>> Legislacyjna burza szkodzi polskim firmom <<
> Barometr stabilności otoczenia prawnego w polskiej gospodarce <
Polskie prawo okazuje się jeszcze bardziej rozedrgane, niż się tego spodziewaliśmy. W ostatnich latach w życie wchodzi już ponad 20 tys. stron aktów prawnych rocznie, a rok 2014 był pod tym względem rekordowy i przyniósł aż 25,6 tys. stron nowego prawa. To kilkakrotnie więcej nawet niż w latach 90., gdy
zmienialiśmy cały ustrój państwa.
3. Gospodarka potrzebuje
stabilnego prawa
Z doświadczenia naszej firmy oraz
naszych Klientów wiemy, że stabilne,
mądre prawo to podstawa rozwoju
firm i gospodarki.
Nic tak nie przeszkadza przedsiębiorcom
w codziennej działalności, jak chwiejne
otoczenie prawne. Z badań klimatu
gospodarczego realizowanego przez
Grant Thornton jednoznacznie wynika,
że nie brak zamówień czy finansowania,
ale właśnie biurokracja jest postrzegana
przez polskich przedsiębiorców jako
najistotniejsza bariera rozwoju.
Problem w tym, że w Polsce stabilność
prawa rzadko uznawana jest za wartość.
Wydaje się, że wśród wielu polityków
i urzędników panuje przekonanie,
że im więcej nowego prawa „produkują”,
tym lepiej spełniają swoją rolę.
Postanowiliśmy więc dokładnie
monitorować, ile nowych przepisów
wchodzi w życie w Polsce, i jak bardzo
utrudniają one działalność firmom.
W związku z tym prezentujemy
I edycję „Barometru stabilności
otoczenia prawnego w polskiej
gospodarce”.
Niestety, niniejsza publikacja przynosi
bardzo smutne wnioski. Polskie prawo
okazuje się jeszcze bardziej rozedrgane,
niż się tego spodziewaliśmy. W ostatnich
latach w życie wchodzi już ponad
20 tys. stron aktów prawnych rocznie,
a rok 2014 był pod tym względem
rekordowy i przyniósł aż 25,6 tys.
stron nowego prawa. To kilkakrotnie
więcej nawet niż w latach 90., gdy
zmienialiśmy cały ustrój państwa.
O ile wielkie korporacje mogą sobie
pozwolić na to, aby śledzić tak potężne
zmiany przepisów, o tyle mikro-, małe
i średnie przedsiębiorstwa nie są w stanie
poruszać się w tym legislacyjnym gąszczu.
Do każdego przepisu, nawet najbardziej
rygorystycznego i bzdurnego, można się
przystosować, jednak ciągłe zmiany
potrafią sparaliżować firmy w ich
działaniu i odebrać zapał do rozwoju.
Na podstawie wyników ankiety
przeprowadzonej wśród uczestników
II Forum Przedsiębiorców Grant
Thornton oszacowaliśmy, że przychody
ich firm byłyby wyższe o 10%, gdyby
nie musieli się zmagać z problemami
biurokratycznymi. W skali całej
gospodarki oznacza to, że biurokracja
więzi przychody firm na poziomie
200 mld zł.
Oczywiście, nie uważamy, że polskie
prawo jest idealne i nie powinno się
w nim nic zmieniać. Wręcz przeciwnie,
wiele przepisów jest źle skonstruowanych
i warto docenić wysiłek polityków
i urzędników, którzy starają się zmieniać
te regulacje. Ważne jest jednak, żeby
wprowadzane korekty były na tyle dobrze
przemyślane i opracowane, aby nie trzeba
było już ich poprawiać kolejnymi
nowelizacjami. Wtedy polski system
prawny wreszcie się ustabilizuje.
Tomasz Wróblewski
Partner Zarządzający
Grant Thornton
4. Kluczowe wnioski
25 634
Łącznie miały one
stron. To najwięcej
od 1918 roku
i o 11,5% więcej
niż w poprzednim roku.
1995 Tyle aktów
prawnych weszło
w życie w Polsce
w 2014 roku.
5. Kluczowe wnioski
Tyle stron nowego prawa w 2014 r. dotyczyło bezpośrednio działalności
przedsiębiorstw. Najczęściej zmieniały się przepisy produktowe,
prawno-sądowe i infrastrukturalne.
Z tyloma stronami nowego prawa powinien każdego dnia zapoznawać
się polski przedsiębiorca i konsument, jeśli chcą być pewni, że są na
bieżąco ze zmianami prawnymi.
103
Tyle stron nowego prawa weszło w życie od przystąpienia Polski do Unii
Europejskiej w 2004 r. To 36-krotnie więcej niż w czasie „dekady Gierka”
i 6-krotnie więcej niż w całym dwudziestoleciu międzywojennym.
205 757
9 389
6. Kluczowe wnioski
Tyle stron nowych aktów prawnych weszło
w życie w 2014 r. To „wieża dokumentów”
o wysokości 1,3 metra, w dodatku
zadrukowanych dwustronnie.
25 634 Jeśli założyć, że przeczytanie jednej strony maszynopisu tekstu prawnego
zajmuje średnio 2 minuty, oznacza to, że każdy przedsiębiorca w Polsce na samo
prześledzenie nowości znajdujących się w Dzienniku Ustaw (to tam publikowane
są nowe przepisy) musi poświęcić statystycznie ponad trzy godziny każdego
dnia roboczego. Ale nawet wówczas nie będzie w pełni świadomy całego
sensu zachodzących zmian prawnych w Polsce.
Warto bowiem pamiętać, że nowo publikowane akty prawne zawierają zwykle
jedynie zmiany w poszczególnych artykułach w istniejących już ustawach
i same z siebie, w oderwaniu od tekstów źródłowych, niewiele mówią nawet
zawodowym prawnikom. Gdyby przedsiębiorca chciał więc poznać pełen
sens zmian, czyli przeczytać cały zbiór aktów prawnych, których dotyczą
aktualne zmiany przepisów (tzw. teksty jednolite), musiałby poświęcić
na to właściwie cały dostępny czas pracy.
Tyle czasu powinien średnio każdego dnia
poświęcić przedsiębiorca i konsument,
aby przeczytać, jakie zmiany zachodzą
w przepisach w Polsce. Łącznie w ciągu roku
na czytanie aktów prawnych trzeba by poświęcić
51 tys. minut, czyli 855 godzin, czyli 36 dób.
3h 26min
7. Firmy w kagańcu regulacji
Jakie przepisy są najbardziej chwiejne?
W 2014 r. weszło w życie 9389 stron nowego prawa, które bezpośrednio
regulowało działalność firm. Najczęściej były to regulacje produktowe,
czyli określające, jak produkować konkretne dobra, jakich wymogów
technicznych, środowiskowych czy sanitarnych należy się trzymać
oraz jak wyprodukowanymi towarami obracać. Takich aktów
prawnych weszło w minionym roku 2071 stron.
Mocno zmieniają się też przepisy prawno-sądowe,czyli np. procedury
sądowe, regulacje dotyczące formy prawnej prowadzenia działalności
gospodarczej czy nowelizacje niektórych kodeksów, w tym prawa cywilnego.
Takich zmian prawnych „wyprodukowano” w 2014 r. 1457 stron.
Sporo zmian (869 stron) weszło też w życie w prawie podatkowym.
Warto jednak pamiętać, że nowe akty prawne to tylko część zmian
systemu podatkowego. Równie ważne są orzeczenia sądowe oraz interpretacje
wydawane przez administrację skarbową, a tych również powstaje bardzo wiele.
Samo Ministerstwo Finansów wydaje rocznie 30 tys. interpretacji podatkowych.
16245
2071
1457
1262
869
702
3028
9389
Inne
Ingerujące bezpośrednio
w działalność gospodarczą
Produktowe
Prawno-sądowe
Infrastrukturalne
Podatkowe
Pracownicze
Inne związane
z przedsiębiorczością
2071
1457
1262
869
Inne
Ingerujące bezpośrednio
w działalność gospodarczą
Produktowe
Prawno-sądowe
Infrastrukturalne
6245
2071
1457
1262
869
702
3028
9389
Inne
Ingerujące bezpośrednio
w działalność gospodarczą
Produktowe
Prawno-sądowe
Infrastrukturalne
Podatkowe
Pracownicze
Inne związane
z przedsiębiorczością
Wykres 1. Liczba stron aktów prawnych, które weszły w życie w 2014 r. w Polsce,
z podziałem na charakter zmian.*
*Produktowo-usługowe: regulacje dla konkretnych produktów i usług, obrotu nimi, norm BHP, licencji, zezwoleń, koncesji
itp. Prawno-sądowe: regulacje prawa cywilnego, procedury sądowe, regulacje formy prowadzenia działalności gospodarczej.
Infrastrukturalne: regulacje budowlane, energetyczne, wodno-kanalizacyjne, transportowe itp. Pracownicze: regulacje
związane ze stosunkiem pracy, ubezpieczeniami społecznymi, związkami zawodowymi itp.
8. Nowe prawo od początków transformacji
Problemem jest nie tylko to, że w Polsce przyjmowana jest ogromna ilość
nowego prawa, ale też bardzo szybkie tempo, w jakim ten proces się nasila.
W pierwszej dekadzie transformacji ustrojowej, a więc w latach 1989-1999,
średnio wchodziło w życie 3,8 tys. stron nowego prawa rocznie.
W kolejnej dekadzie, a więc w latach 2000-2009, przyjmowanych było średnio
po 16,5 tys. stron przepisów (ten skok można było tłumaczyć akcesją Polski
do Unii Europejskiej, co wymagało gwałtownego dostosowania polskiego
prawa do unijnego).
W ostatnich latach ta liczba dalej znacząco wzrosła. Każdego roku w życie
wchodzi już ponad 20 tys. stron prawa, choć trudno znaleźć racjonalne
uzasadnienie dla tak silnych zawirowań legislacyjnych – obecnie
ani nie przechodzimy nagłej zmiany ustroju, ani nie wchodzimy
do Unii Europejskiej, ani innej wspólnoty gospodarczej.
Biurokracja jak kula śniegowa
Tyle stron A4 nowego prawa weszło w życie, odkąd dekadę temu Polska weszła do Unii Europejskiej.
Gdyby ułożyć te strony jedna na drugiej, powstałby stos dokumentów o wysokości 10,3 metra.
Objętość ta odpowiada też objętości 189 egzemplarzy „Trylogii” Sienkiewicza lub 975 egzemplarzy „Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza.
205 757
21034
25634
0
5000
10000
15000
20000
25000
30000
Wykres 2. Liczba stron aktów prawnych przyjmowanych w poszczególnych
latach – od 1989 r.
9. 6 przyczyn legislacyjnego
trzęsienia ziemi
Akcja ujednolicania
tekstów aktów prawnych
Obserwowana silna zmienność prawa częściowo
wynika z faktu, że rząd i parlament starają się
w ostatnich latach ujednolicać teksty ważniejszych
aktów prawnych. W 2014 r. przyjęto i opublikowano
w Dzienniku Urzędowym np. ujednolicony Kodeks
Postępowania Cywilnego, Kodeks Pracy czy ustawę
o podatku akcyzowym (ma to ułatwić obywatelom
lekturę aktów prawnych). Zjawisko to nieco
zawyża więc statystyki przyjmowanych nowych
aktów prawnych (w większości nie jest to nowe
prawo, ale jedynie uporządkowany, cały tekst ustawy
czy rozporządzenia). Skala tego zjawiska jest jednak
stosunkowo niewielka: w 2014 r. łącznie parlament
przyjął 907 stron tekstów jednolitych. Nawet gdyby
pominąć te akty prawne, liczba stron nowego prawa
w Polsce i tak byłaby w minionym roku najwyższa
w historii. Dlatego wydaje się, że ważniejsze są inne,
przytoczone dalej powody.
Niska jakość
stanowionego prawa
Niedoskonałość wprowadzonych wcześniej
przepisów sprawia, że konieczna jest ich częsta
zmiana. Powodów tej niskiej jakości prawa
jest wiele, najważniejsze to:
• pośpiech procesu legislacyjnego,
• słaba współpraca między organami stanowiącymi
prawo (np. między dwoma ministerstwami),
• nadmierne modyfikowanie projektów
w trakcie procesu legislacyjnego
(np. zbyt daleko idące zmiany wprowadzane
przez sejmowe komisje do projektów
rządowych, wypaczające sens zmian),
• brak należytej staranności prowadzenia
konsultacji wewnętrznych i zewnętrznych,
• brak należytej staranności oceny skutków
regulacji.
Zbyt częste
korekty przepisów
Osoby odpowiedzialne za tworzenie prawa
w Polsce często nie zdają sobie sprawy z tego,
jak bardzo zmiany prawa utrudniają przedsiębiorcom
działalność gospodarczą. Chcąc naprawiać
niedoskonałe przepisy, wprowadzają nadmierną
zmienność regulacji, czym w praktyce utrudniają
ich stosowanie.
Zmiany w prawie, zwłaszcza te, które wpływają
na działalność przedsiębiorstw, powinny być
wprowadzane tylko wtedy, gdy jest to konieczne.
Drobne korekty przepisów przynoszą często więcej
szkody niż pożytku – zarówno dla firm, jak i dla
samego systemu prawnego, ponieważ utrudniają
podmiotom gospodarczym jego stosowanie.
1 2 3
10. 6 przyczyn legislacyjnego
trzęsienia ziemi
Niska świadomość realiów
biznesowych legislatorów
Osoby odpowiedzialne za tworzenie prawa,
z powodu niskiej wiedzy na temat realiów
biznesowych, często nie potrafią wyobrazić sobie
praktycznych konsekwencji wprowadzanych zmian.
Pomimo pozytywnych intencji, pogarszają w ten
sposób sytuację przedsiębiorców. Tego problemu
dałoby się uniknąć, gdyby twórcy prawa z większą
uwagą słuchali głosu przedsiębiorców i organizacji
ich prezentujących.
Nadmierna
biurokracja
Podmioty stanowiące prawo w Polsce w wielu
przypadkach prowadzą zbyt daleko idącą politykę
legislacyjną, tzn. starają się regulować nawet kwestie,
które tego nie wymagają. Stąd duża liczba nie
tylko korekt funkcjonujących przepisów, ale też
zupełnie nowych aktów prawnych. Podobnie jak
w poprzednim punkcie, wynika to przede wszystkim
z mentalności osób odpowiedzialnych za stanowienie
prawa, którzy często w niewielkim stopniu zdają
sobie sprawę z tego, jak wprowadzanie nowych
regulacji wpływa na przejrzystość obrotu
gospodarczego.
Członkostwo
w Unii Europejskiej
Choć zdecydowana większość procesu
dostosowywania polskiego prawa do wymogów
UE została już dokonana, to nadal spora część
regulacji wchodzących w życie w Polsce jest
„importowana” z Unii. Ponadto, wciąż zdarza się,
że polski ustawodawca wprowadza szersze regulacje
niż „unijne minimum”. Problemem bywają także
błędy i brak precyzji w tłumaczeniu unijnego
prawa na język polski.
654
11. Wolny rynek nie taki wolny
Nowe prawo na przestrzeni wieków
Choć polska gospodarka od 25 lat oparta jest na wolnym rynku, to w praktyce
zalew biurokratycznych regulacji, które krępują przedsiębiorców, jest największy
w historii. W PRL-u w życie wchodziło średnio po 668 stron nowych aktów
prawnych rocznie. To zaledwie 3 proc. tego, ile przyjmowanych jest obecnie.
Nawet w 20-leciu międzywojennym, kiedy Polska po 123 latach odzyskała
niepodległość i tworzyła nowy system prawny, gospodarczy i instytucjonalny,
a także jednoczyła tereny przejęte od trzech zaborców – nawet wtedy polskie
państwo przyjmowało mniej nowego prawa niż obecnie. Na przestrzeni 20-lecia
międzywojennego powstawało średnio 1681 stron aktów prawnych rocznie,
czyli jedynie 7 proc. tego, ile powstaje ich rocznie teraz.
Trzeba jednak mieć świadomość, że na porównanie z 20-leciem można patrzeć
też z zupełnie innej strony. Być może właśnie wyzwanie unifikacji trzech zaborów
było tak ogromne, że proces tworzenia prawa przebiegał wówczas wyjątkowo
wolno i mozolnie. Ponadto, trzeba pamiętać, że w latach powojennych
więcej niż dziś było regulacji wykonawczych, np. rozporządzeń, zarządzeń
i obwieszczeń, których nie obejmują prezentowane zestawienia. Dopiero
wprowadzane później standardy konstytucyjne zaczęły wymuszać na organach
państwowych, aby regulacje ingerujące w prawa i obowiązki obywateli oraz ich
organizacji znajdowały uregulowanie na poziomie ustawowym, a w dużo
mniejszym zakresie deleguje się te kwestie do uregulowania w aktach
wykonawczych.
Tyle stron aktów prawnych weszło w życie w 1980 r.,
a więc w okresie, kiedy Stanisław Bareja kręcił film
„Miś”. Reżyser naśmiewał się w nim z tego, że państwo swoimi
ustawami i dekretami próbuje regulować każdą dziedzinę życia
obywateli. Od tego czasu „produkcja” regulacji wzrosła 79-krotnie,
a w życie weszło 304 tys. stron nowych przepisów.
326
0
5000
10000
15000
20000
25000
30000Wykres 3. Liczba stron aktów prawnych przyjmowanych w poszczególnych
latach – od 1918 r.
12. Legislacyjne dokonania
polskich przywódców
Kto produkował najwięcej prawa?
Rząd Donalda Tuska okazał się najbardziej skłonny do zmieniania przepisów
w polskim systemie prawnym. Daleko idące zmiany w przepisach wprowadził
również rząd Leszka Millera, zwłaszcza w okresie, kiedy Polska wchodziła
do UE. Co ciekawe, nawet reformatorski rząd Władysława Grabskiego
produkował nieporównywalnie mniej nowych przepisów niż władze III RP.
Warto podkreślić, że duża liczba aktów prawnych przyjmowanych przez
konkretne rządy nie jest sama w sobie niczym nagannym. Wręcz przeciwnie,
chwalebne jest, że politycy i urzędnicy biorą na swoje barki trud naprawiania
systemu prawnego w Polsce. Ważne jednak, aby wprowadzane zmiany
były dobrze przemyślane i rzetelnie przedyskutowane ze środowiskiem
przedsiębiorców oraz by proces wprowadzania zmian był możliwie przejrzysty
i uporządkowany. Dzięki temu firmy będą w stanie odpowiednio przygotować
się do nowych regulacji.
Władysław Grabski (1923-1925)
Józef Piłsudski (1926-1928)
Bolesław Bierut (1945-1956)
Władysław Gomułka (1956-1970)
Edward Gierek (1970-1980)
Wojciech Jaruzelski (1981-1989)
Tadeusz Mazowiecki (1989-1991)
Jerzy Buzek (1997-2001)
Leszek Miller (2001-2004)
Jarosław Kaczyński (2006-2007)
Donald Tusk (2007-2014)
1 812
Wykres 4. Liczba stron nowego prawa przyjmowana średnio w roku za czasów
rządów poszczególnych premierów, prezydentów i pierwszych sekretarzy
1 740
650
772
808
518
8 158
1 453
16 661
19 455
15 462
13. Porównanie międzynarodowe
Jak dużo prawa powstaje za granicą?
Porównywanie stabilności systemów prawnych w poszczególnych krajach
nie jest proste, ponieważ ustawodawstwo w dużej mierze zależy od ustroju,
a w nich występują znaczące różnice (np. trudno porównywać Polskę
z mocno zdecentralizowanymi Niemcami, gdzie duża część prawa stanowiona
jest w landach). Jeśli jednak brać pod uwagę państwa o względnie podobnym
systemie prawnym, to okazuje się, że w Polsce prawo jest wyjątkowo mało
stabilne. Na przykład w 2014 r. Polska przyjęła sześciokrotnie więcej aktów
prawnych niż Czechy i prawie ośmiokrotnie więcej niż Słowacja.
Wykres 4. Liczba stron aktów prawnych, które w 2014 r. weszły w życie w wybranych państwach.
3407
4306
15249
22585
25634
0
5000
10000
15000
20000
25000
30000
Słowacja Czechy Włochy Francja Polska
14. 0
10
20
30
40
50
60
70
Porównanie międzynarodowe
Wykres 5. Odsetek przedsiębiorców, dla których krajowa biurokracja jest ważną barierą
w rozwoju firmy (w proc.).
Jak dużo prawa powstaje za granicą?
Natłok nowych regulacji w polskim otoczeniu prawnym jest jednym
z powodów, dla których biurokracja w Polsce jest wyjątkowo silną barierą
dla przedsiębiorców. Według badania Grant Thornton International,
aż 49 proc. szefów średnich i dużych firm w Polsce twierdzi, że biurokracja
w istotny sposób przeszkadza w rozwoju ich przedsiębiorstw (dla drobnych
firm odsetek ten prawdopodobnie byłby jeszcze wyższy).
To jeden z najwyższych wyników z 35 państw objętych badaniem.
Większy problem z biurokracją mają tylko firmy w Indiach, Grecji i Włoszech.
Średnio w całym badaniu odsetek ten to 32%.
Źródło: Wyniki badania przeprowadzonego w 2014 r. przez Grant Thornton International wśród szefów 10 tys. średnich i dużych firm w 35 krajach świata.
Indie
Grecja
Włochy
Polska
Francja
Indonezja
Brazylia
Łotwa
Tajlandia
Nigeria
Argentyna
Botswana
Litwa
Turcja
Rosja
PołudniowaAfryka
Japonia
Kanada
Finlandia
Australia
Meksyk
Chiny
Hiszpania
Singapur
Niemcy
Holandia
USA
Gruzja
Malezja
Irlandia
WielkaBrytania
Estonia
Szwecja
NowaZelandia
Armenia
15. Najważniejsze dla firm zmiany
w prawie - ostatnio wprowadzone
Zmiany w VAT
W 2014 r. znowelizowana została ustawa o VAT. Spośród
50 zmian wprowadzonych w tym zakresie, najważniejsze
dotyczyły momentu powstania obowiązku podatkowego,
odliczenia podatku naliczonego oraz zasad fakturowania.
Zmiany dla spółek
komandytowo-akcyjnych
Od 2014 r. zmienił się status podatkowy spółki
komandytowo-akcyjnej, która to stała się podatnikiem
podatku dochodowego od osób prawnych.
Uproszczenie rejestracji w KRS
1 grudnia 2014 r. weszły w życie przepisy zmieniające
procedurę rejestracji podmiotów gospodarczych w Krajowym
Rejestrze Sądowym. Przedsiębiorca składa już tylko jeden
wniosek rejestracyjny wraz z wymaganymi załącznikami
i na jego podstawie otrzymuje numer KRS, REGON
oraz NIP, a także zarejestrowany jest w ZUS.
Kolejny krok w deregulacji
W życie weszła druga transza ustawy deregulacyjnej,
uwalniająca 96 zawodów, których wykonywanie wymagało
dotychczas szczególnego rodzaju uprawnień.
Zmiany przeciwko
rajom podatkowym
Z początkiem 2015 r. weszły w życie regulacje dotyczące
opodatkowania zagranicznych spółek kontrolowanych w Polsce.
Zmiany w CIT mają ograniczyć optymalizacje podatkowe
polskich podatników oparte o podmioty zagraniczne
zarejestrowane w krajach o niskich stawkach podatku.
Elektroniczne deklaracje
Od 1 stycznia 2015 r. podatnicy oraz płatnicy mają obowiązek
wysyłania większości deklaracji podatkowych do urzędu
skarbowego wyłącznie w formie elektronicznej. Występujący
od 2008 r. system elektronicznych zeznań podatkowych miał
do tej pory charakter fakultatywny.
16. Najważniejsze dla firm zmiany
w prawie - planowane na 2015-16
Klauzula obejścia prawa
Prawdopodobnie z początkiem 2016 r. w życie wejdą kolejne
przepisy utrudniające podatnikom optymalizację podatkową.
Projekt nowelizacji Ordynacji podatkowej przewiduje m.in.
wprowadzenie tzw. klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania.
Według niej, organ skarbowy ma prawo uznać, że podatnik
prowadzi „sztuczne” działania, których celem jest jedynie
obniżenie podatków i przyznać takiemu podatnikowi karę
finansową. Te propozycje budzą kontrowersje, ponieważ
znacząco wpłyną na działalność przedsiębiorstw.
Podatnik, realizując różnego rodzaju transakcje,
będzie musiał nie tylko analizować skutki podatkowe
podejmowanych działań, ale także rozważyć, czy istnieją
inne czynności prawne, które przyniosłyby taki sam skutek
biznesowy, ale byłyby mniej korzystne podatkowo.
Jeżeli bowiem istniałaby inna, mniej korzystna podatkowo droga
do uzyskania podobnego efektu biznesowego, podatnik naraża się
na ryzyko wysokiej kary finansowej od organu skarbowego.
Nowa Ordynacja podatkowa
Prace toczące się w Ministerstwie Finansów odnośnie do Ordynacji
Podatkowej toczą się dwutorowo. Oprócz wspomnianej nowelizacji
(zakładającej m.in. wprowadzenie klauzuli obejścia prawa)
resort prowadzi prace nad stworzeniem zupełnie nowej Ordynacji.
Pracuje nad nią obecnie komisja kodyfikacyjna. Szczegóły zmian
nie są jeszcze znane.
Zmiany w Kodeksie pracy
Na 2015 r. przewidziana jest nowelizacja Kodeksu pracy
oraz innych ustaw regulujących sferę prawno-pracowniczą.
Zmiany przewidują m.in. ograniczenie maksymalnego okresu
trwania umowy o pracę na czas określony, możliwość zwolnienia
pracownika z obowiązku świadczenia pracy w okresie
wypowiedzenia oraz zwalnienie z obowiązkowych badań
lekarskich pracowników przy zmianie pracodawcy.
17. Raport w wersji www
Wyniki „Barometru stabilności otoczenia prawnego
w polskiej gospodarce” prezentujemy również na stronie:
www.barometrprawa.pl.
Znajdują się tam najważniejsze wyliczenia dotyczące
monitoringu polskiego ustawodawstwa, komentarze
ekspertów oraz omawiane są najważniejsze z punktu
widzenia firm ostatnie zmiany w polskim prawie.
Dane, komentarze i inne materiały będą stale
aktualizowane. Zapraszamy do odwiedzania tej strony.
Barometr w Internecie
18. Podsumowanie
Polski system prawny przechodzi w ostatnich latach wyjątkowo silne wstrząsy.
Z roku na rok powstaje coraz więcej nowych przepisów prawa, co oznacza,
że otoczenie legislacyjne gospodarki jest chwiejne, jak nigdy w historii.
W 2014 r. organy państwowe przyjęły 25 tys. stron nowych aktów prawnych
(„wieża” dokumentów, sięgająca 1,3 metra). To pięciokrotnie więcej
niż w pierwszych latach transformacji, 30-krotnie więcej niż w PRL-u
oraz 10-krotnie więcej niż w 20-leciu międzywojennym.
19. Podsumowanie
Aby przeczytać nowe zmiany w prawie, każdy przedsiębiorca musiałby
poświęcić na to 3 godziny 26 minut z każdego dnia roboczego.
Do tego trzeba doliczyć czas potrzebny na zrozumienie pełnego sensu
zmian (a więc poznanie ustaw źródłowych) oraz dostosowanie firmy
do nowych wymogów.
O ile potężne korporacje są w stanie na bieżąco dostosowywać
się do zmian w prawie, o tyle drobny biznes nie ma na to szans.
Oznacza to, że wszystkie mikro- i małe firmy prowadzące działalność
na terenie Polski są systemowo narażone na ryzyko łamania prawa
oraz na odpowiedzialność karną z tego tytułu.
20. Podsumowanie
Polska w ostatnich latach ma znacznie bardziej chwiejny system
prawny niż porównywalne pod względem systemu prawnego
państwa, np. Czechy czy Francja.
21. Tomasz Wróblewski
Partner Zarządzający
T +48 61 62 51 133
M +48 605 106 005
E tomasz.wroblewski@pl.gt.com
Informacje zawarte w niniejszym dokumencie mają jedynie charakter ogólny i poglądowy. Nie stwarzają one stosunku handlowego ani stosunku świadczenia usług doradztwa podatkowego, prawnego,
rachunkowego lub innego profesjonalnego doradztwa. Przed podjęciem jakichkolwiek działań należy skontaktować się z profesjonalnym doradcą w celu uzyskania porady dostosowanej do indywidualnych potrzeb.
Grant Thornton Frąckowiak Sp. z o.o. Sp. k. dołożyło wszelkich starań, aby informacje znajdujące się w niniejszym dokumencie były kompletne, prawdziwe i bazowały na wiarygodnych źródłach.
Grant Thornton Frąckowiak Sp. z o.o. Sp. k. nie ponosi jednak odpowiedzialności za ewentualne błędy lub braki w nich oraz błędy wynikające z ich nieaktualności. Grant Thornton Frąckowiak Sp. z o.o. Sp. k.
nie ponosi także odpowiedzialności za skutki działań będące rezultatem użycia tych informacji.
Kontakt
Dariusz Bednarski
Partner Zarządzający
T +48 61 62 51 314
M +48 601 728 683
E dariusz.bednarski@pl.gt.com
Jacek Kowalczyk
Dyrektor
T +48 22 205 4841
M +48 505 024 168
E jacek.kowalczyk@pl.gt.com
Grzegorz Maślanko
Partner, Radca Prawny
T +48 61 625 1319
M +48 609 452 370
E grzegorz.maslanko@pl.gt.com