2008 pejskich pod względem e-governmentu.
w Polsce będzie czasem przełomu w dziedzinie e-go-
vernmentu. Od 1 lipca 2008 r. wszystkie firmy zatrud- Internet
niające powyżej pięciu pracowników będą musiały pod- szerokopasmowy
pisywać przesyłane do ZUS dokumenty kwalifikowanym
podpisem elektronicznym. Oznacza to gwałtowny wzrost Chociaż zdecydowana większość polskich użytkowni-
liczby e-podpisów. Firmy wydające podpisy elektronicz- ków korzysta z internetu za pośrednictwem łączy szero-
ne twierdzą, że może to spowodować spadek cen nawet kopasmowych (wedługg badania NetTrack 90 proc. re-
do 30 zł za jeden e-podpis. W br. zapowiadane jest rów- spondentów korzystających z internetu w domu deklaru-
nież pojawienie się tzw. podpisu mobilnego składanego je, że ma stałe łącze), to pod względem broadbandu
20 dodatek do „Media & Marketing Polska” maj 2008
21. Raport strategiczny IAB Polska: Internet 2007
Odsetek gospodarstw domowych z dostępem munia i Bułgaria), podczas gdy w Polsce wskaźnik
do szybkiego internetu wzrósł z 3,9 do 6,8.
Nieco lepsza jest pozycja Polski w przypadku odsetka
Islandia 76
gospodarstw domowych mających dostęp do szerokopa-
Holandia 74
smowego internetu. Według danych Eurostatu w Polsce
Dania 70
taki dostęp ma 30 proc. gospodarstw, więcej niż np. we
Szwecja 67
Włoszech czy u naszych sąsiadów – w Czechach i na
Norwegia 67
Słowacji. Jednak w porównaniu z rankingiem z roku
Finlandia 60
2006 wyprzedziły nas Węgry, Litwa i Irlandia. Dystans
Luksemburg 58
do innych krajów unijnych zwiększa się – odsetek go-
Wielka Brytania 57
spodarstw domowych z dostępem do szybkiego interne-
Belgia 56
tu zwiększył się w Polsce w ciągu roku o 8 punktów
Niemcy 50
procentowych, podczas gdy średnia unijna wzrosła
Estonia 48
UE (15 krajów)
o 10 punktów procentowych.
46
Austria 46
Wnioski z zestawień Eurostatu potwierdza raport
Słowenia 44
opracowany przez OECD. Według danych tej organizacji
Francja 43
średnia szybkość łączy szerokopasmowych w Polsce wy-
UE (27 krajów) 42
niosła w zeszłym roku 4,2 Mb/s, a średnia dla wszyst-
Hiszpania 39
kich państw OECD – 13,7 Mb/s. W Polsce 1 Mb/s kosz-
Litwa 34 tuje co najmniej 6,5 dol., podczas gdy w Japonii, Fran-
Węgry 33 cji, Szwecji czy Finlandii – mniej niż 0,5 dol. Niestety,
Łotwa 32 Polska zostaje daleko w tyle nie tylko pod względem do-
Irlandia 31 stępności szybkiego internetu, lecz także jego ceny.
Portugalia 30
Polska 30 Przeglądarki
Czechy 28 internetowe
Słowacja 27
Włochy 25 Pod względem software’u używanego do przeglądania
Cypr 20
Źródło: Eurostat 2007
stron internetowych polscy użytkownicy różnią się od in-
Bułgaria 15
Rumunia 8
Przeglądarki internetowe w Polsce
Grecja 7
proc. 20 30 40 50 60 70 80 2004 r. 2006 r. 2007 r.
10
100
Polska jest na szarym końcu w porównaniu z innymi 88
rozwiniętymi krajami. Co prawda na koniec 2007 r. było
w Polsce ok. 3,5 mln linii szerokopasmowych, co 80
w liczbach bezwzględnych daje nam 9. miejsce w Euro- Źródło: Gemius SA, gemiusTraffic, grudzień 2004, 2006, 2007
64,8
pie, jednak po przeliczeniu okazuje się, że na 100
0,595
mieszkańców przypada w Polsce 6,8 linii szerokopa- 60
smowej (według danych Eurostatu z I połowy 2007 r.).
Niższy wskaźnik dostępności szybkiego internetu mają
w Unii Europejskiej tylko Grecja, Rumunia i Bułgaria. 40
0,336
Średnia dla całej Unii jest prawie trzy razy wyższa niż 27,1
w Polsce i wynosi 18,2 linii na 100 mieszkańców. Co
więcej, w innych państwach wskaźnik ten rośnie szyb- 20
ciej niż w naszym kraju – średnia unijna zwiększyła się 8,4 8,1 0,069
3,6
z 14,8 w 2006 r. do 18,2 w 2007 r. (mimo że od tego
proc.
roku średnią zaniżają nowe państwa członkowskie – Ru- I t
Internet Explorer
tE l Firefox
Fi f Inne
I
maj 2008 dodatek do „Media & Marketing Polska” 21