Εισήγηση Γιάννης Τζωρτζάκης ΣΕΕ ΠΕ81 Ενημερωτικές - Επιμορφωτικές εξ αποστάσεως συναντήσεις νεοδιορισθέντων μονίμων και αναπληρωτών εκπαιδευτικών. ΠΕΚΕΣ Πελοποννήσου 8/9/2021

1. ΑΝΤΙΛΗΨΕΙΣ, ΠΑΡΑΝΟΗΣΕΙΣ ΚΑΙ
ΚΑΛΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΟΝΤΕΛΟ
ΤΗΣ ΑΝΤΕΣΤΡΑΜΜΕΝΗΣ
ΤΑΞΗΣ / ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ / ΜΑΘΗΣΗΣ
ΠΕΚΕΣ Πελοποννήσου
Ενημερωτικές -
Επιμορφωτικές εξ
αποστάσεως συναντήσεις
νεοδιορισθέντων
μονίμων και αναπληρωτών
εκπαιδευτικών
8 Σεπτεμβρίου 2021
Γιάννης Τζωρτζάκης
johntzortzakis@gmail.com
Συντονιστής Εκπαιδευτικού Έργου
Πολιτικών Μηχανικών και Αρχιτεκτόνων

2. Ζητούμενα στην εκπαίδευση
Ο μαθητής στο κέντρο
Συμμετοχή σε δραστηριότητες που οδηγούν στη «μάθηση µε νόημα»
Δραστηριότητες που έχουν ως κοινό χαρακτηριστικό, οι
μαθητές να «σκέφτονται για όλα αυτά που κάνουν»
Γιάννης Τζωρτζάκης ΣΕΕ ΠΕ81, ΠΕΚΕΣ Πελοποννήσου
Ενεργητική μάθηση (active learning): Διδακτικές μέθοδοι,
παιδαγωγικές στρατηγικές και δραστηριότητες που εμπλέκουν τους
μαθητές στη μαθησιακή διαδικασία …

3. Γιάννης Τζωρτζάκης ΣΕΕ ΠΕ81, ΠΕΚΕΣ Πελοποννήσου
Ζητούμενα στην εκπαίδευση
Διδακτικές μέθοδοι
Συνεργατική και
Ομαδοσυνεργατική
μάθηση
Μάθηση μέσω
επίλυσης
προβλημάτων
Διδασκαλία από
ομοτίμους

4. Στα πράσινα πλαίσια οι στρατηγικές με γνωστή αξιοποίηση στην
αντεστραμμένη διδασκαλία/τάξη/μάθηση που αναλύονται στη συνέχεια
Στρατηγικές και τρόποι συνεργασίας μαθητών
Για να βρεθεί ο μαθητής «στο κέντρο»…
Γιάννης Τζωρτζάκης ΣΕΕ ΠΕ81, ΠΕΚΕΣ Πελοποννήσου
Ζητούμενα στην εκπαίδευση
Διδακτικές στρατηγικές ενεργητικής μάθησης
(Chris O’Neal and Tershia Pinder-Grover, University of Michigan)

5. Αντεστραμμένη Διδασκαλία / Μάθηση
Ατομικός στοχασμός (Think)
Στρατηγική TPS
(Think, Pair, Share)
Συζήτηση ανά ζεύγη (Pair)
Διαμοιρασμός ιδεών (Share)
Στρατηγικές και τρόποι συνεργασίας μαθητών
Γιάννης Τζωρτζάκης ΣΕΕ ΠΕ81, ΠΕΚΕΣ Πελοποννήσου

6. Αντεστραμμένη Διδασκαλία / Μάθηση
Προετοιμασία της
δραστηριότητας
Στρατηγική RolePlaying
(Παιχνίδι Ρόλων)
Εκτέλεση της
δραστηριότητας
Συζήτηση και αξιολόγηση
της δραστηριότητας
Στρατηγικές και τρόποι συνεργασίας μαθητών
Γιάννης Τζωρτζάκης ΣΕΕ ΠΕ81, ΠΕΚΕΣ Πελοποννήσου

7. Αντεστραμμένη Διδασκαλία / Μάθηση
Συλλογή πληροφοριών
Στρατηγική JIGSAW
Σύσκεψη «Ομάδων
Ειδικών» (Expert groups)
Επεξεργασία προβλήματος
στα πλαίσια της «ομάδας
Jigsaw»- Αναφορές
Στρατηγικές και τρόποι συνεργασίας μαθητών
Γιάννης Τζωρτζάκης ΣΕΕ ΠΕ81, ΠΕΚΕΣ Πελοποννήσου

8. Ανάπτυξη των ικανοτήτων του
«μαθητή του 21ου αιώνα»…
•συνεργασία,
•καινοτόμος σκέψη
•επίλυση προβλημάτων,
•αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών
βλ. Εργαστήρια Δεξιοτήτων
Γιάννης Τζωρτζάκης ΣΕΕ ΠΕ81, ΠΕΚΕΣ Πελοποννήσου
Ζητούμενα στην εκπαίδευση

9. Ανάπτυξη των ικανοτήτων του
«μαθητή του 21ου αιώνα»…
Που θα βρεθεί ο χρόνος για να γίνουν όλα
αυτά; Στο μάθημα στο σχολείο;
Γιάννης Τζωρτζάκης ΣΕΕ ΠΕ81, ΠΕΚΕΣ Πελοποννήσου
Ζητούμενα στην εκπαίδευση

10. Το μάθημα …κάποτε
Γιάννης Τζωρτζάκης ΣΕΕ ΠΕ81, ΠΕΚΕΣ Πελοποννήσου

11. Γιάννης Τζωρτζάκης ΣΕΕ ΠΕ81, ΠΕΚΕΣ Πελοποννήσου
Το μάθημα …σήμερα;

12. Γιάννης Τζωρτζάκης ΣΕΕ ΠΕ81, ΠΕΚΕΣ Πελοποννήσου
Το μάθημα …σήμερα;

13. Πόσοι γονείς μπορούν πλέον να βοηθούν
τα παιδιά τους στις ασκήσεις στο σπίτι;
Ποιος θα τα βοηθήσει;
Γιάννης Τζωρτζάκης ΣΕΕ ΠΕ81, ΠΕΚΕΣ Πελοποννήσου
Το μάθημα …σήμερα;

14. 1917
σε αναζήτηση του “classroom”

15. 1917 Ιαπωνία
σε αναζήτηση του “classroom”

16. 1917
Νιγηρία
Ιαπωνία
σε αναζήτηση του “classroom”

17. 1917
Νιγηρία Πακιστάν
Ιαπωνία
σε αναζήτηση του “classroom”

18. 1917
Νιγηρία Πακιστάν
Κορέα
Ιαπωνία
σε αναζήτηση του “classroom”

19. Που θα βρεθεί ο χρόνος για να γίνουν όλα
αυτά;
Νιγηρία Πακιστάν
Κορέα Ιράν
1917 Ιαπωνία

20. Που θα βρεθεί ο χρόνος για να γίνουν όλα
αυτά;
Νιγηρία Πακιστάν
Κορέα Ιράν
1917 Ιαπωνία
Βρίσκεται κάπου ο μαθητής «στο κέντρο»;

21. Ζητούμενα στην εκπαίδευση
Ο μαθητής στο κέντρο
Συμμετοχή σε δραστηριότητες που οδηγούν στη «μάθηση µε νόημα»
Δραστηριότητες που έχουν ως κοινό χαρακτηριστικό, οι μαθητές να
«σκέφτονται για όλα αυτά που κάνουν»
Γιάννης Τζωρτζάκης ΣΕΕ ΠΕ81, ΠΕΚΕΣ Πελοποννήσου
Ενεργητική μάθηση: Διδακτικές μέθοδοι, παιδαγωγικές
στρατηγικές και δραστηριότητες που εμπλέκουν τους
μαθητές στη μαθησιακή διαδικασία …

22. Sams, Bergmann - 2013 - Flip Your Students' Learning
Flip Your Classroom– Bergman & Sams 2012
Αντεστραμμένη Διδασκαλία / Μάθηση
Ο Bergmann αποφάσισε το
2010 να αντιστρέψει χρονικά
την πορεία της διδασκαλίας στο
μάθημα της Χημείας, με τους
μαθητές να παρακολουθούν τη
θεωρία σε μορφή βιντεο-
μαθημάτων στο σπίτι και
κάνοντας τις ασκήσεις στο
σχολείο με την επίβλεψή του.
(flipped classroom)
Διαπίστωσε ότι οι βαθμοί τους
ανέβηκαν, αλλά βρήκαν και
χρόνο και για άλλους τύπους
δραστηριοτήτων

23. Τι σχέση έχει
• με την εξ αποστάσεως εκπαίδευση (εξΑΕ);
• με την ηλεκτρονική μάθηση (elearning);
• με την μικτή μάθηση (blended learning);
• με την «τηλεκπαίδευση» (Emergency Remote
Teaching);
Τι είναι η αντεστραμμένη τάξη/ διδασκαλία/
μάθηση, είναι μέθοδος, τεχνική, στρατηγική,
διδακτική προσέγγιση;
Γιάννης Τζωρτζάκης ΣΕΕ ΠΕ81, ΠΕΚΕΣ Πελοποννήσου
Αντεστραμμένη Διδασκαλία / Μάθηση

24. Η αντεστραμμένη μάθηση(flipped learning) είναι ένα μοντέλο
διδασκαλίας και ανήκει στην μικτή μάθηση (blended learning)
και στην πλήρη της εφαρμογή
απαιτεί συνεργασίες και
σχεδιασμό σε επίπεδο σχολείου
Γιάννης Τζωρτζάκης ΣΕΕ ΠΕ81, ΠΕΚΕΣ Πελοποννήσου
Η αντεστραμμένη διδασκαλία (flipped classroom) είναι
υποσύνολο της αντεστραμμένης μάθησης που μπορεί να
εφαρμόζεται σε ένα αντικείμενο, ενότητα η μάθημα ακόμη και
από έναν εκπαιδευτικό
Αντεστραμμένη Διδασκαλία / Μάθηση

25. Αντεστραμμένη Διδασκαλία
Πιο απλά…
Διαφορετική πορεία διδασκαλίας
Γιάννης Τζωρτζάκης ΣΕΕ ΠΕ81, ΠΕΚΕΣ Πελοποννήσου

26. Γραμμή χρόνου
Σπίτι μαθητή
Σχολείο
Σπίτι μαθητή
Προηγούμενο
μάθημα
Νέο μάθημα
Εξέταση
Γιάννης Τζωρτζάκης ΣΕΕ ΠΕ81, ΠΕΚΕΣ Πελοποννήσου
Παραδοσιακή
τάξη

27. Παράδοση με:
διάλεξη
εκπαιδευτικού
Ο μαθητής
μόνος του
κάνει τις εργασίες
του
Παράδοση με:
• μικρής διάρκειας video
• διαδικτυακές πηγές
• σημειώσεις κ.α.
•Ομαδικές εργασίες
•Δραστηριότητες
ενεργητικής μάθησης
Γιάννης Τζωρτζάκης ΣΕΕ ΠΕ81, ΠΕΚΕΣ Πελοποννήσου
Αντεστραμμένη Διδασκαλία

28. Αποστολή στους μαθητές
Μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας
Πρέπει να είναι ξεκάθαρο
ότι το περιεχόμενο του βίντεο είναι
μέρος της διδασκαλίας του
μαθήματος και ότι θα γίνουν
δραστηριότητες στην τάξη
Αντεστραμμένη Διδασκαλία / Μάθηση
Εκπαιδευτικός Σχεδιασμός
Στόχοι-Δραστηριότητες-
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Δημιουργία βίντεο
Να περιλαμβάνει τα βασικά
στοιχεία του μαθήματος.
Ελκυστικό, ενδιαφέρον.
Εγώ θα το
παρακολουθούσα;
Ερωτήσεις!
Στην τάξη:
Δραστηριότητες εφαρμογής
και εμπέδωσης στο
γνωστικό αντικείμενο
Ξεκίνησε με ένα μάθημα
Πηγή: The 6-step guide to flipping your
classroom (Dunn J., 2014)
Διάγραμμα εφαρμογής - Τα 6 βήματα
Γιάννης Τζωρτζάκης ΣΕΕ ΠΕ81, ΠΕΚΕΣ Πελοποννήσου

29. Αντεστραμμένη Διδασκαλία / Μάθηση
Δημιουργία ομάδων
μαθητών για εργασία
σε ένα συγκεκριμένο
θέμα και συμπλήρωση
ερωτήσεων ή/και
ασκήσεων
Συνεργασία ομάδων
μαθητών και παρουσίαση
εργασιών στο σύνολο της
τάξης
Επανεξέταση
Σχεδιασμού
Αναθεώρηση
Δραστηριοτήτων
Επανάληψη
Διαδικασίας σε άλλο μάθημα
Πώς αρχίζουμε την εφαρμογή - Τα 6 βήματα
Γιάννης Τζωρτζάκης ΣΕΕ ΠΕ81, ΠΕΚΕΣ Πελοποννήσου

30. Αντεστραμμένη Διδασκαλία
http://www.flippedhighschool.com/
αρχικές εφαρμογές…
2010: Εφαρμογή Flipped Learning σε όλα τα «πρωτάκια»
2011: Εφαρμογή σε όλες τις τάξεις του σχολείου
2012: Μείωση σχολικής αποτυχίας κατά 33%
Αποτελέσματα (από το 1ο εξάμηνο) :
• Αυξήθηκε η βαθμολογία των μαθητών
• Το ποσοστό των περιστατικών πειθαρχίας των μαθητών
μειώθηκε σε 2 χρόνια κατά 74%
(2009:736→ 2010:249 → 2011:187)
• Μειώθηκαν τα παράπονα γονέων (200 → 7)
Greg Green, Principal
Μαθητής
Εκπαιδευτικός
¾ μαθητών από οικογένειες αλλοδαπών και χαμηλού εισοδήματος
Περίπτωση του Clintondale High School

31. Αναφερόμενα Αποτελέσματα
στη συνέχεια…
• 67% δήλωσε αύξηση της βαθμολογίας των μαθητών
• 80% δήλωσε βελτίωση της στάσης (attitude) των
μαθητών σε σχέση με το μάθημα
• 99% θα ξαναχρησιμοποιήσουν την Α.Δ. την επόμενη
χρονιά
Πηγή: Flipped Learning Network (FLN). (2012)
• Έρευνα σε 453 εκπαιδευτικούς που εφάρμοσαν
την Α.Δ. στην τάξη τους (FLN, 2012):
• Πολλές ανάλογες δημοσιεύσεις σε περιοδικά
και ηλεκτρονικά μέσα
• Δημοσιευμένες έρευνες σε ελληνικά σχολεία
σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης
• Δημοσιευμένες έρευνες στην εκπαίδευση
ενηλίκων πχ. ΑΣΠΑΙΤΕ Κρήτης μαθ. Εκπ.
Τεχνολογία (Τζωρτζάκης& Βλαχοκυριάκου 2016)

32. Αντεστραμμένη Διδασκαλία
ΑΣΠΑΙΤΕ Κρήτης
στην εκπαίδευσηενηλίκων
2016-17: Εφαρμογή Flipped classroom στο μάθημα της Εκπαιδευτικής
Τεχνολογίας (δύο τμήματα σπουδαστών, Παραδοσιακό: 2ώρες/εβδ
Αντεστραμμένη Διδασκαλία: 1ωρα/εβδομάδα)
Γιάννης Τζωρτζάκης ΣΕΕ ΠΕ81, ΠΕΚΕΣ Πελοποννήσου

33. Αντεστραμμένη Διδασκαλία
ΑΣΠΑΙΤΕ Κρήτης
στην εκπαίδευσηενηλίκων
2016-17: Εφαρμογή Flipped classroom στο μάθημα της Εκπαιδευτικής
Τεχνολογίας (δύο τμήματα σπουδαστών , Παραδοσιακό: 2ώρες/εβδ
Αντεστραμμένη Διδασκαλία: 1ωρα/εβδομάδα)
Η ΑΔ στην Εκπαίδευση Ενηλίκων, φαίνεται να
επιτυγχάνει παρόμοια μαθησιακά αποτελέσματα, με
αξιοποίηση του μισού διδακτικού χρόνου στο σχολείο.
Γιάννης Τζωρτζάκης ΣΕΕ ΠΕ81, ΠΕΚΕΣ Πελοποννήσου

34. Παρανοήσεις και Διευκρινήσεις
•Η εξ αποστάσεως Εκπαίδευση …...δεν είναι Flipped
Classroom.
•Το Flipped Classroom δεν υποκαθιστά τον εκπαιδευτικό, το
αντίθετο συμβαίνει.
•Φωτόδεντρο και Αίσωπος, διδακτικό υλικό στο eclass το e-me
………....δεν είναι Flipped Classroom
•Η μετατροπή της διδασκαλίας ενός μαθήματος σε παρουσίαση
της διδασκαλίας με βίντεο, δεν είναι Flipped Classroom
•Το Flipped Classroom ΔΕΝ είναι τρόπος αξιολόγησης
Γιάννης Τζωρτζάκης ΣΕΕ ΠΕ81, ΠΕΚΕΣ Πελοποννήσου

35. η επιμόρφωση Τ4Ε
Γιάννης Τζωρτζάκης ΣΕΕ ΠΕ81, ΠΕΚΕΣ Πελοποννήσου
Παρανοήσεις και Διευκρινήσεις
Διευκρίνηση:
Η επιμόρφωση στην εξ
αποστάσεως εκπαίδευση Τ4Ε,
παρείχε στη διάθεση των
επιμορφούμενων αξιόλογο και
εκτεταμένουλικό που αρκετό θα
μπορούσε να χρησιμοποιηθεί
για flipped classroom
διδασκαλία, με την προϋπόθεση
της εφαρμογής και των άλλων
χαρακτηριστικών της.
Σημαντικότερο χαρακτηριστικό
μίας flipped classroom
διδασκαλίας, είναι η αξιοποίηση
του χρόνου των σύγχρονων
συναντήσεωνγια εφαρμογή και
ασκήσεις.

36. Παρανοήσεις…
Αυτές είναι ορισμένες μόνο από τις αλλαγές οι οποίες διαμορφώνουν ένα νέο
τοπίο στα σχολεία από τον Σεπτέμβριο. ………
………νέου τύπου αξιολόγηση των μαθητών, ακόμα και flipped classroom
(ανεστραμμένη τάξη), όπου ο μαθητής θα παρουσιάζει μέρος του
μαθήματος, με στόχο την πιο ενεργό συμμετοχή του.
Γιάννης Τζωρτζάκης ΣΕΕ ΠΕ81, ΠΕΚΕΣ Πελοποννήσου
οι ερμηνείες….
Διευκρίνηση:
Η δυνατότηταπαρουσίασης από τον μαθητή στην τάξη, τμήματοςμαθήματος που έχει
μελετήσει μόνος του, (διδασκαλίααπό ομοτίμους(Peer Tutoring) αποτελεί μία από τις
μεθόδους της Ενεργητικής Μάθησης.Λόγω τοποθέτησηςστην ίδια πρόταση, στο άρθρο
συγχέεται με την αξιολόγηση του μαθητή σε αυτό το υλικό, πράγμα που δεν προβλέπεται.

37. Παρανοήσεις…
οι ερμηνείες….
Γιάννης Τζωρτζάκης ΣΕΕ ΠΕ81, ΠΕΚΕΣ Πελοποννήσου
Διευκρίνηση:
Η δυνατότηταπαρουσίασης από τον μαθητή στην τάξη, μαθήματος που έχει μελετήσει μόνος
του, (διδασκαλίααπό ομοτίμους(Peer Tutoring) αποτελεί μία από τις μεθόδους της
Ενεργητικής Μάθησης. Στο άρθρο συγχέεται «η δοκιμασία της αντεστραμμένηςτάξης»
κάποια μέθοδο αξιολόγησης. Υπενθυμίζεται ότι διδασκαλίαμε flipped classroomοδηγεί σε
εφαρμογή της μαθητοκεντρικήςπροσέγγισης της ενεργητικής μάθησης που περιλαμβάνει
τρόπους αξιολόγησηςτων μαθητών όπως αξιολόγηση με ρουμπρίκες, portfolio μαθητή κλπ
καθώς και αξιολόγηση της μάθησης με αυτοαξιολόγηση, ετερο-αξιολόγηση κλπ

38. Η αξιολόγηση στο πλαίσιο της Α.Δ.
https://www.flglobal.org/elements/
Γιάννης Τζωρτζάκης ΣΕΕ ΠΕ81, ΠΕΚΕΣ Πελοποννήσου

39. Η αξιολόγηση στο πλαίσιο της Α.Δ.
https://www.flglobal.org/elements/
Γιάννης Τζωρτζάκης ΣΕΕ ΠΕ81, ΠΕΚΕΣ Πελοποννήσου

40. Η αξιολόγηση στο πλαίσιο της Α.Δ.
https://www.flglobal.org/elements/
Γιάννης Τζωρτζάκης ΣΕΕ ΠΕ81, ΠΕΚΕΣ Πελοποννήσου
7 προτεινόμενεςκαλές
πρακτικές για την αξιολόγηση
μαθητών που διδάσκονται με
εφαρμογή του μοντέλου της
Αντεστραμμένης Μάθησης

41. Η αξιολόγηση στο πλαίσιο της Α.Δ.
https://www.flglobal.org/elements/
Η αξιολόγησηνα γίνεται
ως προς τα μαθησιακά
αποτελέσματα
Συχνές διαμορφωτικές
αξιολογήσεις
Ερωτήσεις σύμφωνα με την
ταξινομία του Bloom
Αξιολόγηση που εμπλέκει κατασκευές
πραγματικών αντικειμένων ή
αυθεντικών δεξιοτήτων
Διάθεση αναγκαίου χρόνου
για διεξαγωγή δομημένων
μικρο-διαλόγων μαθητών
Αξιολόγηση με ξεκάθαρες
ρουμπρίκες αξιολόγησης
Αξιολόγηση που επιτρέπει επιλογή
από τους μαθητές για τον τρόπο
απόδειξης της γνώσης/ ικανότητάς
τους
Γιάννης Τζωρτζάκης ΣΕΕ ΠΕ81, ΠΕΚΕΣ Πελοποννήσου

42. Ανησυχίες
• Οι μαθητές μπορεί να μην έχουν πρόσβαση στο
εκπαιδευτικό υλικό από το σπίτι
• Οι μαθητές βρίσκονται σπίτι και δεν έχουν πρόσβαση στο
σχολείο (πχ. λόγω covid)
• Οι εκπαιδευτικοί χρειάζονται καθοδήγηση για την καλύτερη
δυνατή αξιοποίηση ΤΠΕ και ενεργητικών στρατηγικών
• Ποιος φτιάχνει το διδακτικό υλικό και πώς;
• Χρόνος που απαιτείται για την ανάπτυξη μιας Flipped
Classroom / Learning διδασκαλίας
Γιάννης Τζωρτζάκης ΣΕΕ ΠΕ81, ΠΕΚΕΣ Πελοποννήσου

43. Συνοπτικά
Η Αντεστραμμένη Διδασκαλία μπορεί να εφαρμοστεί
ακόμη και χωρίς video, ακόμη και χωρίς μελέτη των
μαθητών αποκλειστικά στο σπίτι, απαιτεί όμως ατομική
μελέτη της θεωρίας από πριν και ομαδική εφαρμογή της
με υποστήριξη από τον διδάσκοντα
Δεν αυξάνει τον φόρτο των μαθητών, αξιοποιεί καλύτερα
το σχολικό χρόνο και βελτιώνει τις επιδόσεις ειδικά των
ποιο αδύναμων μαθητών
Υποστηρίζεται από μαθητές εκπαιδευτικούς και γονείς
ΔΕΝ αντικαθιστά την αξιολόγηση
Γιάννης Τζωρτζάκης ΣΕΕ ΠΕ81, ΠΕΚΕΣ Πελοποννήσου

44. Ευχαριστώ
Επικοινωνία:
johntzortzakis@gmail.com
Ευχαριστώ