This presentation focuses on the wiki used by the library of Vlissingen to share knowledge and to facilitate the realisation of strategic library goals and functions. It also says something about types of wiki users and the five phases of wiki adoption.

1. Bib2.0 in de praktijk: Biebwiki Vlissingen
Karolien Selhorst, Beleidsmedewerker
Kennismanagement en Digitale Bibliotheek Bibliotheek
Vlissingen ~
6 mei 2009 ~ WikiWednesday - Amsterdam

2. If you have knowledge, let others
light their candles in it
Margaret Fuller

3. Inhoud presentatie
Een wiki voor Bibliotheek Vlissingen: hoezo?
•
Implementatieproces wiki
•
Doelstellingen & concrete toepassingen
•
Wikigebruik en -gebruikers
•
Question Manager: twee weten meer dan één
•
Vragen?
•

4. Wie zijn wij?
• Bibliotheek Vlissingen heeft 45
medewerkers
• Verschillende locaties: kennis
zit verspreid
• Missie: informatiegids en
coach mediawijsheid
• Vraaggerichtheid en
maatwerk: focus

5. BiebWiki: facts & figures
Start wiki: september 2008
•
45 wikigebruikers
•
Wiki tuinierster: Nicole
•
Software: Plone
•
1e fase: uitbouw interne wiki
•
2e fase: integratie QM
•
3e fase wiki: wiki openen voor
•
derden

6. Waarom een BiebWiki voor Vlissingen?
• Aanleiding: kennisscan;
• Intranet voldeed niet aan de noden van medewerkers + er was
behoefte aan een virtueel kennisdelingsplatform;
• Wiki‟s hebben specifieke voordelen:
– Makkelijk te updaten
– Iedereen kan heel gemakkelijk zelf content toevoegen,
wijzigen, verwijderen (naargelang de rechten)
– Uitgebreide zoekmogelijkheden
– Enz..

7. KM-plan: samenvatting
• Kennis (verborgen) in kaart brengen via kennisprofielen op wiki
• Kenniskloof dichten (‟23 Dingen‟-cursus)
• De „knowledge flow‟ in drie dimensies:
– Systemen: De wiki als faciliterend medium voor alle
aanbevelingen i.p.v. het intranet
– Mensen: De kenniscultuur: een „collectieve ambitie‟ ontbreekt
= mensen werken in silo‟s (barrières die „free flow of
knowledge‟ verhinderen tussen medewerkers en klanten
=>cultuuromslag: teamwerk wordt belangrijk
– Kennisprocessen: after action reviews en kennis delen
(teamoverschrijdend) via kenniskringen op basis van clusters
nieuwe organisatie (lateraal kennis delen)

8. In 6 stappen naar een wiki
Plannen
Evalueren Ontwerpen
Wiki
gebruikers
Beheren en
Testen
onderhouden
Lanceren

10. BiebWiki Vlissingen: doelstellingen
• De wiki is het platform bij uitstek om:
Informatie en kennis met elkaar te delen
–
Samen te werken aan gezamenlijke documenten en projecten
–
Praktische informatie op te slaan en te ontsluiten
–
Overleg te plegen met elkaar
–
De vraagafhandeling te ondersteunen en aldus de
–
dienstverlening te verbeteren

11. BiebWiki Vlissingen: concrete toepassingen
• De wiki wordt in de praktijk gebruikt voor:
Het ondersteunen van teams en kenniskringen
–
Het verspreiden van nieuws
–
Het delen & borgen van „tacit knowledge‟
–
Het samen plannen van agenda‟s en evenementen
–
Het samen werken aan projecten
–
Het ondersteunen van specifieke bibliotheekfuncties zoals
–
„romanadvies‟ en informatiedienstverlening

12. BiebWiki in de praktijk: romanadvies
• Inventarisatie van bronnen en instrumenten voor het geven van
advies over literatuur
• Toepassingen:
– Het samen maken en delen van themalijsten, literaire dossiers,
enz.
– Het ondersteunen van virtuele leesclubs (toekomst)
– Permanent leren: het verspreiden van tips (literatuur en
romanadvies) en het ondersteunen van mondelinge cursussen
– Het expliciet en inzetbaar maken van literatuurkennis
medewerkers wordt expliciet door kennisprofielen en bijdrage
aan wiki
• Toekomst: een wiki romanadvies voor Zeeuwse bibliotheken

13. Wiki ‘neveneffecten’voor romanadvies
• Een verbeterde romanfunctie => meerwaarde voor de klant en voor
de collectie
• Een nieuwe impuls voor het lenen en lezen van romans
• Permanente bijscholing van experts romanadvies
• Belangrijke stap in de verdere ontwikkeling van de digitale
bibliotheek
• Nieuwe kansen voor medewerkers door een kwalitatieve invulling
van hun functie
• Impliciete kennis over romans expliciet maken, delen en
hergebruiken

14. Wiki adoptie: vijf fases
• Gebruikers doorlopen vijf fases (naar analogie met Kübler-Ross):
– Ontkenning: “Ons intranet werkte toch goed”
– Woede: “Waarom moet onze bibliotheek dit weer invoeren?”
– Onderhandelen: “Ik wil wel bijdragen als de achtergrond roze
is”
– Depressie: “Het zal zijn tijd wel duren”
– Aanvaarding: “Misschien moet ik het toch maar eens
proberen?”
• Waar zijn we nu?
– 60% zit in fase van aanvaarding
– 30% zit in fase onderhandeling
– 10% zit in fase depressie
• Ideale situatie: 100% integratie in werk

15. Wikigebruikers: niveaus betrokkenheid
N-A:10%
Creators: 20%
Editors: 55%
Kijkers: 90%

16. Types wikigebruikers
• Creators: hebben kennis/informatie die ze willen delen met
anderen via het aanmaken van pagina‟s/documenten op de wiki;
hebben behoefte nieuwe kennis te creëren
• Editors: hebben zelf geen behoefte om nieuwe kennis/informatie
te creëren binnen de wiki, maar dragen wel bij aan de discussie en
dragen bij aan de wiki
• Viewers: kijken alleen of/en kunnen ook behoren tot
creators/editors
• Inactieven : doen niets om diverse redenen
• Combinaties van types

17. Hoe stimuleer je wikigebruik?
• Promoot niet de wiki, maar stimuleer sociaal en kennisdelend
gedrag
• Creëer sfeer van openheid en vertrouwen
• Neem drempels weg
• Informeer en communiceer ten overvloede !
• „Zachte dwang‟: maak de wiki onmisbaar voor professioneel
functioneren: integratie in dagelijks werk
• Betrek iedereen bij de wiki in een zo vroeg mogelijk stadium
• What‟s in it for me?
• Beloon!

18. Question Manager: twee weten meer dan één
• Tot voor kort was de kwaliteit van de informatiedienstverlening in
bibliotheken afhankelijk van individuele medewerkers
• Bibliotheek Vlissingen wil van dit individuele proces een
groepsproces maken op basis van kennis delen en samenwerken
• Om deze doelstelling te verwezenlijken is Question Manager (QM)
ontwikkeld
• QM: een vraagdoorleidingssysteem dat de vraagbeantwoording
zichtbaar maakt
• Perfecte match tussen klantvraag en kennisexpert
• Visie: gebruik maken van de vaak onzichtbare kennis in de hoofden
van bibliotheekmedewerkers
• Wordt QM op nationaal (openbare bibliotheek) niveau toegepast,
dan kan geput worden uit een, enorme kennispool van
medewerkers uit bibliotheken, musea, enz..
• Pilotproject Naturalis

20. Uitdagingen & tips
• Geduld: Rome is niet op één dag gebouwd
• Organisatiecultuur: werken aan sfeer van vertrouwen en openheid
vereist voortdurend aandacht
• Training
• Blijf niet stilstaan; evalueer en verbeter
• Een wiki faciliteert het virtuele kennis delen, maar vervangt niet
het face to face kennis delen
• Usablility centraal
• „Control & demand‟ versus „vrijheid blijheid‟
• Support management is onontbeerlijk

21. Bedankt voor uw aandacht!
Vragen?
karosel64@gmail.com