SlideShare a Scribd company logo

Napoleon, tussen mythe en werkelijkheid

•Download as PPS, PDF•
•
Persoonlijke studie teksten
Persoonlijke studie teksten

Een marxistische kijk op Napoleon Bonaparte

Education
1 of 134
Napoleon Bonaparte Tussen mythe en werkelijkheid
Napoleon en zijn mythe • Ons beeld van Napoleon is erg vertroebeld door de mythe die rond hem werd en wordt geschapen. • We maken een marxistische analyse van deze belangrijke figuur. Napoleon is een product van zijn tijd, een tijd van grote revolutionaire ontwikkelingen in Europa. • We verwerpen de idealistische visie op de geschiedenis. Die van belangrijke historische figuren (held of monster) de motor van de geschiedenis maken.
Napoleon en zijn mythe Vergelijking tussen twee despoten Lodewijk XIV Napoleon I
Napoleon en de Franse Revolutie Napoleon Bonaparte Tussen mythe en werkelijkheid
Napoleon en de Franse Revolutie • Napoleon is een kind van de Franse Revolutie • Om Napoleon en zijn bewind te begrijpen moeten we de Franse Revolutie begrijpen
De Franse Revolutie •Betekenis • 1.1. De Franse Revolutie van 1789 vernietig de het feodaal systeem in Frankrijk. Het kapitalisme brak volledig door Het betekende het einde van de macht van de adel en het begin van de macht van de burgerij. De burgerij nam de staatsmacht in handen.
De Franse Revolutie •Betekenis • 1.2. De Franse Revolutie was radicaal. De oude aristocratie en de buitenlandse feodale mogendheden weigerden elk compromis De burgerij was verplicht heel het volk te mobiliseren om de revolutie te doen zegenvieren. Hierbij aarzelden de burgerij niet verschillende stromingen binnen haar eigen rangen uit te schakelen.
De Franse Revolutie •Betekenis • 1.3. De Franse Revolutie wekte de hoop op een democratische staatsmacht bij een groot deel van het volk Het volk wilde niet alleen burgerlijke maar ook maatschappelijke vrijheid en gelijkheid.
De Franse Revolutie •Betekenis • 1.4. De burgerij wilde en kon de belangen van het volk niet realiseren. Toch was ze vooruitstrevend op economische, politiek en moreel gebied. Vandaag is het kapitalisme totaal voorbijgestreefd, decadent en totaal onmenselijk geworden. Toen stond de burgerlijke revolutie en maatschappij op de agenda, vandaag de socialistische.
De Franse Revolutie •Oorzaken • De feodaliteit (erfelijke privilegies, grondbezit en lijfeigenschap) is in crisis - de op landbouw gebaseerde productie stagneerde, de adel en de kerk parasiteerden steeds meer, de boeren werden steeds armer. - de opkomende klasse van de burgerij (bankiers, handelaars en fabrikanten) worden economisch sterker en rijker... maar hebben geen enkele politieke macht.
De Franse Revolutie •Oorzaken • De feodaliteit (erfelijke privilegies, grondbezit en lijfeigenschap) is in crisis - de filosofie van de "Verlichting" verdedigt de belangen van de opkomende klasse: "vrijheid en gelijkheid" tegen de privilegies. - de boeren en arbeiders in de steden worden als maar opstandiger. Ze eisen "brood en vrijheid".
De Franse Revolutie •Oorzaken • De feodaliteit (erfelijke privilegies, grondbezit en lijfeigenschap) is in crisis - het absolutisme van de Koning wekt de haat op van bijna geheel de maatschappij. - het absolutisme kan de tegen-stellingen niet meer in de hand houden. De feodale maatschappij staat op ontploffen.
De Franse Revolutie •Betekenis
De Franse Revolutie •Betekenis
De Franse Revolutie • Aanleiding • Omwille van de grote economische en financiële crisis (tekort van 30% op het staatsbudget) en de dreigende hongeropstanden, wil de Koning hervormingen doorvoeren.
De Franse Revolutie • Aanleiding • Op de "Staten Generaal" van het voorjaar 1789 eist de "derde stand" (99%) een grondwet en een parlementaire democratie..
De Franse Revolutie • Aanleiding • De koning geeft toe en “De staten generaal “ wordt een “Grondwetgevende Vergadering”.
De Franse Revolutie • Aanleiding • Maar de koning en de adel bereiden een militaire staatsgreep • Om deze te verijdelen organiseert de burgerij een opstand in Parijs (14 juillet, val van de Bastille).
De Franse Revolutie • Aanleiding • Het is het einde van het absolutisme en de feodaliteit. “Nuit des sacrificies”
De Franse Revolutie • Aanleiding • Het begin van de burgerlijke democratie “De mensenrechten”.
De Franse Revolutie • Verloop • 1. De constitutionele monarchie of "het onmogelijke compromis" 14/07/89 - 10/08/92. • Het volk krijgt geen brood en sociale gelijkheid en dreigt met nieuwe opstanden. • Gevolg: repressie.
De Franse Revolutie • Verloop • 1. De constitutionele monarchie of "het onmogelijke compromis" 14/07/89 - 10/08/92. • Nieuwe revolutie op 10/08/96 (Tuilerieën, Louvre) omwille van hun nederlagen in de oorlog, hun verraad aan de revolutie, de repressie en de uithongering van het volk.
De Franse Revolutie • Verloop • 2. De burgerlijke liberale republiek of "de grote burgerij tegen de adel en tegen het volk". • (Girondijnen, Roland, Condorcet, Verneuil, Louis- Philippe d' Orleans, Corday...) • De republiek wordt uitgeroepen. • De grote burgerij (grote handelaars en bankiers) zette de oorlog verder om de adel te verslaan en om zich te verrijken. Weigeren om zich te steunen op het volk.
De Franse Revolutie • Verloop • 2. De burgerlijke liberale republiek of "de grote burgerij tegen de adel en tegen het volk". • Uit angst voor de volksbeweging (Parijs, Marat....) sturen ze aan op federalisme en zette ze de boeren op tegen de steden m.a.w. ze bewerkstelligen de ontbinding van de eenheid van Frankrijk en de slagkracht van de Franse Revolutie. • Daardoor veroorzaken ze nederlagen in de oorlog en burgeroorlog in Frankrijk.
De Franse Revolutie • Verloop • 2. De burgerlijke liberale republiek of "de grote burgerij tegen de adel en tegen het volk". • Nieuwe volksopstand in Parijs op 02/06/93 (Tuilerieën) en afzetting van de Girondijnen.
De Franse Revolutie • Verloop • 3. De burgerlijke democratische republiek of "de terreur voor het algemeen welzijn en voor de overwin-ning van de revolutie" (02/06/93 - 28/07/94) • (Jacobijnen, Robespierre, Saint-Just, ....) • De democratische kleinburgerij steunt zich ten volle op het volk (o.a. algemene bewapening, sociale toegevingen, democratie) en voeren een harde repressie tegen de vijanden van de republiek om de buitenlandse en binnenlandse vijand te verslaan.
De Franse Revolutie • Verloop • 3. De burgerlijke democratische republiek of "de terreur voor het algemeen welzijn en voor de overwin-ning van de revolutie" (02/06/93 - 28/07/94)
De Franse Revolutie • Verloop • 3. De burgerlijke democratische republiek of "de terreur voor het algemeen welzijn en voor de overwin-ning van de revolutie" (02/06/93 - 28/07/94) • Na de overwinning op de binnen- en buitenlandse vijanden, keert de meerderheid van de Jacobijnen zich tegen het volk en tegen Robespierre. Worden de sociale en democratische verworvenheden te niet gedaan.
De Franse Revolutie • Verloop • 3. De burgerlijke democratische republiek of "de terreur voor het algemeen welzijn en voor de overwin-ning van de revolutie" (02/06/93 - 28/07/94)
De Franse Revolutie • Verloop • 4 De burgerlijke parlementaire dictatuur - het "Directoire" - tegen de volksbeweging.(28/07/94 - 09/11/98) • Bijna alle burgerlijke fracties (of wat er van overbleef) sluit zich aaneen tegen de royalisten en de dreigende volksbeweging. • Hongeropstanden worden neergeslagen alsook een eerst communistische samenzwering (Babeuf).
De Franse Revolutie • Verloop • 4 De burgerlijke parlementaire dictatuur - het "Directoire" - tegen de volksbeweging.(28/07/94 - 09/11/98)
De Franse Revolutie • Verloop • 4 De burgerlijke parlementaire dictatuur - het "Directoire" - tegen de volksbeweging.(28/07/94 - 09/11/98) • Een sterke uitvoerende macht is nodig: • Omdat de parlementaire macht te verdeeld, te zwak is. • Omdat de corruptie geheel de maatschappij heeft aangetast.
De Franse Revolutie • Verloop • . De militaire dictatuur van Napoleon Bonaparte moet de rijkdom van de burgerij redden en verzekeren of "het Eerste Franse Keizerrijk". (09/11/98 - 22/06/1815). • Om het hoofd te kunnen bieden aan de volksbeweging en de contrarevolutie is de burgerij verplicht een militaire dictatuur in te stellen. • Door de veroveringsoorlogen van Napoleon I wil de Franse burgerij de rijkdom van Europa plunderen en nieuwe markten veroveren.
De Franse Revolutie • Verloop • 5. De militaire dictatuur van Napoleon Bonaparte.
Jeugd en opgang van Bonaparte Napoleon Bonaparte Tussen mythe en werkelijkheid
Arcole Napoleon Bonaparte Tussen mythe en werkelijkheid
Jeugd en opgang van Bonaparte • Geboorte en jeugd • Tweede zoon van Carlo B. en Laetitia Romalino. (8 kinderen), (15/08/69). • Geboren in Corsica, Ajaccio, “Adel”, vader is jurist, de familie is redelijk welvarend
Jeugd en opgang van Bonaparte • Geboorte en jeugd • Tweede zoon van Carlo B. en Laetitia Romalino. (8 kinderen), (15/08/69).
Jeugd en opgang van Bonaparte • Geboorte en jeugd • Corsica hing af van Genua • Corsica voert een onafhankelijk strijd en verovert haar onafhankelijkheid (1730-1733-1740, 1755-1764) • Corsica wordt geannexeerd door Frankrijk (1765, 1769).
Jeugd en opgang van Bonaparte • Geboorte en jeugd • Carlo B. is aanhanger van onafhankelijkheidstrijder Paoli – Carlo B. loopt over naar Frankrijk in 1769 • Bonaparte krijgt, dankzij een beurs ,een militaire opleiding in Brienne en Parijs (1779-1785) • Bonaparte wordt artillerie (onder-) luitenant in Valence (Provence)en Auxonne. • Was de eeuwige afwezigheid (5jaar van de 8) (1785- 1793)
Jeugd en opgang van Bonaparte • Geboorte en jeugd • Carlo B. is aanhanger van onafhankelijkheidstrijder Paoli – Carlo B. loopt over naar Frankrijk in 1769
Jeugd en opgang van Bonaparte • Geboorte en jeugd • Bonaparte krijgt, dankzij een beurs ,een militaire opleiding in Brienne en Parijs (1779-1785)
Jeugd en opgang van Bonaparte • Geboorte en jeugd • Bonaparte krijgt, dankzij een beurs ,een militaire opleiding in Brienne en Parijs (1779-1785)
Jeugd en opgang van Bonaparte • Geboorte en jeugd • Bonaparte wordt artillerie (onder-) luitenant in Valence (Provence)en Auxonne. • Was de eeuwige afwezigheid (5jaar van de 8) (1785- 1793)
Jeugd en opgang van Bonaparte • Bonaparte, “de Coriscaan”, 1785-1793 • Hij ontpopt zich als een Corsicaans patriot, hij haat Frankrijk – Maar Paoli wantrouwt hem. Wanneer Frankrijk de onafhankelijkheid van Corsica blijft weigeren loopt Napoleon over. • Bij de nieuwe onafhankelijkheidsstrijd moet Bonaparte vluchten samen met zijn familie (10/06/1793).
Jeugd en opgang van Bonaparte • Bonaparte , Napoleon, “Jacobijn”, 1793-1794 • Neemt deel aan het beleg van Toulon. (11, 12/1893) • Krijgt het vertrouwen van Augustin Robespierre. Hij wordt de beschermeling van Barras
Jeugd en opgang van Bonaparte • Bonaparte valt in een zwart gat, 1794-1795 • Bij de val van Robespierre op 9° Thermidor jaar II (27/07/1794) valt Bonaparte in ongenade. • Hij weigert te gaan vechten in de Vendée. • Hij werkt bij de topografische dienst. • Hij droomt van carrière in het buitenland.
Jeugd en opgang van Bonaparte • Bonaparte valt in een zwart gat, 1794-1795 • Nieuwe perspectieven voor Bonaparte dankzij Barras en Josephine de Beauharnais.
Jeugd en opgang van Bonaparte • Bonaparte valt in een zwart gat, 1794-1795 • Op de 13° Vendémiaire (5/10/1795) slaat Bonaparte een royalistische opstand neer.
Jeugd en opgang van Bonaparte • Bonaparte en de eerste Italië veldtocht, 1796-1797 • Plundertocht en stichting vazalstaten.
Jeugd en opgang van Bonaparte • Bonaparte en de eerste Italië veldtocht, 1796-1797 •Veldslagen: Arcole, Rivoli.
Jeugd en opgang van Bonaparte • Bonaparte en de eerste Italië veldtocht, 1796-1797 • Bonaparte gaat in tegen de politiek van het Directoire. • Vrede van Campo Formio. • Einde van 2de coalitie (1798-1800)
Jeugd en opgang van Bonaparte • Bonaparte en de veldtocht in Egypte, 1798-99
Jeugd en opgang van Bonaparte • Bonaparte en de veldtocht in Egypte, 1798-99 • Redenen Landing (1/07/1798) en vernietiging van de Franse vloot.
Jeugd en opgang van Bonaparte • Bonaparte en de veldtocht in Egypte, 1798-99 • “Moslim” demagogie, bevrijder van de slaven, wreedheden.
Jeugd en opgang van Bonaparte • Bonaparte en de veldtocht in Egypte, 1798-99 • Veldslagen met Mammelukken en Ottomanen (Engeland) - Veldslag bij Cairo
Jeugd en opgang van Bonaparte • Bonaparte en de veldtocht in Egypte, 1798-99 • Opmars naar het Oosten stopt in Jaffa en Akko.
Jeugd en opgang van Bonaparte • Bonaparte en de veldtocht in Egypte, 1798-99 • Bonaparte laat zijn leger (Kléber) in de steek om “Frankrijk uit de chaos te redden” (9/10/1799).
Bonaparte, aan de macht Napoleon Bonaparte Tussen mythe en werkelijkheid
Bonaparte aan de macht • Bonaparte en staatsgreep van 18 Brumaire (9/11/1799) • Frankrijk heeft een sterke uitvoerende macht nodig. • Barras en Sieyes zoeken “een zwaard” om een staatsgreep uit te voeren. • Ze denken Bonaparte te kunnen gebruiken... Maar het omgekeerde gebeurt
Bonaparte aan de macht • Bonaparte en staatsgreep van 18 Brumaire (9/11/1799) • Het verloop van de staatsgreep in Saint-Cloud
Bonaparte aan de macht • Bonaparte en staatsgreep van 18 Brumaire (9/11/1799) •Kantje, boordje...
Jeugd en opgang van Bonaparte • Bonaparte en het eerste consulaat. • De grondwet van het jaar VIII , nadruk op de uitvoerende macht
Bonaparte aan de macht • Bonaparte en het Consulaat • Het Consulaat en de grondwet van jaar VIII (1799). • Militaire dictatuur “boven de klassen” (in dienst van de bezitters)
Bonaparte aan de macht • Bonaparte en het Consulaat • De Tweede Italiaanse veldtocht • De slag bij Marengo
Bonaparte aan de macht • Bonaparte en het Consulaat • De vrede van Lunneville in 1801
Bonaparte aan de macht • Bonaparte en het Consulaat • De vrede van Amiens met Engeland (25/03/1802) (vrijhandel en Amerikaanse kolonies).
Bonaparte aan de macht • Bonaparte en het Consulaat • Consul voor het leven, (04/08/1802).
Bonaparte aan de macht • Bonaparte en het Consulaat • Het Concordaat met de Paus Pius VII (april 1802).
Bonaparte aan de macht • Bonaparte en het Consulaat • Het Concordaat met de Paus Pius VII (april 1802).
Keizer Napoleon I Napoleon Bonaparte Tussen mythe en werkelijkheid
Keizer Napoleon I • Een nieuwe dynastie • Napoleon wordt voorgedragen door de Senaat als keizer van de Franse Republiek (18/05/1804).
Keizer Napoleon I • Een nieuwe dynastie • Napoleon kroont zichzelf tot keizer in Parijs (2/12/1805) in aanwezigheid van Pius VII.
Keizer Napoleon I • De organisatie van de Franse staatsmachine en de Code Civil.
Keizer Napoleon I • De organisatie van de Franse staatsmachine • Repressie • Bureaucratie
Keizer Napoleon I • Napoleon en de Franse kolonies • Het Herstel van de slavernij – Saint-Domingue (februari 1802) (Haïti).
Keizer Napoleon I • Napoleon en de Franse kolonies • Bevrijding van Saint-Dominque door Toussaint Louverture • Toussaint wordt Generaal • van de Franse Republiek
Keizer Napoleon I • Napoleon en de Franse kolonies • De Fransen sturen een interventieleger. • Toussaint-Louverture wordt gevangen genomen en overlijdt in een Franse gevangenis 7/04/1803).
Keizer Napoleon I • Napoleon en de Franse kolonies • Nieuwe opstand en onafhankelijkheid onder Dessalines • 1/01/1804
Keizer Napoleon I • Napoleon en de nieuwe adel • Een nieuwe adel en verzoening met de oude adel.
Keizer Napoleon I • Napoleon en de nieuwe adel •Nepotisme Louis Murat Pauline
Keizer Napoleon I • Napoleon en de nieuwe adel • La Légion d’Honneur – 1804
Keizer Napoleon I • Napoleon en de nieuwe adel • Huwelijk met Marie-Louise (20/03/1811).
Keizer Napoleon I • Napoleon en de nieuwe adel • Huwelijk met Marie-Louise (20/03/1811).
Keizer Napoleon I • Napoleon en de permanente oorlog. • Oorlog tegen de 3de coalitie, 1805 – tegen Oostenrijk en Rusland (Engeland) • Mislukte overtocht naar Engeland – Nederlaag Trafalgar (Gibraltar), (21/10/1805).
Keizer Napoleon I • Napoleon en de permanente oorlog. • Napoleon overwint verschillende coalities. • Oorlog tegen de 3de coalitie, 1805 - tegen Oostenrijk en Rusland (Engeland) • Veldslag: Austerlitz (2/12/1805), Vrede van Pressburg
Keizer Napoleon I • Napoleon overwint verschillende coalities. • Oorlog tegen de 4de coalitie, 1806-1807 - tegen Pruisen en Rusland (Engeland) • Veldslagen: Jena (tegen Pruisen) – 14/10/1806
Keizer Napoleon I • Napoleon overwint verschillende coalities. • Oorlog tegen de 4de coalitie, 1806-1807 - tegen Pruisen en Rusland (Engeland) • Veldslag: Friedland (tegen Rusland) (14/10/06)
Keizer Napoleon I • Napoleon overwint verschillende coalities. • Verdrag van Tilsit (25/06/1807) (De tsaar als “vriend”).
Keizer Napoleon I • Napoleon overwint verschillende coalities. • Oorlog tegen de 5de coalitie 1809 – tegen Oostenrijk en Engeland • Veldslag Wagram (14/10/1809)
Keizer Napoleon I • Het Franse leger en het militaire genie van Napoleon
Keizer Napoleon I • Blokkade en het continentaal stelsel tegen Engeland, (1806-1814)
Keizer Napoleon I • Blokkade en het continentaal stelsel (1806-1814)
Keizer Napoleon I • De organisatie van een Frans Europa (1812) • Frankrijk
Keizer Napoleon I • De organisatie van een Frans Europa • Inlijvingen bij Frankrijk, bufferstaten, “geallieerde”, vazalstaten.
Keizer Napoleon I • De organisatie van een Frans Europa • Familiebanden.
Keizer Napoleon I • De organisatie van een Frans Europa • Familiebanden. Napoleon bakt koningen van eigen deeg
De teloorgang van Napoleon Napoleon Bonaparte Tussen mythe en werkelijkheid
De teloorgang van Napoleon • De oorlog in Spanje (Portugal), 1808-1813 • Oorlog tegen Portugal (1807).
De teloorgang van Napoleon • De oorlog in Spanje (Portugal), 1808-1813 • Afzetting van de Spaanse Bourbons.
De teloorgang van Napoleon • De oorlog in Spanje (Portugal), 1808-1813 • Mei 1808, burgeroorlog en guerrilla.
De teloorgang van Napoleon • De oorlog in Spanje (Portugal), 1808-1813 • Mei 1808, burgeroorlog en guerrilla.
De teloorgang van Napoleon • De oorlog in Spanje (Portugal), 1808-1813 • Mei 1808, burgeroorlog en guerrilla.
De teloorgang van Napoleon • De oorlog in Spanje (Portugal), 1808-1813 • Nederlaag van de Fransen tegen de Spanjaarden – juli 1808, de slag bij Baylen. • Persoonlijke tussenkomst van Napoleon – najaar 1808.
De teloorgang van Napoleon • De oorlog in Spanje (Portugal), 1808-1813 • Overwinningen van de Spanjaarden en de Engelsen (Wellington).
De teloorgang van Napoleon • De Russische veldtocht, 1812 • Een verraden “vriendschap” met de Tsaar.
De teloorgang van Napoleon • De Russische veldtocht, 1812 • Tocht naar Moskou. Slag bij Borodino (7/09/12)
De teloorgang van Napoleon • De Russische veldtocht, 1812 • Moskou brandt (09/1812).
De teloorgang van Napoleon • De Russische veldtocht, 1812 • De terugtocht en de oversteek bij Berezina (11/1812).
De teloorgang van Napoleon • De Russische veldtocht, 1812 • Napoleon laat zijn leger in de steek , (5/12/1812) (staatsgreep in Parijs).
De teloorgang van Napoleon • De 6de coalitie (Rusland, Pruisen, Engeland) • Nationale bevrijdingsbewegingen. Leipzig, (10/1813) – Veldslag der Naties.
De teloorgang van Napoleon • De 6de coalitie (Rusland, Pruisen, Engeland) • Campagne in Noord-Frankrijk (voorjaar 1814)
De teloorgang van Napoleon • De 6de coalitie (Rusland, Pruisen, Engeland) • De val van Parijs (maart 1814)
De teloorgang van Napoleon • De 6de coalitie (Rusland, Pruisen, Engeland) • Eerste abdicatie (“zelfmoord”) (6/04/1814)
De teloorgang van Napoleon • De 6de coalitie (Rusland, Pruisen, Engeland) •Ballingschap in Elba .
De teloorgang van Napoleon • De 6de coalitie (Rusland, Pruisen, Engeland) • Het eerste vredesverdrag van Parijs en troonsbestijging van Louis XVIII
De teloorgang van Napoleon • De 6de coalitie (Rusland, Pruisen, Engeland) • Congres van Wenen (1814) en de Heilige Alliantie
De teloorgang van Napoleon • De 6de coalitie (Rusland, Pruisen, Engeland) • Congres van Wenen (1814) en de Heilige Alliantie
De teloorgang van Napoleon • De honderd (nutteloze) dagen, 1815 • Napoleon verlaat ballingsoord Elba.
De teloorgang van Napoleon • De honderd (nutteloze) dagen, 1815 • Triomftocht naar Parijs (1/03/1814- 20/03/1814).
De teloorgang van Napoleon • De honderd (nutteloze) dagen, 1815 • Congres van Wenen vormt de 7de coalitie gaat in de aanval (Engeland, Pruisen, Oostenrijk, Rusland, ...).
De teloorgang van Napoleon • De honderd (nutteloze) dagen, 1815 • Waterloo (18/06/1915).
De teloorgang van Napoleon • De honderd (nutteloze) dagen, 1815 • Tweede abdicatie en verbanning naar St-Helena
De teloorgang van Napoleon • Sint-Helena (1815-1821) (1840) • Nieuwe ballingschap (Sint-Helena, GB)
De teloorgang van Napoleon • Sint-Helena (1815-1821) (1840) • Dood van Napoleon (05/1821)
De teloorgang van Napoleon • Sint-Helena (1815-1821) (1840) • Terugkeer naar Parijs (1840)
De teloorgang van Napoleon • Sint-Helena (1815-1821) (1840) •Laatste rustplaats in Parijs
De mythe Napoleon Napoleon Bonaparte Tussen mythe en werkelijkheid
De mythe: Napoleon Bonaparte • De mythe Napoleon ontstond al onder zijn dictatuur. Napoleon bedwingt de Sint-Bernard pas
De mythe: Napoleon Bonaparte • Sint-Helena, (1814-1821).
De mythe: Napoleon Bonaparte • De Napoleon mythe in Frankrijk (1840-1870).
De mythe: Napoleon Bonaparte • De Napoleon mythe in Frankrijk (1840-1870).
De mythe: Napoleon Bonaparte • De zwarte (“linkse” ) legende.
Napoleon Bonaparte EINDE Marxistische Zomeruniversiteit 2015 te Waterloo, 21 augustus 2015. Cursus: Napoleon, tussen mythe en werkelijkheid Frans De Maegd, Imast.

Recommended

1914-1918: De Groote Klassenoorlog
1914-1918: De Groote Klassenoorlog1914-1918: De Groote Klassenoorlog
1914-1918: De Groote KlassenoorlogPersoonlijke studie teksten
 
Robespierre, de onkreukbare
Robespierre, de onkreukbareRobespierre, de onkreukbare
Robespierre, de onkreukbarePersoonlijke studie teksten
 
De Franse revoluties 1789 1871
De Franse revoluties 1789 1871De Franse revoluties 1789 1871
De Franse revoluties 1789 1871Persoonlijke studie teksten
 
Kan men Napoleon met Hitler vergelijken?
Kan men Napoleon met Hitler vergelijken?Kan men Napoleon met Hitler vergelijken?
Kan men Napoleon met Hitler vergelijken?Persoonlijke studie teksten
 
Napoleon, held of schurk?
Napoleon, held of schurk?Napoleon, held of schurk?
Napoleon, held of schurk?Persoonlijke studie teksten
 
5 gs gwp thema democratie
5 gs gwp thema democratie5 gs gwp thema democratie
5 gs gwp thema democratieRemyBalistreri
 
De Belgische Revolutie van 1830
De Belgische Revolutie van 1830De Belgische Revolutie van 1830
De Belgische Revolutie van 1830Persoonlijke studie teksten
 
Franse Revolutie t.e.m. Directoire 1789-1799
Franse Revolutie t.e.m. Directoire 1789-1799Franse Revolutie t.e.m. Directoire 1789-1799
Franse Revolutie t.e.m. Directoire 1789-1799dhr. Gwen Vergouwen
 

Recommended

1914-1918: De Groote Klassenoorlog
1914-1918: De Groote Klassenoorlog1914-1918: De Groote Klassenoorlog
1914-1918: De Groote KlassenoorlogPersoonlijke studie teksten
 
Robespierre, de onkreukbare
Robespierre, de onkreukbareRobespierre, de onkreukbare
Robespierre, de onkreukbarePersoonlijke studie teksten
 
De Franse revoluties 1789 1871
De Franse revoluties 1789 1871De Franse revoluties 1789 1871
De Franse revoluties 1789 1871Persoonlijke studie teksten
 
Kan men Napoleon met Hitler vergelijken?
Kan men Napoleon met Hitler vergelijken?Kan men Napoleon met Hitler vergelijken?
Kan men Napoleon met Hitler vergelijken?Persoonlijke studie teksten
 
Napoleon, held of schurk?
Napoleon, held of schurk?Napoleon, held of schurk?
Napoleon, held of schurk?Persoonlijke studie teksten
 
5 gs gwp thema democratie
5 gs gwp thema democratie5 gs gwp thema democratie
5 gs gwp thema democratieRemyBalistreri
 
De Belgische Revolutie van 1830
De Belgische Revolutie van 1830De Belgische Revolutie van 1830
De Belgische Revolutie van 1830Persoonlijke studie teksten
 
Franse Revolutie t.e.m. Directoire 1789-1799
Franse Revolutie t.e.m. Directoire 1789-1799Franse Revolutie t.e.m. Directoire 1789-1799
Franse Revolutie t.e.m. Directoire 1789-1799dhr. Gwen Vergouwen
 
De proletatische opstand in België van 1830
De proletatische opstand in België van 1830De proletatische opstand in België van 1830
De proletatische opstand in België van 1830Persoonlijke studie teksten
 
Napoleon Bonaparte, revolutie en contrarevolutie
Napoleon Bonaparte, revolutie en contrarevolutieNapoleon Bonaparte, revolutie en contrarevolutie
Napoleon Bonaparte, revolutie en contrarevolutiePersoonlijke studie teksten
 
Tijdvak201507
Tijdvak201507Tijdvak201507
Tijdvak201507Titaantje
 
Napoleon Bonaparte, revolutie en contrarevolutie
Napoleon Bonaparte, revolutie en contrarevolutieNapoleon Bonaparte, revolutie en contrarevolutie
Napoleon Bonaparte, revolutie en contrarevolutiePersoonlijke studie teksten
 
Absolutisme en parlementarisme
Absolutisme en parlementarismeAbsolutisme en parlementarisme
Absolutisme en parlementarismetinevandevijvere
 
De socialistische Oktoberrevolutie van 1917, 90 jaar later
De socialistische Oktoberrevolutie van 1917, 90 jaar laterDe socialistische Oktoberrevolutie van 1917, 90 jaar later
De socialistische Oktoberrevolutie van 1917, 90 jaar laterPersoonlijke studie teksten
 
De Franse Revolutie
De Franse RevolutieDe Franse Revolutie
De Franse Revolutieguestd68afe
 
De Commune van Paris van 18871 ter gelegenheid van haar 150ste verjaardag
De Commune van Paris van 18871 ter gelegenheid van haar 150ste verjaardagDe Commune van Paris van 18871 ter gelegenheid van haar 150ste verjaardag
De Commune van Paris van 18871 ter gelegenheid van haar 150ste verjaardagPersoonlijke studie teksten
 
Tijdvak201508
Tijdvak201508Tijdvak201508
Tijdvak201508Titaantje
 
Programma van de Communistische Internationale - 1928
Programma van de Communistische Internationale - 1928Programma van de Communistische Internationale - 1928
Programma van de Communistische Internationale - 1928Persoonlijke studie teksten
 
0b tien tijdvakken en kenmerkende aspecten
0b tien tijdvakken en kenmerkende aspecten0b tien tijdvakken en kenmerkende aspecten
0b tien tijdvakken en kenmerkende aspectenAdvisoryCommunity
 
Annie jourdan napoleon als keizer der fransen en overheerser van europa
Annie jourdan napoleon als keizer der fransen en overheerser van europaAnnie jourdan napoleon als keizer der fransen en overheerser van europa
Annie jourdan napoleon als keizer der fransen en overheerser van europaVeenMedia
 
Gebeurtenis Spaanse Burgeroorlog
Gebeurtenis Spaanse BurgeroorlogGebeurtenis Spaanse Burgeroorlog
Gebeurtenis Spaanse Burgeroorloglarsleppens
 
Gebeurtenis
GebeurtenisGebeurtenis
Gebeurtenislouis12344566
 
De Spaanse burgeroorlog
De Spaanse burgeroorlogDe Spaanse burgeroorlog
De Spaanse burgeroorlogCSR
 
Geschiedenis van de Kommunistische Partij van de Sovjet-Unie (Bolsjewiki) - 1939
Geschiedenis van de Kommunistische Partij van de Sovjet-Unie (Bolsjewiki) - 1939Geschiedenis van de Kommunistische Partij van de Sovjet-Unie (Bolsjewiki) - 1939
Geschiedenis van de Kommunistische Partij van de Sovjet-Unie (Bolsjewiki) - 1939Persoonlijke studie teksten
 
Dmitri sjostakovitsj, een kritische kijk
Dmitri sjostakovitsj, een kritische kijkDmitri sjostakovitsj, een kritische kijk
Dmitri sjostakovitsj, een kritische kijkPersoonlijke studie teksten
 
Goya
GoyaGoya
GoyaPersoonlijke studie teksten
 
Het welzijn van de massa's - Mao
Het welzijn van de massa's - MaoHet welzijn van de massa's - Mao
Het welzijn van de massa's - MaoPersoonlijke studie teksten
 
Burgeroorlog in Frankrijk 1871 Karl Marx
Burgeroorlog in Frankrijk 1871 Karl MarxBurgeroorlog in Frankrijk 1871 Karl Marx
Burgeroorlog in Frankrijk 1871 Karl MarxPersoonlijke studie teksten
 
Marx voor beginners
Marx voor beginnersMarx voor beginners
Marx voor beginnersPersoonlijke studie teksten
 
Mau han suyin
Mau han suyinMau han suyin
Mau han suyinPersoonlijke studie teksten
 

More Related Content

What's hot

Napoleon Bonaparte, revolutie en contrarevolutie
Napoleon Bonaparte, revolutie en contrarevolutieNapoleon Bonaparte, revolutie en contrarevolutie
Napoleon Bonaparte, revolutie en contrarevolutiePersoonlijke studie teksten
 
Tijdvak201507
Tijdvak201507Tijdvak201507
Tijdvak201507Titaantje
 
Napoleon Bonaparte, revolutie en contrarevolutie
Napoleon Bonaparte, revolutie en contrarevolutieNapoleon Bonaparte, revolutie en contrarevolutie
Napoleon Bonaparte, revolutie en contrarevolutiePersoonlijke studie teksten
 
Absolutisme en parlementarisme
Absolutisme en parlementarismeAbsolutisme en parlementarisme
Absolutisme en parlementarismetinevandevijvere
 
De socialistische Oktoberrevolutie van 1917, 90 jaar later
De socialistische Oktoberrevolutie van 1917, 90 jaar laterDe socialistische Oktoberrevolutie van 1917, 90 jaar later
De socialistische Oktoberrevolutie van 1917, 90 jaar laterPersoonlijke studie teksten
 
De Franse Revolutie
De Franse RevolutieDe Franse Revolutie
De Franse Revolutieguestd68afe
 
De Commune van Paris van 18871 ter gelegenheid van haar 150ste verjaardag
De Commune van Paris van 18871 ter gelegenheid van haar 150ste verjaardagDe Commune van Paris van 18871 ter gelegenheid van haar 150ste verjaardag
De Commune van Paris van 18871 ter gelegenheid van haar 150ste verjaardagPersoonlijke studie teksten
 
Tijdvak201508
Tijdvak201508Tijdvak201508
Tijdvak201508Titaantje
 
Programma van de Communistische Internationale - 1928
Programma van de Communistische Internationale - 1928Programma van de Communistische Internationale - 1928
Programma van de Communistische Internationale - 1928Persoonlijke studie teksten
 
0b tien tijdvakken en kenmerkende aspecten
0b tien tijdvakken en kenmerkende aspecten0b tien tijdvakken en kenmerkende aspecten
0b tien tijdvakken en kenmerkende aspectenAdvisoryCommunity
 
Annie jourdan napoleon als keizer der fransen en overheerser van europa
Annie jourdan napoleon als keizer der fransen en overheerser van europaAnnie jourdan napoleon als keizer der fransen en overheerser van europa
Annie jourdan napoleon als keizer der fransen en overheerser van europaVeenMedia
 
Gebeurtenis Spaanse Burgeroorlog
Gebeurtenis Spaanse BurgeroorlogGebeurtenis Spaanse Burgeroorlog
Gebeurtenis Spaanse Burgeroorloglarsleppens
 
De Spaanse burgeroorlog
De Spaanse burgeroorlogDe Spaanse burgeroorlog
De Spaanse burgeroorlogCSR
 
Geschiedenis van de Kommunistische Partij van de Sovjet-Unie (Bolsjewiki) - 1939
Geschiedenis van de Kommunistische Partij van de Sovjet-Unie (Bolsjewiki) - 1939Geschiedenis van de Kommunistische Partij van de Sovjet-Unie (Bolsjewiki) - 1939
Geschiedenis van de Kommunistische Partij van de Sovjet-Unie (Bolsjewiki) - 1939Persoonlijke studie teksten
 

What's hot (16)

De proletatische opstand in België van 1830
De proletatische opstand in België van 1830De proletatische opstand in België van 1830
De proletatische opstand in België van 1830
 
Napoleon Bonaparte, revolutie en contrarevolutie
Napoleon Bonaparte, revolutie en contrarevolutieNapoleon Bonaparte, revolutie en contrarevolutie
Napoleon Bonaparte, revolutie en contrarevolutie
 
Tijdvak201507
Tijdvak201507Tijdvak201507
Tijdvak201507
 
Napoleon Bonaparte, revolutie en contrarevolutie
Napoleon Bonaparte, revolutie en contrarevolutieNapoleon Bonaparte, revolutie en contrarevolutie
Napoleon Bonaparte, revolutie en contrarevolutie
 
Absolutisme en parlementarisme
Absolutisme en parlementarismeAbsolutisme en parlementarisme
Absolutisme en parlementarisme
 
De socialistische Oktoberrevolutie van 1917, 90 jaar later
De socialistische Oktoberrevolutie van 1917, 90 jaar laterDe socialistische Oktoberrevolutie van 1917, 90 jaar later
De socialistische Oktoberrevolutie van 1917, 90 jaar later
 
De Franse Revolutie
De Franse RevolutieDe Franse Revolutie
De Franse Revolutie
 
De Commune van Paris van 18871 ter gelegenheid van haar 150ste verjaardag
De Commune van Paris van 18871 ter gelegenheid van haar 150ste verjaardagDe Commune van Paris van 18871 ter gelegenheid van haar 150ste verjaardag
De Commune van Paris van 18871 ter gelegenheid van haar 150ste verjaardag
 
Tijdvak201508
Tijdvak201508Tijdvak201508
Tijdvak201508
 
Programma van de Communistische Internationale - 1928
Programma van de Communistische Internationale - 1928Programma van de Communistische Internationale - 1928
Programma van de Communistische Internationale - 1928
 
0b tien tijdvakken en kenmerkende aspecten
0b tien tijdvakken en kenmerkende aspecten0b tien tijdvakken en kenmerkende aspecten
0b tien tijdvakken en kenmerkende aspecten
 
Annie jourdan napoleon als keizer der fransen en overheerser van europa
Annie jourdan napoleon als keizer der fransen en overheerser van europaAnnie jourdan napoleon als keizer der fransen en overheerser van europa
Annie jourdan napoleon als keizer der fransen en overheerser van europa
 
Gebeurtenis Spaanse Burgeroorlog
Gebeurtenis Spaanse BurgeroorlogGebeurtenis Spaanse Burgeroorlog
Gebeurtenis Spaanse Burgeroorlog
 
Gebeurtenis
GebeurtenisGebeurtenis
Gebeurtenis
 
De Spaanse burgeroorlog
De Spaanse burgeroorlogDe Spaanse burgeroorlog
De Spaanse burgeroorlog
 
Geschiedenis van de Kommunistische Partij van de Sovjet-Unie (Bolsjewiki) - 1939
Geschiedenis van de Kommunistische Partij van de Sovjet-Unie (Bolsjewiki) - 1939Geschiedenis van de Kommunistische Partij van de Sovjet-Unie (Bolsjewiki) - 1939
Geschiedenis van de Kommunistische Partij van de Sovjet-Unie (Bolsjewiki) - 1939
 

Viewers also liked

Lenin. De vierde verjaardag van de Oktoberrevolutie
Lenin. De vierde verjaardag van de OktoberrevolutieLenin. De vierde verjaardag van de Oktoberrevolutie
Lenin. De vierde verjaardag van de OktoberrevolutiePersoonlijke studie teksten
 
Interview met president Afwerki van Eritrea (in drie delen)
Interview met president Afwerki van Eritrea (in drie delen)Interview met president Afwerki van Eritrea (in drie delen)
Interview met president Afwerki van Eritrea (in drie delen)Persoonlijke studie teksten
 

Viewers also liked (20)

Dmitri sjostakovitsj, een kritische kijk
Dmitri sjostakovitsj, een kritische kijkDmitri sjostakovitsj, een kritische kijk
Dmitri sjostakovitsj, een kritische kijk
 
Goya
GoyaGoya
Goya
 
Het welzijn van de massa's - Mao
Het welzijn van de massa's - MaoHet welzijn van de massa's - Mao
Het welzijn van de massa's - Mao
 
Burgeroorlog in Frankrijk 1871 Karl Marx
Burgeroorlog in Frankrijk 1871 Karl MarxBurgeroorlog in Frankrijk 1871 Karl Marx
Burgeroorlog in Frankrijk 1871 Karl Marx
 
Marx voor beginners
Marx voor beginnersMarx voor beginners
Marx voor beginners
 
Mau han suyin
Mau han suyinMau han suyin
Mau han suyin
 
Kapitalisme of socialisme - ludo martens
Kapitalisme of socialisme - ludo martensKapitalisme of socialisme - ludo martens
Kapitalisme of socialisme - ludo martens
 
Oorsprong christendom, Karl Kautsky
Oorsprong christendom, Karl KautskyOorsprong christendom, Karl Kautsky
Oorsprong christendom, Karl Kautsky
 
Mao over de praktijk
Mao over de praktijkMao over de praktijk
Mao over de praktijk
 
Vertaling somerhausen met voetnoten
Vertaling somerhausen met voetnotenVertaling somerhausen met voetnoten
Vertaling somerhausen met voetnoten
 
De commune van Parijs 1871
De commune van Parijs 1871De commune van Parijs 1871
De commune van Parijs 1871
 
De Culturele Revolutie in China
De Culturele Revolutie in ChinaDe Culturele Revolutie in China
De Culturele Revolutie in China
 
Norman bethune strip deel 2
Norman bethune strip deel 2Norman bethune strip deel 2
Norman bethune strip deel 2
 
Lenin, de lessen uit de Commune van 1871
Lenin, de lessen uit de Commune van 1871Lenin, de lessen uit de Commune van 1871
Lenin, de lessen uit de Commune van 1871
 
Norman Bethune. Chinese strip deel 1
Norman Bethune. Chinese strip deel 1Norman Bethune. Chinese strip deel 1
Norman Bethune. Chinese strip deel 1
 
Lenin. De vierde verjaardag van de Oktoberrevolutie
Lenin. De vierde verjaardag van de OktoberrevolutieLenin. De vierde verjaardag van de Oktoberrevolutie
Lenin. De vierde verjaardag van de Oktoberrevolutie
 
Interview met president Afwerki van Eritrea (in drie delen)
Interview met president Afwerki van Eritrea (in drie delen)Interview met president Afwerki van Eritrea (in drie delen)
Interview met president Afwerki van Eritrea (in drie delen)
 
Marx à Bruxelles
Marx à BruxellesMarx à Bruxelles
Marx à Bruxelles
 
capitalisme ou socialisme ? -ludo martens
capitalisme ou socialisme ? -ludo martenscapitalisme ou socialisme ? -ludo martens
capitalisme ou socialisme ? -ludo martens
 
Lénine à Paris - Guide
Lénine à Paris - GuideLénine à Paris - Guide
Lénine à Paris - Guide
 

Similar to Napoleon, tussen mythe en werkelijkheid

De Eerste Wereldoorlog, de Oktoberrevolutie en de Belgische Werkliedenpartij
De Eerste Wereldoorlog, de Oktoberrevolutie en de Belgische WerkliedenpartijDe Eerste Wereldoorlog, de Oktoberrevolutie en de Belgische Werkliedenpartij
De Eerste Wereldoorlog, de Oktoberrevolutie en de Belgische WerkliedenpartijPersoonlijke studie teksten
 
Verlichting Voltaire XVIIIe eeuw
Verlichting Voltaire XVIIIe eeuwVerlichting Voltaire XVIIIe eeuw
Verlichting Voltaire XVIIIe eeuwLeonore1977
 
Omtrent enkele aspecten van de strijd tegen het revisionisme
Omtrent enkele aspecten van de strijd tegen het revisionisme Omtrent enkele aspecten van de strijd tegen het revisionisme
Omtrent enkele aspecten van de strijd tegen het revisionisme Persoonlijke studie teksten
 
Inleiding vademecum dynamische levenswijze 6 t 2012
Inleiding vademecum dynamische levenswijze 6 t 2012Inleiding vademecum dynamische levenswijze 6 t 2012
Inleiding vademecum dynamische levenswijze 6 t 2012dhr. Gwen Vergouwen
 
Lucia en ryan blok 1
Lucia en ryan blok 1Lucia en ryan blok 1
Lucia en ryan blok 1ivanstraten
 
De ontvoogding van de arbeiders
De ontvoogding van de arbeidersDe ontvoogding van de arbeiders
De ontvoogding van de arbeidersdriesvangils
 
De Commune van Parijs (1871), de eerste socialistische staat
De Commune van Parijs (1871), de eerste socialistische staatDe Commune van Parijs (1871), de eerste socialistische staat
De Commune van Parijs (1871), de eerste socialistische staatPersoonlijke studie teksten
 
Hc 28 a presentatie sociale bewegingen
Hc 28 a presentatie sociale bewegingenHc 28 a presentatie sociale bewegingen
Hc 28 a presentatie sociale bewegingenAdri Martens
 
19 e eeuw fn
19 e eeuw fn19 e eeuw fn
19 e eeuw fnmavalu
 
De socialistische beweging en de Eerste Wereldoorlog
De socialistische beweging en de Eerste WereldoorlogDe socialistische beweging en de Eerste Wereldoorlog
De socialistische beweging en de Eerste WereldoorlogPersoonlijke studie teksten
 

Similar to Napoleon, tussen mythe en werkelijkheid (20)

Napoleon
NapoleonNapoleon
Napoleon
 
De Franse Revolutie Deel 1
De Franse Revolutie Deel 1De Franse Revolutie Deel 1
De Franse Revolutie Deel 1
 
De Franse Revolutie Deel 2
De Franse Revolutie Deel 2De Franse Revolutie Deel 2
De Franse Revolutie Deel 2
 
De Eerste Wereldoorlog, de Oktoberrevolutie en de Belgische Werkliedenpartij
De Eerste Wereldoorlog, de Oktoberrevolutie en de Belgische WerkliedenpartijDe Eerste Wereldoorlog, de Oktoberrevolutie en de Belgische Werkliedenpartij
De Eerste Wereldoorlog, de Oktoberrevolutie en de Belgische Werkliedenpartij
 
Verlichting Voltaire XVIIIe eeuw
Verlichting Voltaire XVIIIe eeuwVerlichting Voltaire XVIIIe eeuw
Verlichting Voltaire XVIIIe eeuw
 
Omtrent enkele aspecten van de strijd tegen het revisionisme
Omtrent enkele aspecten van de strijd tegen het revisionisme Omtrent enkele aspecten van de strijd tegen het revisionisme
Omtrent enkele aspecten van de strijd tegen het revisionisme
 
Inleiding vademecum dynamische levenswijze 6 t 2012
Inleiding vademecum dynamische levenswijze 6 t 2012Inleiding vademecum dynamische levenswijze 6 t 2012
Inleiding vademecum dynamische levenswijze 6 t 2012
 
Kapitalisme en immigratie
Kapitalisme en immigratieKapitalisme en immigratie
Kapitalisme en immigratie
 
Lucia en ryan blok 1
Lucia en ryan blok 1Lucia en ryan blok 1
Lucia en ryan blok 1
 
De ontvoogding van de arbeiders
De ontvoogding van de arbeidersDe ontvoogding van de arbeiders
De ontvoogding van de arbeiders
 
Gs hv3 hfst 4
Gs hv3 hfst 4Gs hv3 hfst 4
Gs hv3 hfst 4
 
H4 politieke stromingen
H4 politieke stromingenH4 politieke stromingen
H4 politieke stromingen
 
It fascisme slideshare
It fascisme slideshareIt fascisme slideshare
It fascisme slideshare
 
5 gs gwp tijdvak 8
5 gs gwp tijdvak 85 gs gwp tijdvak 8
5 gs gwp tijdvak 8
 
De Commune van Parijs (1871), de eerste socialistische staat
De Commune van Parijs (1871), de eerste socialistische staatDe Commune van Parijs (1871), de eerste socialistische staat
De Commune van Parijs (1871), de eerste socialistische staat
 
Hc 28 a presentatie sociale bewegingen
Hc 28 a presentatie sociale bewegingenHc 28 a presentatie sociale bewegingen
Hc 28 a presentatie sociale bewegingen
 
19 e eeuw fn
19 e eeuw fn19 e eeuw fn
19 e eeuw fn
 
Karl marx
Karl marxKarl marx
Karl marx
 
Marx, Lenin en de Belgische staatshervorming
Marx, Lenin en de Belgische staatshervormingMarx, Lenin en de Belgische staatshervorming
Marx, Lenin en de Belgische staatshervorming
 
De socialistische beweging en de Eerste Wereldoorlog
De socialistische beweging en de Eerste WereldoorlogDe socialistische beweging en de Eerste Wereldoorlog
De socialistische beweging en de Eerste Wereldoorlog
 

Napoleon, tussen mythe en werkelijkheid

  • 2. Napoleon en zijn mythe • Ons beeld van Napoleon is erg vertroebeld door de mythe die rond hem werd en wordt geschapen. • We maken een marxistische analyse van deze belangrijke figuur. Napoleon is een product van zijn tijd, een tijd van grote revolutionaire ontwikkelingen in Europa. • We verwerpen de idealistische visie op de geschiedenis. Die van belangrijke historische figuren (held of monster) de motor van de geschiedenis maken.
  • 3. Napoleon en zijn mythe Vergelijking tussen twee despoten Lodewijk XIV Napoleon I
  • 4. Napoleon en de Franse Revolutie Napoleon Bonaparte Tussen mythe en werkelijkheid
  • 5. Napoleon en de Franse Revolutie • Napoleon is een kind van de Franse Revolutie • Om Napoleon en zijn bewind te begrijpen moeten we de Franse Revolutie begrijpen
  • 6. De Franse Revolutie •Betekenis • 1.1. De Franse Revolutie van 1789 vernietig de het feodaal systeem in Frankrijk. Het kapitalisme brak volledig door Het betekende het einde van de macht van de adel en het begin van de macht van de burgerij. De burgerij nam de staatsmacht in handen.
  • 7. De Franse Revolutie •Betekenis • 1.2. De Franse Revolutie was radicaal. De oude aristocratie en de buitenlandse feodale mogendheden weigerden elk compromis De burgerij was verplicht heel het volk te mobiliseren om de revolutie te doen zegenvieren. Hierbij aarzelden de burgerij niet verschillende stromingen binnen haar eigen rangen uit te schakelen.
  • 8. De Franse Revolutie •Betekenis • 1.3. De Franse Revolutie wekte de hoop op een democratische staatsmacht bij een groot deel van het volk Het volk wilde niet alleen burgerlijke maar ook maatschappelijke vrijheid en gelijkheid.
  • 9. De Franse Revolutie •Betekenis • 1.4. De burgerij wilde en kon de belangen van het volk niet realiseren. Toch was ze vooruitstrevend op economische, politiek en moreel gebied. Vandaag is het kapitalisme totaal voorbijgestreefd, decadent en totaal onmenselijk geworden. Toen stond de burgerlijke revolutie en maatschappij op de agenda, vandaag de socialistische.
  • 10. De Franse Revolutie •Oorzaken • De feodaliteit (erfelijke privilegies, grondbezit en lijfeigenschap) is in crisis - de op landbouw gebaseerde productie stagneerde, de adel en de kerk parasiteerden steeds meer, de boeren werden steeds armer. - de opkomende klasse van de burgerij (bankiers, handelaars en fabrikanten) worden economisch sterker en rijker... maar hebben geen enkele politieke macht.
  • 11. De Franse Revolutie •Oorzaken • De feodaliteit (erfelijke privilegies, grondbezit en lijfeigenschap) is in crisis - de filosofie van de "Verlichting" verdedigt de belangen van de opkomende klasse: "vrijheid en gelijkheid" tegen de privilegies. - de boeren en arbeiders in de steden worden als maar opstandiger. Ze eisen "brood en vrijheid".
  • 12. De Franse Revolutie •Oorzaken • De feodaliteit (erfelijke privilegies, grondbezit en lijfeigenschap) is in crisis - het absolutisme van de Koning wekt de haat op van bijna geheel de maatschappij. - het absolutisme kan de tegen-stellingen niet meer in de hand houden. De feodale maatschappij staat op ontploffen.
  • 15. De Franse Revolutie • Aanleiding • Omwille van de grote economische en financiële crisis (tekort van 30% op het staatsbudget) en de dreigende hongeropstanden, wil de Koning hervormingen doorvoeren.
  • 16. De Franse Revolutie • Aanleiding • Op de "Staten Generaal" van het voorjaar 1789 eist de "derde stand" (99%) een grondwet en een parlementaire democratie..
  • 17. De Franse Revolutie • Aanleiding • De koning geeft toe en “De staten generaal “ wordt een “Grondwetgevende Vergadering”.
  • 18. De Franse Revolutie • Aanleiding • Maar de koning en de adel bereiden een militaire staatsgreep • Om deze te verijdelen organiseert de burgerij een opstand in Parijs (14 juillet, val van de Bastille).
  • 19. De Franse Revolutie • Aanleiding • Het is het einde van het absolutisme en de feodaliteit. “Nuit des sacrificies”
  • 20. De Franse Revolutie • Aanleiding • Het begin van de burgerlijke democratie “De mensenrechten”.
  • 21. De Franse Revolutie • Verloop • 1. De constitutionele monarchie of "het onmogelijke compromis" 14/07/89 - 10/08/92. • Het volk krijgt geen brood en sociale gelijkheid en dreigt met nieuwe opstanden. • Gevolg: repressie.
  • 22. De Franse Revolutie • Verloop • 1. De constitutionele monarchie of "het onmogelijke compromis" 14/07/89 - 10/08/92. • Nieuwe revolutie op 10/08/96 (Tuilerieën, Louvre) omwille van hun nederlagen in de oorlog, hun verraad aan de revolutie, de repressie en de uithongering van het volk.
  • 23. De Franse Revolutie • Verloop • 2. De burgerlijke liberale republiek of "de grote burgerij tegen de adel en tegen het volk". • (Girondijnen, Roland, Condorcet, Verneuil, Louis- Philippe d' Orleans, Corday...) • De republiek wordt uitgeroepen. • De grote burgerij (grote handelaars en bankiers) zette de oorlog verder om de adel te verslaan en om zich te verrijken. Weigeren om zich te steunen op het volk.
  • 24. De Franse Revolutie • Verloop • 2. De burgerlijke liberale republiek of "de grote burgerij tegen de adel en tegen het volk". • Uit angst voor de volksbeweging (Parijs, Marat....) sturen ze aan op federalisme en zette ze de boeren op tegen de steden m.a.w. ze bewerkstelligen de ontbinding van de eenheid van Frankrijk en de slagkracht van de Franse Revolutie. • Daardoor veroorzaken ze nederlagen in de oorlog en burgeroorlog in Frankrijk.
  • 25. De Franse Revolutie • Verloop • 2. De burgerlijke liberale republiek of "de grote burgerij tegen de adel en tegen het volk". • Nieuwe volksopstand in Parijs op 02/06/93 (Tuilerieën) en afzetting van de Girondijnen.
  • 26. De Franse Revolutie • Verloop • 3. De burgerlijke democratische republiek of "de terreur voor het algemeen welzijn en voor de overwin-ning van de revolutie" (02/06/93 - 28/07/94) • (Jacobijnen, Robespierre, Saint-Just, ....) • De democratische kleinburgerij steunt zich ten volle op het volk (o.a. algemene bewapening, sociale toegevingen, democratie) en voeren een harde repressie tegen de vijanden van de republiek om de buitenlandse en binnenlandse vijand te verslaan.
  • 27. De Franse Revolutie • Verloop • 3. De burgerlijke democratische republiek of "de terreur voor het algemeen welzijn en voor de overwin-ning van de revolutie" (02/06/93 - 28/07/94)
  • 28. De Franse Revolutie • Verloop • 3. De burgerlijke democratische republiek of "de terreur voor het algemeen welzijn en voor de overwin-ning van de revolutie" (02/06/93 - 28/07/94) • Na de overwinning op de binnen- en buitenlandse vijanden, keert de meerderheid van de Jacobijnen zich tegen het volk en tegen Robespierre. Worden de sociale en democratische verworvenheden te niet gedaan.
  • 29. De Franse Revolutie • Verloop • 3. De burgerlijke democratische republiek of "de terreur voor het algemeen welzijn en voor de overwin-ning van de revolutie" (02/06/93 - 28/07/94)
  • 30. De Franse Revolutie • Verloop • 4 De burgerlijke parlementaire dictatuur - het "Directoire" - tegen de volksbeweging.(28/07/94 - 09/11/98) • Bijna alle burgerlijke fracties (of wat er van overbleef) sluit zich aaneen tegen de royalisten en de dreigende volksbeweging. • Hongeropstanden worden neergeslagen alsook een eerst communistische samenzwering (Babeuf).
  • 31. De Franse Revolutie • Verloop • 4 De burgerlijke parlementaire dictatuur - het "Directoire" - tegen de volksbeweging.(28/07/94 - 09/11/98)
  • 32. De Franse Revolutie • Verloop • 4 De burgerlijke parlementaire dictatuur - het "Directoire" - tegen de volksbeweging.(28/07/94 - 09/11/98) • Een sterke uitvoerende macht is nodig: • Omdat de parlementaire macht te verdeeld, te zwak is. • Omdat de corruptie geheel de maatschappij heeft aangetast.
  • 33. De Franse Revolutie • Verloop • . De militaire dictatuur van Napoleon Bonaparte moet de rijkdom van de burgerij redden en verzekeren of "het Eerste Franse Keizerrijk". (09/11/98 - 22/06/1815). • Om het hoofd te kunnen bieden aan de volksbeweging en de contrarevolutie is de burgerij verplicht een militaire dictatuur in te stellen. • Door de veroveringsoorlogen van Napoleon I wil de Franse burgerij de rijkdom van Europa plunderen en nieuwe markten veroveren.
  • 34. De Franse Revolutie • Verloop • 5. De militaire dictatuur van Napoleon Bonaparte.
  • 35. Jeugd en opgang van Bonaparte Napoleon Bonaparte Tussen mythe en werkelijkheid
  • 37. Jeugd en opgang van Bonaparte • Geboorte en jeugd • Tweede zoon van Carlo B. en Laetitia Romalino. (8 kinderen), (15/08/69). • Geboren in Corsica, Ajaccio, “Adel”, vader is jurist, de familie is redelijk welvarend
  • 38. Jeugd en opgang van Bonaparte • Geboorte en jeugd • Tweede zoon van Carlo B. en Laetitia Romalino. (8 kinderen), (15/08/69).
  • 39. Jeugd en opgang van Bonaparte • Geboorte en jeugd • Corsica hing af van Genua • Corsica voert een onafhankelijk strijd en verovert haar onafhankelijkheid (1730-1733-1740, 1755-1764) • Corsica wordt geannexeerd door Frankrijk (1765, 1769).
  • 40. Jeugd en opgang van Bonaparte • Geboorte en jeugd • Carlo B. is aanhanger van onafhankelijkheidstrijder Paoli – Carlo B. loopt over naar Frankrijk in 1769 • Bonaparte krijgt, dankzij een beurs ,een militaire opleiding in Brienne en Parijs (1779-1785) • Bonaparte wordt artillerie (onder-) luitenant in Valence (Provence)en Auxonne. • Was de eeuwige afwezigheid (5jaar van de 8) (1785- 1793)
  • 41. Jeugd en opgang van Bonaparte • Geboorte en jeugd • Carlo B. is aanhanger van onafhankelijkheidstrijder Paoli – Carlo B. loopt over naar Frankrijk in 1769
  • 42. Jeugd en opgang van Bonaparte • Geboorte en jeugd • Bonaparte krijgt, dankzij een beurs ,een militaire opleiding in Brienne en Parijs (1779-1785)
  • 43. Jeugd en opgang van Bonaparte • Geboorte en jeugd • Bonaparte krijgt, dankzij een beurs ,een militaire opleiding in Brienne en Parijs (1779-1785)
  • 44. Jeugd en opgang van Bonaparte • Geboorte en jeugd • Bonaparte wordt artillerie (onder-) luitenant in Valence (Provence)en Auxonne. • Was de eeuwige afwezigheid (5jaar van de 8) (1785- 1793)
  • 45. Jeugd en opgang van Bonaparte • Bonaparte, “de Coriscaan”, 1785-1793 • Hij ontpopt zich als een Corsicaans patriot, hij haat Frankrijk – Maar Paoli wantrouwt hem. Wanneer Frankrijk de onafhankelijkheid van Corsica blijft weigeren loopt Napoleon over. • Bij de nieuwe onafhankelijkheidsstrijd moet Bonaparte vluchten samen met zijn familie (10/06/1793).
  • 46. Jeugd en opgang van Bonaparte • Bonaparte , Napoleon, “Jacobijn”, 1793-1794 • Neemt deel aan het beleg van Toulon. (11, 12/1893) • Krijgt het vertrouwen van Augustin Robespierre. Hij wordt de beschermeling van Barras
  • 47. Jeugd en opgang van Bonaparte • Bonaparte valt in een zwart gat, 1794-1795 • Bij de val van Robespierre op 9° Thermidor jaar II (27/07/1794) valt Bonaparte in ongenade. • Hij weigert te gaan vechten in de Vendée. • Hij werkt bij de topografische dienst. • Hij droomt van carrière in het buitenland.
  • 48. Jeugd en opgang van Bonaparte • Bonaparte valt in een zwart gat, 1794-1795 • Nieuwe perspectieven voor Bonaparte dankzij Barras en Josephine de Beauharnais.
  • 49. Jeugd en opgang van Bonaparte • Bonaparte valt in een zwart gat, 1794-1795 • Op de 13° Vendémiaire (5/10/1795) slaat Bonaparte een royalistische opstand neer.
  • 50. Jeugd en opgang van Bonaparte • Bonaparte en de eerste Italië veldtocht, 1796-1797 • Plundertocht en stichting vazalstaten.
  • 51. Jeugd en opgang van Bonaparte • Bonaparte en de eerste Italië veldtocht, 1796-1797 •Veldslagen: Arcole, Rivoli.
  • 52. Jeugd en opgang van Bonaparte • Bonaparte en de eerste Italië veldtocht, 1796-1797 • Bonaparte gaat in tegen de politiek van het Directoire. • Vrede van Campo Formio. • Einde van 2de coalitie (1798-1800)
  • 53. Jeugd en opgang van Bonaparte • Bonaparte en de veldtocht in Egypte, 1798-99
  • 54. Jeugd en opgang van Bonaparte • Bonaparte en de veldtocht in Egypte, 1798-99 • Redenen Landing (1/07/1798) en vernietiging van de Franse vloot.
  • 55. Jeugd en opgang van Bonaparte • Bonaparte en de veldtocht in Egypte, 1798-99 • “Moslim” demagogie, bevrijder van de slaven, wreedheden.
  • 56. Jeugd en opgang van Bonaparte • Bonaparte en de veldtocht in Egypte, 1798-99 • Veldslagen met Mammelukken en Ottomanen (Engeland) - Veldslag bij Cairo
  • 57. Jeugd en opgang van Bonaparte • Bonaparte en de veldtocht in Egypte, 1798-99 • Opmars naar het Oosten stopt in Jaffa en Akko.
  • 58. Jeugd en opgang van Bonaparte • Bonaparte en de veldtocht in Egypte, 1798-99 • Bonaparte laat zijn leger (Kléber) in de steek om “Frankrijk uit de chaos te redden” (9/10/1799).
  • 60. Bonaparte aan de macht • Bonaparte en staatsgreep van 18 Brumaire (9/11/1799) • Frankrijk heeft een sterke uitvoerende macht nodig. • Barras en Sieyes zoeken “een zwaard” om een staatsgreep uit te voeren. • Ze denken Bonaparte te kunnen gebruiken... Maar het omgekeerde gebeurt
  • 61. Bonaparte aan de macht • Bonaparte en staatsgreep van 18 Brumaire (9/11/1799) • Het verloop van de staatsgreep in Saint-Cloud
  • 62. Bonaparte aan de macht • Bonaparte en staatsgreep van 18 Brumaire (9/11/1799) •Kantje, boordje...
  • 63. Jeugd en opgang van Bonaparte • Bonaparte en het eerste consulaat. • De grondwet van het jaar VIII , nadruk op de uitvoerende macht
  • 64. Bonaparte aan de macht • Bonaparte en het Consulaat • Het Consulaat en de grondwet van jaar VIII (1799). • Militaire dictatuur “boven de klassen” (in dienst van de bezitters)
  • 65. Bonaparte aan de macht • Bonaparte en het Consulaat • De Tweede Italiaanse veldtocht • De slag bij Marengo
  • 66. Bonaparte aan de macht • Bonaparte en het Consulaat • De vrede van Lunneville in 1801
  • 67. Bonaparte aan de macht • Bonaparte en het Consulaat • De vrede van Amiens met Engeland (25/03/1802) (vrijhandel en Amerikaanse kolonies).
  • 68. Bonaparte aan de macht • Bonaparte en het Consulaat • Consul voor het leven, (04/08/1802).
  • 69. Bonaparte aan de macht • Bonaparte en het Consulaat • Het Concordaat met de Paus Pius VII (april 1802).
  • 70. Bonaparte aan de macht • Bonaparte en het Consulaat • Het Concordaat met de Paus Pius VII (april 1802).
  • 72. Keizer Napoleon I • Een nieuwe dynastie • Napoleon wordt voorgedragen door de Senaat als keizer van de Franse Republiek (18/05/1804).
  • 73. Keizer Napoleon I • Een nieuwe dynastie • Napoleon kroont zichzelf tot keizer in Parijs (2/12/1805) in aanwezigheid van Pius VII.
  • 74. Keizer Napoleon I • De organisatie van de Franse staatsmachine en de Code Civil.
  • 75. Keizer Napoleon I • De organisatie van de Franse staatsmachine • Repressie • Bureaucratie
  • 76. Keizer Napoleon I • Napoleon en de Franse kolonies • Het Herstel van de slavernij – Saint-Domingue (februari 1802) (Haïti).
  • 77. Keizer Napoleon I • Napoleon en de Franse kolonies • Bevrijding van Saint-Dominque door Toussaint Louverture • Toussaint wordt Generaal • van de Franse Republiek
  • 78. Keizer Napoleon I • Napoleon en de Franse kolonies • De Fransen sturen een interventieleger. • Toussaint-Louverture wordt gevangen genomen en overlijdt in een Franse gevangenis 7/04/1803).
  • 79. Keizer Napoleon I • Napoleon en de Franse kolonies • Nieuwe opstand en onafhankelijkheid onder Dessalines • 1/01/1804
  • 80. Keizer Napoleon I • Napoleon en de nieuwe adel • Een nieuwe adel en verzoening met de oude adel.
  • 81. Keizer Napoleon I • Napoleon en de nieuwe adel •Nepotisme Louis Murat Pauline
  • 82. Keizer Napoleon I • Napoleon en de nieuwe adel • La Légion d’Honneur – 1804
  • 83. Keizer Napoleon I • Napoleon en de nieuwe adel • Huwelijk met Marie-Louise (20/03/1811).
  • 84. Keizer Napoleon I • Napoleon en de nieuwe adel • Huwelijk met Marie-Louise (20/03/1811).
  • 85. Keizer Napoleon I • Napoleon en de permanente oorlog. • Oorlog tegen de 3de coalitie, 1805 – tegen Oostenrijk en Rusland (Engeland) • Mislukte overtocht naar Engeland – Nederlaag Trafalgar (Gibraltar), (21/10/1805).
  • 86. Keizer Napoleon I • Napoleon en de permanente oorlog. • Napoleon overwint verschillende coalities. • Oorlog tegen de 3de coalitie, 1805 - tegen Oostenrijk en Rusland (Engeland) • Veldslag: Austerlitz (2/12/1805), Vrede van Pressburg
  • 87. Keizer Napoleon I • Napoleon overwint verschillende coalities. • Oorlog tegen de 4de coalitie, 1806-1807 - tegen Pruisen en Rusland (Engeland) • Veldslagen: Jena (tegen Pruisen) – 14/10/1806
  • 88. Keizer Napoleon I • Napoleon overwint verschillende coalities. • Oorlog tegen de 4de coalitie, 1806-1807 - tegen Pruisen en Rusland (Engeland) • Veldslag: Friedland (tegen Rusland) (14/10/06)
  • 89. Keizer Napoleon I • Napoleon overwint verschillende coalities. • Verdrag van Tilsit (25/06/1807) (De tsaar als “vriend”).
  • 90. Keizer Napoleon I • Napoleon overwint verschillende coalities. • Oorlog tegen de 5de coalitie 1809 – tegen Oostenrijk en Engeland • Veldslag Wagram (14/10/1809)
  • 91. Keizer Napoleon I • Het Franse leger en het militaire genie van Napoleon
  • 92. Keizer Napoleon I • Blokkade en het continentaal stelsel tegen Engeland, (1806-1814)
  • 93. Keizer Napoleon I • Blokkade en het continentaal stelsel (1806-1814)
  • 94. Keizer Napoleon I • De organisatie van een Frans Europa (1812) • Frankrijk
  • 95. Keizer Napoleon I • De organisatie van een Frans Europa • Inlijvingen bij Frankrijk, bufferstaten, “geallieerde”, vazalstaten.
  • 96. Keizer Napoleon I • De organisatie van een Frans Europa • Familiebanden.
  • 97. Keizer Napoleon I • De organisatie van een Frans Europa • Familiebanden. Napoleon bakt koningen van eigen deeg
  • 99. De teloorgang van Napoleon • De oorlog in Spanje (Portugal), 1808-1813 • Oorlog tegen Portugal (1807).
  • 100. De teloorgang van Napoleon • De oorlog in Spanje (Portugal), 1808-1813 • Afzetting van de Spaanse Bourbons.
  • 101. De teloorgang van Napoleon • De oorlog in Spanje (Portugal), 1808-1813 • Mei 1808, burgeroorlog en guerrilla.
  • 102. De teloorgang van Napoleon • De oorlog in Spanje (Portugal), 1808-1813 • Mei 1808, burgeroorlog en guerrilla.
  • 103. De teloorgang van Napoleon • De oorlog in Spanje (Portugal), 1808-1813 • Mei 1808, burgeroorlog en guerrilla.
  • 104. De teloorgang van Napoleon • De oorlog in Spanje (Portugal), 1808-1813 • Nederlaag van de Fransen tegen de Spanjaarden – juli 1808, de slag bij Baylen. • Persoonlijke tussenkomst van Napoleon – najaar 1808.
  • 105. De teloorgang van Napoleon • De oorlog in Spanje (Portugal), 1808-1813 • Overwinningen van de Spanjaarden en de Engelsen (Wellington).
  • 106. De teloorgang van Napoleon • De Russische veldtocht, 1812 • Een verraden “vriendschap” met de Tsaar.
  • 107. De teloorgang van Napoleon • De Russische veldtocht, 1812 • Tocht naar Moskou. Slag bij Borodino (7/09/12)
  • 108. De teloorgang van Napoleon • De Russische veldtocht, 1812 • Moskou brandt (09/1812).
  • 109. De teloorgang van Napoleon • De Russische veldtocht, 1812 • De terugtocht en de oversteek bij Berezina (11/1812).
  • 110. De teloorgang van Napoleon • De Russische veldtocht, 1812 • Napoleon laat zijn leger in de steek , (5/12/1812) (staatsgreep in Parijs).
  • 111. De teloorgang van Napoleon • De 6de coalitie (Rusland, Pruisen, Engeland) • Nationale bevrijdingsbewegingen. Leipzig, (10/1813) – Veldslag der Naties.
  • 112. De teloorgang van Napoleon • De 6de coalitie (Rusland, Pruisen, Engeland) • Campagne in Noord-Frankrijk (voorjaar 1814)
  • 113. De teloorgang van Napoleon • De 6de coalitie (Rusland, Pruisen, Engeland) • De val van Parijs (maart 1814)
  • 114. De teloorgang van Napoleon • De 6de coalitie (Rusland, Pruisen, Engeland) • Eerste abdicatie (“zelfmoord”) (6/04/1814)
  • 115. De teloorgang van Napoleon • De 6de coalitie (Rusland, Pruisen, Engeland) •Ballingschap in Elba .
  • 116. De teloorgang van Napoleon • De 6de coalitie (Rusland, Pruisen, Engeland) • Het eerste vredesverdrag van Parijs en troonsbestijging van Louis XVIII
  • 117. De teloorgang van Napoleon • De 6de coalitie (Rusland, Pruisen, Engeland) • Congres van Wenen (1814) en de Heilige Alliantie
  • 118. De teloorgang van Napoleon • De 6de coalitie (Rusland, Pruisen, Engeland) • Congres van Wenen (1814) en de Heilige Alliantie
  • 119. De teloorgang van Napoleon • De honderd (nutteloze) dagen, 1815 • Napoleon verlaat ballingsoord Elba.
  • 120. De teloorgang van Napoleon • De honderd (nutteloze) dagen, 1815 • Triomftocht naar Parijs (1/03/1814- 20/03/1814).
  • 121. De teloorgang van Napoleon • De honderd (nutteloze) dagen, 1815 • Congres van Wenen vormt de 7de coalitie gaat in de aanval (Engeland, Pruisen, Oostenrijk, Rusland, ...).
  • 122. De teloorgang van Napoleon • De honderd (nutteloze) dagen, 1815 • Waterloo (18/06/1915).
  • 123. De teloorgang van Napoleon • De honderd (nutteloze) dagen, 1815 • Tweede abdicatie en verbanning naar St-Helena
  • 124. De teloorgang van Napoleon • Sint-Helena (1815-1821) (1840) • Nieuwe ballingschap (Sint-Helena, GB)
  • 125. De teloorgang van Napoleon • Sint-Helena (1815-1821) (1840) • Dood van Napoleon (05/1821)
  • 126. De teloorgang van Napoleon • Sint-Helena (1815-1821) (1840) • Terugkeer naar Parijs (1840)
  • 127. De teloorgang van Napoleon • Sint-Helena (1815-1821) (1840) •Laatste rustplaats in Parijs
  • 129. De mythe: Napoleon Bonaparte • De mythe Napoleon ontstond al onder zijn dictatuur. Napoleon bedwingt de Sint-Bernard pas
  • 130. De mythe: Napoleon Bonaparte • Sint-Helena, (1814-1821).
  • 131. De mythe: Napoleon Bonaparte • De Napoleon mythe in Frankrijk (1840-1870).
  • 132. De mythe: Napoleon Bonaparte • De Napoleon mythe in Frankrijk (1840-1870).
  • 133. De mythe: Napoleon Bonaparte • De zwarte (“linkse” ) legende.
  • 134. Napoleon Bonaparte EINDE Marxistische Zomeruniversiteit 2015 te Waterloo, 21 augustus 2015. Cursus: Napoleon, tussen mythe en werkelijkheid Frans De Maegd, Imast.

Editor's Notes

  1. Gelijkenissen maar toch essentiële verschillen.
  2. De onbetrouwbare familie BuonaparteNapoleone wordt op 15 augustus 1769 geboren als tweede zoon van Carlo Buonaparte en Laetitia Ramolino. Vader Bonaparte wordt een aanhanger van “Babu” Paoli, de leider van het onafhankelijk geworden Corsica sinds 1755. Wanneer Frankrijk in 1769 Corsica bezet, vlucht en draait vader Carlo zijn vest en collaboreert met de Fransen.Mede dankzij de bijzondere vriendschap van zijn mooie en jonge vrouw Laetitia met hertog Marbeuf de Franse gouverneur in Corsica, krijgt Carlo Buonaparte zijn adelbrieven in 1771. Door de tussenkomst van de gouverneur kan vader Carlo een beurs krijgen om Joseph en Napoleon in Frankrijk te laten studeren vanaf januari 1779. Na een verblijf van 3 maanden in het seminarie te Autun, verhuist Napoleon naar de Koninklijke militaire school in Brienne-le-Chateau (Aube). Napoleon is dan pas 9 jaar oud en wordt er geplaagd omwille van zijn Italiaanse oorsprong, uiterlijk en taal. Vanaf 1784 tot 1785 studeert hij op de École militaire de Paris. Na zijn militaire carrière wordt hij onderluitenant bij het artillerie regiment van Valence en later in Auxonne, luitenant. “Vadertje”.
  3. De pijnlijke keuze tussen Corsica en Frankrijk Wat het meest opvalt, is zijn afwezigheid in het begin van zijn militaire carrière. Gedurende zeven jaar (van 1785 tot en met 1792) is hij enkel gedurende 32 maanden op zijn post. Dit terwijl Frankrijk in oorlog is vanaf april 1792. Hij wordt door sommigen “de eeuwige verlofganger” (« l’ éternel permissionnaire ») genoemd.Zijn afwezigheden zijn niet zo vreemd want hij is met hart en ziel verknocht aan zijn arm geboorteland Corsica. De Franse revolutie en de grote decentralisatie beweging die de Constituante inzet doet bij Napoleon Bonaparte de hoop rijzen dat Corsica haar onafhankelijkheid kan veroveren.Hij haat de Fransen: “Wreed en laf, combineren de Fransen de ondeugden van de Germanen met die van de Galliërs. (…) Het meest afschuwelijk volk dat ooit heeft bestaan”. (« Féroces et lâches, les français joignent aux vices des germains, ceux des gaulois. (…) Le peuple le plus hideux qui ait jamais existé »). Hij wordt een fanatieke verdediger van de Corsicaanse separatist Pascal Paoli, die in ballingschap leeft. Paoli zal nooit ingaan op de avances van Bonaparte omdat hij de familie Bonaparte kent en het verraad van vader Carlo nooit heeft vergeten. De toekomst zal hem gelijk geven. Paoli keert terug uit ballingschap op 14 juli 1790. Bonaparte staat onmiddellijk op de eerste rij om met zijn revolutionaire held samen te werken. Wanneer Paoli alle toenaderingen van Bonaparte blijft afwijzen en de Franse Grondwetgevende vergadering elke vraag van Corsica voor onafhankelijkheid of vergaande autonomie afwijst, keert hij zich van Corsica af. Samen met zijn broer Lucien klaagt hij Paoli aan bij de Conventie. Ze beschuldigen hem ervan “in Corsica een algemene opstand tegen het Vaderland” (« insurrection générale en Corse, contre la Partie ») te organiseren. Op 2 april 1793 verklaart de Conventie Paoli vogelvrij (hors de la loi).Op 2 mei wordt Bonaparte voor zijn verraad aan Paoli beloond. De Franse Conventie geeft hem de opdracht het separatisme in Corsica te bekampen. Deze poging mislukt volledig. Hij en zijn familie moeten het eiland ontvluchten op 11 juni 1793 en komen berooid aan in Toulon. Bonaparte vervoegt zijn regiment in Nice. Hij zegt en schrijft het slachtoffer te zijn van de haat van Paoli en de reactionairen. Bonaparte laat wijselijk de adellijke verwijzing “di” in zijn familienaam weg. Bonaparte ontpopt zich de volgende maanden als een radicale republikein en Jacobijn. Zo schrijft hij een pro-republikeinse brochure “Le souper de Beaucaire”. Guillemin Henri, Napoléon tel quel, Paris, , 1969, pagina 16. http://fr.wikipedia.org/wiki/Napol%C3%A9on_Ier.   Guillemin Henri, Napoléon tel quel, Paris, 1969, pagina 17.
  4. Napoleon wordt een Frans republikein Hij neemt deel aan het beleg van Toulon in 1793, dat in handen was gevallen van de royalisten en overgeleverd aan de Britten. Hij speelt een grote (maar niet unieke) rol in de herovering door het intelligent gebruik van de artillerie, zijn zin voor initiatief en persoonlijke moed. Op 22 december wordt hij “général de brigade” met een fraaie soldij.Augustin Robespierre prijst de jonge generaal en nodigt Bonaparte uit om de Jacobijnse revolutie in Parijs te komen versterken. Napoleon gaat niet in op dat voorstel. Een groot geluk voor hem, want op 9 Thermidor van het jaar II (27 juli 1794) valt Robespierre en worden de linkse Jacobijnen geëlimineerd. Napoleon moet enkele dagen in de gevangenis waar hij nu “de tirannie van Robespierre” aanklaagt. Nu steunt hij het Directoire (regering van rechtse vleugel van de Montagnards). Na zijn vrijlating geraakt hij op de dool in Parijs. Hij wordt uit zijn geïsoleerd bestaan gehaald door Barras, Directeur van het Directoire. Barras geeft Bonaparte de opdracht de royalistische opstand van de 13 Vendémiaire van het jaar IV (5 oktober 1795). Dat lukt hem vrij gemakkelijk en als dank wordt hij tot generaal van het binnenlandse leger benoemd. De stap naar de macht wordt nu klein. Barras helpt Bonaparte zich vertrouwd te maken met de “beau monde” van de heersende klasse. Barras duwt door hem in de handen van de mooie creoolse weduwe Joséphine de Beauharnais, die grote sier maakt in de salons. Bovendien is de dame rijk en heeft ze nog goede contacten met royalistische kringen. Zij huwen in het geheim op 9 maart 1796.
  5. De staatsgreep van de 18 Brumaire van het jaar VIII Bonaparte voert een succesvolle campagne in Noord-Italië tegen Oostenrijk (1796-1797). Daarna vertrekt hij naar Egypte in mei 1798 om de Britten de pas af te snijden naar het Oosten. Wanneer zijn campagne in het slop geraakt en hij berichten ontvangt van de verwarring in Frankrijk, laat hij zijn leger in de steek en keert hij terug naar Frankrijk op 9 oktober 1799. Napoleon heeft altijd beweerd dat hij het uit Midden-Oosten is vertrokken omdat er chaos in Frankrijk heerste en hij de Natie wilde redden. Maar Frankrijk was helemaal niet overgeleverd aan de chaos en de buitenlandse dreiging was afgewend. Wel werd het directoire gehaat door het volk: : “Sinds de 9de thermidor (d.w.z. de val van Robespierre en het instellen van het Directoire), hebben de mannen die Robespierre hebben doen vallen, hun persoon en hun belangen doen samenvallen met de Republiek. Zij hebben voortdurend de democratische principes verkracht. Zij overtroffen de willekeur van de regering die ze vervingen. Hun incoherente en tegenstrijdige politiek wekte (…) de ontevredenheid op van allen”. (« Depuis le 9 thermidor (d.w.z. de val van Robespierre en het instellen van het Directoire), les hommes qui ont renversé Robespierre ont identifié leurs personnes et leurs intérêts particuliers avec la République. Ils ont violé sans cesse les principes démocratiques. Ils ont dépassé en arbitraire le gouvernement qu’ils ont remplacé. Leur politique incohérente et contradictoire (…) a successivement mécontenté tous les partis. »). De verstandige leden van het Directoire, Barras en Sieyès willen een staatsgreep plegen om een dictatuur in te stellen om elke bedreiging van “links” (de Jacobijnen) en van “rechts” (de royalisten) te beletten. Daarvoor hadden ze een “sabel” nodig en dachten ze Bonaparte te kunnen gebruiken. Beide slagen erin de steun en het geld (zowat 30 miljoen) te krijgen van de banken. De staatsgreep op 18 Brumaire van het jaar VIII (9 november 1799) in Saint-Cloud draaide door de weerstand van de Vijfhonderd (de Tweede Kamer) uiteindelijk uit op een gewapend optreden van Napoleon.De soldaten volgde hem blindelings: “Volg mij, ik ben de God van de dag”. Het Directoire werd opgeheven en de macht kwam in handen van drie consuls: Bonaparte, Sieyès en Duroc. Bonaparte trekt snel het laken naar zich toe. Mathiez Albert, La réaction thermidorienne, Éditions La Fabrique, Paris, 2010, pagina 398 en 399. Beide kamers zetelen buiten Parijs omdat Napoleon beweert dat een Jacobijns staatsgreep nakende was en de volksvertegenwoordigers en de regering bescherming nodig hadden.
  6. Schilderij van Gros
  7. Schilderij van Gros
  8. Schilderij van Gros
  9. Schilderij van Ingres
  10. Het consulaat.De notabelen zijn tevreden. De Zwitserse bankier Necker schrijft naar zijn dochter Germaine de Staël: “het nieuwe regime zal het recht en de kracht van de bezitters garanderen”. De Banque de France wordt de Staatsbank. Maar de Banque de France staat niet in dienst van de regering maar wel van de financiers. Zo zal de bank weigeren grote sommen te lenen aan de staat om de oorlog te financieren. Gebrek aan geld wordt een permanent probleem voor Napoleon. Terwijl Engeland alle coalities tegen Napoleon kan financieren met leningen van Londense banken. Guillemin. (5), Brumaire, Radio Télévision Suisse francophone, RTS, http://www.rts.ch/archives/dossiers/henri-guillemin/3477989-napoleon.html. De grondwet en de versterking van de uitvoerende machtOm de nieuwe staatsmacht vorm te geven moet de nieuwe grondwet de uitvoerende macht versterken. De nieuwe notabelen waren voorstander van de versterking van die macht. Sieyès, die ook aan de wieg van de grondwet van het Directoire heeft gestaan, schrijft een ontwerp voor de “Grondwet van het jaar VIII van de Republiek (december 1799). Bonaparte vindt het allemaal te ingewikkeld en te traag. Daarom drukt hij in een minimum van tijd zijn grondwet van 70 artikelen door. Bonaparte slaagt erin een “korte en obscure” (“courte et obscure” grondwet uit te vaardigen. Het absoluut recht op particulier eigendom is de basis van de nieuwe grondwet. Marx omschrijft deze grondwet als “het politieke omhulsel van de burgerlijke economische heerschappij”. De consuls en in de eerste plaats de Eerste Consul (Napoleon dus) vormen de kern van de regering en hebben het initiatiefrecht om wetten uit te vaardigen. Het parlement wordt monddood gemaakt. Voor Bonaparte zijn de idealen van de Franse Revolutie nu behaald en moet de Revolutie stoppen.De gerechtelijke macht valt onder het gezag van de regering. De Moniteur is duidelijk: “De gerechtelijke macht moet onder het gezag van de regering staan” (« L’ordre judiciaire doit tomber sous l’ordre gouvernemental »).Manfred Albert, Napoléon Bonaparte, Éditions du Progrès, Moskou 1980 (1973), pagina 270. Tarle Yevgeny. Napoleon, Uitgeverij Progres, Moskou, 1970, pagina 94.
  11. De militaire dictatuur en alleenheerschappijNapoleon vestigt op zeer korte tijd zijn alleenheerschappij. Het is dankzij een militaire staatsgreep dat hij de macht greep en dankzij de militairen dat hij aan de macht kon blijven. De grote burgerij verzaakt aan de politieke macht en zal Napoleon blijven ondersteunen in al zijn avonturen zolang hij aan de winnende hand is en de burgerij zich kan verrijken. Boven de klassen en de klassenstrijd?“Geen rode mutsen en geen rode talons, ik behoor de Natie toe” (“Ni bonnets rouge, ni talons rouge, je suis national”) dat is het devies van Bonaparte. Hij wil alle bezitters verenigen in de natie. In de eerste plaats de burgerij maar ook de boeren die landeigenaars zijn geworden. Het zijn die boeren die trouw zullen blijven aan Napoleon uit angst dat ze bij een terugkeer van de adel en het Ancien Regime hun gronden zullen moeten afstaan. Gedurende gans zijn regime zal hij naar de stemming onder de boeren luisteren: “De opinie van de salons en de praatjesmakers? Ik ken er maar één: die van de boeren!” De Jacobijnen droegen een rode Frygische muts, het symbool van de bevrijde slaven in het Oude Rome, en de aristocratie had in het Ancien regime rode hoge schoenen aan. Bertaud Jean-Paul, Bonaparte prend le pouvoir, Éditions Complexe, 1987, Bruxelles, pagina 11. Ludwig Emil, Napoleon, deel II, Uitgeverij het Spectrum (Prisma boeken), Antwerpen, 1960, pagina 24.
  12. Dood van Desaix
  13. Schilderij van Ingres - detail
  14. Napoleon en de kerk Het ConcordaatHet probleem voor Napoleon is dat Frankrijk sinds het begin van de revolutie sterk verdeeld is omwille van het schisma binnen de kerk. Er is de traditionele kerk van de Paus, die de mensenrechten veroordeelt en de nieuwe Franse staat niet erkent, en er is de kerk van de Franse staat, die de goederen van de kerk van Rome heeft aangeslagen en de priesters verplicht een eed van trouw te zweren aan de Franse grondwet.Het grootste deel van de Franse bevolking zijn boeren, de kerk bepaalt hun dagelijkse leven, zij zijn gelovig. Het is uit hun midden dat de royalisten, die de oude macht van de kerk willen herstellen, contrarevolutionaire troepen rekruteert en een burgeroorlog voert tegen de Republiek. Napoleon wil dus het wapen van het geloof uit de handen van de contrarevolutie slaan. Daarom wil Napoleon een einde stellen aan het schisma en zich met de Paus verzoenen. De Paus voor wie Frankrijk “de oudste dochter van de kerk is” begint de onderhandelingen in juni 1800. Napoleon wil het Katholicisme niet erkennen als staatskerk maar wel dat “het katholicisme het geloof is van de meerderheid van de Fransen”. Op 26ste messidor van het jaar IX (15 juli 1801), wordt het Concordaat ondertekend. De kerk krijgt haar goederen niet terug maar de priesters en bisschoppen worden betaald door de staat en kerken worden door haar onderhouden (kerkfabrieken). Van een echte scheiding tussen kerk en staat is er in wezen geen sprake. Wanneer hij de mening van een vroeger Conventielid vraagt over het akkoord antwoordt die verbitterd: “Eén miljoen mensen stierven voor wat u hebt hersteld”.De gendarmes in priestergewaden Napoleon gebruikt nu “zijn” kerk en priesters om de Fransen nog beter in zijn greep te houden: “Er is niets dat ik niet kan doen met mijn gendarmes en mijn priesters”. Vanaf het Concordaat is de kerk, naast het militair- en repressieapparaat en de administratie, een tak geworden van de staatsmacht.De samenwerking van het repressieapparaat en de kerk zal in geheel de 19de eeuw worden afgebeeld door een gendarme met een sabel en een priester met een wijwater kwast, die samen de arbeiders bedreigen. De scheiding tussen kerk en staat wordt pas een feit in 1905. Het Concordaat is nog altijd grotendeels van toepassing in België. Presser Jacques, Napoleon, historie en legende, Uitgeverij de arbeiderspers, Amsterdam, 1946, heruitgave 1968, pagina, 374. Presser Jacques, Napoleon, historie en legende, Uitgeverij de arbeiderspers, Amsterdam, 1946, heruitgave 1968, pagina 374
  15. Keizer en toch republikein? De mislukte aanslag op zijn leven in december 1800 en zijn deelname aan veldslagen (waar hij zich blootstelt), maken duidelijk dat er op elk moment een einde kan komen aan het beleid van de Eerste Consul. Om te vermijden dat het nieuwe Frankrijk, dat hij op de rails heeft gezet, met hem zou verdwijnen, creëert Napoleon een nieuwe dynastie. De Senaat roept hem uit tot keizer op in mei 1804 en hij kroont zichzelf op december 2 december 1804. Vooreerst probeert hij de betekenis van deze stap te relativeren om de kritiek van de republikeinen te pareren: “Keizer, dat is maar een woord als een ander” (« Empereur? Ce n’est qu’un mot comme un autre ») zegt de nieuwe Keizer. Het keizerrijk wordt voorgesteld als de natuurlijke voortzetting van de Republiek. In het Oude Rome, waar de Franse Revolutionairen graag naar verwijzen, volgde het Keizerrijk op de Republiek. Heel wat symbolen moeten bewijzen dat de Republiek blijft bestaan zoals het behoud van de Franse driekleur en de leuze op de nieuwe Franse franc le Germain: “Napoléon empereur - République Française”. Toch is het plaatje onvolledig indien men enkel de verwijzing naar het Oude Rome voor ogen houdt. De kroning van Napoleon I en de zalving door de Paus zijn ook een verwijzing naar Karel De Grote (en zijn kroning in Rome in 800) en de Keizer van het Heilig Rijk der Duitse Naties. Zijn keizerschap is niet enkel een teken voor de Fransen maar ook voor alle Europese staten en volkeren van de macht en de ambitie van Napoleon I.
  16. De Code Civil of Code Napoléon.Een belangrijke bijdrage van Napoleon, voor de vorming van de burgerlijke moderne maatschappij, is de “Code Civil” (goedgekeurd op 21 mars 1804 21 maart 1804). Het is hét monument van het burgerlijke recht dat voor een deel nog steeds geldt in landen die door de Fransen werden bezet (het huidige België, Nederland, het Rijngebied) en het noorden van Italië. De Code Civil maakte brandhout van de feodale wetgevingen zoals het canoniek, feodaal en plaatselijk recht. Maar op vele punten is de Napoleon Code een stap achteruit vergeleken met de grondwet van het jaar I (1792-1793) van de Conventie. Zo beperkt de Code Civil de rechten van de vrouw. De vrouw is onderworpen aan haar man, het wettelijk hoofd van het gezin is. Deze wet blijft gehandhaafd in België tot het midden van de jaren zeventig van de vorige eeuw. In de Code Civil en de latere Code Pénal worden de burgerrechten afgenomen van diegenen die een misdaad hebben begaan. Lijfstraffen en zelf brandmerken worden opnieuw ingevoerd.Toch blijft de Code Civil een kwalitatieve breuk met het recht in het Ancien Regime met zijn middeleeuwse wetten. De lekenstaat wordt bevestigd alsook de vrijheid van cultus De Code Civil hecht veel belang aan het bezit, het behouden en verbeteren van het privébezit. Sinds de Franse Revolutie waren een groot deel van de bezittingen (vooral de onroerende goederen) van eigenaar veranderd. De rijken konden zich een groot deel van de kerkelijke goederen en de gronden van de gevluchte adel toeëigenen en een behoorlijk deel van de boeren werd eigenaar van het land dat ze bewerkten. Maar die (nieuwe) bezittingen worden bedreigd langs twee kanten: enerzijds door de adel en de kerk, die hun eigendommen willen terug krijgen, en door de meest radicale volksbeweging, die een gelijke verdeling van de eigendommen eist. Het kadaster moet het grondbezit nauwkeurig in kaart brengen.De lekenstaat wordt bevestigd alsook de vrijheid van cultus.Een van de belangrijkste vrijheden wordt de vrijheid van arbeid. De patroon is vrij arbeiders(ster) aan te werken en te ontslaan. Later wordt dit wetboek aangevuld met het arbeidsrecht.De rechten van de arbeiders worden verder beknot. De wet Le Chapelier, die de werkers verbiedt zich te organiseren om hun belangen te verdedigen, blijft van kracht (artikel 415) en alle arbeiders en arbeidsters krijgen een “arbeidsboekje”(livret de travail).Tarle Yevgeny. Napoleon, Uitgeverij Progres, Moskou, 1970, pagina 141. Deze wet van juni 1791 was oorspronkelijk positief. Ze brak het monopolie van de gilden en coöperatieven die de vrijheid van arbeid en de productie beperkten. In dit boekje noteert de werkgever de aanwerving van de werknemer(ster) en ook zijn ontslag (met de redenen waarom). Dit maakte de controle op de arbeidersklasse zeer groot en beperkte in grote mate de klassenstrijd.
  17. De repressieBonaparte organiseert twee politiediensten die de bevolking en elkaar controleren.De politie- en spionagedienst van Fouché wordt hét voorbeeld voor alle politiescholen na Napoleon. Hij omspant de gehele maatschappij als een kleverig spinnenweb. De vrije meningsuiting wordt sterk aan banden gelegd. Zo wordt het aantal kranten dat in Parijs mag verschijnen beperkt tot 13 (i.p.v. 73) en later 9. De krant “Le Moniteur” wordt de staatskrant. De censuur wordt ingesteld en de controle freak Napoleon laat streng optreden tegen diegenen die kritiek leveren op hem en zijn bewind.Oppositie wordt op die manier onmogelijk gemaakt. Fouché moet in opdracht van Bonaparte in de eerste plaats de Jacobijnen vervolgen. Anderzijds wordt de terugkeer van de royalisten steeds meer aangemoedigd en krijgen ze uiteindelijk amnestie.De bureaucratieDe administratie is overal aanwezig en wordt centraal geleid vanuit Parijs. Ze bestaat uit specialisten die enkel aan Napoleon verantwoording zijn verschuldigd.Hij verbetert tot de perfectie de greep van de administratie. Die administratie was een noodzaak gebleken voor de centralisatie van de macht onder de Jacobijnse heerschappij.De prefecten worden de gezagdragers van de staat in de departementen en worden door de consuls aangeduid. De prefecten veranderen regelmatig van departement om te beletten dat ze zich zouden verankeren in en vereenzelvigen met een departement. De regering duidt ook alle burgemeesters van de gemeenten (met meer dan 5000 inwoners aan. Lefebvre Georges, Napoleon, Presse universitaire de France, Paris, 1969, pagina 90.
  18. De repressieBonaparte organiseert twee politiediensten die de bevolking en elkaar controleren.De politie- en spionagedienst van Fouché wordt hét voorbeeld voor alle politiescholen na Napoleon. Hij omspant de gehele maatschappij als een kleverig spinnenweb. De vrije meningsuiting wordt sterk aan banden gelegd. Zo wordt het aantal kranten dat in Parijs mag verschijnen beperkt tot 13 (i.p.v. 73) en later 9. De krant “Le Moniteur” wordt de staatskrant. De censuur wordt ingesteld en de controle freak Napoleon laat streng optreden tegen diegenen die kritiek leveren op hem en zijn bewind.Oppositie wordt op die manier onmogelijk gemaakt. Fouché moet in opdracht van Bonaparte in de eerste plaats de Jacobijnen vervolgen. Anderzijds wordt de terugkeer van de royalisten steeds meer aangemoedigd en krijgen ze uiteindelijk amnestie.De bureaucratieDe administratie is overal aanwezig en wordt centraal geleid vanuit Parijs. Ze bestaat uit specialisten die enkel aan Napoleon verantwoording zijn verschuldigd.Hij verbetert tot de perfectie de greep van de administratie. Die administratie was een noodzaak gebleken voor de centralisatie van de macht onder de Jacobijnse heerschappij.De prefecten worden de gezagdragers van de staat in de departementen en worden door de consuls aangeduid. De prefecten veranderen regelmatig van departement om te beletten dat ze zich zouden verankeren in en vereenzelvigen met een departement. De regering duidt ook alle burgemeesters van de gemeenten (met meer dan 5000 inwoners aan. Lefebvre Georges, Napoleon, Presse universitaire de France, Paris, 1969, pagina 90.
  19. Het Keizerrijk wordt de triomf van het nepotisme en de corruptie.In 1808 vormt hij een eigen adel. Hij gaat zijn familie en aangetrouwde familieleden tot de adel verheffen en hen op de troon plaatsen in verschillende landen van Europa en hen aan het hoofd te stellen van staten die hij creëerde zoals in het Noorden van Italië.Aan zijn belangrijkste maarschalken, generaals en medewerkers zoals Fouché en Talleyrand zal hij eveneens een adellijke titel geven. Murat, bijvoorbeeld, de zoon van een stalknecht wordt groot-admiraal en koning van Napels. Zo ontstaan er in het Westen van Europa een keten van Koninkrijken, Graafschappen en Hertogdommen waarvan de leiders persoonlijk schatplichtig zijn aan Napoleon. Die constructie toont zijn ijzeren greep over deze landen maar ze zal met hem in diggelen vallen na zijn nederlaag. Zijn moeder Laetitia heeft vaak gezegd “pourvu que ça dure” (“ik hoop dat het blijft duren”). Het heeft niet mogen zijn.
  20. Keizer Napoleon I en de Ancien Regimes in Europa De meest tragische vergissing van Napoleon Bonaparte is zijn poging om de adel van de feodaliteit en het Ancien Régime te verzoenen met het nieuwe regime van het kapitalisme en de burgerij. Dat stelt hij vast op het einde van zijn leven.“Ik heb het nieuwe en het verleden met zijn middeleeuwse vooroordelen met mijn nieuwe eeuw willen doen samensmelten: nu eerst herken ik mijn fout in haar volle draagwijdte! Dat kan mij mijn troon kosten, maar ik zal de wereld onder zijn puinhopen begraven".(« J’ai voulu unir le présent et le passé, les préjugés gothiques et les institutions de notre siècle; je me suis trompé, et je sens aujourd’hui toute l’étendue de mon erreur. Cela me coûtera peut-être mon trône, mais j’ensevelirai le monde sous ses ruines. ») De tragiek van Napoleon Bonaparte is dat hij geloofde dat de gekroonde hoofden van Europa en de aristocraten hem zullen aanvaarden. Meer nog, hem zullen gehoorzamen. Revue des Deux Mondes, tome 36, 1879. Prince de Metternich, La coalition européenne en 1813 et 1814, pagina 491.
  21. Napoleon heeft oorlogen nodig om aan de macht te blijven Zijn ambitie om Europa te veroveren brengt hem ertoe voortdurend oorlog te voeren tegen alle machten van het Oude Europa en de Britten. Ze organiseerden telkens coalities tegen Napoleon, zoals ze dat al sinds 1792 deden tegen het Frankrijk van de revolutie.Napoleon was in de ogen van de keizers en koningen van het Ancien Regime de vertegenwoordiger van het revolutionaire Frankrijk, die hen wilde onderwerpen. Engeland wilde de ambitie van Frankrijk om niet alleen een politieke maar ook economische wereldmacht te worden, absoluut fnuiken.In de ogen van zijn tegenstanders was de consul en de latere keizer een parvenu, die geen enkel recht had om over een land als Frankrijk te regeren. Napoleon begreep dat zeer goed: “Een Eerste Consul kan je niet vergelijken met die Koningen (bij de gratie Gods) wiens bedje gespreid is. Hij heeft nood aan spectaculaire acties en bijgevolg aan oorlog.” (« Un premier consul ne ressemble pas à ces Rois à la grâce de Dieu qui ont leur lit tout fait. Il a besoin d’actions d’éclat et par conséquent de la guerre »). De Anciens Regimes konden inderdaad na elke verloren veldslag en oorlog aan de macht blijven. Napoleon mocht geen enkele veldslag verliezen om niet ten onder te gaan. Wat onvermijdelijk gebeurde. Burnat Jean, Le dossier Napoléon, Marabout Université, Paris, 1962, pagina 337 en 338.
  22. Het militair genie van de Franse RevolutieDe Franse Revolutie had een nieuw soort leger gevormd: het volksleger.In de begin jaren van de Franse revolutie is al snel duidelijk dat het beroepsleger met haar aristocratische officieren totaal onbetrouwbaar was. Het nieuwe volksleger bestaat eerst uit vrijwilligers, die de Franse Republiek met veel enthousiasme en moed verdedigen. Wanneer de Republiek in gevaar is, in de zomer van 1792, vaardigt de Conventie het “Levée en masse” uit. Zo ontstaat het eerste Franse massaleger van meer dan 800.000 soldaten. Een nooit gezien aantal voor die tijd. Vanaf september 1798 wordt de dienstplicht van kracht. Alle jongeren vanaf 20 jaar dienen voor 5 jaar in het leger.Het leger bestaat voor het aller grootste deel uit boerenjongens voor wie de Republiek het bezit van hun grond betekent. De officieren worden, voor een groot deel, gekozen door de soldaten. Ze kunnen ook door hen worden afgezet. De officieren delen het lief en leed van hun soldaten. Lijfstraffen zijn verboden. Wanneer een soldaat zich misdraagt wordt hij door zijn kameraden veroordeeld.Alle soldaten hebben de kans om door hun moed en capaciteiten officier of zelfs generaal te worden.Tegenover hen kunnen landen als Oostenrijk, Pruisen, Rusland enkel beroepssoldaten plaatsen. Jongeren die meestal worden gedwongen om in dienst te treden. De officieren van die legers zijn aristocraten, die hun soldaten enkel onder dwang kunnen doen marcheren. Op het slagveld gedragen de legers van het Ancien Regime zich als robotten.Bij de Britten ging het er wel anders aan toe. Wellington gaf toe dat het Britse leger voor een groot deel uit “gespuis” bestaat. Maar ze zijn erg gedisciplineerd. De voorwaarden voor het militair succesHet leger van de Franse Republiek en van Napoleon blijven onoverwinnelijk zolang zij worden gefinancierd (meestal door het opleggen van grote schadevergoedingen en belastingen in de “bevriende” landen (België, het Rijnland, Italië, Saksen) en bij de verslagen landen (Oostenrijk, Pruisen, ..), zolang Frankrijk nieuw lichtingen kan oproepen, zolang de industrie het leger kan bevoorraden, zolang de bevolking van de bezette landen niet in opstand komen en zolang zijn vijanden zijn manier van oorlog voeren niet overnamen. Wat natuurlijk gebeurt. Eén type van oorlog kan hij nooit winnen: de guerrilla (de kleine oorlog). In Spanje voert het volk een slopende en permanente oorlog tegen de troepen van Napoleon, waarbij geen militaire regels worden gerespecteerd. Massaexecuties en vernietigen van dorpen en steden halen niets uit. Napoleon is verplicht permanent 180.000 à 360.000 soldaten te stationeren in Spanje. Er wordt vaak vergeten dat het in Spanje is dat de Fransen hun eerste nederlagen kenden en ten slotte werden verslagen. OverwinningsbulletinsNapoleon Bonaparte zorgt ervoor dat de publieke opinie zijn oorlogen ondersteunde.Hij beweert steeds dat niet hij maar de vijand verantwoordelijk is voor een nieuwe oorlog. Hij belooft dat elke oorlog “de laatste” is.Hij hecht veel aandacht aan de propaganda.Na elke veldslag zendt hij een bulletin op naar Parijs om het publiek te maken. Die bulletins zijn even kort en krachtig als leugenachtig.Hij camoufleert zijn nederlagen. Tot hij waarheid niet langer kan verbergen, na de catastrofale campagne in Rusland. Napoleon en zijn soldatenHij blijft de “kleine korporaal”. “Ik ben geen koning, (…) ik ben een soldaat van het volk” (« Je ne suis pas un roi, (…) je suis un soldat du peuple »). Napoleons eenvoudig uniform en grijze cape steekt fel af tegen de protserige en weelderige uniformen van zijn maarschalken en generaal.Na de veldslag worden de soldaten en officieren die bijdroegen tot de overwinning beloond met bevorderingen, geld en medailles (die kosten toch niets). Napoleon zei: “Het Franse volk heeft twee grote passies, dei contradictorisch lijken, maar voortkomen uit eenzelfde sentiment: de liefde voor de gelijkheid en de liefde voor eretekens”.(« Le peuple français a deux passions également puissantes qui paraissent opposées et qui cependant dérivent du même sentiment, c'est l'amour de l'égalité et l'amour des distinctions »).
  23. Napoleon en Groot-Brittannië De Britten: eeuwige vijand en concurrent van Frankrijk Frankrijk en Engeland hebben gedurende honderden jaren met elkaar oorlog gevoerd.De burgerlijke democratische revolutie in Groot Brittannië in het midden van de 17de eeuw draaide uit op een compromis tussen de burgerij en de adel.Engeland werd meester over de wereldzeeën na Spanje en de Nederlanden te hebben verslagen. Engeland, de bakermat van het kapitalisme en de moderne industrie, begrijpt snel dat de Franse Revolutie van 1789 krachten had vrijgemaakt die haar hegemonie gingen bedreigen. Daarom steunt ze, vanaf de begindagen van de Revolutie tot de val van Napoleon, alle aristocratische en reactionaire krachten in Europa die het Frankrijk van de revolutie op de knieën willen dwingen. Bonaparte trekt naar Egypte (1798-1799) en het Midden-Oosten om de invloed van de Britten te counteren. Deze poging mislukt. In 1805 plant hij een waanzinnige poging tot invasie vanuit Boulogne, aan de Noordzee. De nieuwe oorlog met Oostenrijk en Rusland, en de vernietiging van de Franse vloot in de slag bij Trafalgar in oktober 1805 gooit roet in het eten. De Keizer is dus verplicht het op een andere boeg te gooien. Het Continentaal stelsel of economische blokkade snijdt aan twee kantenNapoleon wil Groot-Brittannië nu economisch wurgen. Hij vaardigt een blokkade uit van alle Britse producten en het verbod om met Groot-Brittannië handel te drijven. Op 21 november 1806 wordt het Continentaal stelsel bij decreet door Napoleon uitgevaardigd. Om de toegang van de producten verhandeld door de Britten te beletten is het wel nodig de toegang tot het continent te beletten. Maar de goederen kunnen in 1807 en 1808 nog altijd via Portugal, Spanje en Rusland binnendringen in het continentaal Europa. Dat is een ernstig probleem. Die landen moeten dus door Napoleon opgelegde blokkade aanvaarden, goedschiks of kwaadschiks. Vandaar zijn oorlogen tegen Portugal, Spanje en Rusland om het Europees continent hermetisch te sluiten. Het zijn die oorlogen die Napoleon fataal zullen worden. Voor de Britten is de blokkade tot 1808 een groot probleem, maar daarna veel minder.Zij veroveren nieuwe markten in Latijns Amerika en Noord Amerika en dringen via smokkel toch het continent binnen. Maar die blokkade wordt voor Frankrijk zelf een steeds groter probleem. Frankrijk verliest markten: Groot-Brittannië, de overzeese gebieden en Amerika (omdat de Britten alle Fransen schepen aanvallen). Franse producten zoals luxegoederen en wijn geraken moeilijk verkocht aan goede prijzen. Grondstoffen worden zeldzaam. Katoen is nauwelijks nog te vinden en het gebruik van wol maakt kledij duurder. Vervangproducten als suikerbieten en cichorei worden weinig geapprecieerd. De Franse manufacturen draaien slecht. Bedrijven gaan failliet en de banken krijgen het moeilijk. Er is werkloosheid in de grote steden en havens. Portugal wordt veroverd in november 1807 om de Britten de verdere toegang tot het continent via het Iberisch schiereiland te beletten. In Spanje wordt het decadent koningshuis gevangen genomen en bezetten de Fransen Spanje. Daarop barst er een de opstand in mei 1808 los en kunnen de Fransen, geleidelijk aan, het land nog nauwelijks controleren.Rusland respecteert de blokkade niet, ondanks de gemaakte afspraken in Tilsit tussen keizer Napoleon en tsaar Alexander I. Dat kan Rusland ook niet omdat haar economie voor een groot deel leeft van de export van granen, ijzererts en hout naar Groot-Brittannië. De tsaar wil niet naar de waarschuwingen van Napoleon luisteren. Een oorlog wordt onvermijdelijk. Napoleon onderschat de financiële macht van Groot-Brittannië De Britten financieren onophoudelijk oorlogen van de Russen, de Oostenrijkers en de Pruisen. Ze slagen er ook in de Fransen te isoleren op een steeds kleiner wordend Frans Europa.Er worden steeds nieuwe coalities tegen Frankrijk gevormd. De ondergang van Napoleon kondigt zich aan.
  24. Frankrijk en zijn “natuurlijke grenzen”.De eerste oorlogen die het Frankrijk van de Revolutie van 1789 voert, zijn oorlogen “voor natuurlijke grenzen”. Zo wil de burgerij haar interne markt vergroten tot aan de Rijn in het oosten en het noorden. Maar het blijft daar niet bij. Frankrijk wil vervolgens Noord-Italië en het Rijngebied omvormen tot vazalstaten om van daaruit haar expansie verder te zetten. Controle over Europa Alle oorlogen die Napoleon I voert, hebben tot doel Europa te veroveren, de Britten te bekampen en een wereldmacht te vormen via de controle van het Euro-Aziatisch continent. Met de verovering van Europa beweert de Franse keizer een oude droom van de volkeren van te Europa te willen realiseren: “Te grote verschillen verwijderen de landen van dit mooie Europa, dat slechts één familie zou moeten vormen” (« Trop de variétés encore séparent les peuples de cette belle Europe qui ne devrait faire qu’une grande famille »). Mooie woorden die de overheersing van Frankrijk moeten camoufleren.Napoleon hertekent voortdurend de kaart van Europa om de oude machten en de volkeren onder de permanente controle te plaatsen. De opkomst van het nationalisme in de door Frankrijk bezette of gecontroleerde landen Net zoals de Franse Republiek voor hem, beweert Napoleon, bij elke verovering en bezetting, “de volkeren te bevrijden”. Robespierre had nochtans gewaarschuwd voor “gewapende missionarissen” die de idealen van de Franse Revolutie zouden willen opleggen aan de volkeren van Europa. Maar de schoenen van de soldaten brengen wel de zaden mee van de idealen van de Franse Revolutie, met haar hang naar vrijheid en gelijkheid onder de burgers.Het nationalisme en de natie idee van de Fransen brengt een nationaal gevoel teweeg bij de onderdrukte volkerenWe nemen enkele Duitse staten als voorbeeld.In verschillende Duitse staten wordt de Franse bezetting, aanvankelijk goed onthaald. Zoals in het Groothertogdom Berg (Düsseldorf) waar 16 kleine staten worden samengevoegd en zo een stap wordt gezet naar de eenmaking. In Berg wordt in 1808 de lijfeigenschap en in 1809 de feodaliteit afgeschaft. In Westfalen wordt de Code Napoleon van kracht. Koning Jerome (Jérôme), een broer van Napoleon, is er een tijd erg populair. De overheersing en invloed van de Fransen is ook in Pruisen globaal positief.Na de nederlaag van Pruisen in 1806 voert koning Frederik Willem III onder impuls van zijn ministers hervormingen door. De lijfeigenschap wordt afgeschaft maar de feodaliteit blijft bestaan. Het leger wordt naar het Franse voorbeeld hervormd.Maar de plunderingen, belastingen en de opeising van steeds meer Duitse soldaten doen de stemming overslaan in de verschillende Duitse staten. In Tirol voert de herbergier Andreas Hofer tot driemaal toe een boerenopstand aan vanaf 1809. Hofer wordt in 1810 geëxecuteerd maar wordt een volksheld in geheel Duitsland.In Pruisen organiseren jongeren (studenten en soldaten) organiseren zich in de “Tugendbund” (« Ligue de la Vertu »), die het liberalisme verdedigt en Pruisen wil bevrijden van de Franse hegemonie. In het geheim worden gewapende vrijkorpsen gevormd en Fransen troepen worden aangevallen.Zo ontstaat er in alle Duitstalige staten een nationaal gevoel.De oorlog in Duitsland van 1813 tot 1814, waarbij de Fransen definitief worden verdreven, is de geschiedenis ingegaan als “een Duitse bevrijdingsoorlog”. “Natuurlijke grenzen” zijn een zeer rekbaar begrip en meestal een excuus voor expansionisme. Voor Vlaamse extremistische nationalisten ligt de grens ven Vlaanderen aan de Somme. Coquard Olivier, Napoléon ou le rêve européen, in het tijdschrift Napoléon, le héros absolu, Le Vif- L’Express, Hors Série, 24/04/15, pagina 60. De Junckers zullen een beslissende rol blijven spelen in het leger en de staat Tudesq en Rudel, 1789-1848, Collection d’histoire – Louis Girard, Bordas, 1964, pagina 293 en 294. Tirol was toen een deel van Beieren. Ludwig Emil, Napoleon, deel II, Uitgeverij het Spectrum (Prisma boeken), Antwerpen, 1960, pagina 25.
  25. Eén type van oorlog kan hij nooit winnen: de guerrilla (de kleine oorlog). In Spanje voert het volk een slopende en permanente oorlog tegen de troepen van Napoleon, waarbij geen militaire regels worden gerespecteerd. Massaexecuties en vernietigen van dorpen en steden halen niets uit. Napoleon is verplicht permanent 180.000 à 360.000 soldaten te stationeren in Spanje. Er wordt vaak vergeten dat het in Spanje is dat de Fransen hun eerste nederlagen kenden en ten slotte werden verslagen
  26. In de slag van Leipzig van 16 tot 19 oktober 1813 staan de 180.000 Fransen en de Polen tegenover de 300.000 soldaten van Rusland, Oostenrijk, Pruisen en Zweden. De nederlaag van Napoleon is onvermijdelijk en het Franse leger verlaat in chaos het strijdtoneel.“De Heilige Alliantie” van Britten, Ieren, Russen, Pruisen en Oostenrijkers vallen nu Frankrijk binnen. De geallieerden verklaren oorlog te voeren: “tegen Napoleon en niet tegen Frankrijk”. Ondanks de weerstand van Napoleon in het noorden van Frankrijk, bezetten de Russen Parijs in maart 1814.
  27. Allegorie, waarbij Lodewijk 18, het onteerde Frankrijk recht helpt.
  28. De mythe Napoleon werd al door hemzelf in het leven geroepen.Zo wilde hij de Fransen ervan overtuigen dat er een meteoor boven Corsica zijn geboorte aankondigde. Hij wist niet alleen zijn overwinningen te gebruiken voor zijn cultus maar ook zijn nederlagen door deze om te toveren tot overwinningen. De perceptie van de gebeurtenissen zijn belangrijker dan de feiten zélf” (« La perception des évènements compte plus que les faits »). Hij beschouwde zichzelf als een genie die zijn “historische opdracht” moest volgen: “Het lot van een genie is: op te branden om zijn eeuw te verlichten” (« L’homme de génie est un météore destiné à brûler pour éclairer son siècle ».Volgens de Franse journalist Alain Duhamel geeft: "Napoleon en zijn mythe sprankels hoop tegen het huidige pessimisme bij de Franse bevolking. De Napoleon cultus is als een wondermiddel ……tegen de neerslachtigheid. Hij roept ‘het glorierijke Frankrijk op met zijn 130 departementen van Rome tot Holland’”. Christophe Barbier, Dominique de Villepin “La France se nourrit d’imaginaire”, in het tijdschrift Napoléon, le héros absolu, Le Vif- L’Express, Hors Série, 24/04/15, pagina 57. Las Cases, Mémorial de Ste Hélène.
  29. Op Sint Helena dicteerde hij aan verschillende medewerkers, waaronder Las Cases, zijn biografie boordevol leugens, halve waarheden en fantasie. Ze gingen deel uitmaken van zijn mythe. Na de zelfverheerlijking volgt het zelfbeklag en speelt hij het slachtoffer, geketend op “het onleefbaar eiland”, en wordt de mythe van de gevallen Prometheus geboren. Deze mythe werd door de machthebbers in het Frankrijk sinds Louis Philippe, verder opgedreven. Het Frankrijk van de 19de eeuw had veel aan macht en prestige ingeboet. De terugkeer van stoffelijk overschot (les cendres) van Napoleon Bonaparte naar Frankrijk en de begrafenis in het praalgraf van de Dôme des Invalides dienden de glorie van Frankrijk te herstellen. Vele straten, avenues en bruggen kregen een naam om aan de heldendaden van Napoleon en de Fransen te herinneren. Vandaag wordt deze mythe nog altijd geinstrumentaliseerd, zeker in Frankrijk.
  30. Volgens de Franse journalist Alain Duhamel geeft: "Napoleon en zijn mythe sprankels hoop tegen het huidige pessimisme bij de Franse bevolking. De Napoleon cultus is als een wondermiddel ……tegen de neerslachtigheid. Hij roept ‘het glorierijke Frankrijk op met zijn 130 departementen van Rome tot Holland’”. Christophe Barbier, Dominique de Villepin “La France se nourrit d’imaginaire”, in het tijdschrift Napoléon, le héros absolu, Le Vif- L’Express, Hors Série, 24/04/15, pagina 57. Las Cases, Mémorial de Ste Hélène.
  31. Louis Philippe I (Lodewijk Filips I) was koning van Frankrijk van 1830 tot 1848, de periode die de Julimonarchie wordt genoemd. Hij vertegenwoordigde (na de val de Restauratie) de wereld van de bankiers. Quai d’ Austerlitz, pont d’Iéna, rue de Rivoli, avenue de la Grande Armée, avenue de Friedland, rue d’Ulm, ... Scheider Vanessa, Napoléon, le superman français, Le Magazine du Monde, Paris, 23/08/14.
  32. In linkse middens maakt men soms de vergelijking tussen Hitler en Napoleon. Dergelijke vergelijkingen zijn misplaatst omdat men geen rekening met de omstandigheden en de verschillende doelstellingen van beide personages, die inderdaad verantwoordelijk zijn voor miljoenen doden.Zo ergerde Karl Marx zich eraan dat Napoleon steevast “een massamoordenaar” werd genoemd omdat deze beoordeling in het begin en het midden van de 19de eeuw de terugkeer van “de vrede in Europa”, de terugkeer van de Anciens Regimes en de triomf van de contrarevoluties verheerlijkte: “ Napoleon de Grote, deze ‘moordenaar’ van zovele miljoenen mensen, met zijn snelle, kordate en vernietigende wijze van oorlog voeren, was een toonbeeld van humanisme vergeleken met de besluiteloze en trage ‘staatslieden’ die de leiding hadden in deze Russische oorlog (de Krimoorlog van 1853 tot 1856, n.v.d.r) ". Op het einde van de Tweede wereldoorlog bevestigt Jozef Stalin de beoordeling van Marx door er op te wijzen dat: “Napoleon heeft de reactionaire krachten bestreden door zich te steunen op de vooruitstrevende krachten, terwijl Hitler zich steunde op de krachten van de reactie en de vooruitstrevende krachten bekampte” (« Napoléon a combattu les forces de la réaction et s’est appuyé sur les forces progressistes, alors qu’Hitler (…) s’appuie sur les forces de la réaction et combat les forces progressistes ») De meest dialectische beoordeling vond ik bij de Sovjet historicus Tarle en de Franse geschiedschrijver en marxist Georges Lefèbvre, al zijn de uitgaves wat gedateerd. In het artikel; Le Napoléon de G. Lefebvre appliqué à l’Europe de la première moitié du XXieme siècle gaat G. Devleeshouwer dieper in op deze vergelijking. Annales Historiques de la Révolution Française, Nr. 253, 1983, van pagina 446 tot 453. Tarle Yevgeny. Napoleon, Uitgeverij Progres, Moskou, 1970, pagina 466. Roberts Geoffrey, Les guerres de Staline, Éditions Delga, Paris, 2014, pagina 153.