Report - Dharwad Conference on girls education June 2015 Kannada

ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À£ÀÄß ¥ËæqsÀ±Á¯ÉAiÀÄ°è ªÀÄÄAzÀÄªÀj¸ÀÄªÀÅzÀÄ:
¸ÁzsÀ£ÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÁ®ÄUÀ¼ÀÄ JA§ «µÀAiÀÄzÀ ªÉÄÃ°£À
gÁdå ¸ÀªÀiÁªÉÃ±À
zsÁgÀªÁqÀ | PÀ£ÁðlPÀ | 20 ªÀÄvÀÄÛ 21 £ÉÃ dÆ£ï 2015
¸ÀªÀiÁªÉÃ±ÀzÀ ªÀgÀ¢

2 ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À£ÀÄß ¥ËæqsÀ±Á¯ÉAiÀÄ°è ªÀÄÄAzÀÄªÀj¸ÀÄªÀÅzÀÄ: ¸ÁzsÀ£ÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÁ®ÄUÀ¼ÀÄ JA§ «µÀAiÀÄzÀ ªÉÄÃ°£À gÁdå ¸ÀªÀiÁªÉÃ±À

‘ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À£ÀÄß ¥ËæqsÀ±Á¯ÉAiÀÄ°è ªÀÄÄAzÀÄªÀj¸ÀÄªÀÅzÀÄ:
¸ÁzsÀ£ÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÁ®ÄUÀ¼ÀÄ’ JA§ «µÀAiÀÄzÀ ªÉÄÃ°£À
gÁdå ¸ÀªÀiÁªÉÃ±À,
zsÁgÀªÁqÀ | PÀ£ÁðlPÀ | 20 ªÀÄvÀÄÛ 21 £ÉÃ dÆ£ï 2015
© PÉºÉZï¦n 2015
¯ÉÃRPÀgÀÄ: ±ÉÊ¯Á ªÀÄjAiÀiÁ ¥sÀ¯ÉÊgÉÆÃ ªÀÄvÀÄÛ ¦æAiÀiÁ ¦¼ÉîöÊ
PÀ£ÀßqÀPÉÌ C£ÀÄªÁzÀ: gÁWÀªÉÃAzÀæ ©.n. UÀAUÁªÀw
«£Áå¸À ªÀÄvÀÄÛ DPÁgÀ: Dmïð«¸ïÖ r¸ÉÊ£ï
bÁAiÀÄavÀæUÀ¼ÀÄ: gÁdÄ PÀ®ÄâVð
F ªÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÄß PÀ£ÁðlPÀ DgÉÆÃUÀå ¸ÀAªÀzsÀð£Á ¥ÀæwµÁ×£À,
Ln/©n ¥ÁPïð, 5£ÉÃ ªÀÄºÀr, # 1-4, gÁeÁf£ÀUÀgÀ
PÉÊUÁjPÁ ¥ÀæzÉÃ±À, PÉJ¸ïJ¸ïLr¹ DqÀ½vÀ PÀZÉÃj
»A¨sÁUÀÀ, gÁeÁf£ÀUÀgÀ ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ-560044,
zÀÆgÀªÁtÂ: 91-80-40400200,
¥sÁåPïì: 91-80-40400300,
www.khpt.org ªÀw¬ÄAzÀ ¥ÀæPÀn¸À¯ÁVzÉ.

ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À£ÀÄß ¥ËæqsÀ±Á¯ÉAiÀÄ°è ªÀÄÄAzÀÄªÀj¸ÀÄªÀÅzÀÄ: ¸ÁzsÀ£ÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÁ®ÄUÀ¼ÀÄ JA§ «µÀAiÀÄzÀ ªÉÄÃ°£À gÁdå ¸ÀªÀiÁªÉÃ±À
PÉºÉZï¦nAiÀÄÄ,F ¸ÀªÀiÁªÉÃ±ÀzÀ°è ¨sÁUÀªÀ»¹, ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À ²PÀëtªÀ£ÀÄß ¨ÉA§°¹zÀ ¸À£Áä£Àå ²æÃ QªÀÄä£É
gÀvÁßPÀgï, ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥ËæqsÀ²PÀët ¸ÀaªÀgÀÄ, «gÉÆÃzsÀ ¥ÀPÀëzÀ ªÀÄÄRAqÀgÁzÀ ²æÃ dUÀ¢Ã±ï ±ÉlÖgï,
CgÀ«AzÀ ¨É®èzï, ±Á¸ÀPÀgÀÄ, «zsÁ£À¸À¨sÉ, ²æÃ §¸ÀªÀgÁd ºÉÆgÀnÖ, ±Á¸ÀPÀgÀÄ, «zsÁ£À ¥ÀjµÀvï ºÁUÀÆ
¥ÁæxÀ«ÄPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥ËæqsÀ²PÀët E¯ÁSÉAiÀÄ ªÀiÁf ¸ÀaªÀgÀÄUÀ½UÉ zsÀ£ÀåªÁzÀUÀ¼À£ÀÄß C¦ð¸ÀÄvÀÛzÉ.
zsÁgÀªÁqÀ ±ÉÊPÀëtÂPÀ ªÀ®AiÀÄzÀ C¥ÀgÀ DAiÀÄÄPÀÛgÁzÀ ²æÃ «ÃgÀtÚ vÀÄgÀÄªÀÄj, PÀ®ÄâVð ±ÉÊPÀëtÂPÀ ªÀ®AiÀÄzÀ
C¥ÀgÀ DAiÀÄÄPÀÛgÁzÀ ²æÃ gÁzsÁPÀÈµÀÚgÁªï ªÀÄzÀ£ÀPÀgïgÀªÀjUÉ PÉºÉZï¦n¬ÄAzÀ «±ÉÃµÀ zsÀ£ÀåªÁzÀUÀ¼ÀÄ,
²PÀët E¯ÁSÉAiÀÄ PÁAiÀÄðzÀ²ðUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ LJJ¸ï ºÁUÀÆ PÉJJ¸ï C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ, ¸ÁªÀðd¤PÀ ²PÀët
E¯ÁSÉAiÀÄ G¥À¤zÉÃð±ÀPÀgÀÄUÀ¼ÀÄ, f¯Áè ªÀÄvÀÄÛ ªÀ®AiÀÄ ²PÀëuÁ¢üPÁjUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀAvÉ ¨sÁUÀªÀ»¹,
¨ÉA§°¹zÀ PÀ£ÁðlPÀ ²PÀët E¯ÁSÉAiÀÄ ¥ÀæwAiÉÆ§âjUÀÆ PÉºÉZï¦nAiÀÄÄ PÀÈvÀdÕªÁVzÉ.
ªÀiÁå¤mÉÆÃ¨Á «±Àé«zÁå®AiÀÄzÀ ²æÃ ²ªÀ ºÀ½îgÀªÀgÀÄ F ¸ÀªÀiÁªÉÃ±ÀzÀ DAiÉÆÃd£ÉUÉ C¥ÁgÀ £ÉgÀªÀÅ
¤ÃrzÁÝgÉ. vÀªÀÄä CvÀåªÀÄÆ®å ¸ÀªÀÄAiÀÄ, ±ÀæªÀÄ, ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ GzÁgÀvÉAiÀÄ£ÀÄß
ªÉÄgÉzÀÄ F MAzÀÄ ¸ÀªÀiÁªÉÃ±ÀzÀ°è ¥ÀæªÀÄÄR d£À¥Àæw¤¢üUÀ¼ÀÄ, ²PÀët E¯ÁSÉAiÀÄ ¥Àæw¤¢üUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ
zÉÃ±ÀzÉ¯ÉèqÉ¬ÄAzÀ ¸ÀéAiÀÄA-¸ÉÃªÁ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À ªÀ®AiÀÄzÀ ¥Àæw¤¢üUÀ¼ÀÄ ¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ PÁgÀtªÁV,
CªÀgÉ®ègÀ ¨ÉA§® zÉÆgÀPÀÄªÀÅzÀPÉÌ PÁgÀtªÁVzÁÝgÉ.
¸ÀªÀiÁªÉÃ±ÀzÀ°è ¨sÁUÀªÀ»¹zÀ PÉºÉZï¦nAiÀÄ, qÁ. gÉÃ£Á¯ïØ ªÁ¶AUïl£ïgÀªÀjUÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀiÁªÉÃ±ÀzÀ
DAiÉÆÃd£ÉUÉ CvÀåªÀÄÆ®å ¸À®ºÉUÀ¼À£ÀÄß, PÉÆqÀÄUÉUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃrgÀÄªÀ ªÉÆÃºÀ£ï JZï.J¯ï gÀªÀjUÉ
zsÀ£ÀåªÁzÀUÀ¼ÀÄ.
¤Ãw-¤gÀÆ¥ÀuÉUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ ²¥sÁgÀ¸ÀÄìUÀ¼À£ÀÄß ¹zÀÞ¥Àr¸ÀÄªÀ°è vÀªÀÄä C¤¹PÉ, C©ü¥ÁæAiÀÄ, ¸À®ºÉ-
¸ÀÆZÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃrzÀ F£ÁQë UÀAUÀÆ°, qÁ.²æÃ¥Àtð WÉÆÃµï, j²PÉÃ±ï ±ÀAPÀgï, UÀÄgÀÄªÀÄÆwð
PÁ²Ã£ÁxÀ£ï, qÁ.ºÉZï.©.ZÀAzÀæ±ÉÃRgï, ¸ÀvÀå²æÃ UÉÆÃ¸Áé«Ä ªÀÄvÀÄÛ E¶vÁ ZËzÀjAiÀÄªÀgÀ£ÀÄß £ÁªÀÅ
C©ü£ÀA¢¸ÀÄvÉÛÃªÉ. ¤Ãw-¤gÀÆ¥ÀuÉUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ ²¥sÁgÀ¸ÀÄìUÀ¼À£ÀÄß CAwªÀÄUÉÆ½¸À®Ä £ÀqÉ¸À¯ÁzÀ
ZÀZÉðUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄÄ£Àßr¹zÀ ªÀÄvÀÄÛ qÁ.±ÀeÉÊ L¸ÁPïgÀªÀgÉÆA¢UÉ ªÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÄß CAwªÀÄUÉÆ½¸À®Ä ±Àæ«Ä¹zÀ
¥ÀjtÂvÀ ¨sÀmÁÖZÁAiÀÄðfÃ ªÀÄvÀÄÛ gÁWÀªÉÃAzÀæ.n.gÀªÀjUÉ zsÀ£ÀåªÁzÀUÀ¼ÀÄ.
ZÀZÁðUÉÆÃ¶×UÀ¼À°è ¨sÁUÀªÀ»¹, ¸ÀÆPÀëöäzÀÈ¶ÖAiÀÄÄ¼Àî ¥Àæ¸ÀÄÛwUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄAr¹zÀ ºÁUÀÆ ²PÀët PÉëÃvÀæzÀ°è
¥ÀjtÂw ºÉÆA¢gÀÄªÀAvÀºÀ ¸ÀªÀiÁªÉÃ±ÀzÀ ¨sÁµÀtPÁgÀgÀ£ÀÄß DAiÉÄÌªÀiÁr, ¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß CAwªÀÄUÉÆ½¸À®Ä
£ÉgÀªÁzÀ J®èjUÀÆ «±ÉÃµÀ zsÀ£ÀåªÁzÀUÀ¼ÀÄ.
¦æAiÀiÁ ¦¼ÉîöÊ, gÁWÀªÉÃAzÀæ.n, PÀÈµÀÚ.n.AiÀÄÄ. ªÀÄºÀAvÉÃ±ï ªÁ°, gÁdPÀÄªÀiÁgï.f, ¸ÀégÀÆ¥À.r.«,
ºÉZï.J¸ï.²æÃPÀAoÀªÀÄÆwð, qÁ.±ÀeÉÊ L¸ÁPï ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀjtÂvÀ ¨sÀmÁÖZÁAiÀÄðfÃgÀªÀgÀÄF
¸ÀªÀiÁªÉÃ±ÀzÀ ¸ÀAWÀl£Á ¸À«ÄwAiÀÄ£ÀÄß gÀa¹PÉÆAqÀÄ AiÀÄ±À¹ìUÉ ±Àæ«Ä¹zÁÝgÉ. C®èzÉÃ F ¸ÀªÀiÁªÉÃ±ÀzÀ
PÁAiÀÄðZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß ¤¨sÁ¬Ä¸ÀÄªÀ°è PÀÄªÀiÁgï ªÀqÉØ, vÉÃd¹é¤ »gÉÃªÀÄoÀ, CªÀÄgÀ£Áxï.n, UËvÀªÀiï
¸ÀÄzsÁPÀgï, ¥ÀæPÁ±ï dªÀ¼ïPÀgï, ¸ÀvÀå£ÁgÀAiÀÄt gÁªÀiï£ÁAiÀiïÌ, ¸ÀgÉÆÃf¤ gÉÆnÖ, PÀ«vÁ.r.J¯ï, ®vÁ
PÀÄ®PÀtÂð, gÁªÀÄÄ ²ªÀAiÀÄå ªÀÄvÀÄÛ «dAiÀÄ ºÁUÀÆ ¸ÀªÀÄvÁ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ PÉëÃvÀæ¸ÉÃªÁ PÁAiÀÄðPÀvÀðgÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀiÁzsÁjvÀ ¥Á®ÄzÁgÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀiÁzÀ ZÉÊvÀ£Àå ªÀÄ»¼Á ¸ÀAWÀzÀªÀgÀÄ £ÉgÀªÁVzÁÝgÉ.
ZÀaðvÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ ¥Àr¹zÀ «ZÁgÀUÀ¼À£ÀÄß PÀ£ÀßqÀ¢AzÀ, EAVèµïUÉ ªÀÄvÀÄÛ EAVèµï¤AzÀ PÀ£ÀßqÀPÉÌ
C£ÀÄªÁ¢¹ ¨sÁUÀªÀ»¹zÀªÀgÉ®èjUÀÆ ¸ÀÄ®¨sÀªÁV CxÀðªÁUÀÄªÀAvÉ JgÀqÀÄ ¢£ÀUÀ¼À PÁ® ¸ÀªÀiÁªÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß
CZÀÄÑPÀmÁÖV ¤gÀÆ¦¹zÀ ²æÃ ¨Á®¸ÀÄ§æªÀÄtå.PÉ.«. gÀªÀjUÉ £ÀªÀÄä «±ÉÃµÀ zsÀ£ÀåªÁzÀUÀ¼ÀÄ.
PÀÈvÀdÕvÉUÀ¼ÀÄ

PÁAiÀÄðPÁj ¸ÁgÁA±À......................................................................................................................... 6
»£Éß¯É.................................................................................................................................................... 12
¸À¤ßªÉÃ±À.......................................................................................................................................................... 12
¸ÀªÀÄvÁzÀ QgÀÄ ¥ÀjZÀAiÀÄ............................................................................................................................... 12
¸ÀªÀiÁªÉÃ±ÀzÀ §UÉÎ QgÀÄªÀiÁ»w..................................................................................................................... 13
C¢üªÉÃ±À£ÀUÀ¼ÀÄ
ªÉÆzÀ®£ÉÃ ¢£À-±À¤ªÁgÀ, 20£ÉÃ dÆ£ï 2015............................................................................... 14
GzsÁÏl£Á ¨sÁµÀtUÀ¼ÀÄ................................................................................................................................ 15
ZÀZÁðUÉÆÃ¶×: ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À£ÀÄß ¥ËæqsÀ±Á¯ÉUÀ¼À°è ªÀÄÄAzÀÄªÀj¸ÀÄªÀÅzÀÄ-MAzÀÄ ¥ÀQë£ÉÆÃl...................... 18
ZÀZÁðUÉÆÃ¶×: ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À ²PÀëtzÀ gÁZÀ¤PÀ CqÉ-vÀqÉUÀ¼ÀÄ.................................................................... 24
JgÀqÀ£ÉÃ ¢£À-¨sÁ£ÀÄªÁgÀ, 21£ÉÃ dÆ£ï 2015............................................................................................. 32
ZÀZÁðUÉÆÃ¶×: ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À£ÀÄß ±Á¯ÉUÀ¼À°è ªÀÄÄAzÀÄªÀj¸ÀÄªÀ°è AiÀiÁªÀÅzÀÄ ¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀiÁV
PÉ®¸ÀªÀiÁrzÉ?-¸ÁPÁëzsÁgÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ DZÀgÀuÉUÀ¼ÀÄ......................................................... 33
ZÀZÁðUÉÆÃ¶×: ºÀ¢ºÀgÉAiÀÄzÀ ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À ²PÀëtPÁÌV ¸ÀªÀÄUÀæ PÁAiÀÄðvÀAvÀæªÀ£ÀÄß C©üªÀÈ¢Þ¥Àr¸ÀÄ ªÀÅzÀÄ.. 40
¸ÀªÀiÁgÉÆÃ¥À ¨sÁµÀtUÀ¼ÀÄ...................................................................................................................................... 46
ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À ²PÀëtzÀ PÀÄjvÁzÀ ²¥sÁgÀ¸ÀÄìUÀ¼ÀÄ.................................................................................... 50
C£ÀÄ§AzsÀ J: ¸ÀªÀiÁªÉÃ±ÀzÀ DªÀÄAvÀæt ¥ÀwæPÉ.................................................................................... 54
C£ÀÄ§AzsÀ ©: ¨sÁµÀtPÁgÀgÀ QgÀÄ¥ÀjZÀAiÀÄ......................................................................................... 56
C£ÀÄ§AzsÀ ¹: avÀæ vÉÆÃgÀt................................................................................................................ 60
C£ÀÄ§AzsÀ r: ¸ÀªÀiÁªÉÃ±ÀzÀ ªÉÃ¼Á¥ÀnÖ............................................................................................... 64
«µÀAiÀiÁ£ÀÄPÀæªÀÄtÂPÉ

PÉëÃvÀæ ªÀÄvÀÄÛ AiÉÆÃd£Á PÁAiÀÄðPÀvÀðgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀåjUÉ vÀªÀÄä C£ÀÄ¨sÀªÀUÀ¼À£ÀÄß,
¸ÁzsÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ PÁ¼ÀfUÀ¼À£ÀÄß ºÀAaPÉÆ¼Àî®Ä
ªÉÃ¢PÉAiÀÄ£ÀÄß MzÀV¹vÀÄ.
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄªÀ£ÀÄß GzÁÏn¹zÀ ²æÃ QªÀÄä£É gÀvÁßPÀgï,
¥ÁæxÀ«ÄPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥ËæqsÀ²PÀët ¸ÀaªÀgÀÄ, ªÉÊAiÀÄQÛPÀ ªÀÄvÀÄÛ
¸ÁªÀiÁfPÀ C©üªÀÈ¢ÞUÉ ²PÀët CvÀåAvÀ ªÀÄºÀvÀézÁÝVzÉ
JAzÀÄ w½¹zÀgÀÄ. ±Á¸ÀPÀgÁzÀ ²æÃ CgÀ«Azï
¨É®èzÀgÀªÀgÀÄ, ¸ÀªÀÄvÁ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄÄ ºÉZïL« ªÀÄvÀÄÛ
²PÀëtzÀ £ÀqÀÄ«£À ¸ÀA§AzsÀªÀ£ÀÄß UÀA©üÃgÀªÁV ¥ÀjUÀtÂ¹
PÉ®¸ÀªÀiÁqÀÄwÛgÀÄªÀÅzÀPÉÌ PÉºÉZï¦nAiÀÄ£ÀÄß ¥Àæ±ÀA¹¹zÀgÀÄ.
¸ÀªÀiÁgÉÆÃ¥À ¸ÀªÀiÁgÀA¨sÀzÀ°è ¨sÁVAiÀiÁzÀ ºÁ° «zsÁ£À
¥ÀjµÀvï ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ ºÁUÀÆ ªÀiÁf ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ªÀÄvÀÄÛ
¥ËæqsÀ²PÀët ¸ÀaªÀgÁzÀ ²æÃ §¸ÀªÀgÁd ºÉÆgÀnÖAiÀÄªÀgÀÄ
PÀqÁØAiÀÄ ²PÀëtzÀ ªÀAiÉÆÃ«ÄwAiÀÄ£ÀÄß PÁ£ÀÆ£ÁvÀäPÀªÁV
18ªÀµÀðPÉÌ Kj¸À¨ÉÃPÁVzÉ JAzÀgÀÄ. «zsÁ£À ¸À¨sÉAiÀÄ
«gÉÆÃzsÀ ¥ÀPÀëzÀ £ÁAiÀÄPÀgÁzÀ ²æÃ dUÀ¢Ã±ï ±ÉlÖgïgÀªÀgÀÄ
PÁAiÀÄðPÁj ¸ÁgÁA±À
¸ÁªÀðwæPÀ ²PÀëtªÀ£ÀÄß ¸ÀÆPÀÛªÁV CxÉÊð¹PÉÆ¼ÀÄîªÀ
¨sÁgÀvÀzÀ §zÀÞvÉAiÀÄÄ zÉÃ±ÀzÀ ±Á¯Á zÁR¯ÁwAiÀÄ
CAvÀgÀªÀ£ÀÄß UÀt¤ÃAiÀÄªÁV vÀVÎ¹zÀ ²PÀëtzÀ ºÀPÀÄÌ
PÁAiÉÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄºÀvÀézÀ ¸ÀªÀð ²PÀët C©üAiÀiÁ£À ªÀÄvÀÄÛ
gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ªÀiÁzsÀå«ÄPï ²PÀët C©üAiÀiÁ£ÀzÀAvÀºÀ
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ ¥ÀæzÀ²ð¸À®ànÖzÉ. F PÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ
¨sÁgÀvÀzÀ°è ±Á¯Á zÁR¯ÁwAiÀÄ°è£À PÉÆgÀvÉUÀ¼À£ÀÄß
UÀt¤ÃAiÀÄªÁV vÀVÎ¹ªÉ. DzÁUÀÆå PÉ®ªÀÅ UÀA©üÃgÀ
¸ÀªÁ®ÄUÀ¼ÀÄ E£ÀÆß £ÀªÀÄä ªÀÄÄA¢ªÉ. PÀ£ÁðlPÀ DgÉÆÃUÀå
¸ÀAªÀzsÀð£Á ¥ÀæwµÁ×£ÀªÀÅ (PÉºÉZï¦n) ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À£ÀÄß
¥sËæqsÀ±Á¯ÉAiÀÄ°è G½¹PÉÆ¼ÀÄîªÀ, ªÀÄvÀÄÛ CªÀgÀ ¥ËæqsÀ±Á¯Á
²PÀëtzÀ°è£À UÀÄtªÀÄlÖ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀÄvÉUÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖAvÀ
¸ÀªÀÄ¸ÉåUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀjºÀj¸À®Ä ªÀÄvÀÄÛ PÉºÉZï¦n-¸ÉÖçöÊªï£À
¸ÀªÀÄvÁ AiÉÆÃd£ÉUÉ ¨ÉA§®ªÀ£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄÄªÀÅzÀPÁÌV
ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À£ÀÄß ¥ËæqsÀ±Á¯ÉUÀ¼À°è ªÀÄÄAzÀÄªÀj¸ÀÄªÀÅzÀÄ:
¸ÁzsÀ£ÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÁ®ÄUÀ¼ÀÄJA§ gÁdåªÀÄlÖzÀ
¸ÀªÀiÁªÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß DAiÉÆÃf¹vÀÄÛ. F ¸ÀªÀiÁªÉÃ±ÀªÀÅ
¸ÀPÁðj C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ, ªÀÈwÛ¥ÀgÀ ¸ÀªÀiÁd PÁAiÀÄðPÀvÀðgÀÄ,
6

7
²PÀëtPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ zÀQët ªÀÄvÀÄÛ GvÀÛgÀ PÀ£ÁðlPÀzÀ
vÀÄ®£ÁvÀäPÀ CAQ-CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀ¨ÉÃPÉAzÀÄ PÉÃ½zÀgÀÄ.
²PÀët, AiÀÄÄªÀ-d£ÀvÉ ªÀÄvÀÄÛ ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À ¸À±ÀQÛÃPÀgÀtzÀ
PÉëÃvÀæUÀ¼À°è C¥ÁgÀ C£ÀÄ¨sÀªÀªÀÅ¼Àî vÀdÕgÀÄ ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À
²PÀëtQÌgÀÄªÀ CqÉ-vÀqÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀÆgÀPÀ CA±ÀUÀ¼À
PÀÄjvÀAvÉ £ÀqÉzÀ «©ü£Àß ZÀZÁðUÉÆÃ¶×UÀ¼À°è
ªÀiÁvÀ£ÁrzÀgÀÄ. F UÉÆÃ¶×UÀ¼À°è °AUÀvÀé ªÀÄvÀÄÛ
¸ÁªÀiÁfPÀ gÀÆrüUÀ¼ÀÄ, ¨Á®å/²ÃWÀæ«ªÁºÀ, ±Á¯Á
ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ ¸ËPÀAiÀÄðUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀåªÀ¸ÉÜUÀ¼ÀÄ, ²PÀëtzÀ
UÀÄtªÀÄlÖ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ PÀÄjvÀ PÁ¼ÀfUÀ¼ÀÄ, ªÀÄvÀÄÛ
ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼ÀÄ ¥ËæqsÀ²PÀëtªÀ£ÀÄß ¥ÀÆtðUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ
£ÉgÀªÁUÀÄªÀAvÉ ««zsÀ ¥Á®ÄzÁgÀgÉÆA¢UÉ
PÁAiÀiÁð£ÀÄµÁ×£ÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄÄAvÁzÀ C£ÉÃPÀ ¸ÀªÀÄUÀæ
¸ÀégÀÆ¥ÀzÀ «µÀAiÀÄUÀ¼ÀÄ ZÀað¸À®àlÖªÀÅ. ¸ÀªÀiÁªÉÃ±ÀzÀ°è
£ÀqÉzÀ ZÀZÉðUÀ¼ÀÄ, £ÀªÀÄä ²PÀët ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄÄ ¤dªÁUÀ®Æ
¸ÀªÀiÁ£ÀvÁªÁ¢AiÉÄÃ, §ºÀÄ¥Á®Ä J®èªÀ£ÀÆß
M¼ÀUÉÆAr¢AiÉÄÃ, ¸ÀÄ®¨sÀªÁV ®¨sÀåªÁUÀÄwÛzÉAiÉÄÃ
JA§ ¥Àæ±ÉßAiÀÄ£ÀÄß ºÀÄlÄÖºÁQzÀªÀÅ, CAvÀgïE¯ÁSÉUÀ¼À
MªÀÄÄäR PÁAiÀÄð¥ÀæAiÀÄvÀßzÀ ªÀÄºÀvÀéªÀ£ÀÄß w½¹zÀªÀÅ ªÀÄvÀÄÛ
¸ÁªÀðwæPÀ ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À ²PÀëtªÀ£ÀÄß ¸ÁPÁgÀUÉÆ½¸À®Ä
§ºÀÄ¥Á®ÄzÁgÀgÉÆA¢UÉ PÉ®¸À ªÀiÁqÀÄªÀ CUÀvÀåªÀ£ÀÄß
MwÛºÉÃ½zÀªÀÅ. C®èzÉÃ F ¸ÀªÀiÁªÉÃ±ÀzÀ°è GvÀÛgÀ
PÀ£ÁðlPÀªÀÅ ErÃ zÉÃ±ÀzÀ°è C©üªÀÈ¢Þ ¸ÀÆZÁåAPÀzÀ°è
PÀ¼À¥É ¸ÁÜ£ÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄªÀÅzÀjAzÀ F ¨sÁUÀPÉÌ
DzsÀåvÉAiÀÄ ªÉÄÃgÉUÉ C£ÀÄzÁ£À zÉÆgÀPÀ¨ÉÃPÁzÀ CUÀvÀåvÉAiÀÄ
§UÉÎ MªÀÄävÀzÀ C©ü¥ÁæAiÀÄªÀåPÀÛªÁ¬ÄvÀÄ.
ºÀ¢ºÀgÉAiÀÄzÀ ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À ²PÀët PÉëÃvÀæªÀÅ EvÀgÀ ºÀ®ªÀÅ
PÉëÃvÀæUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹gÀÄªÀÅzÀjAzÀ ºÉaÑ£À ¥Áæ±À¸ÀÛöåzÀ
CUÀvÀå«gÀÄªÀÅzÀzÀ£ÀÄß ¸ÀªÀiÁªÉÃ±ÀªÀÅ ¸ÁjvÀÄ. CAzÀgÉ ¨Á®
PÁ«ÄðPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¨Á®å«ªÁºÀzÀAvÀºÀ ¥ÀzÀÝwUÀ¼À «gÀÄzÀÞ
ºÉÆÃgÁqÀ¨ÉÃPÁzÀ°è ±Á¯ÉUÀ¼À°è ¤ÃgÀÄ, £ÉÊªÀÄð®å ªÀÄvÀÄÛ
DgÉÆÃUÀåzÀ gÀÆrüUÀ¼ÀÄ, ±Á¯Á ©lÖ ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À£ÀÄß
vÀ®Ä¥ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ²PÀët ºÁUÀÆ DgÉÆÃUÀå ¸ÉÃªÉUÀ¼À£ÀÄß
CvÀÄåvÀÛªÀÄ jÃwAiÀÄ°è MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀAvÀºÀ
MUÀÆÎrzÀ ¥ÀæAiÀÄvÀßUÀ¼À CUÀvÀå«zÉ.
7PÁAiÀÄðPÁj ¸ÁgÁA±À

²¥sÁgÀ¸ÀÄìUÀ¼ÀÄ
ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À ²PÀëtªÀ£ÀÄß ¸ÀÄzsÁj¸À®Ä ±Á¯É ªÀÄvÀÄÛ
¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ ªÀÄlÖzÀ°è PÉÊUÉÆ¼ÀÄîªÀ PÁAiÀiÁð£ÀÄµÁ×£ÀUÀ½UÉ
¤ÃwUÀ¼À ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£À«gÀ¯ÉÃ¨ÉÃPÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅ
PÁ£ÀÆ¤£À ªÀÄÆ®PÀ eÁjUÉÆ¼Àî¨ÉÃPÀÄ.
1. §ºÀÄºÀAvÀzÀ ªÀÄvÀÄÛ §ºÀÄ¥Á®ÄzÁgÀgÀ
¥ÀæwQæAiÉÄAiÀÄ£ÀÄß «£Áå¸ÀUÉÆ½¹.
±Á¯ÉAiÀÄ ºÉÆgÀUÉ ªÀÄvÀÄÛ M¼ÀUÉ ºÀ®ªÁgÀÄ
CA±ÀUÀ¼ÀÄ ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼ÀÄ ¥ËæqsÀ±Á¯Á ²PÀëtªÀ£ÀÄß
¥ÀÆtðUÉÆ½¸À®Ä CrØAiÀiÁUÀÄvÀÛªÉ. ºÁUÁV, ¸ÀªÀÄUÀæ
PÁAiÀiÁð£ÀÄµÁ×£À AiÉÆÃd£ÉUÀ½UÉ ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼ÀÄ,
PÀÄlÄA§UÀ¼ÀÄ, ±Á¯Á DqÀ½vÀ ªÀÄAqÀ½UÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
²PÀëPÀgÀÄ, UÁæªÀÄzÀ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ DqÀ½vÀUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀAvÉ ««zsÀ
PÀvÀÈUÀ½AzÀ QæAiÀiÁ²Ã® £ÉgÀ«£À CUÀvÀå«gÀÄvÀÛzÉ. CzÉÃ
jÃw, °AUÀ ¥ÀjzÀÈ¶ÖAiÀÄ£ÀÄß ±Á¯Á AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À°è
ºÁUÀÆ ²PÀëPÀgÀ vÀgÀ¨ÉÃwAiÀÄ°è ¸ÀªÀÄ£ÀéAiÀÄUÉÆ½¸ÀÄªÀ,
¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÉÆ¼ÀUÉÃ ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À ²PÀëtzÀ
ºÀPÀÌ£ÀÄß GvÉÛÃf¸ÀÄªÀ, ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À PÀrªÉÄ ±Á¯Á
zÁR¯ÁwUÉ GzÉÝÃ²vÀ ¥ÀæwQæAiÉÄUÀ¼À£ÀÄß gÀÆ¦¸ÀÄªÀ,
ªÀÄvÀÄÛ §qÀ, UÁæ«ÄÃt ºÁUÀÆ CªÀPÁ±ÀªÀAavÀ
PÀÄlÄA§UÀ¼À ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ½UÁV ²PÀëtªÀ£ÀÄß
wÃªÀæUÉÆ½¸ÀÄªÀ §ºÀÄºÀAvÀzÀ PÁAiÀÄðZËPÀlÄÖ
PÁAiÀÄð¥ÀæªÀÈvÀÛªÁVgÀÄªÀÅzÀÄ CUÀvÀåªÉ¤¹zÉ.
2. gÀÆrü-¥ÀzÀÝwUÀ¼À£ÀÄß §zÀ¯Á¬Ä¸ÀÄªÀAvÀºÀ
PÁAiÀiÁð£ÀÄµÁ×£ÀUÀ¼À£ÀÄß eÁjUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ½UÁV£À ±ÉÊPÀëtÂPÀ CªÀPÁ±ÀUÀ¼À
«¸ÀÛgÀuÉAiÀÄÄ ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À «µÀAiÀÄzÀ°è ¸ÀªÀÄUÀævÉ
ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀiÁ£ÀvÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉaÑ¸ÀÄªÀAvÀºÀ ºÉÆ¸À °AUÀ
gÀÆrüUÀ¼À ºÀÄnÖUÉ ¸ÀºÀPÀj¸ÀÄªÀAvÀºÀ PÁAiÀÄð£ÀÄµÁ×£À
AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß ¨ÉA§°¸ÀÄªÀAwgÀ¨ÉÃPÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆArgÀ¯ÉÃ¨ÉÃPÀÄ. ¸ÁªÀiÁfPÀ
¸ÀAgÀZÀ£ÉAiÀÄ°è ¨ÉÃgÀÆjgÀÄªÀ F °AUÀ gÀÆrüUÀ¼ÀÄ
PÀÄlÄA§UÀ¼ÀÄ, ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄUÀ¼ÀÄ, ±Á¯ÉUÀ¼ÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ «±Á® ¸ÀªÀiÁdzÉÆ¼ÀUÉÃ UÉÆÃZÀj¸ÀÄwÛzÀÄÝ
ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ «µÀAiÀÄzÀ°è
C¸ÀªÀiÁ£À ¥sÀ°vÁA±ÀUÀ¼À£ÉßÃ ºÉZÁÑV ¸ÀÈ¶Ö¸ÀÄªÀ
vÁgÀvÀªÀÄå¢AzÀ PÀÆrzÀ ¸ÁªÀiÁfPÀ PÀlÖ¼ÉUÀ¼À£ÀÄß
ªÀÄÄAzÀÄªÀj¹PÉÆAqÀÄ ºÉÆÃUÀÄªÀ ºÀÄ£ÁßgÀ EzÀgÀ°è
CqÀVzÉ. ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ «gÀÄzÀÞzÀ »A¸ÉAiÀÄ£ÀÄß
PÀrªÉÄªÀiÁqÀ®Ä, ºÉtÄÚ ªÀÄUÀÄ«£À ªÀiË®å ºÉaÑ¸À®Ä
ªÀÄvÀÄÛ ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À ²PÀëtPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ «ÄwUÀ¼À£ÀÄß
vÉÆ®V¸À®Ä ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄªÀ£ÀÄß vÉÆqÀV¸ÀÄªÀ,
±Á¯ÉUÀ¼À£ÀÄß °AUÀ¸ÀÆPÀëöäUÉÆ½¸ÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ
ºÀÄqÀÄUÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀÄgÀÄµÀgÉÆA¢UÉ PÉ®¸ÀªÀiÁqÀÄªÀ
PÁAiÀÄðZÀlÄªÀnPÉUÀ¼ÀÄ ªÉÊAiÀÄQÛPÀ ªÀÄvÀÄÛ PÀÄlÄA§zÀ
ªÀÄlÖzÀ°è §zÀ¯ÁªÀuÉ vÀgÀÄªÀ ¤nÖ£À°ègÀ¨ÉÃPÁVzÉ.
3. ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À-¸ÉßÃ» ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÄgÀQëvÀ ±Á¯ÉUÀ¼À£ÀÄß
¤«Äð¹.
PÀ°PÁ ¥Àj¸ÀgÀªÀÅ ±Á¯ÉAiÀÄ°è ªÀÄUÀÄ«£À
AiÉÆÃUÀPÉëÃªÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ±ÉÊPÀëtÂPÀ ¸ÁzsÀ£ÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É
¥ÀjuÁªÀÄ ©ÃgÀÄvÀÛzÉ. CzÀgÀ®Æè ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À
«µÀAiÀÄzÀ°è ºÉZÁÑV PÀAqÀÄ§gÀÄvÀÛzÉ. CªÀgÀÄ ±Á¯ÉUÉ
ºÉÆÃV§gÀÄªÁUÀ, ±Á¯ÉAiÀÄ°ègÀÄªÀ ºÀÄqÀÄUÀjAzÀ ªÀÄvÀÄÛ
¥ÀÄgÀÄµÀjAzÀ ºÉZÀÄÑ »A¸ÉAiÀÄ£ÀÄß C£ÀÄ¨sÀ«¸ÀÄwÛgÀÄªÀ
¸ÀAzsÀ¨sÀðUÀ¼À°è CzÀÄ CªÀgÀ ±Á¯Á C£ÀÄ¨sÀªÀzÀ
ªÉÄÃ¯É £ÀPÁgÁvÀäPÀ ¥ÀjuÁªÀÄ ©ÃgÀÄvÀÛzÉ ªÀÄvÀÄÛ
CªÀgÀÄ ±Á¯É¬ÄAzÀ ºÉÆgÀUÀÄ½AiÀÄÄªÀ CªÀPÁ±ÀUÀ¼À£ÀÄß
ºÉaÑ¸ÀÄvÀÛzÉ. ºÁUÁV, ¥ÀævÉåÃPÀ ±ËZÁ®AiÀÄUÀ¼ÀÄ, ¤Ãj£À
®¨sÀåvÉ, ¸ÀºÁ£ÀÄ¨sÀÆwAiÀÄÄ¼Àî ²PÀëPÀgÀÄ, »A¸ÉAiÀÄ£ÀÄß
vÀqÉAiÀÄÄªÀ PÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¨ÉA§¯ÁvÀäPÀ ¸ÀªÀÄ-
ªÀAiÀÄ¸ÀÌgÀ UÀÄA¥ÀÄUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀAvÉ J¯Áè
¸Ë®¨sÀåUÀ¼ÀÄ, ²PÀëPÀ-«zÁåyð ªÀÄvÀÄÛ «zÁåyð-
«zÁåyðUÀ¼À £ÀqÀÄ«£À ¸ÀAªÁzÀUÀ¼ÀÄ ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À
CUÀvÀåPÉÌ C£ÀÄUÀÄtªÁVgÀ¨ÉÃPÁVzÉ.
4. ±Á¯ÉUÀ¼À°è °AUÀvÀé ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀÄUÀæ ¯ÉÊAVPÀ
²PÀëtªÀ£ÀÄß MzÀV¹.
ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ °AUÀ ¸ÀªÀiÁ£ÀvÉAiÀÄ£ÀÄß
¥Àæw¥Á¢¸ÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ vÀªÀÄä ¸ÁªÀiÁfPÀ ºÁUÀÆ
¯ÉÊAVPÀ ¸ÀA§AzsÀUÀ¼À §UÉÎ dªÁ¨ÁÝjAiÀÄÄvÀ
DAiÉÄÌUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀ®Ä £ÉgÀªÁUÀÄªÀAvÀºÀ
CªÀ±ÀåPÀ fÃªÀ£À PË±À®åUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀ ¸ÀªÀÄUÀæ
¸ÀégÀÆ¥ÀzÀ ¯ÉÊAVPÀ ²PÀëtªÀÅ ºÀ¢ºÀgÉAiÀÄzÀ UÀAqÀÄ
ºÁUÀÆ ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ½UÉ ¸ÁªÀiÁfPÀ gÀÆrü ªÀÄvÀÄÛ
¥ÀzÀÝwUÀ¼À£ÀÄß CjvÀÄPÉÆAqÀÄ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¥Àæ²ß¸ÀÄªÀ
¸ÁªÀÄxÀåð ¤ÃqÀÄvÀÛzÉ. EzÀÄ CªÀjUÉ vÀªÀÄä
AiÀiËªÀé£ÁªÀ¸ÉÜAiÀÄ §UÉÎ GvÀÛªÀÄªÁV w½zÀÄPÉÆ¼Àî®Ä
C£ÀÄªÀÅªÀiÁrPÉÆqÀÄvÀÛzÉ, CªÀgÀ ¯ÉÊAVPÀ ªÀÄvÀÄÛ
¸ÀAvÁ£ÉÆÃvÀàwÛ DgÉÆÃUÀåªÀ£ÀÄß ¸ÀÄzsÁj¸ÀÄvÀÛzÉ ªÀÄvÀÄÛ
vÀªÀÄä AiÉÆÃUÀPÉëÃªÀÄªÀ£ÀÄß ºÉaÑ¸ÀÄªÀAvÀºÀ ±ÉÊPÀëtÂPÀ
CªÀPÁ±ÀUÀ¼À ¯Á¨sÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉzÀÄPÉÆ¼Àî®Ä CªÀgÀ£ÀÄß
¸ÀªÀÄxÀðgÀ£ÁßV¸ÀÄvÀÛzÉ. DzÀÝjAzÀ, ºÀ¢ºÀgÉAiÀÄzÀ
ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À ¸ÀAPÀµÀÖ¹ÜwUÀ¼À£ÀÄß ¸Àj¥Àr¸À®Ä ¥ÁæxÀ«ÄPÀ
²PÀët¢AzÀ ¥ËæqsÀ±Á¯Á ²PÀëtzÀªÀgÉV£À ºÀAvÀUÀ½UÁV
°AUÀvÀé ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀæzsÁ£ÀªÁV
¥Àæw¥Á¢¸ÀÄªÀAvÀºÀ ±Á¯ÁzsÁjvÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß
C©üªÀÈ¢Þ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ CUÀvÀå.
5. PÀqÁØAiÀÄ ²PÀët PÁAiÉÄÝAiÀÄ (DgïnE) CrAiÀÄ°è
ªÀAiÉÆÃ«ÄwAiÀÄ£ÀÄß ºÉaÑ¸ÀÄªÀÅzÀÄ
ªÉÆzÀ®£ÉÃ «ªÁºÀzÀ ¸ÀAzsÀ¨sÀðzÀ°ègÀ¨ÉÃPÁzÀ
ªÀAiÀÄ¸ÀÄì, ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À£ÀÄß ±Á¯É©r¹zÀ°è
¥Àæw§AzsÀPÀUÀ¼À£ÀÄß «¢ü¸ÀÄªÀÅzÀÄ, PÀqÁØAiÀÄ ²PÀëtzÀ
ªÀAiÉÆÃ«ÄwAiÀÄ£ÀÄß ºÉaÑ¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄÄAvÁzÀ PÀæªÀÄUÀ¼À
ªÀÄÆ®PÀ ±Á¸À£À§zÀÞªÁV ¤Ãw ZËPÀlÄÖUÀ¼À£ÀÄß
§®UÉÆ½¹¸ÀÄªÀ CUÀvÀå«zÀÄÝ F ªÀÄÆ®PÀ
ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼ÀÄ ºÉaÑ£À ¸ÀASÉåAiÀÄ°è ±Á¯ÉUÀ½UÉ
zÁR¯ÁV ²PÀëtªÀ£ÀÄß ¥ÀÆtðUÉÆ½¸ÀÄªÀAvÉ

9
ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁVzÉ. ¨sÁgÀvÀzÀ°è, 2009gÀ PÀqÁØAiÀÄ
²PÀët ºÀPÀÄÌ PÁ¬ÄzÉAiÀÄ ªÁå¦ÛAiÀÄ°è PÉÃªÀ®
6jAzÀ 14 ªÀµÀðzÀ ªÀAiÀÄ¹ì£À ªÀÄPÀÌ¼À£ÀÄß ªÀiÁvÀæ
M¼ÀUÉÆArzÀÄÝ EzÀgÀ CxÀð PÉÃªÀ® ªÉÆzÀ® JAlÄ
ªÀµÀðzÀ ²PÀëtªÀ£ÀÄß ªÀiÁvÀæ PÀqÁØAiÀÄUÉÆ½¸À¯ÁVzÉ.
2011gÀ d£ÀUÀtw ¥ÀæPÁgÀ zÉÃ±ÀzÀ°è 14jAzÀ
18 ªÀµÀð ªÀAiÉÆÃªÀiÁ£ÀzÀ 88.5 «Ä°AiÀÄ£ï
ºÀ¢ºÀgÉAiÀÄzÀªÀjzÁÝgÉ. »ÃUÁV §ÈºÀvï
¸ÀASÉåAiÀÄ°ègÀÄªÀ F ªÀAiÉÆÃªÀiÁ£ÀzÀ UÀÄA¥ÀÄ PÀqÁØAiÀÄ
²PÀëtzÀ ºÀQÌ¤AzÀ ªÀAavÀªÁUÀÄwÛzÀÄÝ, EzÀgÀ vÀqÉUÉ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁ£ÀÆ£ÁvÀäPÀ PÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ ¨sÁgÀvÀzÀ°è®è.
DzÀÝjAzÀ, DgïnE PÁ¬ÄzÉAiÀÄ wzÀÄÝ¥Àr vÀAzÀÄ
gÁdå ¸ÀPÁðgÀUÀ¼ÀÄ J¯Áè ªÀÄPÀÌ½UÀÆ GavÀ ªÀÄvÀÄÛ
PÀqÁØAiÀÄ ²PÀëtªÀ£ÀÄß eÁjUÉÆ½¸À¨ÉÃPÁVzÉ. EzÀgÀ
eÉÆvÉUÉ, DgïnL PÁ¬ÄzÉAiÀÄ ªÀiÁUÀð¸ÀÆaUÀ¼ÀÄ
¥Á®£ÉAiÀiÁUÀÄªÀAvÉ ¤UÁªÀ»¹ D ¥ÀæPÁgÀ ¥Àæw 30
«zÁåyðUÀ½UÉ M§â ²PÀëPÀgÀÄ, CzÀgÀ®Æè ²PÀëQAiÀÄgÀ
¸ÀASÉå ºÉZÁÑUÀÄªÀAvÉ PÀæªÀÄPÉÊUÉÆ¼Àî¨ÉÃPÁVzÉ.
6. ««zsÀ PÉëÃvÀæUÀ¼À PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À £ÀqÀÄ«£À
MªÀÄÄäR ¥ÀæAiÀÄvÀß, ¸ÀªÀÄ£ÀéAiÀÄvÉ, ªÀÄvÀÄÛ
¸ÀA¥ÀPÀðªÀ£ÀÄß ¸ÀÄzsÁj¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À ²PÀët ¸ÀªÀÄ¸ÉåUÀ¼ÀÄ ²PÀët ªÀÄvÀÄÛ
²PÀëuÉÃvÀgÀ ªÀåªÀ¸ÉÜUÀ¼ÉgÀqÀgÀ®Æè CqÀVgÀÄªÀÅzÀjAzÀ
§ºÀÄ-PÉëÃwæÃAiÀÄ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄºÀvÀézÉÝ¤¹ªÉ.
DzÀÝjAzÀ, ««zsÀ E¯ÁSÉUÀ¼ÁzÀ ¸ÁªÀðd¤PÀ
²PÀët, ªÀÄ»¼Á ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄPÀÌ¼À PÀ¯Áåt, »AzÀÄ½zÀ
ªÀUÀð ªÀÄvÀÄÛ C®à¸ÀASÁåvÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀiÁd PÀ¯Áåt
ªÀÄvÀÄÛ UÁæ«ÄÃuÁ©üªÀÈ¢Þ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀAZÁAiÀÄvï
gÁeïUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ GvÀÛªÀÄ ¸ÀºÀAiÉÆÃUÀ«gÀ¨ÉÃPÁzÀ
CUÀvÀå«zÉ. MªÀÄÄäR ¥ÀæAiÀÄvÀßzÀ PÉÆgÀvÉ¬ÄzÀÝ°è
««zsÀ E¯ÁSÉUÀ¼ÀÄ MAzÉÃ jÃwAiÀÄ ¸ÀªÀÄ¸ÉåUÀ¼À£ÀÄß
UÀÄjAiÀiÁVlÄÖPÉÆAqÀÄ ¥ÀAiÀiÁðAiÀÄ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß
eÁjªÀiÁrzÀAvÁV ºÉaÑ£À ¯Á¨sÀªÁUÀÄªÀÅ¢®è
CxÀªÁ PÉ®ªÀÅ ±Á¯ÉUÀ¼ÀÄ ºÉaÑ£À C£ÀÄzÁ£À
¥ÀqÉzÀÄ ¸ÁPÀµÀÄÖ ¸Ë®¨sÀåUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢zÀgÉ,
E£ÀÄß½zÀ ±Á¯ÉUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ E¯ÁSÉ¬ÄAzÀ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ C£ÀÄzÁ£À ¥ÀqÉzÀÄPÉÆ¼ÀîzÉÃ ¸ÀªÀÄ¸ÉåUÀ¼ÀÄ
ªÀÄÄAzÀÄªÀjAiÀÄÄvÀÛªÉ. »ÃUÁV PÉëÃvÀæªÀÄlÖzÀ°è J¯Áè
E¯ÁSÉUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ GvÀÛªÀÄ ¸ÀªÀÄ£ÀéAiÀÄ«zÀÝ°è
C£ÀÄzÁ£À ªÀÄvÀÄÛ ¥Àj±ÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ ¥ÀÆtð¥ÀæªÀiÁtzÀ°è
¸ÀzsÀâ¼ÀPÉAiÀiÁzÀAvÁUÀÄvÀÛzÉ. ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼ÀÄ
GvÀÛªÀÄªÁV §¼ÀPÉUÉÆAqÀÄ «©ü£Àß jÃwAiÀÄ
C£ÀÄµÁ×£ÀUÀ¼ÀÄ KPÀPÁ®PÉÌ £ÀqÉzÀÄ ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À
²PÀëtPÉÌ ¥ÉÆæÃvÁìºÀzÉÆgÀPÀÄvÀÛzÉ. EzÀjAzÀ GvÀÛªÀÄ
¥sÀ°vÁA±ÀUÀ¼ÀÄ UÉÆÃZÀj¸ÀÄvÀÛªÉ.
7. GvÀÛgÀ PÀ£ÁðlPÀzÀ ¨sÁUÀUÀ½UÉ ²PÀët PÉëÃvÀæPÁÌV
ºÉaÑ£À ºÀÆrPÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ
2005gÀ ªÀiÁ£ÀªÀ C©üªÀÈ¢Þ ¸ÀÆaUÀ¼ÀÄ GvÀÛgÀ ªÀÄvÀÄÛ
zÀQët PÀ£ÁðlPÀzÀ ¨sÁUÀUÀ¼À £ÀqÀÄ«gÀÄªÀ ªÁå¥ÀPÀ
CAvÀgÀªÀ£ÀÄß ¸ÀàµÀÖ¥Àr¹ªÉ. GvÀÛgÀ PÀ£ÁðlPÀzÀ
¨sÁUÀzÀ°è §qÀªÀgÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå fÃªÀ£À ªÀÄlÖªÀÅ
wÃgÁ PÀ¼À¥ÉAiÀiÁVgÀÄªÀÅzÀÄ PÀAqÀÄ§A¢zÉ. F
¨sÁUÀzÀ°è UÁæ«ÄÃt ªÀ¸Àw, £ÉÊªÀÄð®å, ªÀÄ»¼Á
¸ÁPÀëgÀvÉ, C¥Ë¶ÖPÀvÉ, gÀPÀÛ»Ã£ÀvÉ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àj²µÀÖ
eÁw/¥ÀAUÀqÀUÀ¼À C©üªÀÈ¢ÞUÀ¼ÀÄ PÀ¼À¥ÉAiÀiÁVªÉ.
ªÀiÁ£ÀªÀ C©üªÀÈ¢Þ ¸ÀÆZÁåAPÀ (ºÉZïrL) ªÀÄvÀÄÛ
°AUÀ C©üªÀÈ¢Þ ¸ÀÆZÁåAPÀzÀ°è PÀ¼À¥É ¸ÁzsÀ£ÉªÀiÁrzÀ
PÉ®ªÀÅ ¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ¼À°è GvÀÛgÀ PÀ£ÁðlPÀzÀ PÉ®ªÀÅ
f¯ÉèUÀ¼ÀÄ ¸ÉÃjªÉ. ºÉZïrL£À°è «dAiÀÄ¥ÀÄgÀ
0.589 CAPÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢zÀÄÝ, frL£À°è
¨ÁUÀ®PÉÆÃmÉ f¯ÉèAiÀÄÄ 0.571 CAPÀUÀ¼À£ÀßµÉÖÃ
UÀ½¹zÉ. ªÀiÁ£ÀªÀ ªÀÄvÀÄÛ °AUÀ C©üªÀÈ¢ÞAiÀÄ°è£À
C¸ÀªÀÄvÉUÀ¼ÀÄ ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À ²PÀëtzÀ ªÉÄÃ¯É
£ÀPÁgÁvÀäPÀ ¥ÀjuÁªÀÄ©ÃgÀÄvÀÛªÉ. DzÀÝjAzÀ,
vÀÄ®£ÁvÀäPÀªÁV ºÉaÑ£À ªÀÄlÖzÀ°è ¸ÁªÀiÁfPÀ-
DyðPÀ »AzÀÄ½¢gÀÄ«PÉAiÀÄ ¥Àæ¨sÁªÀ¢AzÁV
vÀ¯ÉAiÉÄvÀÄÛªÀ PÉÆgÀvÉUÀ¼À£ÀÄß ±ÀªÀÄ£ÀUÉÆ½¸À®Ä
CvÀåAvÀ ºÉZÀÄÑ §AqÀªÁ¼À gÀÆ¥ÀzÀ C£ÀÄzÁ£ÀªÀ£ÀÄß
¤ÃqÀ¨ÉÃPÁVgÀÄªÀÅzÀÄ CvÀåUÀvÀåªÉ¤zÉ.
8. ºÀ¢ºÀgÉAiÀÄzÀ ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À ¸ÀªÀÄ¸ÉåUÀ¼À §UÉÎ
PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸ÀÄwÛgÀÄªÀ ¸ÀPÁðgÉÃvÀgÀ
¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÉÆA¢UÉ ¸ÀºÀ¨sÁVvÀéUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼É¸ÀÄªÀÅzÀÄ
²PÀët PÉëÃvÀæPÉÌ ºÀtPÁ¸ÀÄ ¸Ë®¨sÀå MzÀV¸ÀÄªÀ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ
ºÉÆuÉ gÁdå ¸ÀPÁðgÀzÁÝVgÀÄvÀÛzÉ. DzÁUÀÆå,
¸ÀPÁðgÉÃvÀgÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÉÆA¢UÉ ¥Á®ÄzÁjPÉ ºÉÆA¢
PÉ®¸ÀªÀiÁrzÀ°è ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À£ÀÄß ±Á¯É¬ÄAzÀ
ºÉÆgÀUÀÄ½AiÀÄÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀÄwÛgÀÄªÀ vÀªÀÄä ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À
zÀÄrªÉÄAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ PÀÄlÄA§zÀ°è CªÀgÀÄ
£ÉÆÃrPÉÆ¼ÀÄîªÀ ²±ÀÄ¥Á®£ÉAiÀÄ£ÀÄß £ÉaÑPÉÆ¼ÀÄîªÀAvÀºÀ
C¥ÁgÀ C¥ÀævÀåPÀë ªÉZÀÑUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀjºÀj¸À®Ä ¸ÀPÁðgÀPÉÌ
¸ÀºÁAiÀÄ-¸ÀºÀPÁgÀ zÉÆgÀPÀÄvÀÛzÉ. ²PÀëtzÀ°è, ±Á¯É
©lÖ ªÀÄPÀÌ¼À£ÀÄß ¥ÀvÉÛºÀZÀÄÑ«PÉ, ²PÀëPÀ-²PÀëQAiÀÄjUÉ
°AUÀ vÀgÀ¨ÉÃw, J¸ïrJA¹UÀ¼À ¸ÁªÀÄxÀåðªÀÈ¢Þ,
¸ÀÄgÀQëvÀ ±Á¯Á AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß gÀÆ¦¸ÀÄ«PÉ,
ªÀÄvÀÄÛ ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À ²PÀëtQÌgÀÄªÀ CqÀZÀuÉUÀ¼À£ÀÄß
¤ªÁj¸À®Ä ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄUÀ¼À ªÉÄÃ¯É ¥Àæ¨sÁªÀ©Ãj
CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¸À±ÀPÀÛUÉÆ½¸ÀÄ«PÉAiÀÄAvÀºÀ ºÀ®ªÁgÀÄ
¥ÀæQæAiÉÄUÀ¼À°è ¸ÀPÁðgÉÃvÀgÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ ¸ÀPÁðgÀPÉÌ
ºÉaÑ£À ªÀÄlÖzÀ°è £ÉgÀªÁUÀ§®èªÀÅ. ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼ÀÄ
±Á¯É¬ÄAzÀ ºÉÆgÀUÀÄ½AiÀÄÄªÀÅzÀPÉÌ PÁgÀtªÁUÀÄwÛgÀÄªÀ
¸ÀAUÀwUÀ¼À£ÀÄß ªÀåªÀ¹ÜvÀªÁV ¥ÀvÉÛºÀaÑ UÀÄgÀÄw¹zÀ°è
CAvÀºÀ ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À UÉÊgÀÄºÁdgÁw ªÀÄvÀÄÛ
ºÉÆgÀUÀÄ½AiÀÄÄ«PÉUÉ ¸ÀA§A¢ü¸ÀzÀAvÉ GvÀÛªÀÄ
¤UÁªÀ»¸ÀÄªÀ PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß «£Áå¸ÀUÉÆ½¸À§ºÀÄzÀÄ.
9. DqÀ½vÀzÀ°è ªÀÄPÀÌ¼À ¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄ«PÉUÉ
¸ÀA§A¢ü¸ÀzÀAvÉ ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ C¹ÛvÀézÀ°ègÀÄªÀ
ªÉÃ¢PÉUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÄ£À±ÉÑÃvÀ£ÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
PÀ£ÁðlPÀ gÁdå ¸ÀPÁðgÀzÀ 2007gÀ DzÉÃ±ÀzÀ
¥ÀæPÁgÀ ªÀÄPÀÌ¼À UÁæªÀÄ ¸À¨sÉ (JAfJ¸ï) ªÀÄvÀÄÛ
ªÀÄPÀÌ¼À ¥ÀAZÁ¬ÄwUÀ¼À£ÀÄß (ªÀÄPÀÌ¼À UÁæªÀÄ

¸À«Äw(¹«¹)) gÀa¸ÀÄªÀÅzÀÄ PÀqÁØAiÀÄªÁVzÉ. D
ªÀÄÆ®PÀ J¯Áè UÁæªÀÄ¥ÀAZÁ¬ÄwUÀ¼À°è ¥ÀæwªÀµÀð
5-15 ªÀAiÉÆÃ«ÄwAiÀÄ°ègÀÄªÀ ªÀÄPÀÌ¼À ªÁ¶ðPÀ
¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß £ÀqÉ¸À¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ. JAfJ¸ï ªÀÄvÀÄÛ
¹«¹UÀ¼À°è wzÀÄÝ¥ÀrAiÀÄ£ÀÄß vÀgÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ ¸À¨sÉUÀ¼À°è
¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄªÀ ªÀÄPÀÌ¼À°è ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À ¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄªÀ
¥ÀæªÀiÁtªÀ£ÀÄß PÀqÁØAiÀÄUÉÆ½¸À¨ÉÃPÀÄ ªÀÄvÀÄÛ D
UÀÄA¦£À°è 18 ªÀµÀðzÀªÀgÉV£À ªÀÄvÀÄÛ ±Á¯É¬ÄAzÀ
ºÉÆgÀUÀÄ½zÀ J¯Áè ªÀÄPÀÌ¼À£ÀÆß ¸ÉÃj¹zÀ°è ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À
£ÉÊd C£ÀÄ¨sÀªÀUÀ¼À£ÀÄß ºÀAaPÉÆ¼Àî®Ä CªÀPÁ±À zÉÆgÉvÀÄ
D ¥ÀæPÁgÀ ¸ÀÆPÀÛ ¤tðAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß vÉUÉzÀÄPÉÆ¼Àî®Ä
¥ÀAZÁ¬ÄwUÀ½UÉ ¸ÁzsÀåªÁUÀÄvÀÛzÉ. ªÀÄ»¼Á ªÀÄvÀÄÛ
ªÀÄPÀÌ¼À PÀ¯Áåt ¸ÀaªÁ®AiÀÄ (JAqÀ§Æèöå¹r)
zÀ ¸ÀªÀÄUÀæ ²±ÀÄ ¸ÀAgÀPÀëuÉ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß
QæAiÀiÁ²Ã®ªÁVgÀÄªÀAvÉ £ÉÆÃrPÉÆ¼Àî¨ÉÃPÁVzÉ. F
¸À«ÄwUÀ¼À°è ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À ¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄ«PÉAiÀÄ£ÀÄß
§®UÉÆ½¸ÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ ²ÃWÀæ «ªÁºÀ, C¸ÀÄgÀQëvÀ
±Á¯Á C£ÀÄ¨sÀªÀUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ CPÀæªÀÄ ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À
¸ÁUÁlzÀAvÀºÀ ¸ÀÄgÀPÀëvÉUÉ CrØAiÀÄÄAlÄªÀiÁqÀÄwÛgÀÄªÀ
¸ÀªÀÄ¸ÉåUÀ¼À §UÉÎ ¸ÀÆPÀÛ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß
PÀ¯ÉºÁPÀ®Ä C£ÀÄPÀÆ®ªÁUÀÄvÀÛzÉ.
10. Q±ÉÆÃj ¸ÀAWÀUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ «ÄÃ£ÁzÀAvÀºÀ
AiÀÄ±À¹é PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÄ£ÀZÉÒÃvÀ£ÀUÉÆ½¹
ºÉaÑ£À C£ÀÄzÁ£ÀªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ.
ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À£ÀÄß ¸À±ÀPÀÛUÉÆ½¸ÀÄªÀ°è AiÀÄ±À¹éAiÉÄ¤¹gÀÄªÀ
F »A¢£À PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ½UÉ C£ÀÄzÁ£ÀªÀ£ÀÄß
ªÀÄÄAzÀÄªÀj¹PÉÆAqÀÄ ºÉÆÃUÀ¨ÉÃPÁVzÉ. CªÀÅUÀ¼À°è
ªÀÄÄRåªÁV 11-18 ªÀAiÉÆÃ«ÄwAiÀÄ°ègÀÄªÀ
ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À£ÀÄß ¥ÀÄ£ÀB ²PÀëtzÀ ªÀÄÄRåªÁ»¤UÉ
PÀgÉvÀgÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ CªÀgÀ fÃªÀ£À PË±À®åUÀ¼À£ÀÄß
ªÀÈ¢Þ¸ÀÄªÀ ªÀÄ»¼Á ¸ÁªÀÄRå¢AzÀ eÁjAiÀiÁUÀÄwÛgÀÄªÀ
Q±ÉÆÃj PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ ºÁUÀÆ ±Á¯Á ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À°è
ºÉZÀÄÑ ¸ÀQæAiÀÄªÁV ¥Á¯ÉÆÎ¼ÀÄîªÀAvÉ GvÉÛÃf¸ÀÄªÀ,
±Á¯É¬ÄAzÀ ºÉÆgÀUÀÄ½zÀ ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À£ÀÄß ¥ÀÄ£ÀB
±Á¯ÉUÉ PÀgÉvÀgÀÄªÀ «ÄÃ£Á PÀè¨ïUÀ¼À PÉ®¸ÀªÀÅ
ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À ²PÀëtzÀ »£Éß¯ÉAiÀÄ°è vÀÄA¨Á
ªÀÄºÀvÀézÉÝ¤¹zÉ.
F ¸ÀªÀiÁªÉÃ±ÀzÀ°è ºÀÄnÖPÉÆAqÀ ºÉÆ¸À ¸ÀºÀAiÉÆÃUÀªÀÅ
E°è ¨sÁUÀªÀ»¹zÀÝ ºÀ®ªÀgÀ£ÀÄß MUÀÆÎr¹ ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À
²PÀëtPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ GvÀÛªÀÄ £ÀqÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄÄ£ÀßqÉ¸À®Ä
MAzÀÄ ªÀÄzsÀå¹ÜPÁ vÀAqÀªÀ£ÀÄß gÀa¹PÉÆArvÀÄ. F
¸ÀªÀiÁªÉÃ±ÀzÀ°è ªÀåPÀÛªÁzÀ J¯Áè ²¥sÁgÀ¸ÀÄìUÀ¼À£ÀÄß
C£ÀÄ¸Àj¸ÀÄªÀ PÉ®¸ÀªÀ£ÀÄß ªÀiÁqÀÄªÀÅzÁV J¯Áè
gÁdQÃAiÀÄ ¥ÀPÀëUÀ¼À ªÀÄÄRAqÀgÀÄ ¨sÀgÀªÀ¸É ¤ÃrzÀgÀÄ.
F ¸ÀºÀAiÉÆÃUÀªÀÅ ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À ²PÀëtªÀ£ÀÄß ¸ÀÄzsÁj¸ÀÄªÀ
PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß PÉÊUÉÆ¼Àî®Ä ¸ÀPÁðgÀPÉÌ ¸ÀÆPÀÛ vÁAwæPÀ
¸À®ºÉ-¸ÀÆZÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀ°zÉ. F ¸ÀªÀiÁªÉÃ±ÀªÀÅ
PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀPÁðgÀzÀ ¸ÁªÀðd¤PÀ ²PÀët E¯ÁSÉAiÀÄ
PÁAiÀÄðzÀ²ðUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ DAiÀÄÄPÀÛgÀ ¸ÀºÀPÁgÀ,
£ÉgÀ«¤AzÀ DAiÉÆÃf¸À®ànÖzÀÄÝ ¸ÁªÀðd¤PÀ ²PÀëtzÀ
G¥À¤zÉÃð±ÀPÀgÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè ªÀÄvÀÄÛ PÉëÃvÀæ ²PÀët
C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ ºÉaÑ£À ¸ÀASÉåAiÀÄ°è ¨sÁUÀªÀ»¹zÀÝgÀÄ.

»£Éß¯É
¸À¤ßªÉÃ±À ¸ÀªÀÄvÁzÀ QgÀÄ¥ÀjZÀAiÀÄ
ªÀÄºÀvÀézÀ CAQ-CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß DzsÀj¹ ºÉÃ¼ÀÄªÀÅzÁzÀgÉ,
PÀ£ÁðlPÀzÀ «dAiÀÄ¥ÀÄgÀ ªÀÄvÀÄÛ ¨ÁUÀ®PÉÆÃmÉ
f¯ÉèUÀ¼ÀÄ ‘¹’ ªÀUÀðzÀ ±ÉæÃtÂAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉ¢ªÉ. §qÀvÀ£À,
²ÃWÀæªÀÄzÀÄªÉUÀ¼ÀÄ, zÉÃªÀzÁ¹ ¥ÀzÀÝwAiÀÄ DZÀgÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ
ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À ²PÀëtªÀ£ÀÄß PÀqÉUÀtÂ¸ÀÄªÀAvÀºÀ ¸ÁªÀiÁfPÀ
gÀÆrüUÀ¼ÀÄ EAvÀºÀ MAzÀÄ ¸À¤ßªÉÃ±ÀPÉÌ PÁgÀtªÁVªÉ
JAzÀÄ ºÉÃ¼À§ºÀÄzÀÄ. MmÁÖgÉ gÁdåzÀ°è 7£ÉÃ vÀgÀUÀwAiÀÄ
£ÀAvÀgÀ ±Á¯É¬ÄAzÀ zÀÆgÀ G½AiÀÄÄªÀ ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À
¸ÀgÁ¸Àj ¥ÀæªÀiÁt PÉÃªÀ® ±ÉÃ.5%gÀ¶ÖzÀÄÝ, «dAiÀÄ¥ÀÄgÀ
ªÀÄvÀÄÛ ¨ÁUÀ®PÉÆÃmÉ f¯ÉèUÀ¼À°è PÀæªÀÄªÁV ±ÉÃ.17% ªÀÄvÀÄÛ
±ÉÃ.12% gÀ¶ÖzÀÄÝ DvÀAPÀªÀÅAlÄªÀiÁqÀÄªÀAwzÉ. E£ÉÆßAzÀÄ
UÀA©üÃgÀ «µÀAiÀÄªÉAzÀgÉ, ±Á¯É©qÀÄªÀAvÀºÀ MlÄÖ ªÀÄPÀÌ¼À°è
±ÉÃ.6%gÀµÀÄÖ EvÀgÀ ªÀUÀðUÀ½UÉ ¸ÉÃjzÀÄÝ, ±ÉÃ.9% gÀµÀÄÖ¥Àj²µÀÖ
eÁw/¥ÀAUÀqÀUÀ½UÉ ¸ÉÃjzÀ ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼ÀÄ ±Á¯É¬ÄAzÀ
zÀÆgÀªÁUÀÄªÀ ¸ÁzsÀåvÉ¬ÄgÀÄvÀÛzÉ [¸É«Ä¸ï 2013]. ²PÀëPÀgÀ
ºÀÄzÉÝUÀ¼ÀÄ SÁ° EgÀÄªÀÅzÀÄ, ªÀÄ»¼Á ²PÀëQAiÀÄgÀ ¸ÀASÉå
«gÀ¼ÀªÁVgÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀjAiÀiÁzÀ ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ ªÀåªÀ¸ÉÜ
ªÀÄvÀÄÛ ¸ËPÀAiÀÄðUÀ½®è¢gÀÄªÀ PÁgÀtUÀ½AzÁV F±Á£Àå
PÀ£ÁðlPÀzÀ f¯ÉèUÀ¼ÀÄ ±ÉÊPÀëtÂPÀ C©üªÀÈ¢Þ ¸ÀÆZÁåAPÀzÀ°è
wÃgÁ PÉ¼ÀªÀÄlÖzÀ°èªÉ. J¸ïrJA¹UÀ¼ÁUÀ°Ã CxÀªÁ
±Á¯Á ¹§âA¢ªÀUÀðzÀªÀgÁUÀ°Ã «zÁåyð¤AiÀÄgÀ
CUÀvÀåUÀ¼À£ÀÄß FqÉÃj¸ÀÄªÀ ¤nÖ£À°è ªÀåªÀ¹ÜvÀªÁzÀ °AUÀ
«±ÉèÃµÀuÉAiÀÄ£ÀÄß PÉÊUÉÆ¼ÀÄîwÛ®è. PÉÆ£ÉAiÀÄzÁV, ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ½UÉ
¸ÀÆàwðAiÀiÁUÀ§®è DzÀ±Àð ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À/ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ
PÉÆgÀvÉ, ªÀÈwÛ¥ÀgÀ GzÉÆåÃUÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆAzÀÄªÀ DPÁAPÉëUÀ¼À
PÉÆgÀvÉ ªÀÄvÀÄÛ ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À°è£À ¸ÀªÀÄUÀævÉ, LPÀåvÁ ¨sÁªÀ£ÉAiÀÄ
PÉÆgÀvÉ¬ÄAzÁV ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À ²PÀët ºÁ¢vÀ¥ÀÄàwÛzÉ.
EAvÀºÀ MAzÀÄ ¸À¤ßªÉÃ±ÀzÀ°è, ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼ÀÄ ¥ËæqsÀ±Á¯ÉUÀ½UÉ
¥ÀæªÉÃ±À ¥ÀqÉAiÀÄÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ ²PÀëtªÀ£ÀÄß ¥ÀÆtðUÉÆ½¸ÀÄªÀ
¥ÀæªÀiÁtªÀ£ÀÄß ºÉaÑ¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV PÁAiÀiÁð£ÀÄµÁ×£ÀPÉÌ
ªÀÄÄAzÁUÀÄªÀ ¥ÀæAiÀÄvÀßzÀ »AzÉ §®ªÁzÀ feÁÕ¸É¬ÄzÉ.
ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À fÃªÀ£ÀUÀÄtªÀÄlÖ, ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÁÜ£ÀªÀiÁ£À,
¸ÀªÀÄUÀævÉ ªÀÄvÀÄÛ DgÉÆÃUÀåªÀ£ÀÄß ¸ÀÄzsÁj¸ÀÄªÀ°è ²PÀëtªÀÅ
ªÀÄºÀvÀézÁÝVgÀÄvÀÛzÉ JA§ÄzÀ£ÀÄß ªÀÄ£ÀUÁt¯ÁVzÉ. EzÀÄ
PÀqÀÄ§qÀvÀ£ÀªÀ£ÀÄß PÀrªÉÄªÀiÁqÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ °AUÀ
¸ÀªÀiÁ£ÀvÉAiÀÄ£ÀÄß GvÉÛÃf¹ ªÀÄ»¼Á ¸ÀªÀÄÆºÀªÀ£ÀÄß
¸À±ÀPÀÛUÉÆ½¸ÀÄvÀÛzÉ. «zÁåªÀAvÀ ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼ÀÄ ªÀÄÆgÀÄ
ªÀµÀð vÀqÀªÁV ªÀÄzÀÄªÉAiÀiÁUÀÄªÀÅzÀ®èzÉÃ, ªÀÄÄAzÉ
CªÀgÀÄ DgÉÆÃUÀåªÀAvÀ ªÀÄvÀÄÛ PÀrªÉÄ ¸ÀASÉåAiÀÄ°è
ªÀÄPÀÌ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄÄvÁÛgÉ, ºÉZÀÄÑ ¸ÀA¥ÁzÀ£É ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ,
vÀªÀÄä ªÀÄPÀÌ¼À£ÀÄß «zÁåªÀAvÀgÀ£ÁßV¸ÀÄªÀ EZÁÒ±ÀQÛAiÀÄ£ÀÄß
¨É¼À¹PÉÆ¼ÀÄîvÁÛgÉ, vÀªÀÄä ºÀPÀÄÌUÀ¼À£ÀÄß w½zÀÄPÉÆAqÀÄ
CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ZÀ¯Á¬Ä¸À®Ä ºÉZÀÄÑ ¸ÀªÀÄxÀðgÁUÀÄvÁÛgÉ ºÁUÀÆ
CªÀjUÉ ºÉZïL« ¸ÉÆÃAPÀÄ vÀUÀ®ÄªÀ ¥ÀæªÀiÁt C£ÀPÀëgÀ¸ÀÜ
ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ½VAvÀ®ÆªÀÄÆgÀÄ ¥ÀlÄÖ PÀrªÉÄ¬ÄgÀÄvÀÛzÉ1
.
2013gÀ dÄ¯ÉÊ wAUÀ½£À°è PÀ£ÁðlPÀ DgÉÆÃUÀå
¸ÀAªÀzsÀð£Á ¥ÀæwµÁ×£À(PÉºÉZï¦n)ªÀÅ ¥ËæqsÀ±Á¯ÉUÀ½UÉ
¥ÀæªÉÃ±À ¥ÀqÉAiÀÄÄªÀ ¥Àj²µÀÖ eÁw/¥ÀAUÀqÀUÀ¼À ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À
¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß ºÉaÑ¹ CªÀjUÉ ºÉZïL« vÀUÀ®ÄªÀ
C¥ÁAiÀÄzÀ ¥ÀæªÀiÁtªÀ£ÀÄß PÀrªÉÄªÀiÁqÀÄªÀ, CªÀgÀ
fÃªÀ£ÀUÀÄtªÀÄlÖªÀ£ÀÄß ¸ÀÄzsÁj¸ÀÄªÀAvÀºÀ UÀÄjAiÀÄ£ÀÄß
ºÉÆA¢gÀÄªÀ ¸ÀªÀÄvÁ JA§ ¥ÀAZÀªÁ¶ðPÀ CªÀ¢üAiÀÄ
AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÁægÀA©ü¹vÀÄ. F ¸ÀªÀÄvÁ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄÄ
«dAiÀÄ¥ÀÄgÀ ªÀÄvÀÄÛ ¨ÁUÀ®PÉÆÃmÉ f¯ÉèUÀ¼À°è£À 119
UÁæªÀÄUÀ¼À°ègÀÄªÀ 69 ¥ËqsÀ±Á¯ÉUÀ¼À 605 ²PÀëPÀ/²PÀëQAiÀÄgÀ
ªÀÄÄSÁAvÀgÀ 1800 PÀÄlÄA§UÀ¼À ¸ÀÄªÀiÁgÀÄ 3600
AiÀÄÄªÀwAiÀÄgÀ£ÀÄß vÀ®Ä¥À°zÉ.
EzÀÄ ªÀÄÆgÀÄ ºÀAvÀUÀ¼À°è £ÀqÉAiÀÄ°zÉ:
1. AiÉÆÃd£É gÀÆ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ ºÉeÉÓ,
2. C£ÀÄµÁ×£À,
3. ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À, PÉÆæÃrüÃPÀgÀt ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁ»w ¥Àæ¸ÀgÀt.
¥ËæqsÀ±Á¯ÉUÀ½UÉ ¥ÀæªÉÃ±À¥ÀqÉAiÀÄÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥ËæqsÀ²PÀëtªÀ£ÀÄß
¥ÀÆtðUÉÆ½¸ÀÄªÀ ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß ºÉaÑ¸À®Ä
¸ÀªÀÄvÁªÀÅ:
yy ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À ±ÉÊPÀëtÂPÀ ¥ÀæUÀwAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÄzsÁj¸À®Ä ªÀÄvÀÄÛ
CªÀgÀ DPÁAPÉëUÀ¼À£ÀÄß «¸ÀÛj¸À®Ä «±ÉÃµÀ ¨ÉÆÃzsÀ£É,
ªÀÈwÛ-¸ÀªÀiÁ¯ÉÆÃZÀ£É ºÁUÀÆ £ÁAiÀÄPÀvÀé vÀgÀ¨ÉÃwAiÀÄ£ÀÄß
MzÀV¸ÀÄvÀÛzÉ
yy ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼ÀÄ ¸ÀévÀB vÀªÀÄä C£ÀÄ¨sÀªÀUÀ¼À£ÀÄß ºÀAaPÉÆ¼Àî®Ä
ªÀÄvÀÄÛCªÀgÀÄ LPÀåvÉ ªÀÄvÀÄÛ DvÀä«±Áé¸ÀªÀ£ÀÄß ¨É¼À¹PÉÆ¼Àî®Ä
C£ÀÄPÀÆ®ªÁUÀÄªÀ ¥Àæw¥sÀ®£À C¢üªÉÃ±À£ÀUÀ¼À£ÀÄß £ÀqÉ¸ÀÄvÀÛzÉ
yy ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À£ÀÄß ¤®ðQë¸ÀzÀAvÉ ªÀÄvÀÄÛ CªÀgÀ£ÀÄß
«zÁåªÀAvÀgÀ£ÁßV¸ÀÄªÀ ªÀÄºÀvÀézÀ PÀÄjvÀÄ CªÀgÀ vÀAzÉ-
vÁ¬ÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAªÉÃzÀ£Á²Ã®gÀ£ÁßV¸ÀÄªÀÅzÀÄ
yy PÀÄlÄA§UÀ¼À£ÀÄß ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À ²PÀëtPÉÌ ¥ÉÆæÃvÁìºÀ zsÀ£ÀªÀ£ÀÄß
MzÀV¸ÀÄªÀ ¸ÀPÁðj AiÉÆÃd£ÉUÀ¼ÉÆA¢UÉ eÉÆÃr¸ÀÄvÀÛzÉ
yy ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ CªÀgÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼À£ÀÄß UËgÀ«¸ÀÄªÀAvÉ
ºÀÄqÀÄUÀgÀ£ÀÄß ¥ÉÆæÃvÁì»¸À®Ä QæÃqÉUÀ¼À£ÀÄß §¼À¸ÀÄvÀÛzÉ
yy ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À ¸ÀÄgÀPÀëvÉ ªÀÄvÀÄÛ ±ÉÊPÀëtÂPÀ ¸ÁzsÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß ºÉaÑ¸ÀÄªÀ
PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß vÉUÉzÀÄPÉÆ¼Àî®Ä J¸ïrJA¹ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À£ÀÄß
ªÀÄvÀÄÛ ±Á¯Á ¹§âA¢ªÀUÀðzÀªÀgÀ£ÀÄß vÀgÀ¨ÉÃvÀÄUÉÆ½¸ÀÄvÀÛzÉ
yy ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À ²PÀëtzÀ ªÀÄºÀvÀéªÀ£ÀÄß CjvÀÄPÉÆAqÀÄ PÀæªÀÄUÀ½UÉ
ªÀÄÄAzÁUÀÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀ®Ä ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÀ ªÀåªÀ¸ÉÜUÀ¼À£ÀÄß
¨ÉA§°¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
1
Herz, B and Sperling, G. 2004. What Works in Girls’Education: Evidence and Policies From the Developing World. New York: Council
on Foreign Relations.
MAzÀÄ ªÀµÀðzÀ AiÉÆÃd£Á ºÀAvÀzÀ°è ¸ÀªÀÄvÁzÀ «£Áå¸À
ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ PÁAiÀÄð£ÀÄµÁ×£À PÀÄjvÁzÀ C©ü¥ÁæAiÀÄ
gÀÆ¦¸ÀÄªÀ PÁAiÀÄðzÀ°è vÉÆqÀUÀ¯ÁVvÀÄÛ.

13»£Éß¯É
F ªÀÄÆgÀÄ-ªÀµÀðUÀ¼À C£ÀÄµÁ×£ÀzÀ ºÀAvÀzÀ°è
PÁAiÀiÁð£ÀÄµÁ×£À ªÀÄvÀÄÛ eÁjUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀgÀ PÀqÉUÉ
UÀªÀÄ£ÀºÀj¸À¯ÁUÀÄªÀÅzÀÄ. LzÀ£ÉÃ ªÀµÀðªÀ£ÀÄß
PÉÆæÃrüÃPÀgÀt, ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁ»w ¥Àæ¸ÀgÀt
ZÀlÄªÀnPÉUÀ½UÉ «ÄÃ¸À¯ÁVj¸À¯ÁVzÉ.
¸ÀªÀÄvÁ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼ÀÄ ±Á¯ÉUÉ
zÁR¯ÁUÀÄ«PÉAiÀÄ ¥ÀæªÀiÁtªÀ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ CªÀgÀ ±ÉÊPÀëtÂPÀ
¸ÁzsÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß PÀÄVÎ¸ÀÄwÛgÀÄªÀ vÀvÀPÀëtzÀ gÀZÀ£ÁvÀäPÀ CqÉ-
vÀqÉUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÁj¸À®Ä ±Á¯Á ªÀÄlÖzÀ°è, ºÀÄqÀÄVAiÀÄgÀ,
PÀÄlÄA§UÀ¼À, ºÀÄqÀÄUÀgÀ, ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÀ, ²PÀët
E¯ÁSÉAiÀÄ C¢üPÁjUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁzsÀåªÀÄUÀ¼À ªÀÄlÖzÀ°è
C£ÀÄµÁ×£À PÉÊUÉÆ¼ÀÄîªÀAvÉ «£Áå¸ÀUÉÆ½¸À¯ÁVzÉ.
¸ÀªÀiÁªÉÃ±ÀzÀ §UÉÎ QgÀÄ ªÀiÁ»w
ºÉtÄÚ ªÀÄPÀÌ¼À£ÀÄß ±Á¯ÉAiÀÄ°è ªÀÄÄAzÀÄªÀj¸ÀÄªÀÅzÀÄ:
¸ÁzsÀ£ÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÁ®ÄUÀ¼ÀÄ
JA§ JgÀqÀÄ ¢£ÀUÀ¼À gÁdå ªÀÄlÖzÀ ¸ÀªÀiÁªÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß
PÉºÉZï¦nAiÀÄÄ dÆ£ï 20 ªÀÄvÀÄÛ 21gÀAzÀÄ
zsÁgÀªÁqÀzÀ°è DAiÉÆÃf¹vÀÄÛ.
F ¸ÀªÀiÁªÉÃ±ÀzÀ ªÀÄÆ® GzÉÝÃ±À ¤Ãw-¤gÀÆ¥ÀPÀgÀÄ,
¸ÀéAiÀÄA-¸ÉÃªÁ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À ¥Àæw¤¢üUÀ¼ÀÄ, PÉëÃvÀæ
PÁAiÀÄðPÀvÀðgÀÄ ºÁUÀÆ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼ÀÄ
C®èzÉÃ ¸ÀévÀBvÀªÀÄäzÉÃ ¸ÀªÀÄ¸ÉåUÀ¼À §UÉÎ PÁ¼Àf ºÉÆA¢gÀÄªÀ
ºÀ¢ºÀgÉAiÀÄzÀ ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À£ÀÄß MAzÉÃ ªÉÃ¢PÉ CrAiÀÄ°è
¸ÉÃj¹ ºÉaÑ£À ¸ÀASÉåAiÀÄ°è F ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼ÀÄ, CzÀgÀ®Æè
¤¢üðµÀÖªÁV ±Á¯Á ²PÀët ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß PÀArgÀzÀ
ºÉtÄÚ ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ ±Á¯ÉUÉ ºÁdgÁV vÀªÀÄä ¥ËæqsÀ²PÀëtªÀ£ÀÄß
¥ÀÆtðUÉÆ½¸À®Ä ««zsÀ ºÀAvÀUÀ¼À°è £ÁªÀÅ ºÉÃUÉ¯Áè
PÁAiÀiÁð£ÀÄµÁ×£À ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ JA§ aAvÀ£ÉUÉ
J®èjAzÀ £ÉgÀªÀÅ, ¨ÉA§®ªÀ£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄÄªÀÅzÁVvÀÄÛ.
F ¸ÀªÀiÁªÉÃ±ÀªÀÅ ²PÀët E¯ÁSÉAiÀÄ C¢üPÁj ªÀUÀðzÀ
¥Àæw¤¢üUÀ¼ÀÄ, ¸ÀPÁðgÀzÀ »jAiÀÄ G£ÀßvÁ¢üPÁjUÀ¼ÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ £ÁUÀjPÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À UÀÄA¥ÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ vÁAwæPÀ
¤¥ÀÄtgÀ£ÀÆß M¼ÀUÉÆAqÀAvÉ ¸ÀÄªÀiÁgÀÄ 300 d£ÀgÀ£ÀÄß
MAzÉqÉ ¸ÉÃj¹vÀÄÛ. F ¸ÀªÀiÁªÉÃ±ÀzÀ°è ¸ÀªÀÄvÁ AiÉÆÃd£É
CrAiÀÄ°è PÉºÉZï¦nAiÀÄÄ ¤«Äð¹gÀÄªÀ ‘£ÀªÉÄägÀqÀÄ
¸ÀéAvÀ PÁ® ªÉÄÃ¯É’ (On Our Own Two Feet) JA§
¸ÁPÀëöåavÀæªÀ£ÀÄß ¥ÀæzÀ²ð¸À¯Á¬ÄvÀÄ. F avÀæzÀ°è GvÀÛgÀ
PÀ£ÁðlPÀzÀ F ¨sÁUÀUÀ¼À°è ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À ²PÀëtPÉÌ
CqÀZÀuÉAiÀÄÄAlÄªÀiÁqÀÄªÀ CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸À®Ä ¸ÀévÀB
¸ÀÜ½ÃAiÀÄ C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ, ±Á¯Á ¹§âA¢ªÀUÀð, ¥Á®PÀgÀÄ,
ºÀÄqÀÄUÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À §zÀÄPÀ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ
C©ü¥ÁæAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß awæ¹ vÉÆÃj¸À¯ÁVzÉ. bÁAiÀÄavÀæ
¥ÀæzÀ±Àð£ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ ¸ÀªÀÄvÁ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ ««zsÀ
PÁAiÀiÁð£ÀÄµÁ×£ÀzÀ «©ü£Àß CA±ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À
¥Àæ¨sÁªÀªÀ£ÀÄß ©vÀÛj¸À¯Á¬ÄvÀÄ.
¸ÀªÀiÁªÉÃ±ÀzÀ ¥ÀæQæAiÉÄUÀ¼ÀÄ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ªÀiÁzsÀåªÀÄUÀ¼À°è
ªÁå¥ÀPÀªÁV ¥ÀæZÁgÀ ¥ÀqÉzÀªÀÅ.
¸ÀªÀiÁªÉÃ±ÀªÀÅ F GzÉÝÃ±ÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢vÀÄÛ:
yy PÀ£ÁðlPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¨sÁgÀvÀzÀ°è ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼ÀÄ ¥ËæqsÀ²PÀëtPÉÌ
¥ÀæªÉÃ±À ¥ÀqÉAiÀÄÄªÀÅzÀPÉÌ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄÄAzÀÄªÀjAiÀÄÄªÀÅzÀPÉÌ
¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÀºÀ gÁZÀ¤PÀ CqÀZÀuÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀÆgÀPÀ
CA±ÀUÀ¼À PÀÄjvÁzÀ eÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß ºÀAaPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ
yy ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À£ÀÄß ¥ËæqsÀ²PÀëtzÀ°è ªÀÄÄAzÀÄªÀj¸ÀÄªÀ°è
JzÀÄgÁUÀÄªÀ CqÀZÀuÉUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀjºÀj¹PÉÆ¼Àî®Ä
PÁAiÀiÁð£ÀÄµÁ×£ÀUÀ¼À C£ÀÄ¨sÀªÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ PÀ°PÉUÀ¼À£ÀÄß
¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ºÀAaPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ
yy ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼ÀÄ CzÀgÀ®Æè GvÀÛgÀ PÀ£ÁðlPÀzÀ°è£À
CªÀPÁ±ÀªÀAavÀ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄUÀ¼À ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼ÀÄ ºÉaÑ£À
¸ÀASÉåAiÀÄ°è ¥ËæqsÀ±Á¯ÉUÀ½UÉ ¥ÀæªÉÃ±À ¥ÀqÉzÀÄ, ²PÀëtzÀ°è
ªÀÄÄAzÀÄªÀjAiÀÄÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀÄªÀ°è JzÀÄgÁUÀÄªÀ
gÁZÀ¤PÀ CqÀZÀuÉUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀiÁV
¥ÀjºÀj¸À®Ä ¤Ãw gÀZÀ£ÉUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ ¸ÀPÁðgÀPÉÌ
¸À®ºÉUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀÄ
¸ÀªÀiÁªÉÃ±ÀzÀ°è ZÀað¸À®àlÖ ¥ÀæªÀÄÄR «µÀAiÀÄ-ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ:
yy °AUÀvÀé ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀiÁfPÀ gÀÆrüUÀ¼ÀÄ
yy C¥Áæ¥ÀÛ ªÀAiÀÄ¸ÀÌgÀ ªÀÄzÀÄªÉ
yy ±Á¯Á ªÀÄÆ®¸ËPÀAiÀÄðUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀåªÀ¸ÉÜUÀ¼ÀÄ
yy ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ²PÀëtzÀ UÀÄtªÀÄlÖ
yy ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À£ÀÄß ±Á¯ÉUÀ¼À°è G½¹PÉÆ¼Àî®Ä ºÀ¢ºÀgÉAiÀÄzÀ
ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼ÀÄ, AiÀÄÄªÀPÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÉÆA¢UÉ
PÁAiÀiÁð£ÀÄµÁ×£À
¸ÀªÀiÁªÉÃ±ÀzÀ GzÉÝÃ±ÀUÀ¼ÀÄ
ªÀ¸ÀÄÛ-«µÀAiÀÄUÀ¼ÀÄ

ªÉÆzÀ®£ÉÃ ¢£À-±À¤ªÁgÀ, 20£ÉÃ dÆ£ï 2015

ªÉÆzÀ®£ÉÃ ¢£À-±À¤ªÁgÀ, 20£ÉÃ dÆ£ï 2015 15
“ C©üªÀÈ¢Þ JA§ÄzÀÄ £ÉÃgÀªÁVAiÉÄÃ ²PÀëtªÀ£ÀÄß
CªÀ®A©ü¹gÀÄvÀÛzÉ. GvÀÛgÀ PÀ£ÁðlPÀzÀ f¯ÉèUÀ¼À°è CzÀgÀ®Æè
ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À ²PÀëtzÀ ¥ÀæªÀiÁtªÀÅ CvÀåAvÀ PÀrªÉÄ¬ÄzÉ.
ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ½UÉ ¸ÀÄgÀQëvÀ ±Á¯Á ¥Àj¸ÀgÀªÀ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ «¸ÀÛøvÀ
CªÀPÁ±ÀUÀ¼À£ÀÄß PÀ°à¹PÉÆqÀÄªÀ°è ¸ÁªÀðd¤PÀ ²PÀët
E¯ÁSÉAiÀÄÄ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¸ÀéAiÀÄA-¸ÉÃªÁ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÉÆA¢UÉ
¸ÉÃj PÉ®¸À ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁVzÉ. C®èzÉÃ F ¸ÀªÀiÁªÉÃ±ÀzÀ°è
¨sÁUÀªÀ»¹zÀ J¯Áè C¢üPÁjUÀ½UÀÆ £Á£ÀÄ «£ÀAw
ªÀiÁqÀÄªÀÅzÉÃ£ÉAzÀgÉ ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À ²PÀëtªÀ£ÀÄß GvÉÛÃf¸À®Ä
¸ÀPÁðgÀ gÀÆ¦¸À¨ÉÃPÁzÀ PÁAiÀÄðvÀAvÀæUÀ¼À §UÉÎ
²¥sÁgÀ¸ÀÄìUÀ¼À£ÀÄß £À£ÀUÉ PÀ¼ÀÄ»¹PÉÆr.”
“ ²PÀëtªÀÅ ºÉtÄÚ ªÀÄPÀÌ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄjUÉ
GzÉÆåÃUÁªÀPÁ±ÀUÀ¼À ¨ÁV®£ÀÄß vÉgÉAiÀÄÄvÀÛzÉ, °AUÀ
vÁgÀvÀªÀÄåªÀ£ÀÄß PÀrªÉÄªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ. ²PÀëtªÀÅ ¸ÁªÀiÁfPÀ
¥ÀjªÀvÀð£ÉAiÀÄ ¸ÁzsÀ£ÀªÁVzÉ.”
¥ÁæxÀ«ÄPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥ËæqsÀ²PÀët ¸ÀaªÀgÁzÀ ²æÃ QªÀÄä£É
gÀvÁßPÀgï, ±Á¸ÀPÀgÁzÀ ²æÃ CgÀ«AzÀ ¨É®èzï,
PÉºÉZï¦nAiÀÄ læ¹ÖUÀ¼ÁzÀ qÁ. gÉÃ£Á¯ïØ ªÁ¶AUïl£ï,
¤zÉÃð±ÀPÀgÁzÀ ²æÃ gÁWÀªÉÃAzÀæ.ngÀªÀgÀÄ C¢üPÀÈvÀ
GzsÁÏl£Á ¸ÀªÀiÁgÀA¨sÀzÀ°è ªÀiÁvÀ£ÁrzÀgÀÄ.
qÁ.gÉÃ£Á¯ïØ ªÁ¶AUïl£ïgÀªÀgÀÄ ¸ÀªÀÄvÁ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄzÀ
¨sÁUÀªÁV ºÀ¢ºÀgÉAiÀÄzÀ ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À ²PÀëtzÀ §UÉÎ
F ¸ÀªÀiÁªÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß DAiÉÆÃf¸À®Ä PÉºÉZï¦nUÉ
ºÉªÉÄäAiÉÄ¤¸ÀÄwÛzÉ JAzÀÄ ºÉÃ¼ÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ ¨sÁUÀªÀ»¹zÀ
J®èjUÀÆ ¸ÁéUÀvÀ PÉÆÃjzÀgÀÄ. ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ½UÉ GvÀÛªÀÄ
DgÉÆÃUÀå zÉÆgÀPÀÄªÀAvÁUÀÄªÀÅzÀ£ÀÆß M¼ÀUÉÆAqÀAvÉ
CªÀgÀ£ÀÄß ¸À±ÀPÀÛgÀ£ÁßV¸À®Ä CªÀgÀ ²PÀëtzÀ°è£À
C¸ÀªÀÄvÉUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀjºÀj¸ÀÄªÀÅzÀgÀ ªÀÄºÀvÀéªÀ£ÀÄß CªÀgÀÄ
E°è G¯ÉèÃT¹zÀgÀÄ.
gÁWÀªÉÃAzÀæ n gÀªÀgÀÄ ¸ÀªÀÄvÁ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ
¥ÀQë£ÉÆÃlªÀ£ÀÄß ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ¥Àr¹zÀgÀÄ. ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À£ÀÄß
¥ËæqsÀ±Á¯ÉAiÀÄ°è ªÀÄÄAzÀÄªÀj¸ÀÄªÀ°è vÉÆqÀPÁVgÀÄªÀAvÀºÀ
gÁZÀ¤PÀ CqÀZÀuÉUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀjºÀj¸ÀÄªÀÅzÀÄ JµÉÖ¯Áè
CvÀåªÀ±ÀåPÀªÁVzÉ JA§ÄzÀgÀ PÀÄjvÀÄ ªÀiÁvÀ£ÁrzÀgÀÄ.
C®èzÉÃ EAvÀºÀ ¸À¤ßªÉÃ±ÀUÀ¼À°è CªÀPÁ±ÀªÀAavÀ
¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄUÀ¼À ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼ÀÄ vÀªÀÄä ¥ËæqsÀ²PÀëtªÀ£ÀÄß
¥ÀÆtðUÉÆ½¸À®Ä vÀqÉGAlÄªÀiÁqÀÄªÀ gÁZÀ¤PÀ
CqÀZÀuÉUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀªÀÄUÀæªÁV ¥ÀjºÀj¸ÀÄªÀ°è AiÀÄ±À¸ÀÄì
PÁtÄwÛgÀÄªÀ ¸ÀªÀÄvÁ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ §ºÀÄºÀAvÀzÀ
¥Á®ÄzÁgÀgÉÆA¢V£À PÁAiÀiÁð£ÀÄµÁ×£ÀzÀ «£Áå¸ÀªÀ£ÀÄß
«ªÀj¹zÀgÀÄ.
¸ÀªÀiÁªÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß GzsÁÏn¹ ªÀiÁvÀ£ÁrzÀ ²æÃ QªÀÄä£É
gÀvÁßPÀgïgÀªÀgÀÄ ¥ÀæwAiÉÆ§âjUÀÆ ²PÀët zÉÆgÀPÀÄªÀÅzÀgÀ
ªÀÄºÀvÀé ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀiÁfPÀ C©üªÀÈ¢ÞAiÀÄ PÀÄjvÀÄ
¥ÀÄ£ÀgÀÄZÀÑj¹zÀgÀÄ. ¸ÀªÀiÁªÉÃ±ÀzÀ°è ¨sÁUÀªÀ»¹zÀÝ
C¢üPÁjUÀ½UÉ ¨sÀ«µÀåzÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
PÁAiÀÄðvÀAvÀæUÀ¼À£ÀÄß zÀÈ¶ÖAiÀÄ°èlÄÖPÉÆAqÀÄ ²¥sÁgÀ¸ÀÄìUÀ¼À£ÀÄß
¸À°è¸ÀÄªÀAvÉ ªÀÄ£À« ªÀiÁrzÀgÀÄ. AiÀiÁzÀVj f¯ÉèAiÀÄ
MlÄÖ d£À¸ÀASÉåAiÀÄ°è CzsÀðzÀµÀÄÖ d£ÀgÀÄ ±Á¯ÉAiÀÄ£ÉßÃ
PÀAr®è JAzÀ ¸ÀaªÀgÀÄ EAvÀºÀ f¯ÉèUÀ¼À §UÉÎ
UÀªÀÄ£ÀºÀj¸À¨ÉÃPÁVzÉ JA§ÄzÀ£ÀÄß MwÛºÉÃ½zÀgÀÄ.
«zÁåªÀAvÀ CxÀªÁ C£ÀPÀëgÀ¸ÀÜ JA§ DzsÁgÀzÀ°è
M§â ªÀåQÛAiÀÄ ªÀiË®åªÀ£ÀÄß C¼ÉAiÀÄ¯ÁUÀzÀÄ, DzÀgÉ F
²PÀëtªÀÅ ªÀiÁ£ÀªÀ£À ¥ÀæUÀw ªÀÄvÀÄÛ C©üªÀÈ¢ÞUÉ CvÀåªÀ±Àå
JA§ÄzÀ£ÀÄß J®ègÀÆ ªÀÄ£ÀUÁtÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁVzÉ.
vÀªÀÄä ¨sÁµÀtzÀ PÉÆ£ÉAiÀÄ°è ªÀÄºÁvÀä UÁA¢üfÃAiÀÄªÀgÀ
ªÀiÁvÀ£ÀÄß G¯ÉèÃT¹ ¸ÁévÀAvÀæöå ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÄgÀPÀëvÉUÀ¼ÀÄ J®ègÀ
CzÀgÀ®Æè «±ÉÃµÀªÁV ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ½UÉ ªÀÄzsÀågÁwæAiÀÄ®Æè
RavÀªÁUÀ¨ÉÃPÁVzÉ.
²æÃ CgÀ«AzÀ ¨É®èzï ±Á¸ÀPÀgÀÄ, ªÀiÁvÀ£ÁqÀÄvÁÛ, F
GvÀÛgÀ PÀ£ÁðlPÀzÀ ¨sÁUÀUÀ¼À°è, ºÉZïL« ªÀÄvÀÄÛ ²PÀëtQÌgÀÄªÀ
¸ÀA§AzsÀªÀ£ÀÄß CjvÀÄPÉÆAqÀÄ CzÀ£ÀÄß ¥ÀjºÀj¸ÀÄªÀ
¤nÖ£À°è PÉ®¸ÀªÀiÁqÀÄªÀ ¸ÀªÀÄvÁzÀAvÀºÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À
¥ÀæAiÀÄvÀßUÀ¼ÀÄ ºÉZÁÑUÀ¨ÉÃQzÉ, EzÀPÁÌV PÉºÉZï¦nAiÀÄÄ
C©ü£ÀAzÀ£ÁºÀðªÁVzÉ ªÀÄvÀÄÛ EAvÀºÀ ¥ÀæAiÀÄvÀßUÀ½UÉ vÁªÀÅ
AiÀiÁªÁUÀ®Æ ¨ÉA§°¸ÀÄªÀÅzÁV w½¹zÀgÀÄ. C®èzÉÃ GvÀÛgÀ
PÀ£ÁðlPÀzÀ°è F ¤nÖ£À°è wÃªÀævÀgÀªÁzÀ ¥ÀæAiÀÄvÀßUÀ¼ÁUÀ¨ÉÃ
QgÀÄªÀÅzÀjAzÀ ¸ÀªÀiÁªÉÃ±ÀzÀ°è ¨sÁUÀªÀ»¹zÀ J®ègÀÆ E°è
ZÀZÉð-¸ÀAªÁzÀUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ ºÉÆgÀ§gÀÄªÀ ²¥sÁgÀ¸ÀÄìUÀ¼À
C£ÀéAiÀÄ PÁAiÉÆÃð£ÀÄäRgÁUÀ¨ÉÃPÀÄ JAzÀÄ PÉÆÃjzÀgÀÄ.
ªÀÄPÀÌ¼À£ÀÄß ±Á¯ÉUÀ¼À°è ªÀÄÄAzÀÄªÀj¸ÀÄªÀ ºÉÆ¸À aAvÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß
¥Àæ¸ÁÛ¦¸ÀÄvÁÛ ²PÀëtªÀÅ °AUÀ vÁgÀvÀªÀÄåªÀ£ÀÄß vÀVÎ¹, ºÉtÄÚ
ªÀÄPÀÌ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄjUÉ GzÉÆåÃUÁªÀPÁ±ÀUÀ¼À ¨ÁV®£ÀÄß
vÉgÉAiÀÄÄvÀÛzÉ JAzÀÄ J®èjUÀÆ £É£À¦¹PÉÆlÖgÀÄ. ²PÀëtªÀÅ
¸ÁªÀiÁfPÀ ¥ÀjªÀvÀð£ÉAiÀÄ ¸ÁzsÀ£ÀªÁVzÉ, JAzÀÄ £ÀÄrzÀgÀÄ.
yy ¸ÁªÀiÁfPÀ ªÀÄvÀÄÛ °AUÀ gÀÆrüUÀ¼ÀAvÀºÀ gÁZÀ¤PÀ
¸ÀAUÀwUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀjºÀj¸ÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À
²PÀëtQÌgÀÄªÀ CqÀZÀuÉUÀ¼À£ÀÄß vÉÆ®V¸ÀÄªÀ°è
¸ÀªÀÄUÀæ, §ºÀÄ-¥Á®ÄzÁgÀgÉÆA¢V£À
PÁAiÀiÁð£ÀÄµÁ×£ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄºÀvÀéªÉ¤¹ªÉ.
yy ¸ÁªÀiÁfPÀªÁV ªÀÄvÀÄÛ ªÉÊAiÀÄQÛPÀªÁV
C©üªÀÈ¢ÞºÉÆAzÀÄªÀÅzÀÄ ²PÀëtzÀ°è£À ¥ÀæUÀwUÉ
¸ÀA¥ÀPÀðºÉÆA¢zÉ.
yy ºÀ¢ºÀjAiÀÄzÀ ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ½UÉ ¥ËæqsÀ²PÀëtªÀ£ÀÄß
¸ÁªÀðwæPÀUÉÆ½¸ÀÄªÀ UÀÄjAiÀÄ£ÀÄß ¸ÁPÁgÀUÉÆ½¸À®Ä
¸ÀPÁðgÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀPÁðgÉÃvÀgÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ MlÄÖUÀÆr
PÉ®¸ÀªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ.
yy ²PÀëtªÀÅ ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ
«gÀÄzÀÞzÀ vÁgÀvÀªÀÄåªÀ£ÀÄß vÀVÎ¸À§®èzÀÄ ºÁUÀÆ
¸ÁªÀiÁfPÀ §zÀ¯ÁªÀuÉAiÀÄ°è EzÉÆAzÀÄ ¥ÀæªÀÄÄR
¸ÁzsÀ£ÀªÁVzÉ.
GzsÁÏl£Á ¨sÁµÀtUÀ¼ÀÄ
ZÀZÉðAiÀÄ ¥ÀæªÀÄÄR CA±ÀUÀ¼ÀÄ
QªÀÄä£É gÀvÁßPÀgÀ, ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥ËæqsÀ²PÀët ¸ÀaªÀgÀÄ,
PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀPÁðgÀ
²æÃ CgÀ«AzÀ ¨É®èzï, ±Á¸ÀPÀgÀÄ, PÀ£ÁðlPÀ «zsÁ£À ¸À¨sÉ

avÀævÉÆÃgÀt-GzsÁÏl£Á ¸ÀªÀiÁgÀA¨sÀ

17ªÉÆzÀ®£ÉÃ ¢£À-±À¤ªÁgÀ, 20£ÉÃ dÆ£ï 2015

¸ÀªÀiÁªÉÃ±ÀzÀ ªÉÆzÀ® ZÀZÁðUÉÆÃ¶×AiÀÄÄ, eÁUÀwPÀªÁV
ªÀÄvÀÄÛ PÀ£ÁðlPÀzÉÆ¼ÀUÉ, ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À ¥ËæqsÀ±Á¯Á
²PÀëtzÀ ¸À¤ßªÉÃ±ÀUÀ¼À ªÉÄÃ¯É ¨É¼ÀPÀÄZÉ°èvÀÄ.
F ZÀZÁðUÉÆÃ¶ÖAiÀÄ vÀAqÀªÀÅ M§âgÀÄ »jAiÀÄ
vÁAwæPÀ vÀdÕgÀÄ, PÀ£ÁðlPÀzÀ ªÀÄºÀvÀézÀ¸À ªÀð²PÀët
AiÉÆÃd£É¬ÄAzÀ ¸ÀPÁðgÀzÀ ¥Àæw¤¢üAiÀÄ£ÀÄß M¼ÀUÉÆArvÀÄÛ.
F ZÀZÉðAiÀÄ£ÀÄß ºÉZïJPÀÆå: ¸ÉAlgï ¥sÁgï ZÉÊ¯ïØ
gÉÊmïì£À F£ÁQë UÀAUÀÆ°AiÀÄªÀgÀÄ ¤ªÀð»¹zÀgÀÄ.
UÀÄjUÀ¼À (JArf) ¤UÀ¢vÀ PÉÆ£ÉAiÀÄ ªÀµÀðzÀ F
¸ÀAzsÀ¨sÀðzÀ°è ¸ÀªÀiÁªÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß DAiÉÆÃf¹gÀÄªÀÅzÀPÉÌ
CªÀgÀÄ PÉºÉZï¦nAiÀÄ£ÀÄß C©ü£ÀA¢¹zÀgÀÄ. CªÀgÀÄ
¥ÀæªÀÄÄRªÁV C©üªÀÈ¢Þ ºÉÆAzÀÄwÛgÀÄªÀ C£ÉÃPÀ
gÁµÀÖçUÀ¼À°è£À ¹ÜwUÀwUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀÄ¤¸À¯ÁV 8£ÉÃ
vÀgÀUÀw ¥ÀÆtðUÉÆ½¸ÀÄªÀ ¥ÀæªÀiÁt ±ÉÃ.50%QÌAvÀ®Æ
PÀrªÉÄ¬ÄzÉ ªÀÄvÀÄÛ 10£ÉÃ vÀgÀUÀw ¥ÀÆtðUÉÆ½¸ÀÄªÀ
¥ÀæªÀiÁt ±ÉÃ.25% CxÀªÁ CzÀQÌAvÀ®Æ PÀrªÉÄ¬ÄzÉ
JAzÀÄ w½¹zÀgÀÄ.
ªÀÄÆ®: ¦¦n/¥Àæ¸ÀÄÛw- ‘ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼ÀÄ ±Á¯ÉAiÀÄ°è KQ®è: C©üªÀÈ¢Þ ºÉÆAzÀÄwÛgÀÄªÀ
zÉÃ±ÀUÀ¼À°è£À ¹ÜwUÀw ¥Àj²Ã®£É’PÉ.f.¸ÀAvÁå, JeÉ ¥Áæ¤ì¸ï gÉhÄÃ«AiÀÄgï, ²®à
gÁA¥Á¯ï, ¥Á¥ÀÄ¯ÉÃ±À£ï PË¤ì¯ï2015
ZÀZÁðUÉÆÃ¶×: ¥ËæqsÀ±Á¯ÉUÀ¼À°è ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À£ÀÄß
G½¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ - MAzÀÄ ¥ÀQë£ÉÆÃl
ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À ²PÀëtªÀ£ÀÄß GvÉÛÃf¸À®Ä CAvÀgÁ¶ÖçÃAiÀÄ
§zÀÞvÉUÀ¼ÀÄ
¸ÀªÀðjUÀÆ ²PÀët, PÁAiÀÄðUÀvÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV
qÁPÀgï gÀÆ¥ÀÄ-gÉÃµÉ (2000)
yy 2015gÉÆ¼ÀUÉ J¯Áè ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ-CzÀgÀ®Æè ¤¢üðµÀÖªÁV
ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼ÀÄ, ¸ÀAPÀµÀÖ¹ÜwAiÀÄ°ègÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁgÀA¥ÀjPÀ
C®à¸ÀASÁåvÀ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄUÀ½UÉ ¸ÉÃjzÀ ªÀÄPÀÌ½UÉ
¸ÀA¥ÀÆtðªÁV GavÀ ªÀÄvÀÄÛ GvÀÛªÀÄ UÀÄtªÀÄlÖzÀ
PÀqÁØAiÀÄ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ²PÀëtªÀ£ÀÄß zÉÆgÀQ¸ÀÄªÀÅzÀÄ
yy GvÀÛªÀÄ UÀÄtªÀÄlÖzÀ ªÀÄÆ® ²PÀëtzÀ°è ¸ÁzsÀ£ÉªÀiÁqÀ®Ä
ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ½UÉ ¸ÀA¥ÀÆtð ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀiÁ£À CªÀPÁ±À
zÉÆgÀQ¸ÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß PÉÃAzÀæªÁVlÄÖPÉÆAqÀÄ 2005gÉÆ¼ÀUÉ
¥ÁæxÀ«ÄPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥ËæqsÀ²PÀëtzÀ°è£À ÇÀªÀÄvÉUÀ¼À£ÀÄß
vÉÆ®V¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ 2015gÉÆ¼ÀUÉ °AUÀ
¸ÀªÀiÁ£ÀvÉAiÀÄ£ÀÄß ¸Á¢ü¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
¸ÀºÀ¸ÀæªÀiÁ£ÀzÀ C©üªÀÈ¢Þ UÀÄjUÀ¼ÀÄ (JArfUÀ¼ÀÄ 2000)
yy JArf 2-¸ÁªÀðwæPÀ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ²PÀëtªÀ£ÀÄß
¸Á¢ü¸ÀÄªÀÅzÀÄ-2015gÉÆ¼ÀUÉ dUÀwÛ£ÁzÀåAvÀ«gÀÄªÀ
UÀAqÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ºÉtÄÚ JA§ ¨ÉÃzsÀ«®èzÉÃ J¯Áè ªÀÄPÀÌ¼ÀÆ
¥ÁæxÀ«ÄPÀ ²PÀëtªÀ£ÀÄß ¥ÀÆtðUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
yy JArf-3 °AUÀ ¸ÀªÀiÁ£ÀvÉAiÀÄ£ÀÄß GvÉÛÃf¸ÀÄªÀÅzÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ£ÀÄß ¸À±ÀPÀÛUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ-¥ÁæxÀ«ÄPÀ
ªÀÄvÀÄÛ ¥ËæqsÀ²PÀëtzÀ°è, DzsÀåvÁ£ÀÄ¸ÁgÀªÁV 2005gÉÆ¼ÀUÉ
ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ ºÀAvÀzÀ ²PÀëtzÀ°è 2015gÉÆ¼ÀUÉ °AUÀ
ÇÀªÀÄvÉAiÀÄ£ÀÄß ¤ªÀÄÆð®£ÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
UÉÆÃ¶×AiÀÄ ªÀÄÄRå¸ÀÜgÀÄ:
yy F£ÁQë UÀAUÀÆ° vÀÄPÁæ¯ï. ¸ÀºÀ-¸ÀA¸ÁÜ¥ÀPÀgÀÄ,
ºÉZïJPÀÆå: ¸ÉAlgï ¥sÁgï ZÉÊ¯ïØ gÉÊmïì
UÉÆÃ¶×AiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ:
yy qÁ.PÉ.f. ¸ÀAvÁå, ÇÉÆÃ²AiÀÄmï II,
¥Á¥ÀÄ¯ÉÃµÀ£ï PË¤ì¯ï
yy qÁ.ºÉZï.©.ZÀAzÀæ±ÉÃRgï, gÁdå ¸ÀAZÁ®PÀgÀÄ-
¨ÉÆÃzsÀ£Á±Á¸ÀÛç, ¸ÀªÀð²PÀët C©üAiÀiÁ£À-PÀ£ÁðlPÀ
yy ¨ÉÃrPÉ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀÆgÉÊPÉUÀ¼ÉgÀqÀgÀ PÀqÉ¬ÄAzÀ®Æ
EgÀÄªÀ CqÀZÀuÉUÀ¼ÀÄ C©üªÀÈ¢Þ²Ã® gÁµÀÖçUÀ¼À°è£À
ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À£ÀÄß ²PÀët ªÀÄÄAzÀÄªÀj¸À®Ä
vÀqÉAiÉÆqÀÄØwÛªÉ
yy ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À£ÀÄß ±Á¯ÉAiÀÄ°è ªÀÄÄAzÀÄªÀj¸À®Ä
£ÉgÀªÁzÀAvÀºÀ PÁAiÀÄðvÀAvÀæUÀ¼À PÀÄjvÀAvÉ ºÉaÑ£À
¸ÁPÁëzsÁgÀUÀ¼À£ÀÄß PÀ¯ÉºÁPÀÄªÀ CªÀ±ÀåPÀ«zÉ.
yy PÀqÁØAiÀÄ ²PÀët PÁ¬ÄzÉAiÀÄrAiÀÄ°è PÀ¤µÀÖ
ªÀAiÉÆÃªÀiÁ£ÀªÀ£ÀÄß 18PÉÌ Kj¸ÀÄªÀ CUÀvÀå«zÉ.
yy ¸ÁªÀiÁfPÀªÁV CªÀPÁ±ÀªÀAavÀªÁVgÀÄªÀ
¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄUÀ¼À ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼ÀÄ ±Á¯É¬ÄAzÀ
ºÉÆgÀUÀÄ½AiÀÄÄªÀ ¥ÀæªÀiÁtªÀÅ ºÉZÁÑVzÉ.
yy ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À£ÀÄß ±Á¯ÉAiÀÄ°è G½¹PÉÆ¼Àî®Ä
PÀÄlÄA§, ±Á¯É ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄUÀ¼À ªÀÄlÖzÀ°è
¤gÀAvÀgÀ ¥ÀæAiÀÄvÀßUÀ¼À CUÀvÀå«zÉ.
ZÀZÁðUÉÆÃ¶×AiÀÄ vÀAqÀ
qÁ.PÉ.f.¸ÀAvÁågÀªÀgÀÄ vÀªÀÄä ¥ÀæªÀÄÄR ¨sÁµÀtzÀ°è,
qÁPÀgï ¥sÉæÃªÀiïªÀPïð D¥sï DPÀë£ï£À 15£ÉÃ
ªÁ¶ðPÉÆÃvÀìªÀ ºÁUÀÆ ¸ÀºÀ¸ÀæªÀiÁ£ÀzÀ C©üªÀÈ¢Þ

ºÀÄqÀÄVAiÀÄgÀ ±Á¯Á ¥ÀæªÉÃ±Áw ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄÄAzÀÄªÀjPÉAiÀÄÄ
±Á¯ÉAiÀÄ zÀÆgÀzÉÆA¢UÉ ¤¢üðµÀÖªÁV vÀ¼ÀÄPÀÄ
ºÁQPÉÆArzÉ
qÁ. PÉ.f.¸ÀAvÁå (qÉºÉZïJ¸ï «±ÉèÃµÀuÉ; AiÀÄÄ£É¸ÉÆÌ, 2012)
“
”
¨sÁgÀvÀzÀ UÁæ«ÄÃt ªÀÄPÀÌ¼À PÀ°PÉAiÀÄ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀªÀÅ
w½¹zÀAvÉ 8£ÉÃ vÀgÀUÀwAiÀÄ°è ªÁå¸ÀAUÀ
ªÀiÁqÀÄwÛgÀÄªÀ ±ÉÃ.75%gÀµÀÄÖ ºÀÄqÀÄUÀgÀÄ ªÀiÁvÀæ vÀªÀÄä
ªÀiÁvÀÈ¨sÁµÉAiÀÄ°è£À JgÀqÀ£ÉÃ vÀgÀUÀwAiÀÄ ¥ÀoÀåUÀ¼À£ÀÄß
NzÀ§®ègÀÄ. PÉÃªÀ® ±ÉÃ.34%gÀµÀÄÖ ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ ªÀiÁvÀæ ¸ÀgÀ¼À
¨sÁUÀPÁgÀzÀ ¯ÉPÀÌUÀ¼À£ÀÆß ºÁUÀÆ PÉÃªÀ® ±ÉÃ.47gÀµÀÄÖ
«zÁåyðUÀ¼ÀÄ ªÀiÁvÀæ EAVèµï£À°ègÀÄªÀ ¸ÀgÀ¼À
ªÁPÀåUÀ¼À£ÀÄß NzÀ§®ègÀÄ.
qÁ. PÉ.f.¸ÀAvÁå (JJ¸ïEDgï, 2015)
“
”
PÀ¼ÉzÀ 15ªÀµÀðUÀ¼À°è ¥sÁæxÀ«ÄPÀ ±Á¯ÉUÀ¼À°è ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À
ºÁdgÁwAiÀÄ ¥ÀæªÀiÁt UÀt¤ÃAiÀÄªÁV ºÉaÑzÉ. 16
zÉÃ±ÀUÀ¼À°è£À gÁµÀÖçªÀÄlÖzÀ zÀvÁÛA±ÀUÀ¼ÀÄ ¸ÀÆa¸ÀÄªÀAvÉ
DgÀA©üPÀ ºÀ¢ºÀgÉAiÀÄzÀ ªÀAiÀÄ¹ì£À°ègÀÄªÀ (14 ªÀµÀðzÀªÀgÉV£À)
ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼ÀÄ ²PÀëtzÀ°è D¸ÀPÀÛgÁVgÀÄªÀÅzÀÄ ºÉZÀÄÑ-PÀrªÉÄ
¸ÁªÀðwæPÀªÉ¤¹zÉ. DzÁUÀÆå, 15£ÉÃ ªÀAiÀÄ¹ì£À £ÀAvÀgÀ CªÀgÀ
¥ÀæªÀiÁtzÀ°è ±ÉÃ.10% PÀÄ¹vÀªÁUÀÄvÀÛzÉ. DzÀÝjAzÀ, C£ÉÃPÀ
zÉÃ±ÀUÀ¼ÀÄ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ²PÀëtzÀ°è °AUÀ ¸ÀªÀÄvÉAiÀÄ£ÀÄß ¸Á¢ü¸ÀÄªÀ
ºÁ¢AiÀÄ°èzÀÝgÀÆ ¸ÀºÀ ¥ËæqsÀ²PÀëtªÀ£ÀÄß ¥ÀÆtðUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ
¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥ÀæUÀw PÀAqÀÄ§A¢®è.
C©üªÀÈ¢Þ ²Ã® zÉÃ±ÀUÀ¼À°è, ¨sËwPÀªÁV ªÀÄvÀÄÛ DyðPÀªÁV
¤AiÀÄ«ÄvÀ CªÀPÁ±ÀUÀ¼ÀÄ, ±Á¯ÉUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ ²PÀët ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ
PÀ¼À¥É UÀÄtªÀÄlÖ, ²ÃWÀæ ªÀÄzÀÄªÉ ªÀÄvÀÄÛ UÀ¨sÀðzsÁgÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ
ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À ²PÀëtzÀ°è ¥Á®PÀgÀ vÉÆqÀV¹PÉÆ¼ÀÄî«PÉAiÀÄ
PÉÆgÀvÉAiÀÄ PÁgÀtUÀ¼ÀÄ ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼ÀÄ ²PÀët ºÉÆAzÀÄªÀ
CªÀPÁ±ÀUÀ¼À£ÀÄß PÀÄApvÀUÉÆ½¸ÀÄwÛªÉ. ¨sÁgÀvÀ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ
C©üªÀÈ¢Þ²Ã® zÉÃ±ÀUÀ¼À°è ±ÉÊPÀëtÂPÀ ªÀÄÆ®¸ËPÀAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß
ºÉaÑ¸À®Ä C¥ÁgÀ ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è ºÀt ºÀÆrPÉ ªÀiÁqÀÄwÛzÀÝgÀÆ
¸ÀºÀ ªÀÄ£É¬ÄAzÀ ±Á¯ÉVgÀÄªÀ CAvÀgÀ, ¸ÁjUÉ ¸ËPÀAiÀÄðUÀ¼À
PÉÆgÀvÉ¬ÄAzÁV 15-18 ªÀµÀð ªÀAiÉÆÃªÀiÁ£ÀzÀ ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼ÀÄ
±Á¯É¬ÄAzÀ zÀÆgÀ G½AiÀÄ¨ÉÃPÁVzÉ.
D¦üæPÁzÀ G¥À-¸ÀºÀgÁ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ £Á®ÄÌ zÉÃ±ÀUÀ¼À
«±ÉèÃµÀuÉAiÀÄÄ vÉÆÃ¥Àðr¸ÀÄªÀAvÉ, MAzÀÄ ªÉÃ¼É ±Á¯ÉAiÀÄÄ
CªÀgÀ UÁæªÀÄ¢AzÀ ºÉÆgÀUÉ 6 QÃ.«ÄÃ.UÀ½UÀÆ ºÉaÑ£À
CAvÀgÀzÀ°èzÀÝ°è ºÁdgÁwAiÀÄ ¥ÀæªÀiÁtªÀÅ ±ÉÃ.40-50% jAzÀ
¸ÀÄªÀiÁgÀÄ ±ÉÃ.10-15% PÉÌ E½AiÀÄÄvÀÛzÉ. qÁ.¸ÀAvÁågÀªÀgÀÄ
DAzÀæ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ PÁAiÀÄðPÀvÀðgÉÆ§âgÀÄ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ
ºÀAvÀzÀ £ÀAvÀgÀ ²PÀët ªÀÄÄAzÀÄªÀj¸À®Ä ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ
UÁæªÀÄzÀ®Æè ¥ËæqsÀ±Á¯ÉUÀ½®è¢gÀÄªÀÅzÀÄ F §UÉÎ ¸ÀjAiÀiÁV
AiÉÆÃd£É gÀÆ¦¹®è JA§ÄzÀ£ÀÄß ¸ÀÆa¸ÀÄvÀÛzÉ JAzÀÄ
w½¹zÀÝ£ÀÄß E°è G¯ÉèÃT¹zÀgÀÄ.
dUÀwÛ£À ºÉaÑ£À gÁµÀÖçUÀ¼À°è ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ²PÀët ªÀÄvÀÄÛ PÉ®ªÀÅ
zÉÃ±ÀUÀ¼À°è ¥ËæqsÀ²PÀëtªÀÇ ¸ÀºÀ GavÀªÁV ¤ÃqÀ¯ÁUÀÄwÛzÉ
JA§ÄzÀ£ÀÄß qÁ.¸ÀAvÁågÀªÀgÀÄ w½¹zÀgÀÄ. DzÀgÉ,
ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À£ÀÄß ±Á¯ÉUÉ PÀ¼ÀÄ»¸ÀÄªÀÅzÀjAzÀ JzÀÄgÁUÀÄªÀ
C¥ÀævÀåPÀë ªÉZÀÑUÀ¼ÀÄ, CAzÀgÉ vÀªÀÄä QjAiÀÄ MqÀºÀÄnÖzÀªÀgÀ£ÀÄß
DgÉÊPÉ ªÀiÁqÀÄwÛgÀÄªÀ, ªÀÄ£ÉUÉ®¸ÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ
ºÉÆ®UÉ®¸ÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁrPÉÆArgÀÄªÀ ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À£ÀÄß ±Á¯ÉUÉ
PÀ¼ÀÄ»¸ÀÄªÀÅzÀjAzÀ JzÀÄgÁUÀÄªÀ ªÉZÀÑUÀ¼ÀÄ ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À ²PÀëtPÉÌ
vÀqÉAiÉÆqÀÄØwÛªÉ JAzÀÄ qÁ.¸ÀAvÁågÀªÀgÀÄ w½¹zÀgÀÄ. C®èzÉÃ
vÀAzÉ-vÁ¬ÄUÀ¼ÀÄ vÀªÀÄä UÀAqÀÄ ªÀÄPÀÌ¼À «zÁå¨sÁå¸ÀPÉÌ vÉÆÃgÀÄªÀ
D¸ÀQÛUÀÆ ºÁUÀÆ ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À «zÁå¨sÁå¸ÀPÉÌ vÉÆÃgÀÄªÀ
D¸ÀQÛUÀÆ CdUÀeÁAvÀgÀ ªÀåvÁÛ¸ÀPÀAqÀÄ§gÀÄvÀÛzÉ. ¥Á¥ÀÄ¯ÉÃ±À£ï
PË¤ì¯ï¤AzÀ UÀÄdgÁvï£À°è £ÀqÉ¸À®àlÖ CzsÀåAiÀÄ£ÀªÉÇAzÀÄ
PÀAqÀÄPÉÆAqÀAvÉ C°è£À vÁAiÀÄA¢gÀÄ vÀªÀÄä ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À
²PÀëtPÉÌ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖAvÉ ªÁgÀzÀ°è JgÀqÀÄ UÀAmÉUÀ½VAvÀ®Æ
PÀrªÉÄ CªÀ¢üAiÀÄ£ÀÄß «ÄÃ¸À°nÖzÁÝgÉ.
EzÀÄ ¥Á®PÀgÀ£ÀÄß vÉÆqÀV¹PÉÆ¼ÀîzÀ ±Á¯ÉUÀ¼À ¸ÀªÀÄ¸ÉåAiÀÄÆ
ºËzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄPÀÌ¼À£ÀÄß ±Á¯ÉUÉ PÀ¼ÀÄ»¹PÉÆqÀÄªÀÅzÀµÉÖÃ
vÀªÀÄä PÀvÀðªÀåªÉAzÀÄ w½¢gÀÄªÀ ¥Á®PÀgÀ ¸ÀªÀÄ¸ÉåAiÀÄÆ
ºËzÀÄ.¤gÁ¸ÀQÛ,DPÁAPÉëUÀ¼ÀÄ PÀrªÉÄ¬ÄgÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
«zÁå¨sÁå¸ÀzÀ°è PÀ¼À¥É ¸ÁzsÀ£ÉUÀ¼ÀÄ²PÀëtPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÀºÀ
PÀÄlÄA§UÀ¼À ªÀÄ£ÉÆÃ¨sÁªÀUÀ¼À°è ¨sÁUÀ±ÀB ¨ÉÃgÀÆjzÀÄÝ,
CªÀÅ ±Á¯Á ²PÀëtzÀ UÀÄtªÀÄlÖªÀ£ÀÄß ¥Àæw©A©¸ÀÄvÀÛªÉ.
UÀÄtªÀÄlÖzÀ ²PÀëtªÀÅ DPÁAPÉëUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼É¸ÀÄvÀÛzÉ, PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß
D¸ÀQÛPÀgÀUÉÆ½¸ÀÄvÀÛzÉ ªÀÄvÀÄÛ DAiÀiÁ ªÀAiÀÄ¸ÀÄì ªÀÄvÀÄÛ ºÀAvÀUÀ½UÉ
vÀPÀÌAvÀºÀ ¸ÀàzsÁvÀäPÀ ¸ÁªÀÄxÀåðªÀ£ÀÄß vÀAzÀÄPÉÆqÀÄvÀÛzÉ.
¸ÀAvÁågÀªÀgÀÄ ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ½UÉ ¨ÉÃUÀ£ÉÃ ªÀÄzÀÄªÉªÀiÁqÀÄªÀAvÀºÀ
¸ÁªÀiÁfPÀ gÀÆrüUÀ¼ÀÄ CªÀgÀ£ÀÄß ±Á¯É¬ÄAzÀ zÀÆgÀ«gÀÄªÀAvÉ
ªÀiÁqÀÄªÀ°è PÉlÖ¥ÀjuÁªÀÄªÀ£ÀÄß ©ÃgÀÄvÀÛªÉ JA§ÄzÀgÀ
§UÉÎ MwÛºÉÃ½zÀgÀÄ. ¨sÁgÀvÀzÀ d£À¸ÀASÁå±Á¹ÛçÃAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
DgÉÆÃUÀå ¸À«ÄÃPÉëAiÀÄ DyðPÀªÀiÁ¥À£À «±ÉèÃµÀuÉAiÉÆAzÀ£ÀÄß
G¯ÉèÃT¸ÀÄvÁÛ CzÀgÀ ¥ÀæPÁgÀ ²ÃWÀæ«ªÁºÀzÀ ªÀAiÀÄ¸ÀÄì
PÀrªÉÄ¬ÄzÀÝAvÉ¯Áè CªÀgÀ ±ÉÊPÀëtÂPÀ UÀÄjUÀ¼À ¸ÁzsÀ£ÉAiÀÄÄ
ªÀÄÆgÀÄ CA±ÀUÀ¼ÀµÀÄÖ PÀrªÉÄAiÀiÁUÀÄªÀ ¸ÁzsÀåvÉ¬ÄzÉ.
[rºÉZïJ¸ï «±ÉèÃµÀuÉ; ¦üÃ¯ïØ DAqï KA§æ¸ï, 2009;
£ÀÆåAiÉÄ£ï ªÀÄvÀÄÛ ªÉÇqÀ£ï, 2012]. ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À£ÀÄß
±Á¯ÉAiÀÄ°è G½¹PÉÆ¼ÀÄîªÀ°è AiÀÄ±À¹éAiÀiÁVgÀÄªÀ
PÁAiÀÄðvÀAvÀæUÀ¼À PÀÄjvÀAvÉ §®ªÁzÀ ¸ÁPÁëzsÁgÀUÀ¼À £É¯ÉUÀnÖ£À
CUÀvÀåªÀ£ÀÄß CªÀgÀÄ MwÛºÉÃ½zÀgÀÄ.
ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À£ÀÄß ±Á¯ÉUÀ¼À°è G½¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀPÁÌV
AiÀÄ±À¹é PÁAiÀÄðvÀAvÀæUÀ¼À PÀÄjvÀAvÉ §®ªÁzÀ
¸ÁPÁëzsÁgÀUÀ¼À £É®UÀlÖ£ÀÄß ºÀÄlÄÖºÁPÀÄªÀ CUÀvÀå«zÉ.
ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À ¥ËæqsÀ²PÀëtªÀ£ÀÄß GvÉÛÃf¸ÀÄªÀ°è
AiÀÄ±À¹éAiÉÄ¤¹gÀÄªÀ ¸ÁPÁëzsÁgÀzÀ PÉÆgÀvÉAiÀÄ£ÀÄß
¤ÃV¸ÀÄªÀ UÀÄjAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄªÀ ¸ÀªÀÄvÁzÀ
§ºÀÄ PÀlÄÖ¤nÖ£À ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£Á «£Áå¸ÀªÀÅ
¥Àæ±ÀA¸ÁºÀðªÁVzÉ.
-qÁ.PÉ.f.¸ÀAvÁå
“
”

EªÀgÀÄ ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À ²PÀëtªÀ£ÀÄß GvÉÛÃf¸À®Ä gÁdå ¸ÀPÁðgÀªÀÅ
GavÀ ²PÀët; «±ÉÃµÀ ±Á¯Á zÁR¯Áw DAzÉÆÃ®£ÀUÀ¼ÀÄ;
¸ÉÊPÀ¯ïUÀ¼À «vÀgÀuÉ; PÀ¸ÀÆÛgÁâ UÁA¢ü ¨Á°PÀ «zÁå®AiÀÄUÀ¼ÀÄ
(PÉf©«), «zÁåyð¤AiÀÄjUÁV ªÀ¸ÀwUÀÈºÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀ¸Àw
±Á¯ÉUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀAvÉ AiÀiÁªÉ¯Áè PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß PÉÊUÉÆArzÉ
ªÀÄvÀÄÛ K£É¯Áè ºÉÆ¸À ¥ÀæAiÀÄvÀßUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄÄAzÀÄªÀj¹zÉ
JA§ÄzÀ£ÀÄß PÀÄjvÀÄ «ªÀgÀªÁV w½¹zÀgÀÄ. gÁ¶ÖçÃAiÀÄ
ªÀiÁzsÀå«ÄPÀ ²PÁë C©üAiÀiÁ£ï ªÀÄvÀÄÛ 18 ªÀµÀðPÀÆÌ ªÉÆzÀ®Ä
ªÀÄzÀÄªÉAiÀiÁUÀzÉÃ «zÁå¨sÁå¸ÀªÀ£ÀÄß ¥ÀÆtðUÉÆ½¸ÀÄªÀAvÀ
ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ½UÉ 1,00,000 gÀÆ¥Á¬Ä ºÀtPÁ¸ÀÄ £ÉgÀªÀÅ
MzÀV¸ÀÄªÀ ¨sÁUÀå®QëöäAiÀÄAvÀºÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼ÀÄ eÁjAiÀÄ°èªÉ
JA§ÄzÀ£ÀÄß w½¹zÀgÀÄ.
qÁ.ZÀAzÀæ±ÉÃRgïgÀªÀgÀÄ ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼ÀÄ ºÉaÑ£À ¸ÀASÉåAiÀÄ°è
¥ËæqsÀ±Á¯ÉUÀ¼À°è ¥ÀæªÉÃ±Áw ¥ÀqÉzÀÄ, ²PÀëtªÀ£ÀÄß
¥ÀÆtðUÉÆ½¸ÀÄªÀAvÉ GvÉÛÃf¸ÀÄªÀ ¥ÀæAiÀÄvÀßUÀ¼À ¨sÁUÀªÁV
¸ÀPÁðgÀªÀÅ ºÀ®ªÁgÀÄ °AUÀ ¸ÀAªÉÃzÀ£Á PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß
PÉÊUÉÆArzÉ JAzÀÄ w½¹zÀgÀÄ.
Q±ÉÆÃj PÁAiÀÄðPÀæªÀÄªÀÅ AiÀiËªÀé£ÁªÀ¸ÉÜ, IÄvÀÄ¸ÁæªÀ
£ÉÊªÀÄð®å, ªÀÄPÀÌ¼À ºÀPÀÄÌUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸À±ÀQÛÃPÀgÀtUÀ¼ÀAvÀB
«µÀAiÀÄUÀ¼À PÀÄjvÀAvÉ ²PÀëPÀgÀ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ºÀ¢ºÀgÉAiÀÄzÀ
ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À£ÀÄß ºÉZÀÄÑ ¸ÀAªÉÃzÀ£Á²Ã®gÀ£ÁßV¸ÀÄªÀ°è
AiÀÄ±À¸ÀÄì PÀArzÉ. «ÄÃ£Á PÁAiÀÄðPÀæªÀÄªÀÅ ªÀÄPÀÌ¼À
UÀÄA¥ÀÄUÀ¼À£ÀÄß PÀnÖ, CªÀgÀ°è °AUÀvÀé ¸ÀA§A¢ü
¸ÀªÀÄ¸ÉåUÀ¼À §UÉÎ ºÉaÑ£À eÁUÀÈwªÀÄÆr¸ÀÄwÛzÉ ºÁUÀÆ
±Á¯ÉUÀ¼À°è CªÀgÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå ¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄ«PÉAiÀÄ£ÀÄß
ºÉaÑ¹zÉ. ¸ÀPÁðj ¥ËæqsÀ±Á¯ÉUÀ¼À°ègÀÄªÀ ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ½UÉ
¸ÀéAiÀÄA-gÀPÀëuÉAiÀÄ vÀAvÀæ PË±À®åUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀºÀ
PÀ°¸À¯ÁUÀÄwÛzÉ.
-qÁ.ºÉZï.©.ZÀAzÀæ±ÉÃRgï
“
PÀ£ÁðlPÀzÀ°è ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ ¸ÀASÉåAiÀÄÄ
¥ÀÄgÀÄµÀjVAvÀ®Æ 8.38 ®PÀë PÀrªÉÄ¬ÄzÉ. UÁæ«ÄÃt
PÀ£ÁðlPÀzÀ 0 ¢AzÀ 6 ªÀµÀðzÉÆ¼ÀV£À ªÀÄPÀÌ¼À°è£À
C£ÀÄ¥ÁvÀªÀ£ÀÄß UÀªÀÄ¤¹zÀ°è ¥Àæw 1000 UÀAqÀÄ
ªÀÄPÀÌ½UÉ 950 ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ½zÁÝgÉ.
qÁ.ºÉZï.©.ZÀAzÀæ±ÉÃRgï (d£ÀUÀtw 2011)
“
”
”
±Á¯ÉUÀ¼À°ègÀÄªÀ MlÄÖ ªÀÄPÀÌ¼À°è ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À ¥Àæw±ÀvÀ
¥Á®Ä E£ÀÆß 50£ÀÆß zÁn®è. °AUÀ ¸ÀAªÉÃzÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß
¥À¸Àj¸À®Ä, ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ C©üªÀÈ¢ÞAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÄzsÁj¸À®Ä,
¸ÀªÀÄUÀæ ªÉÊzsÁ¤PÀvÉAiÀÄ£ÀÄß C¼ÀªÀr¹PÉÆ¼Àî®Ä, zÀÆgÀzÀ
¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ¼À°è£À ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ½UÁV ±Á¯ÉUÀ¼À£ÀÄß vÉgÉAiÀÄ®Ä,
ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À ºÀPÀÄÌUÀ¼À §UÉÎ CjªÀ£ÀÄß ºÉaÑ¸ÀÄªÀ
¤gÀAvÀgÀ ¥ÀæAiÀÄvÀßUÀ¼ÀÄ vÀÄA¨Á CªÀ±ÀåPÀªÉ¤¹ªÉ.
- qÁ. ºÉZï. ©. ZÀAzÀæ±ÉÃRgï
“
”
qÁ.ºÉZï.©. ZÀAzÀæ±ÉÃRgïgÀªÀgÀÄ PÀ£ÁðlPÀ gÁdåzÀ°è
ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀÄgÀÄµÀgÀ £ÀqÀÄ«£À CwAiÀiÁzÀ
C¸ÀªÀÄvÉUÀ¼À §UÉÎ J®ègÀ UÀªÀÄ£ÀªÀ£ÀÄß ¸É¼ÉAiÀÄÄvÁÛ vÀªÀÄä
¨sÁµÀtªÀ£ÀÄß DgÀA©ü¹zÀgÀÄ. 2011gÀ d£ÀUÀtwAiÀÄ CAQ-
CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß ¥Àæ¸ÁÛ¦¸ÀÄvÁÛ MmÁÖgÉ°AUÁ£ÀÄ¥ÁvÀªÀÅ 973,
²±ÀÄ °AUÁ£ÀÄ¥ÁvÀªÀÅ 948 ªÀÄvÀÄÛ MmÁÖgÉ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ
¸ÁPÀëgÀvÉAiÀÄ ¥ÀæªÀiÁtªÀÅ ±ÉÃ.68% ªÀÄvÀÄÛ UÁæ«ÄÃt
ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ ¸ÁPÀëgÀvÉAiÀÄ£ÀÄß UÀªÀÄ¤¹zÀ°è ±ÉÃ.60% QÌAvÀ®Æ
PÀrªÉÄ¬ÄgÀÄªÀÅzÀÄ DvÀAPÀPÁj JAzÀÄ w½¹zÀgÀÄ.
²PÀëtzÀ UÀÄtªÀÄlÖªÀ£ÀÄß ¸ÀÄzsÁj¸ÀÄªÀ PÀæªÀÄUÀ¼À°è ªÀÄÄRåªÁV
J¯Áè ¸ÀPÁðj ±Á¯ÉUÀ¼À°è£À 1£ÉÃ ªÀÄvÀÄÛ 2£ÉÃ vÀgÀUÀwAiÀÄ
«zÁåyðUÀ½UÉ ZÀlÄªÀnPÉ DzsÁjvÀ PÀ°PÁ «zsÁ£ÀªÁzÀ £À°-
PÀ° JA§ ¥ÀjPÀ®à£É eÁjAiÀÄ°èzÉ, ¹JJ¯ï¹ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄzÀ
CrAiÀÄ°è vÀAvÀæeÁÕ£ÀzÀ ¥ÁævÀåQëPÉ MzÀV¸À¯ÁUÀÄwÛzÉ, G¥ÀUÀæºÀ
DzsÁjvÀ zÀÆgÀ-²PÀët, JdÄå¸Ámï PÁAiÀÄðPÀæªÀÄzÀ ªÀÄÆ®PÀ
¸ÀzÀÈ±Àå ¥ÁoÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÃ½PÉÆqÀ¯ÁUÀÄwÛzÉ ºÁUÀÆ 1 jAzÀ
8£ÉÃ vÀgÀUÀwAiÀÄ°è NzÀÄwÛgÀÄªÀ ªÀÄPÀÌ½UÁV gÁeÁåzÁzÀåAvÀ
13 ¨Á£ÀÄ° (JLDgï) PÉÃAzÀæUÀ¼À ªÀÄÄSÁAvÀgÀ KPÀPÁ®PÉÌ
¥Àæw¢£À ¨Á£ÀÄ° ¥ÁoÀUÀ¼À£ÀÄß ¥Àæ¸ÁgÀ ªÀiÁqÀ¯ÁUÀÄwÛzÉ. F J¯Áè
¥ÀæAiÀÄvÀßUÀ¼À ¥sÀ®ªÁV, ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À ¥ÀæªÉÃ±Áw ªÀÄvÀÄÛ £ÉÃªÀÄPÁw
¥ÀqÉzÀ ªÀÄ»¼Á ²PÀëQAiÀÄgÀ ¸ÀASÉå ºÉaÑzÉ ºÁUÀÆ ±Á¯É¬ÄAzÀ
ºÉÆgÀUÀÄ½AiÀÄªÀ ¥ÀæªÀiÁt ªÀµÀð¢AzÀ ªÀµÀðPÉÌ PÀrªÉÄAiÀiÁVzÉ.
ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À£ÀÄß ±Á¯ÉAiÀÄvÀÛ ¸É¼ÉAiÀÄÄªÀ°è JzÀÄgÁUÀÄªÀ ¤gÀAvÀgÀ
¸ÀªÁ®ÄUÀ¼À£ÀÄß «ªÀj¸ÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ vÀªÀÄä ¥Àæ¸ÀÄÛwAiÀÄ£ÀÄß
ªÀÄÄPÁÛAiÀÄUÉÆ½¹zÀgÀÄ. CªÀgÀ ¥ÀæPÁgÀ ¨Á®å«ªÁºÀ,
zÉÃªÀzÁ¹ ¥ÀzÀÝw, ªÀ®¸É PÀÄlÄA§UÀ¼À ªÀÄPÀÌ½UÁV ²PÀët,
¸ÁªÀiÁfPÀªÁV ºÉZÀÄÑ CªÀPÁ±ÀªÀAavÀªÁVgÀÄªÀAvÀºÀ ªÀUÀðUÀ¼À
ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼ÀÄ ±Á¯ÉAiÀÄ£ÀÄß CzsÀðPÉÌ ¤°è¸ÀÄªÀAvÀºÀ ¸ÀªÀÄ¸ÉåUÀ¼ÀÄ
FUÀ®Æ ªÀÄÄAzÀÄªÀj¢ªÉ JAzÀÄ w½¹zÀgÀÄ. ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À
²PÀëtPÉÌ ºÉaÑ£À ¨É¯ÉPÉÆqÀ¢gÀÄªÀÅzÀÄ, ªÀÄ£É, ±Á¯É ªÀÄvÀÄÛ
¸ÀªÀiÁdzÀ°è ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ½UÉ ¸ÁévÀAvÀæöåªÀ£ÀÄß ¤¨sÀðA¢ü¹gÀÄªÀÅzÀÄ,
ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀévÀB ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ½UÉ vÀªÀÄä ºÀPÀÄÌUÀ¼À §UÉÎ Cj«£À
PÉÆgÀvÉ¬ÄgÀÄªÀÅzÀjAzÁV EªÀÅ CªÀgÀ ±ÉÊPÀëtÂPÀ ¸ÁzsÀ£ÉUÀ½UÉ
¥ÀæwPÀÆ®ªÉ¤¹ªÉ. EzÀgÀ eÉÆvÉUÉ, ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À «gÀÄzÀÞzÀ »A¸É
ªÀÄvÀÄÛ AiÀiËªÀé£ÁªÀ¸ÉÜUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ ¸ÁªÀiÁfPÀ gÀÆrüUÀ¼ÀÄ
CªÀgÀÄ ±Á¯ÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄÄAzÀÄªÀj¸À®Ä vÉÆqÀPÁVªÉ.
±Á¯Á ¥ÀoÀåPÀæªÀÄzÀ°ègÀÆrüUÀvÀ °AUÀ ¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼À£ÀÄß
¸ÉÃj¹gÀÄªÀÅzÀÄ, ±Á¯Á©üªÀÈ¢Þ ªÀÄvÀÄÛ ªÉÄÃ®Ä¸ÀÄÛªÁj ¸À«ÄwUÀ¼À°è
°AUÀvÀé ¸ÀA§A¢ü ¸ÀÆPÀëöävÉUÀ¼À §UÉÎ w¼ÀÄªÀ½PÉAiÀÄ PÉÆgÀvÉ
ªÀÄvÀÄÛ ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À ºÁdgÁwAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ¤UÁªÀ»¸ÀÄªÀ
¸ÁPÀµÀÄÖ PÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ eÁjAiÀÄ°ègÀ¢gÀÄªÀÅzÀÄ, ±ËZÁ®AiÀÄUÀ¼À
CxÀªÁ £ÉÊªÀÄð®å PÀgÀªÀ¸ÀÛçUÀ¼À C®¨sÀåvÉAiÀÄAvÀºÀ ªÀÄÆ®
¸Ë®¨sÀåUÀ¼À PÉÆgÀvÉ ºÁUÀÆ D¥ÀÛ-¸ÀªÀiÁ¯ÉÆÃZÀ£ÉAiÀÄ ¸Ë®¨sÀåUÀ¼À
PÉÆgÀvÉUÀ¼ÀÄ ±Á¯Á ªÀÄlÖzÀ°è CqÀZÀuÉUÀ¼ÁV PÀAqÀÄ§gÀÄvÀÛªÉ.
GvÀÛgÀ PÀ£ÁðlPÀzÀ f¯ÉèUÀ¼À£ÀÄß «±ÉÃµÀªÁV ¥Àæ¸ÁÛ¦¸ÀÄvÁÛ,
EvÀgÉ f¯ÉèUÀ½UÉ ºÉÆÃ°¹zÀ°è F ¨sÁUÀzÀ°è ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À
²PÀëtªÀÇ ¸ÉÃjzÀAvÉ °AUÀ ¸ÀªÀiÁ£ÀvÉAiÀÄÆ wÃgÁ PÉ¼ÀªÀÄlÖzÀ¯ÉèÃ
ªÀÄÄAzÀÄªÀj¢zÉ JAzÀÄ ºÉÃ½zÀgÀÄ.

F£ÁQë UÀAUÀÆ° vÀÄPÁæ¯ïgÀªÀgÀÄ ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À ²PÀëtzÀªÀÄºÀvÀé
ºÁUÀÆ ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁPÁgÀUÉÆ½¸ÀÄªÀAvÀºÀ
±Á¸À£ÀUÀ¼À eÁjAiÀÄ CvÀåUÀvÀåvÉAiÀÄ£ÀÄß MwÛºÉÃ¼ÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ
ZÀZÁðUÉÆÃ¶×AiÀÄ£ÀÄß ¸ÀªÀiÁ¦ÛUÉÆ½¹zÀgÀÄ.
PÁ£ÀÆ¤£À ªÀÄÆ®PÀ gÀQë¸À®àqÀ¢gÀÄªÀ ªÀiÁ£ÀªÀ
ºÀPÀÄÌUÀ¼À£ÀÄß PÁ£ÀÆ£ÁvÀäPÀUÉÆ½¸À¯ÉÃ ¨ÉÃPÁzÀ
CUÀvÀå«zÉ. GzÁºÀgÀuÉUÉ £ÀªÀÄä GavÀ ²PÀëtzÀ
ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ ºÀPÀÄÌ 6 jAzÀ 14 ªÀµÀð ªÀAiÀÄ¹ì£À
ªÀÄPÀÌ½UÉ ªÀiÁvÀæ C£Àé¬Ä¸ÀÄwÛzÀÄÝ, D ªÀAiÀÄ¹ì£À £ÀAvÀgÀ
ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À£ÀÄß ªÀÄzÀÄªÉUÉ, PÉ®¸ÀPÉÌ, ¯ÉÊAVPÀ ªÀÈwÛUÉ
MvÁÛ¬Ä¸À¯ÁUÀÄwÛgÀÄªÀÅzÀjAzÀ, EAvÀºÀ ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ
ºÀPÀÄÌ ¸ÀºÀ C¸ÀªÀÄxÀðªÉ¤¹zÉ.
-F£ÁQë UÀAUÀÆ° vÀÄPÁæ¯ï
“
”
PÉÃAzÀæ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ²PÀët PÉëÃvÀæPÉÌ zÉÆgÀPÀÄwÛzÀÝ C£ÀÄzÁ£ÀzÀ°è
±ÉÃ.20%gÀµÀÄÖ PÀrvÀUÉÆ½¹gÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß vÀÄPÁæ¯ïgÀªÀgÀÄ J®èjUÉ
£É£À¦¹zÀgÀÄ. E°è AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À PÉÆgÀvÉ¬ÄzÉAiÉÄÃ CxÀªÁ D
AiÉÆÃd£ÉUÀ¼ÀÄ £ÉÊd CUÀvÀåUÀ½UÉ vÀPÀÌAvÉ PÉ®¸ÀªÀiÁqÀÄwÛ®èªÉÃ
JAzÀÄ CªÀgÀÄ PÉÃ½zÀgÀÄ. PÀqÁØAiÀÄ ²PÀëtzÀ PÁAiÉÄÝ (DgïnE)
¸ÀÆa¹gÀÄªÀ ªÀAiÉÆÃ«Äw ¸ÀÆPÀÛªÁV®è JA§ÄzÀ£ÀÄß
M¦àPÉÆ¼ÀÄîvÁÛ, ªÀÄvÀÄÛ ²PÀëtªÉA§ÄzÀÄ ªÀÄPÀÌ½UÉ ¸ÀÄgÀQëvÀ
ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÄ¨sÀzÀæ ºÁ¢AiÀiÁUÀ¨ÉÃPÉÃ ºÉÆgÀvÀÄ vÀªÀÄä ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À
M½wUÁVAiÉÄÃ CªÀgÀ ªÀÄzÀÄªÉªÀiÁqÀÄvÉÛÃªÉ JAzÀÄ ªÁ¢¸ÀÄªÀ
vÀAzÉ-vÁ¬ÄUÀ¼À «gÀÄzÀÞzÀ £ÀqÉAiÀiÁUÀ¨ÁgÀzÀÄ JAzÀÄ
w½¹zÀgÀÄ.
vÀÄPÁæ¯ïgÀªÀgÀÄ MAzÀÄ ºÉªÉÄäAiÀÄ «µÀAiÀÄªÀ£ÀÄß ¥Àæ¸ÁÛ¦¸ÀÄvÁÛ
ªÀÄvÀÄÛ J®ègÉzÀgÀÄ MAzÀÄ ¥Àæ±ÉßAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄÄA¢qÀÄvÁÛ vÀªÀÄä
ªÀiÁvÀ£ÀÄß ªÀÄÄPÁÛAiÀÄUÉÆ½¹zÀgÀÄ.
vÀÄPÁæ¯ïgÀªÀgÀÄ £ÀªÀÄä ²PÀët ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄÄ ¥ÀjªÀvÀð£ÉAiÀÄ
¸ÀégÀÆ¥ÀzÀ §zÀ¯ÁªÀuÉAiÀÄvÀÛ £ÀªÀÄä£ÀÄß vÉUÉzÀÄPÉÆAqÀÄ
ºÉÆÃUÀÄwÛzÉAiÉÄÃ, ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ½UÉ ¸ÀÄgÀQëvÀ ±Á¯Á ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß
RavÀ¥Àr¸ÀÄwÛzÉAiÉÄÃ, PÁ®PÉÌ vÀPÀÌAvÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄPÀÌ¼À
§zÀ¯ÁUÀÄwÛgÀÄªÀ DPÁAPÉëUÀ½UÉ vÀPÀÌAvÉ vÀ£Àß ªÉÃUÀªÀ£ÀÄß
ºÉaÑ¹PÉÆArzÉAiÉÄÃ, ªÀÄvÀÄÛ CzÀÄ vÁgÀvÀªÀÄågÀ»vÀªÁVzÉAiÉÄÃ
ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄÄPÀÛªÁVzÉAiÉÄÃ, MAzÀÄ ªÉÃ¼É F jÃw E®è
JAzÁzÀgÉ, EzÀ£ÀÄß §zÀ¯Á¬Ä¸À¨ÉÃPÁzÀgÉ K£É¯Áè PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß
vÉUÉzÀÄPÉÆ¼Àî¨ÉÃPÀÄ? JAzÀÄ ¸ÀªÀiÁªÉÃ±ÀzÀ°è ºÁdjzÀÝªÀgÀ£ÀÄß
PÉÃ½zÀgÀÄ.
UÁæªÀÄ¸À¨sÉUÀ¼À°è ªÀÄPÀÌ½UÉ ¸ÀzÀ¸ÀåvÀéªÀ£ÀÄß ¤ÃrzÀ PÉ®ªÉÃ
PÉ®ªÀÅ gÁdåUÀ¼À°è PÀ£ÁðlPÀªÀÅ ¸ÀºÀ MAzÀÄ. £ÁªÀÅ
CªÀjUÉ §ºÀÄzÉÆqÀØ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄºÀvÀézÀ ¸ÁÜ£ÀªÀ£ÀÄß
PÉÆnÖzÉÝÃªÉ. DzÀgÉ EzÀ£ÀÄß ¥Àj¥ÀÆtðªÁV
¸ÀzÀÄ¥ÀAiÉÆÃUÀ¥Àr¹PÉÆ¼ÀÄîwÛzÉÝÃªÉAiÉÄÃ?
“
”

avÀævÉÆÃgÀt-ªÉÆzÀ®£ÉÃ ZÀZÁðUÉÆÃ¶×

ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼ÀÄ ¥ËæqsÀ²PÀëtªÀ£ÀÄß ¥ÀÆtðUÉÆ½¸À®Ä
vÀqÉAiÀiÁVgÀÄªÀAvÀºÀ gÀÆrüUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀjºÀj¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV
²PÀëtªÀ£ÀÄß °AUÀvÀé ªÀÄvÀÄÛ ¯ÉÊAVPÀvÉAiÀÄ
zÀÈ¶ÖPÉÆÃ£À¢AzÀ CjvÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ CvÀåAvÀ CªÀ±ÀåPÀ.
£ÀªÀÄä ²PÀët ªÀåªÀ¸ÉÜUÀ¼À°è °AUÀ ¢éªÀiÁ£ÀUÀ¼ÀÄ
UÉÆÃZÀj¸ÀÄvÀÛªÉ DzÀgÉ, F °AUÀvÀéªÀÅ ¥ÀævÉåÃPÀvÉAiÀÄ°è
C¹ÜvÀézÀ°ègÀÄªÀ MAzÀÄ «²µÀÖ ®PÀëtªÀÇ C®è, eÉÊ«PÀ
WÀlPÀªÉ¤¹gÀÄªÀ ‘ºÉtÄÚªÀÄUÀÄªÀÇ C®è.
CgÀÄtÂªÀiÁ ¨ÉÆÃ¸ï
“
”
ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À ²PÀëtQÌgÀÄªÀ gÁZÀ¤PÀ CqÀZÀuÉUÀ¼À
§UÉÎ ZÀZÁðUÉÆÃ¶×
¸ÀªÀÄvÁzÀ PÁAiÉÆÃðzÉÝÃ±ÀzÀ «µÀAiÀÄªÀÇ DVgÀÄªÀºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À
²PÀëtQÌgÀÄªÀ gÁZÀ¤PÀ CqÀZÀuÉUÀ¼À§UÉÎ ZÀZÁðUÉÆÃ¶×AiÀÄÄ
¸ÁªÀiÁfPÀ-DyðPÀ gÀÆrüUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ DZÀgÀuÉUÀ¼ÀÄ
ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À ²PÀëtPÉÌ JµÀÖgÀ ªÀÄnÖUÉ UÀÄuÁvÀäPÀªÁV ªÀÄvÀÄÛ
¥ÀjªÀiÁuÁvÀäPÀªÁV vÉÆqÀPÁVªÉ JA§ÄzÀgÀ ªÉÄÃ¯É
¨É¼ÀPÀÄZÉ°èvÀÄ. Ln ¥sÁgï ZÉÃAeï ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ ¤zÉÃð±ÀPÀgÁzÀ
UÀÄgÀÄªÀÄÆwð PÁ²£ÁxÀ£ïgÀªÀgÀÄ F ZÀZÁðUÉÆÃ¶×AiÀÄ
ªÀÄÄRå¸ÀÜgÁVzÀÝgÀÄ.
UÉÆÃ¶×AiÀÄ ªÀÄÄRå¸ÀÜgÀÄ:
UÀÄgÀÄªÀÄÆwð PÁ²£ÁxÀ£ï
¤zÉÃð±ÀPÀgÀÄ, Ln ¥sÁgï ZÉAeï
UÉÆÃ¶×AiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ:
yy CgÀÄtÂªÀiÁ ¨ÉÆÃ¸ï ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁæxÀð£Á PÀÄªÀiÁj,
¸ÀºÁAiÀÄPÀ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀPÀgÀÄ, ¤gÀAvÀgÀ læ¸ïÖ
yy ¸ÉÆÃ£ÀÄPÀÄnÖ eÁeïð, ªÀÄPÀÌ¼À ¸ÀAgÀPÀëuÁ vÀdÕgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
gÁWÀªÉÃAzÀæ ¨sÀmï, AiÀÄÄ¤¸É¥sï
yy j¶PÉÃ±ï ±ÀAPÀgï, ªÀÄÄRå¸ÀÜgÀÄ, ºÀ¨ï ¥sÁgï
JdÄåPÉÃ±À£ï, ¯Á DAqï ¥Á°¹, CfªÀiï ¥ÉæÃªÀiïfÃ
«±Àé«zÁå®AiÀÄ
yy ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À ²PÀëtPÉÌ vÉÆqÀPÁVgÀÄªÀ ¸ÁªÀiÁfPÀ
gÀÆrüUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ DZÀgÀuÉUÀ¼ÀÄ.
yy ±Á¯Á ¥ÀoÀåPÀæªÀÄªÀÅ ¤gÀÆ¦vÀ °AUÀ ¥ÁvÀæªÀ£ÉßÃ
ºÉÃgÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ ¥ÀÄgÀÄµÀ¥ÁæzsÁ£ÀåvÉAiÀÄ£ÀÄß
§®UÉÆ½¸ÀÄwÛzÉ. ¸ÀªÀÄªÀ¸ÀÛç, DlzÀ ªÉÄÊzÁ£ÀUÀ¼ÀÄ,
±ËZÁ®AiÀÄUÀ¼ÀAvÀºÀ ¸Ë®¨sÀå-¸ËPÀAiÀÄðUÀ¼ÀÄ- ¸ÀºÀ
°AUÀ ¢é-ªÀiÁ£ÀvÉAiÀÄ£ÀÄß UÀnÖUÉÆ½¸ÀÄvÀÛªÉ.
yy ºÀ¢ºÀgÉAiÀÄzÀ ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ±Á¯Á ¹§âA¢UÀ¼ÀÄ
D¼ÀªÁV ¨ÉÃgÀÆjgÀÄªÀ ¸ÁªÀiÁfPÀ gÀÆrüUÀ¼À£ÀÄß
CAvÀUÀðvÀªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîvÁÛgÉ.
yy ±Á¯É¬ÄAzÀ ºÉÆgÀUÀÄ½zÀ ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À ªÉÄÃ¯É,
“M¼ÉîAiÀÄ UÀÈ»tÂ” ªÀÄvÀÄÛ “M¼Éî ªÀÄ»¼É” JAzÀÄ
J¤¹PÉÆ¼ÀÄîªÀAvÉ °AUÀ gÀÆrüUÀ¼À£ÀÄß CªÀgÀ ªÉÄÃ¯É
ºÉÃgÀÄªÀÅzÀÄ §ºÀ¼À ¸ÀÄ®¨sÀªÁUÀÄvÀÛzÉ.
yy ¥ËæqsÀ±Á¯ÉUÀ¼À°è ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À ¥ÀæªÉÃ±ÁwAiÀÄÄ
ZÀZÁðUÉÆÃ¶×AiÀÄ vÀAqÀ
¨Á®å«ªÁºÀUÀ¼À ¥ÀæªÀiÁtªÀ£ÀÄß PÀrªÉÄªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ.
yy ±Á¯Á ªÀÄlÖzÀ°ègÀÄªÀ CqÀZÀuÉUÀ¼À£ÀÄß
vÉÆ®V¸ÀÄªÀÅzÀjAzÁV ±Á¯ÉUÀ¼À°è ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À£ÀÄß
ºÉaÑ£À ¸ÀASÉåAiÀÄ°è G½¹PÉÆ¼Àî§ºÀÄzÁzÀ ¸ÁzsÀåvÉAiÀÄÄ
ºÉZÁÑUÀÄvÀÛzÉ.
yy ¥ÀæªÀÄÄR C©üªÀÈ¢Þ ¸ÀÆZÁåAPÀUÀ¼À°è wÃgÁ
»AzÀÄ½¢gÀÄªÀAvÀºÀ GvÀÛgÀ, ªÀÄvÀÄÛ F±Á£Àå
PÀ£ÁðlPÀzÀ ±ÉÊPÀëtÂPÀªÁV »AzÀÄ½zÀ vÁ®ÆPÀÄUÀ¼À
(J©©) §UÉÎ ºÉaÑ£À UÀªÀÄ£ÀºÀj¸À¨ÉÃPÀÄ
CgÀÄtÂªÀiÁ ¨ÉÆÃ¸ï ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁæxÀð£Á PÀÄªÀiÁj
dAnAiÀiÁVºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À ²PÀëtzÀ ªÉÄÃ¯É vÁgÀvÀªÀÄå¢AzÀ
PÀÆrgÀÄªÀ °AUÀvÀé ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀiÁfPÀ gÀÆrüUÀ¼À
¥ÀjuÁªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ¥Àr¹zÀgÀÄ.
¨ÉÆÃ¸ïgÀªÀgÀÄ ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀ ºÁ¢AiÀÄ¯ÉèÃ AiÉÆÃa¸ÀÄwÛzÀÝ°è,
±Á¯ÉUÀ¼À°ègÀÄªÀ ºÀ¢ºÀgÉAiÀÄzÀ ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ½UÉ ²PÀëtzÀ
®¨sÀåvÉ, CªÀPÁ±À ªÀÄvÀÄÛ ¸ÉÃ¥ÀðqÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ¥Àæ¨sÁªÀ
ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀjuÁªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ©ÃgÀÄªÀAvÀºÀ EvÀgÉ ¸ÁªÀiÁfPÀ
®PÀëtUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ °AUÀvÀéªÀ£À£ÀÄß ¥ÀjUÀtÂ¸ÀÄªÀ°è ªÉÊ¥sÀ®å
JzÀÄj¸ÀÄvÉÛÃªÉ JA§ÄzÁV «ªÀj¹zÀgÀÄ. ±Á¯Á ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ,
±Á¯Á PÉÆoÀrUÀ¼À°è£À PÀ°PÁ ¥ÀæQæAiÉÄ ªÀÄvÀÄÛ ±Á¯Á ªÀåªÀ¸ÉÜUÀ¼ÀÄ
¤gÀÆ¦vÀ °AUÀ ¥ÁvÀæUÀ¼À£ÉßÃ CªÀgÀ ªÉÄÃ¯É ºÉÃgÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ
¥ÀÄgÀÄµÀ ¥ÁæzsÁ£ÀåvÉAiÀÄ£ÀÄß §®UÉÆ½¸ÀÄvÀÛªÉ.
²PÀëtªÉA§ÄzÀ£ÀÄß £ÁªÀÅ MAzÀÄ ºÀPÀÄÌ ªÀÄvÀÄÛ
¸À±ÀQÛÃPÀgÀtzÀ ¸ÁzsÀ£ÀªÀ£ÁßV PÁtÄªÀ §zÀ°UÉ
¥ÀævÉåÃPÀªÁV PÀAqÁUÀ UÀAqÀÄªÀÄPÀÌ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ
CzÉÆAzÀÄ ±ÀÄzÀÞ RavÀ ¯Á¨sÀzÀ ºÀÆrPÉ JA§ÄzÁV
“

”
”
ºÀ¢ºÀgÉAiÀÄzÀªÀjUÁV ¤gÀAvÀgÀªÁV
ªÀÄÄAzÀÄªÀjzÀÄPÉÆAqÀÄ ºÉÆÃUÀÄªÀ ¢üÃWÁðªÀ¢üAiÀÄ
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß gÀÆ¦¹, ºÀ¢ºÀgÉAiÀÄzÀªÀjUÁV,
ºÀ¢ºÀgÉAiÀÄzÀªÀgÀ §UÉÎ, ºÀ¢ºÀgÉAiÀÄzÀªÀgÉÆA¢UÉ
¸ÀÈd£À²Ã® ªÀÄvÀÄÛ ¸À±ÀQÛPÀgÀtzÀ ¸ÁzsÀ£ÀUÀ½UÁV ºÀÆrPÉ
ªÀiÁr, °AUÀvÀézÀ ªÁåSÁå£ÀªÀ£ÀÄß «¸ÀÛøvÀUÉÆ½¹, ªÀÄvÀÄÛ
±Á¯Á ¹§âA¢UÀ¼ÀÄ, ²PÀëPÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤Ãw ¤gÀÆ¥ÀPÀgÀ°è
°AUÀvÀé ªÀÄvÀÄÛ ¯ÉÊAVPÀvÉAiÀÄ §UÉV£À ¸ÁªÀÄxÀåðUÀ¼À£ÀÄß
ªÀÄvÀÄÛ zÀÈ¶ÖPÉÆÃ£ÀUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼À¸À¨ÉÃQzÉ.
CgÀÄtÂªÀiÁ ¨ÉÆÃ¸ï ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁæxÀð£Á PÀÄªÀiÁj
“
¥ÁæxÀð£Á PÀÄªÀiÁjAiÀÄªÀgÀÄ ²PÀëtªÉA§ÄzÀÄ ¥ÀæwAiÉÆ§âgÀ
ºÀPÁÌVzÉAiÉÄÃ ºÉÆgÀvÀÄ ²PÀëtPÉÌ ºÀt RZÀÄðªÀiÁrzÀÝPÉÌ
¨sÀ«µÀåzÀ°è CzÀjAzÀ DyðPÀ ¥ÀæAiÉÆÃd£ÀUÀ¼ÀÄ zÉÆgÀPÀÄvÀÛªÉ
JA§ PÁgÀtUÀ½UÀ®è, DzÀÝjAzÀ £ÁªÀÅ ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À ²PÀëtPÉÌ
¨É¯ÉPÉÆqÀ¨ÉÃPÀÄ. 15-16£ÉÃ ªÀAiÀÄ¹ì£À°è §®ªÀAvÀªÁV
ªÀÄzÀÄªÉAiÀiÁzÀ ºÀÄqÀÄVAiÀÄgÀÄ «zÁå¨sÁå¸ÀªÀ£ÀÄß
ªÀÄÄAzÀÄªÀj¸ÀÄªÀ CªÀPÁ±À¢AzÀ ªÀAavÀgÁUÀÄvÁÛgÉ. F
AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À ¥sÀ¯Á£ÀÄ¨sÀ«UÀ¼ÁUÀ¨ÉÃPÁzÀgÉ, 18 ªÀµÀðPÉÌ
ªÉÆzÀ®Ä ªÀÄzÀÄªÉAiÀiÁUÀÄªÀAw®è JA§ ¤AiÀÄªÀÄ«gÀÄªÀÅzÀjAzÀ
¥Àæ¸ÀÄÛvÀ, ±Á¯ÉUÀ¼À°è ªÀÄgÀÄzÁR¯Áw §AiÀÄ¹§gÀÄªÀ
ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ½UÉ ¸ÀPÁðgÀzÀ £ÀUÀzÀÄ ºÀt AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À AiÀiÁªÀÅzÉÃ
¥ÀæAiÉÆÃd£ÀUÀ¼ÀÄ zÉÆgÀPÀÄwÛ®è.
¯ÉÊAVPÀvÉAiÀÄ «µÀAiÀÄzÀ §UÉÎ ªÀÄ£ÉAiÀÄ¯ÁèUÀ°Ã ªÀÄvÀÄÛ
±Á¯ÉUÀ¼À¯ÁèUÀ°Ã ¸ÀÆPÀÛªÁV UÀªÀÄ£ÀºÀj¹®è. vÀªÀÄä ªÀÄUÀ¼À
ªÉÄÃ¯É ¯ÉÊAVPÀ zËdð£ÀåUÀ¼ÀÄ £ÀqÉAiÀÄ§ºÀÄzÀÄ, DPÉ
AiÀiÁgÉÆA¢UÁzÀgÀÆ ¦æÃw¹, NrºÉÆÃV©qÀ§ºÀÄzÀÄ
JA§ÄzÀÄ vÀAzÉ-vÁ¬ÄUÀ¼ÀÄ vÀªÀÄä ªÀÄUÀ¼À£ÀÄß
±Á¯É©qÀÄ¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ CvÀåAvÀ zÉÆqÀØ PÁgÀt. EAvÀºÀ
¸À¤ßªÉÃ±ÀzÀ°è, ªÀAiÉÆÃªÀiÁ£ÀzÀ DzsÁgÀzÀ°è AiÀÄÄªÀPÀjUÉ
¥Àæ¥ÀAZÀ eÁÕ£À, w¼ÀÄªÀ½PÉ¬ÄgÀÄªÀÅ¢®è CªÀgÀ£ÀÄß djzÀÄ
CªÀgÀÄ “M¼ÉîAiÀÄ £ÁUÀjÃPÀgÁUÀ¨ÉÃPÉAzÀÄ” ºÉÃ¼ÀÄªÀÅzÀgÀ
§zÀ°UÉ ºÀ¢ºÀgÉAiÀÄvÀ£ÀªÀ£ÀÄß CxÉÊð¹PÉÆ¼ÀîªÀ ªÀÄvÀÄÛ
¯ÉÊAVPÀvÉAiÀÄ §UÉÎ ¸ÀPÁgÁvÀäPÀ ¥ÀæAiÀÄvÀßªÉÇAzÀ£ÀÄß ºÀÄlÄÖºÁPÀÄªÀ
CUÀvÀå«zÉ.
¨ÉÆÃ¸ï ªÀÄvÀÄÛ PÀÄªÀiÁjAiÀÄªÀgÀÄ AiÀÄÄªÀPÀgÀÄ, ±Á¯ÉUÀ¼ÀÄ,
¸ÀPÁðgÀ ªÀÄvÀÄÛ ²PÀët ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ «gÀÄzÀÞzÀ »A¸ÉAiÀÄ
§UÉÎ PÉ®¸À ªÀiÁqÀÄwÛgÀÄªÀ ¸ÀPÁðgÉÃvÀgÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ½UÁV
¢üÃWÁðªÀ¢üAiÀÄ ¤gÀAvÀgÀªÁV G½zÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀAvÀºÀ
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ EAvÀºÀ ¸À¤ßªÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß §zÀ¯Á¬Ä¸À®Ä
zÉÃtÂUÉ ¤ÃqÀÄªÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÉÆA¢UÉ ªÀiÁvÀÄPÀvÉ £ÀqÉ¸ÀÄªÀ CUÀvÀåvÉ
EzÉ JAzÀÄ w½¹zÀgÀÄ.
w½zÀÄ§gÀÄvÀÛzÉ. CzÉÃ ºÉtÄÚ ªÀÄPÀÌ¼À «µÀAiÀÄPÉÌ
§AzÁUÀ DPÉAiÀÄ ²PÀëtPÉÌ ªÉZÀÑªÁUÀ ºÀtªÀ£ÀÄß DPÉAiÀÄ
ªÀÄzÀÄªÉUÉÆÃ, ªÀgÀzÀQëuÉUÉAzÉÆÃ vÉUÉ¢j¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.
-¥ÁæxÀð£Á PÀÄªÀiÁj.
¸ÉÆÃ¤PÀÄnÖ eÁeïðgÀªÀgÀÄ 2011gÀ d£ÀUÀtwAiÀÄ CAQ-
CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß ¥Àæ¸ÁÛ¦¸ÀÄvÁÛ PÀ£ÁðlPÀzÀ°è ±ÉÃ.20%QÌAvÀ®Æ
C¢üPÀ ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼ÀÄ PÁ£ÀÆ£ÁvÀäPÀ ªÀAiÉÆÃ«ÄwAiÀiÁzÀ
18 ªÀµÀðPÀÆÌ ªÉÆzÀ¯ÉÃ ªÀÄzÀÄªÉAiÀiÁVzÁÝgÉ, GvÀÛgÀ
PÀ£ÁðlPÀzÀ°è£À CAQ-CA±ÀUÀ¼ÀÄ EzÀQÌAvÀ®Æ ºÉaÑzÀÄÝ
CzÀÄ £ÀªÀÄUÉ JZÀÑjPÉAiÀÄ WÀAmÉJ¤¹zÉ. F ¨sÁUÀzÀ°è
¨Á®å«ªÁºÀUÀ¼ÀÄ ºÉZÀÄÑ ¸ÀA¨sÀ«¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ PÁgÀtUÀ¼À£ÀÄß
¥ÀnÖªÀiÁqÀÄvÁÛ ²æÃ eÁeïðgÀªÀgÀÄ,
GvÀÛgÀ PÀ£ÁðlPÀzÀ°è ±ÉÃ.60 jAzÀ 70%gÀµÀÄÖ
ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼ÀÄ 18 ªÀµÀð vÀÄA§ÄªÀ ªÉÆzÀ¯ÉÃ
ªÀÄzÀÄªÉAiÀiÁUÀÄvÁÛgÉ. °AUÀvÀé ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀiÁfPÀ
gÀÆrüUÀ¼ÀÄ, §qÀvÀ£À, DyðPÀ ¸ÀAPÀµÀÖUÀ¼ÀÄ,
²PÀët ¸Ë®¨sÀåUÀ¼À C®¨sÀåvÉ, eÁwUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
¥ÀlÖ¨sÀzÀæ »vÁ¸ÀQÛUÀ¼ÀÄ¼Àî ¸ÀªÀÄÆºÀUÀ¼ÀÄ, EAxÀ
C¤µÀÖUÀ½UÉ gÁdQÃAiÀÄ D±ÀæAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÁ£ÀÆ£ÀÄUÀ¼À
PÀlÄÖ¤mÁÖzÀ eÁjAiÀiÁUÀ¢gÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅ F
¨Á®å«ªÁºÀUÀ½UÉ PÁgÀtªÁUÀÄwÛªÉ.
“
”

10%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
ChildMarriage
Girl’s Secondary School Enrolment
Bihar
Jharkhand
West Bengal
Rajasthan
Madhya
Pradesh
Chattisghrah
MaharashtraAssam
Orissa
Gujarat
Tamil Nadu
Kerala
Karnataka
Andhra pracdesh
Uttar Pradesh
²æÃ eÁeïðgÀªÀgÀÄ ªÀÄzÀÄªÉAiÀiÁzÁV£À ªÀAiÀÄ¸ÀÄì ªÀÄvÀÄÛ ²PÀëtzÀ CzÀgÀ®Æè ¥ËæqsÀ²PÀëtªÀ£ÀÄß ¥ÀÆtðUÉÆ½¸ÀÄ«PÉAiÀÄ £ÀqÀÄ«£À
«ªÀÄÄR ¸ÀA§AzsÀªÀ£ÀÄß J®ègÀ UÀªÀÄ£ÀPÉÌ vÀAzÀgÀÄ. CªÀgÀÄ ¨sÁgÀvÀzÀ ««zsÀ gÁdåUÀ¼À°è£À ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼ÀÄ ¥ËæqsÀ±Á¯ÉUÀ½UÉ
¥ÀæªÉÃ±ÁwAiÀÄ ¥ÀæªÀiÁt ºÉaÑzÀAvÉ ¨Á®å«ªÁºÀzÀ ¥ÀæªÀiÁtUÀ¼ÀÄ PÀrªÉÄAiÀiÁVgÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß vÉÆÃj¸ÀÄªÀ CAQ-CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß (PÉ¼ÀV£À
avÀæ)¥Àæ¸ÀÄÛvÀ ¥Àr¹zÀgÀÄ.
²æÃ eÁeïðgÀªÀgÀÄ KPÀPÁ®PÉÌ ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼ÀÄ, CªÀgÀ
PÀÄlÄA§UÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄUÀ¼ÉÆA¢UÉ
PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸ÀÄªÀ §ºÀÄ-DAiÀiÁªÀÄzÀ PÁAiÀÄð¸ÀÆaAiÀÄ
CUÀvÀåvÉAiÀÄ£ÀÄß MwÛºÉÃ½zÀgÀÄ. C®èzÉÃ F jÃwAiÀÄ
PÁAiÀiÁð£ÀÄµÁ×£ÀUÀ¼ÀÄ, £ÀUÀzÀÄ GvÉÛÃdPÀUÀ¼ÀÄ, ¤Ãw ªÀÄvÀÄÛ
PÁ£ÀÆ¤£À gÀÆ¥ÀÄ-gÉÃµÉUÀ¼ÀÄ, PÁ£ÀÆ¤£À PÀlÄÖ¤mÁÖzÀ
eÁjAiÀÄ §UÉÎAiÀÄÆ ºÉZÀÄÑ MvÀÄÛPÉÆqÀ¨ÉÃPÀÄ JAzÀgÀÄ.
F gÀÆrüAiÀÄ£ÀÄß¤gÀÄvÁìºÀUÉÆ½¹ §zÀ¯ÁªÀuÉAiÀÄ£ÀÄß
GvÉÛÃf¸ÀÄªÀÅzÀÄ vÀÄA¨Á ªÀÄºÀvÀézÉÝ¤¹zÉ JAzÀÄ w½¹zÀgÀÄ.
“
”
ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À£ÀÄß ¸À±ÀPÀÛUÉÆ½¸ÀÄªÀ, CªÀjUÉ ¸ÀÄgÀQëvÀ
ªÀÄvÀÄÛ PÉÊUÉlÄPÀÄªÀ jÃwAiÀÄ°è ¥sËæqsÀ²PÀëtzÀ
¸ÉÃªÉUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀ, ºÀÄqÀÄUÀgÉÆA¢UÉ
PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸ÀÄªÀ, d£Á©ü¥ÁæAiÀÄ gÀÆ¦¸ÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ
¨Á®å«ªÁºÀzÀ «gÀÄzÀÞzÀ PÁ£ÀÆ£ÀUÀ¼À£ÀÄß PÀlÄÖ¤mÁÖV
eÁjUÉÆ½¸ÀÄªÀAvÀºÀ ¥ÀæAiÀÄvÀßUÀ¼À PÀqÉUÉ ºÉZÀÄÑ
MvÀÄÛPÉÆqÀ¨ÉÃQzÉ.
-¸ÉÆÃ¤PÀÄnÖ eÁeïð
“
”
±Á¯ÉUÀ¼À£ÀÄß ºÉZÀÄÑ ¸ÀÄgÀQëvÀ ªÀÄvÀÄÛ ¨sÁªÀ£ÁvÀäPÀ
vÁtUÀ¼À£ÁßV ªÀiÁqÀ¨ÉÃQzÉ. EzÀgÀ C£ÀÄUÀÄtªÁVAiÉÄÃ
C°è£À ¸Ë®¨sÀåUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀæQæAiÉÄUÀ¼À£ÀÄß
¥Àj²Ã°¸À¨ÉÃPÁVzÉ.
-¸ÉÆÃ¤PÀÄnÖ eÁeïð
¤ÃwUÀ½UÁV ªÀÄzsÀå¹ÜPÉªÀ»¸ÀÄªÀÅzÀÄ, ªÀiÁzsÀåªÀÄUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ
d£Á©ü¥ÁæAiÀÄªÀ£ÀÄß ¥Àæ¨sÁ«¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C¹ÜvÀézÀ°ègÀÄªÀ
¸ÀPÁðgÀzÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À eÁjAiÀÄ£ÀÄß §®UÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ ¸ÀºÀ
CµÉÖÃ CvÀåUÀvÀåzÀ PÉ®¸ÀªÁVzÉ.
²æÃ eÁeïðgÀªÀgÀÄ ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ½UÉ ¸ÀÄgÀQëvÀ ªÀÄvÀÄÛ
¥ËæqsÀ²PÀëtªÀ£ÀÄß zÉÆgÀQ¸ÀÄªÀ ¥ÀæAiÀÄvÀßUÀ¼À£ÀÄß
§®UÉÆ½¸À®Ä CUÀvÀå«gÀÄªÀ ««zsÀ PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß «ªÀgÀªÁV
w½¹zÀgÀÄ. ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ±Á¯ÉUÀ½AzÀ ¥ËæqsÀ±Á¯ÉUÀ½UÉ
ªÀUÀðªÁUÀÄªÀ ¸ÀAzsÀ¨sÀðUÀ¼À°è ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼ÀÄ ²PÀëtªÀ£ÀÄß
ªÉÆlPÀÄUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀgÀ PÀqÉUÉ ¤UÁªÀ»¹ UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄAvÀºÀ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À £ÉgÀ«£ÉÆA¢UÉ
ªÀÄÄA¢£À ºÀAvÀzÀ ²PÀëtPÉÌ ¥ÀæªÉÃ±ÁwUÀ¼À£ÀÄß RavÀ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ
wÃgÁ CvÀåUÀvÀå. ªÀÄPÀÌ¼À£ÀÄß ±Á¯ÉAiÀÄ°è G½¹PÉÆ¼Àî¨ÉÃPÁzÀ°è
ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ ¸ËPÀAiÀÄðUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀ°PÁ «zsÁ£ÀUÀ¼À£ÀÄß
¸ÀÄzsÁj¸À¯ÉÃ ¨ÉÃPÁVzÉ.
ºÉtÄÚªÀÄPÀÌ¼À£ÀÄß ¸À±ÀPÀÛUÉÆ½¸À®Ä ªÀÄvÀÄÛ ¨Á®å«ªÁºÀUÀ¼À£ÀÄß
PÀrªÉÄªÀiÁqÀ®Ä ¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀiÁzÀ ¸ÁªÀiÁfPÀ
ªÀiÁ»w ªÀÄÆ®: ‘²ÃWÀæ «ªÁºÀ ªÀÄvÀÄÛ ²PÀët’. ¸ÉÆÃ¤PÀÄnÖ eÁeïð, dÆ£ï 2015.

Report - Dharwad Conference on girls education June 2015 Kannada

Report - Dharwad Conference on girls education June 2015 Kannada

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (20)

More from KarnatakaOER

More from KarnatakaOER (20)

Recently uploaded

Recently uploaded (11)

Report - Dharwad Conference on girls education June 2015 Kannada